Το ενδεχόμενο ενεργοποίησης ξανά μετά από δύο δεκαετίες της 116 Πτέρυγας Μάχης του Αράξου ως βάση αποθήκευσης πυρηνικών όπλων του ΝΑΤΟ επανέρχεται στο προσκήνιο μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στην Ουκρανία. Η ευθεία πυρηνική απειλή, που εξαπέλυσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, και η συντήρηση της πυρηνικής ρητορικής από το Κρεμλίνο έχουν σημάνει συναγερμό στη Δύση. Η ολομέτωπη στρατιωτική σύγκρουση επί ευρωπαϊκού εδάφους, η πρώτη μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα με τη Μόσχα να βάζει στο τραπέζι τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων.
Με βάση τη νέα πραγματικότητα, επικαιροποιείται ο ευρωπαϊκός χάρτης πυρηνικής αποτροπής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, στον οποίο περιλαμβάνεται και η αεροπορική βάση του Αράξου. Οι εργασίες εκσυγχρονισμού των υποδομών για τη φιλοξενία ειδικών όπλων στο αεροδρόμιο της Αχαϊας σε περίοδο κρίσης, που εκτελέστηκαν τα τελευταία χρόνια και οι συχνές επισκέψεις υψηλόβαθμων επιτελών του ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής Πυρηνικής Πολιτικής της Συμμαχίας, πιστοποιούν το βαθμό ετοιμότητας της στρατιωτικής μονάδας να αποθηκεύσει έως και 24 πυρηνικές κεφαλές στις υπόγειες εγκαταστάσεις της. Στο ίδιο σημείο, που αποθηκεύτηκαν οι 20 αμερικανικές βόμβες B61 την περίοδο 1978-2001.
Διαβάστε ακόμη: Πόλεμος στην Ουκρανία: Η δέσμευση της Ρωσίας δεν σημαίνει κατάπαυση του πυρός - Τι λέει Ρώσος διαπραγματευτής
Η τελευταία αναδιάταξη του πυρηνικού οπλοστασίου σε νατοϊκές βάσεις της Ευρώπης πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 2000 οπότε και γνωστοποιήθηκε στην ελληνική πλευρά η επικείμενη απόσυρση όλων των πυρηνικών όπλων, που εξακολουθούσαν να βρίσκονται αποθηκευμένα στον Αραξο. Η απόρρητη επιχείρηση μεταφοράς εκτός Ελλάδας των πυρηνικών βομβών υλοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2001 χωρίς να γίνει γνωστό εάν τα όπλα αυτά επέστρεψαν στις ΗΠΑ ή αποθηκεύτηκαν σε κάποιες από τις υπόλοιπες νατοϊκές βάσεις της Ευρώπης.
Η Ελλάδα στην πυρηνική πτέρυγα του ΝΑΤΟ από το 1964
Είχε προηγηθεί το 1997 η ολοκλήρωση της κατασκευής στο αεροδρόμιο του Αράξου 6 θόλων φύλαξης συνολικής χωρητικότητας 24 βομβών, ίδια με αυτή των αεροπορικών βάσεων Ακιντζί και Αεροπορική Βάση Μπαλικεσίρ στην Τουρκία, αν και η αρχική πρόβλεψη ήταν για 11 θόλους αποθήκευσης 44 βομβών. Ο κύκλος της παρουσίας πυρηνικών στη χώρα μας έκλεισε το καλοκαίρι του 2001 όταν αποχώρησε η αμερικανική 731η Μοίρα Υποστήριξης Πυρομαχικών, που ήταν υπεύθυνη για τη φύλαξη των όπλων.
Επί της ουσίας, η χώρα μας είχε ενταχτεί στην πυρηνική πτέρυγα του ΝΑΤΟ ήδη από το 1964 όταν παραλήφθηκαν τα πρώτα 37 μαχητικά αεροσκάφη F-104G Starfighter. Το πιο σύγχρονο για την εποχή του μαχητικό επιχείρησε αρχικά στην 335 Μοίρα Δίωξης/Βομβαρδισμού και στη συνέχεια στην 336 Μοίρα Βομβαρδισμού στην Αεροπορική Βάση του Αράξου. Τα ελληνικά F-104G Starfighter με δυνατότητες πυρηνικής κρούσης συμμετείχαν σε διεθνείς ασκήσεις ενώ η 335 Μοίρα αξιολογήθηκε από το ΝΑΤΟ με μεγάλη επιτυχία και χαρακτηρίστηκε ως Combat Ready σε όλες τις αποστολές Strike της Συμμαχίας. Εκτός από τα 37 αεροσκάφη, που αφίχθησαν τη δεκαετία του ’60, το 1972 δόθηκαν από τις ΗΠΑ άλλα 9, προερχόμενα από την Ισπανική Αεροπορία. Μεταξύ 1978 και 1985 έφτασαν στην Ελλάδα 50 F-104G από τη Γερμανία και 10 από την Ολλανδία.
Με την οριστική απόσυρση, λόγω παλαιότητας, του συγκεκριμένου τύπου αμερικανικού μαχητικού το 1993 η Πολεμική Αεροπορία απώλεσε σημαντικό μέρος της ικανότητας πυρηνικής κρούσης, στο επιχειρησιακό πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Το έργο τους όμως θα ήταν δυνατό να συνεχίσουν τα 43 μονοθέσια και τα 19 διθέσια βομβαρδιστικά A-7E Corsair, που την ίδια χρονιά είχαν παραληφθεί από τα αποθέματα του Αμερικάνικου Ναυτικού και αντικατέστησαν τα F-104G στις 335 και 336 Μοίρες του Αράξου.
Το αίτημα στις ΗΠΑ που είχε απορριφθεί...
Παρόλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση της περιόδου εκείνης υπέβαλε στις ΗΠΑ αίτημα δωρεάν παραχώρησης σύγχρονων αεροσκαφών F-16, που θα μπορούσαν να φέρουν φορτίο πυρηνικών βομβών, που όμως δεν έγινε αποδεκτό. Οπότε, η αποθήκευση στον Αραξο πυρηνικών βομβών είχε πλέον κάποια χρησιμότητα για τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ μόνο στην περίπτωση μεταστάθμευσης προηγμένων τεχνολογικά αεροσκαφών άλλων συμμαχικών χωρών καθώς ο στόλος των A-7 Corsair ήταν βομβαρδιστικά δεύτερης γενιάς.
Σύμφωνα με τις ανοικτές αμερικανικές πηγές, το 2005 η Ουάσιγκτον είχε αναπτύξει συνολικά 480 πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη αποθηκευμένα σε 8 βάσεις 6 χωρών κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης. Σε 4 άλλες ευρωπαϊκές βάσεις, μεταξύ των οποίων ο Αραξος, οι πυρηνικές κεφαλές είχαν απομακρυνθεί αλλά οι εγκαταστάσεις ήταν έτοιμες να υποδεχτούν πυρηνικό οπλοστάσιο ανά πάσα στιγμή. Ολα τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα επί ευρωπαϊκού εδάφους είναι τακτικές πυρηνικές βόμβες βαρύτητας B61, που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1979 και 1989, με τη Γερμανία να διαθέτει 3 πυρηνικές βάσεις (δύο από τις οποίες είναι πλήρως λειτουργικές) με δυνατότητα αποθήκευσης έως και 150 βόμβες. Οι υπόλοιπες χώρες, που έχουν αποθηκευμένα πυρηνικά στην επικράτειά τους, είναι η Μεγάλη Βρετανία, η Ιταλία, η Τουρκία, το Βέλγιο και η Ολλανδία.
Οι 480 βόμβες, που έχουν αναπτυχθεί στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 80% του αποθέματος των ενεργών τακτικών πυρηνικών βομβών B61 των ΗΠΑ. Περίπου 300 από τις βόμβες αυτές μπορούν να μεταφερθούν για ρίψη από τα αμερικανικά αεροσκάφη F-15E και F-16C/D, ικανά να μεταφέρουν έως πέντε και δύο βόμβες B61 το καθένα, αντίστοιχα. Οι υπόλοιπες 180 βόμβες προορίζονται να «φορτωθούν» σε βελγικά, ολλανδικά και τουρκικά F-16 ενώ Γερμανία και Ιταλία μπορούν να πραγματοποιήσουν πυρηνική κρούση με αεροσκάφη PA-200 Tornado.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
