Μενού
  • Α-
  • Α+

Τους τελευταίους έξι μήνες, είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση του νέου ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου. Όπως σε κάθε διαπραγμάτευση εντός της ΕΕ με στόχο τη επίτευξη θετικής συμφωνίας για την χώρα μας, προσπαθούμε να αποτυπώσουμε και να συγκεράσουμε αποκλίνουσες απόψεις Καθώς όλες οι χώρες έχουν τις δικές τους «κόκκινες γραμμές». 

Είμαστε στο σημείο όπου αναγνωρίζεται από όλους ότι το Δουβλίνο, είναι ένα παρωχημένο  πλαίσιο που δεν ανταποκρίνεται πλέον στις νέες ανάγκες του μεταναστευτικού. Είμαστε στο σημείο όπου αναγνωρίζονται τα προβλήματα των χωρών πρώτης υποδοχής από όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και τα δύο  σημεία  αυτά είναι πολύ σημαντικά, ωστόσο, η παραδοχή τους δεν αρκεί. 

Χρειάζονται άμεσες και δίκαιες λύσεις που θα αποτυπωθούν ευκρινώς στο νέο Σύμφωνο. Αυτό θα γίνει μόνο όταν επιτευχθεί πραγματική ισορροπία, μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης, καθώς στην παρούσα μορφή του το προτεινόμενο Σύμφωνο δεν παρέχει επαρκείς διαβεβαιώσεις στις χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα. Οι σαφείς υποχρεώσεις των κρατών - μελών πρώτης γραμμής πρέπει να αντισταθμίζονται από την ουσιαστική και έμπρακτη αλληλεγγύη όλων των εταίρων μας. 

Στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση προβλέπεται μια διαδικασία ενεργοποίησης της αλληλεγγύης σε περίπτωση μεταναστευτικής πίεσης, η οποία όμως έχει γραφειοκρατικό χαρακτήρα και στερείται αυτοματισμού. Ένα ακόμη κρίσιμο σημείο στο οποίο έχουμε ρίξει το βάρος της διαπραγμάτευσης -καθώς δεν αποτυπώνεται ρητά στις προτάσεις- είναι αυτό του δίκαιου διαμοιρασμού της ευθύνης, του «fair share», όπως αποκαλείται. Πρέπει να αναρωτηθούμε κατά πόσο ένα σύστημα ασύλου μπορεί να είναι λειτουργικό υπό το βάρος μιας παρατεταμένης δυσανάλογης πίεσης, όπως έγινε για παράδειγμα το 2015. 

Θέλουμε να χτίσουμε λειτουργικά εθνικά συστήματα, τα οποία θα αποτελέσουν μέρος ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου που θα προασπίζει τα δικαιώματα των δικαιούχων προστασίας και δεν θα διαιωνίζει τη νομική ασάφεια ως προς το καθεστώς όσων δε δικαιούνται προστασία. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να σχεδιάσουμε από κοινού και να συμφωνήσουμε στη μεθοδολογία καθορισμού του δίκαιου μεριδίου ευθύνης κάθε κράτους - μέλους. 

Άλλωστε, η δίκαιη κατανομή της ευθύνης μεταξύ των κρατών μελών και η επίδειξη αλληλεγγύης αποτελούν γενικές αρχές που αποτυπώνονται   στο άρθρο 80 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα πρέπει να διέπουν την ευρωπαϊκή πολιτική σχετικά με το Άσυλο και τη Μετανάστευση.

Έντονος προβληματισμός υπάρχει επίσης και για τις συνοριακές διαδικασίες, οι οποίες πρέπει να έχουν στόχο  την επίσπευση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων και επιστροφής όσων δεν δικαιούνται προστασία.  Η - σκοπούμενη πολλές φορές - περιπλοκότητα της διαδικασίας επιστροφής, είναι καταστροφική για τις χώρες πρώτης υποδοχής, οι οποίες επωμίζονται βάρη που δεν τους αναλογούν. 

Κοινός στόχος των χωρών της ομάδας MED 5 που πρόσφατα συνεδρίασαν στην Αθήνα, - της Ελλάδας, της Ιταλίας, τη Ισπανίας, της Κύπρου και της Μάλτας - είναι η εφαρμογή ενός νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου που θα  κινείται σε  τρεις άξονες:

  • Τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο. 
  • Τη διαμόρφωση αυτόματου και λειτουργικού πλαισίου αλληλεγγύης, η οποία δεν θα είναι εθελοντική, αλλά υποχρεωτική.
  • Τη θεσμοθέτηση ενός ευρωπαϊκού συστήματος αντιμετώπισης κρίσεων - εκτάκτων περιστατικών. 

Προτάσσουμε τα δίκαια αιτήματα των κρατών της Μεσογείου που έχουν σηκώσει το δυσβάσταχτο βάρος αυτής της κρίσης. Δεν μπορούν 5 χώρες, και στην περίπτωση της Ελλάδος, 5 νησιά, να σηκώνουμε όλο το βάρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για αυτό και η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της διαπραγμάτευσης για την επόμενη ημέρα της μετανάστευσης στην ήπειρο.

*Ο Νότης Μηταράκης είναι Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Βουλευτής Χίου της ΝΔ

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA