Το BBC συγκέντρωσε τέσσερις εντυπωσιακές περιπτώσεις με φωτογραφίες για τα επιτεύγματα των διαστημικών αποστολών το 2020 και άλλη μία που δεν είναι ακριβώς από το διάστημα αλλά ίσως αποτελεί μία «επανάσταση» για το μέλλον.
«Κοσμικός Ύφαλος»: Η εντυπωσιακή φωτογραφία από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble γιόρτασε τον Απρίλιο τα 30 χρόνια λειτουργίας του με μια νέα εντυπωσιακή φωτογραφία.
Η φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα, τραβήχτηκε με την κάμερα Wide Field 3 του τηλεσκοπίου, απεικονίζει τα νεφελώματα NGC 2014 και NGC 2020, τα οποία από κοινού απαρτίζουν μια τεράστια περιοχή δημιουργίας άστρων στο γειτονικό γαλαξία Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, σε απόσταση περίπου 163.000 ετών φωτός από τη Γη.
Η εικόνα βαφτίστηκε «Κοσμικός Ύφαλος», επειδή θυμίζει βυθό θάλασσας και το φως της προέρχεται, μεταξύ άλλων, από πολύ φωτεινά μεγάλα άστρα, δεκαπλάσια από τον Ήλιο μας. Το μικρότερο γαλαζωπό νεφέλωμα της φωτογραφίας έχει διαμορφωθεί από ένα άστρο μαμούθ (της κατηγορίας Wolf-Rayet) με φωτεινότητα περίπου 200.000 μεγαλύτερη του Ήλιου και μάζα 15 φορές μεγαλύτερη.
Το τηλεσκόπιο, μια κοινή αποστολή της αμερικανικής (NASA) και της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας (ESA), είχε εκτοξευθεί στις 24 Απριλίου 1990 και είχε τεθεί σε τροχιά από το διαστημικό λεωφορείο Discovery. Έκτοτε έχει φέρει πραγματική επανάσταση στην αστρονομία, ενώ με τις φωτογραφίες του έχει κάνει το Σύμπαν πιο προσιτό και γοητευτικό από κάθε άλλη φορά για το ευρύ κοινό.
Το τηλεσκόπιο έχει κάνει έως τώρα περίπου 1,4 εκατομμύρια παρατηρήσεις, από τις οποίες έχουν προκύψει περισσότερες από 17.000 επιστημονικές δημοσιεύσεις.
Μάλιστα το BBC για την 30η επέτειο του τηλεσκοπίου δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ με την τρισδιάστατη απεικόνιση των πιο εμβληματικών εικόνων όπως είναι οι πυλώνες αερίου και σκόνης δημιουργίας που αποτελούν κομμάτι του Νεφελώματος του Αετού.
Το Osiris-Rex άγγιξε τον αστεροειδή Μπένου
Ένα ρομποτικό σκάφος της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το Osiris-Rex, κατάφερε για πρώτη φορά ν' αγγίξει για λίγο έναν αστεροειδή, τον Μπενού, σε απόσταση 321 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας, και να συλλέξει ένα πρώτο δείγμα από την επιφάνεια του, το οποίο θα επιστραφεί στη Γη για μελέτη το Σεπτέμβριο του 2023.
Αν οι επιστήμονες της NASA βεβαιωθούν ότι αυτή η πρώτη απόπειρα υπήρξε όντως επιτυχής και συνέλλεξε επαρκή ποσότητα δείγματος, τότε θα δώσουν εντολή στο σκάφος να αρχίσει το ταξίδι επιστροφής του στη Γη τον Μάρτιο του 2021. Αλλιώς θα επιχειρήσουν νέα απόπειρα συλλογής δείγματος τον Ιανουάριο σε διαφορετικό σημείο του αστεροειδούς.
Θα χρειαστεί περίπου μια εβδομάδα για να εκτιμηθεί εξ αποστάσεως -κυρίως μέσω της ανάλυσης των φωτογραφιών που θα στείλει το σκάφος- πόσο πολύ δείγμα συλλέχθηκε. Στόχος είναι η συλλογή τουλάχιστον 60 γραμμαρίων και το ιδανικό θα ήταν ένα δείγμα βάρους ενός κιλού.
Το σκάφος, που εδώ και καιρό ακολουθούσε κατά πόδας τον αστεροειδή, τον πλησίασε πολύ αργά, ώσπου προσεδαφίστηκε για λίγο σε αυτόν (η επαφή κράτησε μόνο μερικά δευτερόλεπτα), μέσα σ' ένα μικρό κρατήρα στο βόρειο ημισφαίριο του Μπενού. Αμέσως εξέτεινε ένα ρομποτικό απορροφητικό βραχίονα μήκους 3,5 μέτρων για τη συλλογή του δείγματος από σκόνη και πέτρες.
Αστεροειδείς όπως ο Μπενού περιέχουν αρχέγονα υπολείμματα από τις απαρχές του ηλιακού μας συστήματος και δίνουν ένα παράθυρο στην ελπίδα για το πώς δημιουργήθηκαν πλάνητες όπως η Γη.
Εδώ και καιρό η Ιαπωνική Διαστημική Υπηρεσία (JAXA) έχει καταφέρει κάτι ανάλογο σε αστεροειδή, όντας πρωτοπόρος σε αυτό το διαστημικό πεδίο. Μάλιστα στις 5 Δεκεμβρίου μία γιαπωνέζικη αποστολή, η οποία συνέλεξε υπολείμματα από έναν άλλο αστεροειδή επέστρεψε στη Γη. Το διαστημόπλοιο Hayabusa-2 έστειλε μέσω κάψουλας το πολύτιμο δείγμα, το οποίο προσγειώθηκε με αλεξίπτωτο στην έρημο της Αυστραλίας.
Η πρώτη φωτογραφία μίας ηλιακής κηλίδας
Το μεγαλύτερο παρατηρητήριο του Ήλιου, το νέο αμερικανικό ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K.Inouye Solar Telescope (DKIST) που βρίσκεται στη Χαβάη, τράβηξε το πρώτο του πορτρέτο μιας ηλιακής κηλίδας, αρκετά μεγάλης για να χωρέσει τη Γη.
Οι κηλίδες είναι σκοτεινές ψυχρότερες περιοχές στην επιφάνεια του μητρικού άστρου μας, οι οποίες δημιουργούνται από τη δυναμική του μαγνητικού πεδίου του. Η πλειονότητα των ηλιακών εκλάμψεων και εκρήξεων στεμματικής μάζας, των πιο εκρηκτικών φαινομένων του Ήλιου, πηγάζουν από περιοχές με έντονο μαγνητικό πεδίο γύρω από τις κηλίδες και μπορούν να επηρεάσουν καθοριστικά τον διαστημικό καιρό και την ίδια τη Γη.
Η ηλιακή δραστηριότητα, όπως μετριέται με βάση τον αριθμό των παρατηρούμενων κηλίδων, ακολουθεί ένα περιοδικό 11ετή κύκλο. Όταν η ηλιακή δραστηριότητα φθάνει στο αποκορύφωμα της, ο Ήλιος γεμίζει σκούρες κηλίδες. Οι αστρονόμοι αναμένουν ότι ο Ήλιος, ο οποίος είχε φθάσει στο ναδίρ της δραστηριότητας του το Δεκέμβριο του 2019, όταν οι ηλιακές κηλίδες είχαν σχεδόν εξαφανιστεί, θα φθάσει στο νέο μέγιστο σημείο του τρέχοντος κύκλου του στο μέσον του 2025.
Το τηλεσκόπιο Inouye άρχισε να κατασκευάζεται το 2013 και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2021. Οι δυνατότητες του φαίνονται από το γεγονός ότι η πρώτη φωτογραφία κηλίδας που τράβηξε, έχει χωρική ανάλυση περίπου δυόμισι φορές μεγαλύτερη από οποιαδήποτε φωτογραφία ηλιακής κηλίδας έως τώρα, δείχνοντας μαγνητικές δομές διαμέτρου έως 20 χιλιομέτρων στην επιφάνεια του Ήλιου.
Η φωτογραφία αποκαλύπτει ένα μικροσκοπικό κομμάτι της επιφάνειας του Ήλιου, με μήκος περίπου 16.000 χιλιομέτρων (η Γη έχει διάμετρο 12.742 χλμ) και με θερμοκρασία σχεδόν 4.200 βαθμούς Κελσίου.
Η διέλευση του Τζούνο κοντά στον Δία
Το διαστημόπλοιο Τζούνο που εκτοξεύτηκε από την πολεμική αεροπορική βάση του Κέιπ Κανάβεραλ, στις 5 Αυγούστου του 2011 και εισήλθε σε τροχιά γύρω από τον Δία στις 4 Ιουλίου 2016, συνεχίζει να στέλνει εντυπωσιακές φωτογραφίες από τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.
Το Τζούνο κατά την 27η κοντινή πτήση του στις 2 Ιουνίου τράβηξε φωτογραφίες από τις τεράστιες ποσότητες νεφών αερίων του Δία, οι οποίες περιστρέφονται. Εν συνεχεία ο επιστήμονας, Κέβιν Γκιλ, δημιούργησε ένα βίντεο, το οποίο περιέχει ένα συνδυασμό 41 φωτογραφιών από τη διέλευση του Τζούνο από τον Δία.
Μάλιστα ανάμεσα στις φωτογραφίες διακρίνεται και η εμβληματική Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα -μία γιγάντια δομή με σχήμα γαμήλιας τούρτας- είναι μία τεράστια αντικυκλωνική καταιγίδα, που έχει περίπου τη διάμετρο της Γης και περιστρέφεται με φορά ανάποδη εκείνη των δεικτών του ρολογιού. Η νέα φωτογραφία επιβεβαιώνει ότι η κηλίδα, που μαίνεται εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια, συνεχίζει σταδιακά να συρρικνώνεται για άγνωστο λόγο.
Η δοκιμή του Starship
Τον Δεκέμβριο η SpaceX του Ίλον Μασκ ολοκλήρωσε την πρώτη δοκιμή του πρωτότυπου πυραύλου Starship και ο οποίος εξερράγη αφού έφτασε σε υψόμετρο 41.000 πόδια (12.500 μέτρα) μετά την εκτόξευσή του από την εγκατάσταση πυραύλων της εταιρείας στο Boca Chica του Τέξας.
Μπορεί οι συγκεκριμένες φωτογραφίες να μην είναι ακριβώς από το διάστημα ωστόσο έδειξαν τι φιλοδοξεί να πετύχει ο Ίλον Μασκ, που είναι η μεταφορά ανθρώπων από τη Γη στον Άρη. ‘Όπως έγραψε στο Τwitter, ο ίδιος ο Μασκ μετά την εκτόξευση, «Άρη ερχόμαστε».
Η δοκιμή έδειξε κάποια από τα νέα στοιχεία του αεροσκάφους όπως τους κινητήρες μεθανίου Raptor και ένα σύστημα ταχείας πτήσεως.
Αμέσως μετά την έκρηξη ο Μασκ διευκρίνισε ότι η πίεση στη δεξαμενή καυσίμων ήταν χαμηλή κατά την κάθοδο, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ταχύτητα στην προσγείωση. Σύμφωνα με τον ίδιο, η SpaceX συγκέντρωσε όλα τα δεδομένα που ήθελε από τη δοκιμή, καθώς η φάση της ανόδου στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Ο πρωτότυπος πύραυλος ονομάστηκε SN8 και πλέον αναμένεται να δούμε τι θα συμβεί στην επομένη δοκιμή, σ’ αυτή του SN9.
Με πληροφορίες από BBC και ΑΠΕ - ΜΠΕ
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
