Ένα από τα πιο σοβαρά εγκλήματα πολέμου που έκαναν οι Ναζί στην Ελλάδα την περίοδο της κατοχής, έγινε μια ημέρα σαν σήμερα, στις 3 Ιουνίου 1941. Λίγες ημέρες μετά την κατάληψη της Κρήτης οι Γερμανοί ξέσπασαν την οργή τους για τη λυσσαλέα αντίσταση που επέδειξαν οι ντόπιοι στους κατοίκους του χωριού Κάνδανος στα Χανιά. Ήταν τέτοιο το μίσος των Ναζί που το χωριό κυριολεκτικά σβήστηκε από τον χάρτη ενώ στο εκτελεστικό απόσπασμα οδηγήθηκαν συνολικά 180 κάτοικοι της Κανδάνου.
Η νίκη των Κρητών που εξόργισε τους Ναζί
Όταν τα χιτλερικά στρατεύματα έστρεψαν το βλέμμα τους στην Κρήτη, δεν υπολόγιζαν πως το μεγαλύτερό τους πρόβλημα θα είναι η αντίσταση που θα προέβαλαν οι ντόπιοι. Πολλά από τα σχέδια που είχαν κάνει επί χάρτου οι Ναζί, πήγαν... «περίπατο» μπροστά στη λυσσαλέα αντίσταση των Κρητών.
Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα ήταν η Κάνδανος. Πρόκειται για ένα χωριό που για τους Γερμανούς θεωρήθηκε στρατηγικής σημασίας καθώς, αφενός βρίσκεται στο κέντρο του νομού Χανίων και αφετέρου επειδή ήταν πάνω στο δρόμο που ένωνε τον νότο με τον βορά των Χανίων. Η ευρύτερη περιοχή ήταν από τις πρώτες που βομβαρδίστηκαν και μάλιστα σφοδρά.
Στις 23 Μάη οι Γερμανοί επιχείρησαν να καταλάβουν το χωριό με ένα μηχανοκίνητο απόσπασμα αλλά απέτυχαν καθώς οι Κρήτες οι οποίοι πολέμησαν σε εκείνη τη μάχη ακόμα και με αυτοσχέδια όπλα κατάφεραν να τους απωθήσουν.
Αυτό το γεγονός, ωστόσο, ήταν κάτι που εξόργισε τους Ναζί αξιωματικούς. Μέχρι και σε εκείνο το σημείο του πολέμου η Γερμανική στρατιωτική μηχανή μέχρι εκείνο το σημείο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, δεν είχε συνηθίσει να δέχεται τέτοιες ήττες και σίγουρα όχι από μια χούφτα αγρότες που είχαν στα χέρια τους αυτοσχέδια όπλα.
Κάπως έτσι, δυο ημέρες αργότερα, οι Γερμανοί επανήλθαν. Αυτή τη φορά υποψιασμένοι και τρομακτικές δυνάμεις δεν άφησαν το παραμικρό περιθώριο αντίδρασης στους Κρήτες αντάρτες οι οποίοι προτίμησαν να διασκορπιστούν στα γύρω βουνά από το να επιδοθούν σε μια μάχη που από χέρι ήταν χαμένη.
Πριν φύγουν, ωστόσο, άφησαν πίσω τους (μέσα σε αυτές τις δύο ημέρες μαχών) 25 ναζί στρατιώτες νεκρούς! Το τίμημα για τους Γερμανούς ήταν τεράστιο. Σκεφτείτε: Για να καταλάβουν ένα μικρό χωριό των Χανίων, χρειάστηκαν δύο ολόκληρες ημέρες και μέτρησαν και 25 νεκρούς.
Τα φρικτά αντίποινα και η καταστροφή της Κανδάνου
Στις 2 Ιουνίου, γερμανοί αλεξιπτωτιστές εκτέλεσαν τους άρρενες κατοίκους του χωριού Κοντομαρί των Χανίων, ως αντίποινα για τη συμμετοχή τού ντόπιου πληθυσμού στη Μάχη της Κρήτης. Η σφαγή στο Κοντομαρί, που βρίσκεται 18 χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων και 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του αεροδρομίου του Μάλεμε, στοίχισε της ζωή σε περίπου 60 (αν και ο αριθμός αυτός δεν είναι βέβαιο πως είναι ο αληθινός) άντρες του χωριού οι οποίοι οδηγήθηκαν σε έναν ελαιώνα και εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες.
Οι Γερμανοί, ωστόσο, δεν είχαν ξεδιψάσει και την αμέσως επόμενη ημέρα έστρεψαν την οργή τους στην Κάνδανο. Στις 3 Ιουνίου, μια ημέρα σαν σήμερα, έκαψαν όλα τα σπίτια του χωριού. Ένα προς ένα. Με βαριά μηχανήματα ισοπέδωσαν ότι έμεινε όρθιο και κατέσκαψαν κάθε μέτρο του χωριού στο οποίο είχαν απομείνει 180 κάτοικοι. Όλοι τους εκτελέστηκαν.
«Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτών.
Ως αντίποινον των από οπλισμένων πολιτών, ανδρών και γυναικών, εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος. Δια την κτηνώδη δολοφονίαν γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι τόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3η-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων δια να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ», έγραφαν οι πινακίδες που τοποθέτησαν οι Γερμανοί στις εισόδους του ερειπωμένου χωριού και απαγόρευσαν με ποινή θανάτου την επίσκεψη του χώρου, καθώς και την ανοικοδόμησή του.
Υπεύθυνος για τη διήμερη σφαγή σε Κοντομαρί και Κάνδανο ήταν ο στρατηγός Κουρτ Στούντεντ, ο οποίος για τα εγκλήματα πολέμου στην Κρήτη καταδικάστηκε σε φυλάκιση μόλις πέντε ετών! Στη φυλακή, ωστόσο, δεν έμεινε περισσότερο από ένα χρόνο. Το 1948 είχε ήδη αποφυλακιστεί για λόγους υγείας. Πέθανε 30 χρόνια αργότερα σε ηλικία 88 ετών!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
