Ένα σύνθημα που φώναξαν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, το «Black-Lives-Matter!», οδήγησε στη δημιουργία ενός hashtag στην αρχή, μιας δυναμικής ομάδας ακτιβιστών λίγο αργότερα, φτάνοντας να γίνει ένα παγκόσμιο δίκτυο οργανώσεων κατά του ρατσισμού εναντίον των μαύρων, με τη μεγαλύτερη δύναμη φωνής σήμερα. Αλλά πώς επιτεύχθηκε αυτό;
Διαβάστε ακόμα: «Ι can't breathe»: Γιατί οι τελευταίες λέξεις του Τζορτζ Φλόιντ έγιναν παγκόσμιο σύνθημα - Ενας χρόνος από τη δολοφονία του
Τα ονόματα που σχετίζονται περισσότερο με το κίνημα Black Lives Matter δεν είναι οι ηγέτες της, αλλά τα ίδια τα θύματα (Τζορτζ Φλόιντ, Μπρεόνα Τέιλορ, Έρικ Γκάρνερ, Μάικλ Μπράουν Τζούνιορ, για να αναφέρουμε μερικά), που έχουν επιστήσει την προσοχή στα τεράστια ζητήματα του ρατσισμού που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ.
Το κίνημα αρχίζει να εντοπίζεται το 2013, μετά την αθώωση του Τζορτζ Ζίμερμαν, ο οποίος πυροβόλησε και σκότωσε τον Τράιβορ Μάρτιν στη Φλόριντα, με τον εκτελεστή-αστυνομικό να ισχυρίζεται ότι το (άοπλο) θύμα του έμοιαζε ύποπτος. Ο 17χρονος μόλις είχε βγει από ένα κατάστημα έχοντας αγοράσει γλυκά και ένα κουτάκι παγωμένο τσάι.
Το πρώτο hashtag
Υπήρξε τεράστια αίσθηση αγανάκτησης όταν το δικαστήριο δεν έκρινε ένοχο τον Ζίμερμαν για τη δολοφονία, με μια ανάρτηση στο Facebook με τίτλο «Black Lives Matter», να πυροδοτεί την οργή.
30 περίπου άτομα που στέκονταν στο προαύλιο των γραφείων της κοινότητας μαύρων καλλιτεχνών στο Λος Άντζελες, με μπροστάρισσα τη Μελίνα Αμπντουλλάχ, καθηγήτρια αφρικανικών σπουδών στο UCLA, ήταν τα άτομα που έγραψαν τα πρώτα κεφάλαια του Black Lives Matter.
«Ήταν μαθητές, σπουδαστές, καλλιτέχνες, ακόμη και μητέρες. Γνωρίζαμε ότι ήταν μέρος του ιερού μας καθήκοντος να προχωρήσουμε δυναμικά. Και όλοι αισθανόμασταν ότι η τόλμη μας πραγματικά θα μπορούσε να μεταμορφώσει όλο τον κόσμο. Όσο και εάν εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε κάποιο συγκεκριμένο πλάνο κινήσεων», λέει η Αμπντουλλάχ στο BBC.
Η δολοφονία που έφερε τις πρώτες μαζικές κινητοποιήσεις
Και εάν οι εκκλήσεις για δικαιοσύνη υπέρ του δολοφονημένου Τράιβορ Μάρτιν άναψαν τη σπίθα για το Black Lives Matter διαδικτυακά, ο θάνατος του Μάικλ Μπράουν Τζούνιορ ένα χρόνο αργότερα, έφερε πραγματικά το κίνημα στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας προσοχής. Λίγα λεπτά αφότου ανακοινώθηκε ότι ο άοπλος έφηβος δολοφονήθηκε από έναν αστυνομικό στο Φέργκιουσον του Μισσούρι, οι άνθρωποι που συμμετείχαν ενεργά στο #BlackLivesMatter κάλεσαν τον κόσμο να βγει στους δρόμους και να διαμαρτυρηθεί -συχνά, με πολύ άγριες αντιπαραθέσεις με την αστυνομία.
Ωστόσο, ήταν η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ που έφτασε τη φωνή του κινήματος σε περιοχές που δεν είχε φτάσει ποτέ μέχρι εκείνη την ημέρα.
25 Μαΐου 2020: Η μέρα που μετέτρεψε το κίνημα σε αληθινό τσουνάμι
Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, και θρυλικός ηγέτης των πολιτικών δικαιωμάτων των Μαύρων, Άντριου Γιανγκ, αναφερόμενος στις μαζικές διαδηλώσεις του Black Lives Matter αμέσως μετά την δολοφονία του Φλόιντ, μίλησε για μια «τεράστια αίσθηση υπερηφάνειας».
«Ειδικά όταν παραμείνουν υπερβολικά μη βίαια», είπε ο 88χρονος Γιανγκ, ο οποίος για χρόνια βάδισε δίπλα στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. «Φυσικά ήταν πολύ διαφορετικά τότε. Έπρεπε να πάμε από πόρτα σε πόρτα, από εκκλησία σε εκκλησία», λέει στο BBC, προσθέτοντας: «Θυμάμαι πως όταν ο ο Δρ Κινγκ πήγε στη φυλακή, εμφανίστηκαν μόνο 55 άτομα να συμπαρασταθούν».
Στη δεκαετία του 1960, πολλές ήταν οι προσωπικότητες των ΗΠΑ που συμμετείχαν είτε ενεργά, είτε διακριτικά στον αγώνα για ίσα δικαιώματα των μαύρων πολιτών, αλλά ο Γιανγκ σημειώνει: «Πραγματικά, δεν γνωρίζω πραγματικά ποιοι βρίσκονται πίσω από το Black Lives Matter, σήμερα. Δεν ξέρω ποιοι είναι οι ηγέτες και εάν, στην πραγματικότητα, υπάρχουν καν ηγέτες. Νομίζω ότι ίσως είναι ένα πνευματικό, συναισθηματικό κίνημα που δημιουργήθηκε από τη μεγάλη σιωπηρή πλειοψηφία των Αμερικανών –και όχι μόνο».
Ποιοι είναι πίσω από το Black Lives Matter
«Ηγεσία δεν υπάρχει στις κατευθυντήριες αρχές μας, αλλά μια ομάδα που βρίσκεται στο επίκεντρο της προσπάθειας», λέει η Αμπντουλάχ. «Αυτή η ομάδα δεν είναι υπεύθυνη μόνο για τη ρητορική, αλλά και για τη διευκόλυνση, τον προγραμματισμό, την “εμπλοκή” καλλιτεχνών στο κίνημα, πράγμα που δεν αφορά μόνο μια “ηγετική” ομάδα, αλλά κάθε έναν απλό ή διάσημο πολίτη που θέλει να συμμετέχει ενεργά».
Σε πολλά κεφάλαια του Black Lives Matter, πρωταγωνιστούν οι γυναίκες. «Οι γυναίκες ήταν πάντα στο επίκεντρο του αγώνα για την ελευθερία και την ισότητα στις ΗΠΑ. Το πρώτο φως καθοδήγησης του αγώνα, αλλά και για το Black Lives Matter ιδιαίτερα, ήταν η Έλα Μπέικερ, η φεμινίστρια ηγέτιδα των πολιτικών δικαιωμάτων που υπερασπίστηκε τον συλλογικό λαϊκό ακτιβισμό έναντι του ακτιβισμού που επικεντρώθηκε σε έναν μόνο ηγέτη», λέει η Αμπντουλλάχ, τονίζοντας: «Ήταν η Έλα Μπέικερ που κατέστησε σαφές σε όλους τους Μαύρους ότι οι κινήσεις διαμαρτυρίας πρέπει να υπερβαίνουν την λογική που μπορεί να χαράξει μια ηγεσία από ένα ή δυο άτομα. Το Black Lives Matter παίρνει τις αποφάσεις συλλογικά».
Οι Λευκοί συμπαραστάτες
Παρόλο που το Black Lives Matter έχει εξελιχθεί σε αυτό το «χαλαρό» εθνικό και διεθνές δίκτυο-ομπρέλα, το Black Lives Matter Global Network είναι εγγεγραμμένο στις ΗΠΑ ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, ο οποίος πλέον λαμβάνει επιχορηγήσεις από ιδρύματα και εταιρείες που επιθυμούν να γίνουν σύμμαχοι και υπερασπιστές του κινήματος, όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ευρώπη και στον Καναδά, περιλαμβάνοντας στα μέλη του ακόμη και πολλά Λευκά άτομα, τα οποία στο παρελθόν δεν ένιωθαν συνδεδεμένα με την αιτία.
«Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι στην πόλη μας ξαφνικά ένιωσαν ως μαύροι», λέει ο Έι Τζέι Κρόκερ, ένας από τους υπεύθυνους του Black Lives Matter στο Νόργουντ του Κολοράντο -μια μικρή πόλη περίπου 500 ατόμων -όλοι λευκοί. «Η ομάδα μαθαίνει τους συμπολίτες μας, πώς μπορούν να καταπολεμήσουν τον ρατσισμό στη δική τους μικρή κοινότητα, με πολλούς τρόπους», λέει ο Κρόκερ, εξηγώντας: «Διοργανώνονται ομιλίες με το Black Lives Matter ως θέμα συζήτησης στο δημοτικό συμβούλιο, λογοτεχνικές βραδιές στις τοπικές λέσχες βιβλίου με έργα αντιρατσιστικού περιεχομένου -όπως το βιβλίο «Πώς να είσαι αντιρατσιστής» του Άιμπραμ Κέντι-, αλλά και μουσικές εκδηλώσεις με συγκροτήματα που επηρεάζουν με τον τρόπο τους αυτόν τον καλό αγώνα».
Ο Τσαρλς Γουάιτ, κιμπορντίστας του συγκροτήματος Day Dream Sessions, λέει: «Έχουμε κληθεί πολλές φορές να παίξουμε στο Νόργουντ, επειδή πολλά από τα τραγούδια μας είναι διασκευές από παλιούς “ύμνους” διαμαρτυρίας του Μάρβιν Γκέι ή του Σαμ Κουκ». Ο ντράμερ Ντέιβιντ Μιούνεϊ προσθέτει: «Νιώθω ότι το Black Lives Matter έχει γίνει τάση. Είναι αυτό που πιστεύαμε ότι αξίζει να γίνει εδώ και πολλά χρόνια και που τώρα, βαδίζουμε σταθερά και δυναμικά πάνω σ’ αυτό τον δρόμο».
Επίσης, η Αμπντουλάχ νιώθει υπερήφανη για το γεγονός ότι η οργάνωση επέλεξε να “στρατολογήσει” και τη ΛΟΑΤ+ παγκόσμια κοινότητα για τους σκοπούς του κινήματος. «Το Black Lives Matter ήταν πολύ σαφές εξαρχής ότι στηρίζεται στις μαύρες γυναίκες, αλλά απευθύνεται σε κάθε γυναίκα, σε κάθε άντρα και σε κάθε άτομο που δεν θέλει να ανήκει σε κανένα φύλο ή φυλή. Και η αποδοχή που έχουμε από την ΛΟΑΤ+ κοινότητα είναι ήδη αρκετά μεγάλη», αναφέρει.
Τελικός στόχος, η «αστυνόμευση» των αστυνομικών
«Τα τελευταία έξι χρόνια, συνολικά, ο αριθμός των δολοφονιών από τα χέρια της ίδιας της αστυνομίας παρέμεινε σχετικά σταθερός και αυτό δεν είναι καλό», συνεχίζει να λέει η Αμπντουλάχ. «Ωστόσο, αυτό που βλέπουμε είναι ότι σε πόλεις με ισχυρούς πυρήνες Black Lives Matter, οι αριθμοί έχουν μειωθεί δραστικά, αν και αυτό αντισταθμίστηκε από αυξήσεις δολοφονιών μαύρων πολιτών σε άλλες περιοχές». Η ίδια τονίζει επίσης ότι τα οφέλη έχουν επιτευχθεί όχι μέσω διαπραγμάτευσης με τις αστυνομικές δυνάμεις (τις οποίες ο «οργανισμός» Black Lives Matter αρνείται να κάνει), αλλά με το να βγαίνει διαρκώς στους δρόμους και να διασφαλίσει ότι η αστυνομία γνωρίζει ότι ελέγχεται ανά πάσα στιγμή.
«Αυτό που επιδιώκουμε εντέλει, είναι να απαιτήσουμε πολλά περισσότερα, όπως ακόμη και η εκ βάθρων αλλαγή στον τρόπο επιλογής αστυνομικών από το ισχύον σύστημα δημόσιας ασφάλειας των ΗΠΑ. Όσο και εάν φαντάζει ακατόρθωτο, εντούτοις θεωρούμε ότι η όλο και αυξανόμενη δύναμη του Black Lives Matter σε κάθε πολιτεία, είναι δυνατό να το καταφέρει».
Πηγή: BBC
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
