Μενού
  • Α-
  • Α+

«Κείνο το βράδυ σώπαιναν οι λύκοι, γιατί ούρλιαζαν οι άνθρωποι». Με τα λόγια αυτά ο σπουδαίος Μενέλαος Λουντέμης στο βιβλίου του «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» προσπάθησε να περιγράψει τη φρίκη των όσων έζησαν οι πολιτικοί κρατούμενοι στη Μακρόνησο. Αφού κάποιος αναλογιστεί τι σημαίνει αυτό, θα πρέπει να το πολλαπλασιάσει επί 100 και ίσως πάλι να μην μπορέσει να φτάσει στο τι πραγματικά γινόταν μέσα στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Το Νταχάου, που ιδρύθηκε μια ημέρα σαν σήμερα, μόλις δύο μήνες μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, είναι πλέον συνώνυμο της κόλασης. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν εκεί και βασανίστηκαν. Δεκάδες χιλιάδες δολοφονήθηκαν με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο.

Όταν η κόλαση άνοιξε τις πύλες της

Στις 22 Μαρτίου του 1933, κοντά στην ομώνυμο κωμόπολη της Βαυαρίας, σε απόσταση περίπου 16 χιλιομέτρων βορειοδυτικά του Μονάχου, ανοίγει το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου. Φτιάχτηκε εκεί που στη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου υπήρχε ένα εργοστάσιο πυρομαχικών. Ήταν το πρώτο στρατόπεδο συγκέντρωσης που εγκαινίασε το ναζιστικό καθεστώς και το γενικό πρόσταγμα το είχε ο Χάινριχ Χίμλερ. Ήταν το μοναδικό που λειτούργησε από εκείνα τα πρώτα χρόνια της παντοκρατορίας του ναζιστικούς καθεστώτος μέχρι και το τέλος του εφιάλτη. Ήταν το πρότυπο πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν οι ναζί για να φτιάξουν και τα υπόλοιπα κολαστήρια.  

Πάνω στην κεντρική πύλη βρισκόταν η επιγραφή – Arbeit Macht Frei (Η εργασία θα σας ελευθερώσει), ενώ στο κεντρικό κτίριο της Διοίκησης, με μεγάλα γράμματα, βαμμένο στην οροφή το σύνθημα: «Υπάρχει ένας δρόμος προς την ελευθερία και ορόσημά της είναι η υπακοή, η εργατικότητα, η τιμιότητα, η καθαριότητα, η εγκράτεια, η αλήθεια, η θυσία και την αγάπη του καθενός στη χώρα του».

Όσοι μεταφέρονταν στο στρατόπεδο (Εβραίοι, Κομμουνιστές, Ρομά, αιχμάλωτοι πολέμου κλπ) εξαναγκάζονταν σε εργασίες σκληρές κάτω από απάνθρωπες συνθήκες. Από την κατασκευή πολεμικού υλικού, στη δημιουργία δρόμων και σε ορυχεία, οι κρατούμενοι έκαναν τα πάντα για ένα κακής ποιότητας πιάτο φαγητού. Αυτά οι δυνατοί. Τους αδυνάτους τους περίμενε μια ακόμα πιο σκληρή μοίρα. Γινόντουσαν τα «πειραματόζωα» σε θανατηφόρα ιατρικά πειράματα όπως το περιβόητο «Πρόγραμμα Ευθανασίας Τ-4». Όσοι δεν μπορούσαν να «προσφέρουν» τις υπηρεσίες τους κατέληγαν στα κρεματόρια.

Στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου έχουν καταγραφεί 206.206 κρατούμενοι και έχουν καταχωρηθεί επίσημα 31.591 θάνατοι, 3.166 από αυτούς δηλητηριάστηκαν με αέρια σε εφαρμογή του Προγράμματος Ευθανασίας, ενώ 80 – 90 έχασαν τη ζωή τους, άμεσα, από τα ιατρικά πειράματα. Οι αριθμοί αυτοί, ωστόσο, μάλλον είναι μικρού καθώς δεν υπολογίζονται οι μαζικές εκτελέσεις στρατιωτών που έφτασαν στο Νταχάου ως αιχμάλωτοι πολέμου.

Το στρατόπεδο συγκέντρωσης απελευθερώθηκε στις 29 Απριλίου του 1945 από τους άνδρες της «Μεραρχίας Ουράνιο Τόξο» της 7ης Στρατιάς των ΗΠΑ, οι οποίοι μπήκαν στο Νταχάου χωρίς μάχη αφού τα SS το είχαν εγκαταλείψει μέρες πριν. Τα όσα αντίκρισαν οι Αμερικανοί μπαίνοντας στο Νταχάου τα περιέγραψε η Μάρθα Γκέλχορν, πολεμική ανταποκρίτρια και σύζυγος του Έρνεστ Χέμινγουει, που βρέθηκε εκεί ακολουθώντας τον στρατό.

Μύριζε παντού αρρώστια και θάνατος

«Πίσω από τα συρματοπλέγματα και τα ηλεκτρικά καλώδια κάθονταν σκελετοί στον ήλιο και έψαχναν για ψείρες. Δεν ξεχώριζες ηλικίες και πρόσωπα, όλοι έμοιαζαν το ίδιο. Αυτό που σκότωσε τους περισσότερους ήταν η πείνα, η εξόντωση από πείνα. Οι άνθρωποι εργάζονταν εξοντωτικά με λίγο φαγητό, και μέσα στις γεμάτες μπαράκες κάθε πρωί ξυπνούσαν με ένα βήμα πιο κοντά στον θάνατο. Μπροστά από τα κρεματόρια, που χώριζε μια λωρίδα πράσινου, υπήρχε σειρά καλοκτισμένων και ευρύχωρων σπιτιών, όπου ζούσαν αξιωματικοί των SS με τις οικογένειές τους, γυναίκες και παιδιά, ευτυχισμένα και ειρηνικά, την ώρα που από τις καπνοδόχους των κρεματορίων έβγαινε στάχτη από καμένη ανθρώπινη σάρκα. Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1945 εξοντώθηκαν 2.000 στα κρεματόρια, γιατί ήταν πολύ αδύναμοι για να δουλέψουν και δεν έκαναν τη χάρη στα SS να πεθάνουν. Το έκαναν λοιπόν τα SS γι’ αυτούς», έγραφε σε ένα από τα ρεπορτάζ της η Μάρθα Γκέλχορν.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA