Στα βιβλία ιστορίας του μέλλοντος στο κεφάλαιο για την ελληνική οικονομική κρίση το κίνημα των «Αγανακτισμένων» θα κατέχει μια ιδιαίτερη θέση. «Γεννήθηκε» από το πουθενά και από κάποιον άγνωστο ακόμα και σήμερα. Γιγαντώθηκε μέσα σε λίγες ημέρες. Ένωσε πολιτικά αντίθετους χώρους οι οποίοι όταν το συνειδητοποίησαν, χώρισαν την πλατεία Συντάγματος σε... «πάνω πλατεία» και «κάτω πλατεία». Το κίνημα που ξεκίνησε μια ημέρα σαν σήμερα ήρθε από το πουθενά και χάθηκε τόσο ξαφνικά όσο εμφανίστηκε. Όσο και αν οι περισσότεροι σήμερα πλέον το ξορκίζουν, άφησε πίσω του μια μεγάλη παρακαταθήκη και πιθανότατα καθόρισε πολιτικά όλα όσα ζήσαμε από το 2011 και μέχρι το τέλος της κρίσης.
Από την Ισπανία και τους «Indignados» στην πλατεία Συντάγματος
Από τον Μάιο του 2010 και μετά η Ελλάδα βρέθηκε, ουσιαστικά πτωχευμένη, να κουβαλάει στην πλάτη της το μνημόνιο που υπέγραψαν ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΕΚΤ προκειμένου να καλυφθούν οι δανειακές ανάγκες της χώρας. Εκτεταμένες περικοπές δημοσίων δαπανών, μέτρα λιτότητας, επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων και υπερφορολόγηση ήταν μερικά από αυτά που έφερε μαζί του το μνημόνιο.
Την ίδια ώρα η Ισπανία ζούσε το δικό της μνημόνιο. Όχι τόσο σκληρό όσο το ελληνικό αλλά εκεί ο κόσμος αντέδρασε άμεσα και βγήκε στους δρόμους προκειμένου να ζητήσει αλλαγή πολιτικής. Στις πλατείες της χώρας δημιουργήθηκε το κίνημα το «Indignados», οι «Αγανακτισμένοι», με μια σειρά από αιτήματα. Και στην Ελλάδα υπήρχαν αντιδράσεις αλλά αυτές περιοριζόταν στα στενά όρια των συνδικαλιστικών οργανώσεων, την Αριστερά και τον αναρχικό χώρο. Μια από τις ελάχιστες διαδηλώσεις που πήραν μεγάλες διαστάσεις ήταν αυτή της 5ης Μαΐου του 2010 με την τραγωδία στην τράπεζα της Μαρφίν στην οδό Σταδίου η οποία «πάγωσε» το κίνημα που προσπαθούσε εκείνη την περίοδο να γιγαντωθεί. Ξεκίνησε μια περίοδος κινηματικής εσωστρέφειας η οποία έληξε περίπου ένα χρόνο αργότερα.
Οι Έλληνες είχαν αρχίσει, πλέον, να νιώθουν στο πετσί τους τις επιπτώσεις των μέτρων. Ταυτόχρονα υπήρχαν τα λαϊκά ξεσπάσματα στην Ισπανία αλλά και η Αραβική Άνοιξη που έδειχναν πως ο νέος τρόπος οργάνωσης θα ερχόταν μέσα από τα social media. Και έτσι έγινε.
Λίγα μετά τα μέσα του Μάη του 2011, εμφανίστηκε στο Facebook αλλά και στο Twitter ένα κάλεσμα για συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος. Η υπογραφή ήταν «Αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα»! Η πρώτη διαδήλωση έγινε μια ημέρα σαν σήμερα. Ακόμα και σήμερα κανείς δεν έχει μπορέσει να αναλύσει με ακρίβεια τα όσα έγιναν και κυρίως το αποτύπωμα που άφησε στην κοινωνία εκείνο το κίνημα. Αυτοί που χαρακτηρίστηκαν ως «λούμπεν» στοιχεία του κινήματος των «Αγανακτισμένων» (ανάμεσα στους οποίους και ακροδεξιοί της Χρυσής Αυγής) παρέμειναν στο πάνω μέρος της πλατείας Συντάγματος και έδειχναν την οργή τους απέναντι στους πάντες. Το πιο πολιτικοποιημένο και οργανωμένο κομμάτι του κινήματος κατέλαβε το κάτω μέρος της πλατείας. Εκεί στήθηκε ο ραδιοφωνικός σταθμός, εκεί γινόταν η γενική συνέλευση κάθε απόγευμα αλλά και η συνέλευση της κάθε ομάδας εργασίας (καθαρισμού, περιφρούρησης, social media κλπ) ξεχωριστά. Ήταν ίσως η πρώτη φορά μεταπολιτευτικά που τόσες χιλιάδες άνθρωποι κατάφεραν να αυτοοργανωθούν και να διεκδικήσουν μια σειρά από αιτήματα. Από τον Μανώλη Γλέζο και τον Μίκη Θεοδωράκη μέχρι και τους Ζαπατίστας, όλοι είχαν δώσει το παρών στις διαδικασίες.
Η Άμεση Δημοκρατία που επεδίωκαν οι περισσότεροι, ωστόσο, δεν ήρθε ποτέ γιατί όταν, πλέον, οι «Αγανακτισμένοι» είχαν γιγαντωθεί έπεσαν στην πλατεία οι κομματικές «γραμμές». Κάπου εκεί το παιχνίδι χάθηκε. Από τα «σπλάχνα» αυτής κινητοποίησης προέκυψαν οι συνελεύσεις των γειτονιών που άλλαξαν και βοήθησαν τοπικά τις κοινωνίες τα χρόνια της κρίσης αλλά πήραν και πολιτική υπεραξία ο ΣΥΡΙΖΑ (στην κάτω πλατεία) και βέβαια οι ΑΝΕΛ και η εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής (στην πάνω πλατεία).
Οι μάχες της πλατείας Συντάγματος
Πολλές φορές η πλατεία Συντάγματος και οι γύρω δρόμοι μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης μεταξύ «Αγανακτισμένων» και των δυνάμεων των ΜΑΤ που σε πολλές περιπτώσεις είχαν ξεπεράσει κάθε όριο αγριότητας. Πολλές εκατοντάδες ήταν οι διαδηλωτές που είχαν μεταφερθεί τραυματισμένοι στα νοσοκομεία για τις πρώτες βοήθειες, ενώ οι δυνάμεις καταστολής σταματούσαν τις επιθέσεις τους μόνο όταν ξέμεναν από χημικά, ασφυξιογόνα και δακρυγόνα. Και αυτό μέχρι να ανεφοδιαστούν.
Οι επεισοδιακές ημέρες πολλές. Τίποτα, όμως, δεν μπορεί να συγκριθεί με το πολεμικό διήμερο της 28ης και 29ης Ιουνίου. Οι μάχες ήταν κυριολεκτικά σώμα με σώμα. Από ένα σημείο και μετά το ζήτημα δεν ήταν να υπάρξουν συλλήψεις αλλά ποιος θα καταφέρει να κρατήσει την πλατεία. Οι μάχες που έγιναν επί ένα διήμερο ήταν συγκλονιστικές. Ολόκληρο το κέντρο της Αθήνας έμοιαζε με εμπόλεμη ζώνη. Σύμφωνα με την εφημερίδα Real News την Τετάρτη 29 Ιουνίου τα ΜΑΤ κατανάλωσαν περίπου 2.200 βομβίδες χημικών και κρότου λάμψης και την Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011 το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας παράγγειλε 10 χιλιάδες τεμάχια δακρυγόνων αξίας 900.000 ευρώ!
Οι αγριότητες έκοβαν την ανάσα. Ακόμα και ο τότε υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μανώλης Όθωνας, χαρακτήρισε εκείνο το διήμερο ως την «μεγάλη ημέρα του πολέμου». Τελικά, η πλατεία έμεινε στα χέρια των διαδηλωτών.
Κινητοποιήσεις έγινα και τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο. Στις 20 Οκτωβρίου και με τα πακέτα των μέτρων να ψηφίζονται το ένα μετά το άλλο έγινε το επόμενο μεγάλο ραντεβού. Χιλιάδες πάλι οι διαδηλωτές. Μεγάλη η ένταση. Αυτή η κινητοποίηση, ωστόσο, σημαδεύτηκε από τα άγρια επεισόδια ανάμεσα σε αναρχικούς και μέλη του ΚΚΕ με τους πρώτους να καταγγέλλουν το ΚΚΕ πως περιφρουρούσε τη Βουλή και τα μέλη του ΚΚΕ να κατηγορούν τους αναρχικούς πως ήθελαν να διαλύσουν την μεγαλειώδη συγκέντρωση. Εκείνη την ημέρα άφησε την τελευταία του πνοή στο Σύνταγμα ο 53χρονος Δημήτρης Κοτζαρίδης, μέλος του ΠΑΜΕ, ο οποίος έπαθε έμφραγμα εξαιτίας εισπνοής χημικών, όπως ανέφερε το πόρισμα του ιατροδικαστή.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
