Στο απόλυτο σκοτάδι εν μέσω των συνεχών ρωσικών βομβαρδισμών τιμούν οι Ουκρανοί τη μνήμη των 4 εκατομμυρίων νεκρών του Χολοντόμορ, του τεχνητού λιμού, που προκάλεσε ο Ιωσήφ Στάλιν πριν 90 χρόνια αφανίζοντας ολόκληρους πληθυσμούς στην ουκρανική ύπαιθρο. Πρόκειται για μία από τις πιο απάνθρωπες μορφές εξόντωσης ανθρώπων σε μαζική κλίμακα, που γνώρισε η ευρωπαϊκή ήπειρος τον 20ο αιώνα με το σταλινικό καθεστώς να μετατρέπει τα σιτηρά σε «όπλο». Την εργαλειοποίηση των σιτηρών προκειμένου να ασκήσει πιέσεις στη διεθνή κοινότητα υπό το φόβο μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης επιχείρησε να χρησιμοποιήσει και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την στρατιωτική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου, εστιάζοντας πλέον τη στρατηγική του στην ισοπέδωση όλων των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας λίγο πριν τον βαρύ χειμώνα.
Διαβάστε ακόμη: Ολένα Zελένσκα: «Η σεξουαλική βία μέρος του οπλοστασίου της Ρωσίας για να εξευτελίσει την Ουκρανία»
Η λέξη Χολοντόμορ έχει προκύψει από τη σύνθεση των ουκρανικών λέξεων holod (πείνα) και moryty (θανάτωση) προκειμένου να αποδώσει τη φρίκη του «θανάτου από την πείνα» μεταξύ 1932 και 1933. Στα θύματα της αρπαγής της σοδειάς δημητριακών από τον Στάλιν περιλαμβάνονται και 2 εκατ. άνθρωποι στο Καζακστάν και εκατοντάδες χιλιάδες στο Βόρειο Καύκασο, στις όχθες του Βόλγα και στη Δυτική Σιβηρία. Με στόχο την εγκαθίδρυση της συνεταιριστικής οικονομίας οι Σοβιετικοί κατέσχεσαν όλα τα τρόφιμα με αποτέλεσμα ο λιμός, που ακολούθησε να οδηγήσει τους κατοίκους της υπαίθρου προς τις πόλεις σε αναζήτηση τροφής.
Ο κανόνας των «πέντε σταχυών σιτηρών»
Στο στόχαστρο του Στάλιν μπήκαν τα καραβάνια των απελπισμένων απαγορεύοντας τις μετακινήσεις και εκδίδοντας εσωτερικά διαβατήρια. Οι Ουκρανοί, που δεν εγκατέλειψαν τα χωριά τους αναγκάστηκαν να καλλιεργήσουν παράνομα τις συνεταιριστικές εκτάσεις αντιμετωπίζοντας φυλακίσεις και εκτοπισμό αλλά και τον κανόνα των «πέντε σταχυών σιτηρών», σύμφωνα με τον οποίο οποιοσδήποτε έπαιρνε περισσότερα από πέντε στάχυα σιτάρι αντιμετώπιζε τη θανατική ποινή. Η πολιτική λιμοκτονίας υπό τη μορφή του πλήρους οικονομικού αποκλεισμού της ουκρανικής υπαίθρου αποσκοπούσε στην εγκατάλειψη από την πλευρά των Ουκρανών κάθε σκέψης για αυτονομία, ή ακόμη και για ανεξαρτησία, πράγμα που επιτεύχθηκε για σχεδόν 60 χρόνια.
Αλλωστε, είχε προηγηθεί η απόπειρα ανεξαρτητοποίησης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουκρανίας το 1918 με τον Κόκκινο Στρατό να την καταλαμβάνει στις αρχές του 1920. Στις 30 Δεκεμβρίου 1922 ιδρύθηκε η Ενωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, η οποία περιελάμβανε την Ουκρανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Η συνθήκη της ένωσης απαιτούσε πλήρη ισότητα των δημοκρατιών αλλά το Κρεμλίνο έλεγχε στην πραγματικότητα την Ουκρανία. Το 1928, η σοβιετική ηγεσία ανακοίνωσε μια πολιτική κολεκτιβοποίησης, συνδυάζοντας μεμονωμένα ιδιωτικά αγροκτήματα με τα συλλογικά αγροκτήματα της κρατικής ιδιοκτησίας.
Να εξαλειφθεί η απειλή με κάθε τρόπο
Κάθε αγρότης είχε έναν ορισμένο αριθμό εργάσιμων ημερών, για τις οποίες πληρωνόταν με φυσικά προϊόντα χωρίς όμως να αρκούν για την επιβίωση τους. Για το λόγο αυτό, το σταλινικό σύστημα προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, οι οποίες δεν είχαν προβλεφθεί από το Κρεμλίνο. Η αντίσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα οι χωρικοί να συρθούν βίαια σε συνεταιριστικά αγροκτήματα γεγονός, που αύξησε την κοινωνική οργή πυροδοτώντας περίπου 4 χιλιάδες μαζικές διαδηλώσεις αγροτών στις αρχές της δεκαετίας του 1930 κατά της κολεκτιβοποίησης, της φορολογικής πολιτικής, του τρόμου και της βίας από τις σοβιετικές αρχές.
Το σχέδιο του σταλινικού καθεστώτος ήταν ξεκάθαρο. Επρεπε με κάθε τρόπο να εξαλειφθεί η απειλή, που συνιστούσαν οι ουκρανικοί αγροτικοί πληθυσμοί για το προωθούμενο σοβιετικό μοντέλο παραγωγής. Ετσι, δημιουργήθηκε ένας ασφυκτικός κλοιός πείνας, που εγκλώβισε μέσα του συνολικά 22 εκατ. ανθρώπους. Το σοβιετικό κράτος προχώρησε σε κατάσχεση όχι μόνο όλων των ποσοτήτων σιτηρών από τους αγρότες αλλά και όλων των υπολοίπων τροφίμων αλλά και των εκτάσεων, που διέθεταν και θα μπορούσαν να πουληθούν ή να ανταλλαχθούν με τρόφιμα.
Οι συνέπειες του Χολοντόμορ προκαλούν φρίκη. Η πείνα θερίζει 28.000 Ουκρανούς κάθε μέρα την ώρα που οι κεντρικές σοβιετικές αποθήκες είναι γεμάτες με σιτηρά και οι εξαγωγές τους σημειώνουν ρεκόρ. Η τραγωδία αυτή, την ευθύνη της οποίας ποτέ δεν αποδέχτηκαν οι Σοβιετικοί, αναγνωρίστηκε με νόμο από την Ουκρανία το 2006 ως γενοκτονία κατά του ουκρανικού λαού. Το 2010 η ουκρανική δικαιοσύνη αποφάνθηκε για τη γενοκτονική φύση του Χολοντόμορ και την πρόθεση των Στάλιν, Μολότοφ, Καγκάνοβιτς, Ποστίσεφ, Τσούμπαρ, Χατάγιεβιτς, Κόσιορ να αφανίσουν ένα τμήμα του ουκρανικού έθνους.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
