Μενού

Δράκουλας: Η σκιά που ζωντανεύει στον τοίχο και η απέθαντη σαγήνη της

nosferatu
Σκηνή από την ταινία Νοσφεράτου (2024)
  • Α-
  • Α+

Μέσα στον χρυσο-κοκκινο-πράσινο κυκεώνα των Χριστουγεννιάτικων ταινιών, των παραμυθιών και των μιούζικαλ, το 2025 έκανε ποδαρικό με μια ταινία, αφιερωμένη σε έναν καθόλου λαμπερό, αλλά εξαιρετικά δημοφιλή στο σινεμά ήρωα. Έναν σκοτεινό αριστοκράτη κόμη, φρικαλέο όσο και βαθιά ερωτευμένο, που έχει το προνόμιο και την κατάρα της αθανασίας, που τρομοκρατεί και γοητεύει ταυτόχρονα, εδώ και τουλάχιστον 128 χρόνια!

Η νέα εκδοχή του Νοσφεράτου, που μόλις βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες, ως ένα ριμέικ της ομώνυμης κλασικής βωβής ταινίας τρόμου του 1922, επαναφέρει στην οθόνη τον Κόμη Δράκουλα, πάντα διψασμένο για αίμα, σαγηνευτικό και ερωτευμένο.

Ο Μπιλ Σκάρσγκαρντ πρόσθεσε το όνομα του σε μια λίστα σπουδαίων ηθοποιών, που έχουν ερμηνεύσει τον κλασικό ήρωα, ο οποίος μετρά πάνω από 700 εμφανίσεις στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, που από δεκαετίες υπέκυψαν στην ακατανίκητη γοητεία του. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Από το 1897, όταν ο Μπραμ Στόκερ, ένας σεβάσμιος συγγραφέας και διευθυντής θεάτρου, εξέδωσε το βιβλίο με τίτλο Δράκουλας

Διαβάστε ακόμη: Η ελληνική σειρά της ΕΤ2 που έκανε τους θεατές να βλέπουν εφιάλτες το 1990

Οι επιρροές πίσω από τη γέννηση του Κόμη Δράκουλα

Το 1897, ο 50χρονος Ιρλανδός Στόκερ ήταν ένα καταξιωμένο μέλος των κύκλων διανοούμενων του Λονδίνου και στενός φίλος του Όσκαρ Ουάιλντ -σε μια σχέση που δεν χάλασε από το γεγονός ότι ήταν παντρεμένος με την πρώην μνηστή του Ουάιλντ και καλλονή της εποχής, Φλορεντία Μπάλκομπ.

Ήδη επί μια 25ετία, ιδίως από τότε που διάβασε τη νουβέλα του Τζόζεφ Σέρινταν Λε Φανού «Καρμίλα» (για την ιστορία ενός κοριτσιού, που έχει μια φίλη βρικόλακα), ο Στόκερ ερευνούσε συστηματικά μύθους και θρύλους γύρω από τα βαμπίρ και τα Καρπάθια. Μια περιοχή, στην οποία δεν είχε πατήσει, ωστόσο κατάφερε να περιγράψει τα τοπία και να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της.

Σημαντική επιρροή στο έργο του, άσκησε επίσης το «Βαμπίρ» του Τζον Πολιντόρι του 1819, που για πρώτη φορά έδωσε στον βρικόλακα, ένα πλάσμα που στις λαϊκές δοξασίες διατηρούσε ζωώδη χαρακτήρα, αριστοκρατικά και σαγηνευτικά χαρακτηριστικά. Αυτές οι δύο ιστορίες, σε συνδυασμό με την ιστορία ενός υπαρκτού προσώπου -του γεννημένου στα Καρπάθια πρίγκιπα της Βλαχίας Βλαντ Ντρακούλ, ενός μαχητή, γνωστού για την ανατριχιαστική μέθοδο εξολόθρευσης των εχθρών του με παλούκωμα- στάθηκαν η έμπνευση πίσω από τον Δράκουλα.

Διαβάστε ακόμη: Η αληθινή ιστορία πίσω από την απόλυτη Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Σκρουτζ

Η σχέση του συγγραφέα με το αίμα

Ο λόγος όμως που ο Μπραμ Στόκερ, σαγηνεύτηκε από πολύ νέος από τους θρύλους για ένα πλάσμα που διψά για αίμα, ενδεχομένως ξεκινά από την παιδική ηλικία του. Όταν ήταν ένα ασθενικό παιδί, που υποβαλλόταν συστηματικά στην παράξενη αλλά διαδεδομένη στην εποχή του θεραπεία της αφαίμαξης με διάφορες μεθόδους, όπως οι βδέλλες. Σύμφωνα με θεωρία, που έχει διατυπώσει ο δισέγγονος του Ντακρ Στόκερ, αυτό ήταν ένα τραύμα που καθόρισε την ψυχολογία του, δημιουργώντας του ένα μόνιμο φόβο για τον θάνατο και για τα πλάσματα της σκιάς και της νύχτας, που τρέφονται με αίμα.

Φόβο, που ως μεσήλικας πια κατάφερε να μεταφέρει αριστοτεχνικά στις σελίδες του “Δράκουλα”, που κατατρόμαξε τους αναγνώστες από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του. Εισέπραξε κυρίως θετικές κριτικές για τη σκοτεινή ατμόσφαιρα και την αποτελεσματική κλιμάκωση του τρόμου που αποπνέει. Πολλές ήταν όμως και οι αρνητικές κριτικές ακριβώς για τον ίδιο λόγο: γιατί πολλοί το βρήκαν υπερβολικά τρομακτικό για να το αντέξουν.

Στο πέρασμα του χρόνου, όμως, το έργο εξελίχθηκε σε ένα από τα διασημότερα της αγγλικής λογοτεχνίας, φτάνοντας στον 20ό αιώνα να θεωρείται ως ένα από τα πλέον επιδραστικά μυθιστορήματα τρόμου. Δημιούργησε αρχετυπικούς ήρωες (Κόμης Δράκουλας, Βαν Χέλσινγκ ο κυνηγός βαμπίρ), έγινε θέμα ταινιών, σειρών, θεατρικών έργων, κόμικς και video games κι εξακολουθεί να συναρπάζει το κοινό και τη βιομηχανία θεάματος.

Διαβάστε ακόμη: Η ιστορία των jump scare στη μεγάλη οθόνη: Από το πρώτο μέχρι τα πιο εμβληματικά

Οι καλύτεροι Δράκουλες της οθόνης

Ο πρώτος, που το μετέφερε στο θέατρο για να κατοχυρώσει τα δικαιώματα ήταν ο ίδιος ο δημιουργός του, Μπραμ Στόκερ, που έγραψε κι ανέβασε τη θεατρική εκδοχή λίγο μετά την έκδοση του βιβλίου. Στον κινηματογράφο, η πρώτη καταγεγραμμένη εμφάνιση του Δράκουλα γίνεται σε ουγγρικό φιλμ του 1921 με τίτλο Dracula's death, που δανείζεται τον ήρωα, όμως δεν ακολουθεί την ιστορία του Στόκερ.

Ενα χρόνο μετά, όμως, έρχεται το βωβό αριστούργημα Νοσφεράτου του Φρίντριχ Μουρνάου, ο οποίος έρχεται σε δικαστική διαμάχη με τη χήρα του Στόκερ, για τα δικαιώματα και τελικά αναγκάζεται να αλλάξει τα ονόματα, βαφτίζοντας τον Δράκουλα σε κόμη Ορλόκ. Πάνω από έναν αιώνα μετά, παραμένει μια από τις πιο τρομακτικές κινηματογραφικές αφηγήσεις της ιστορίας, με τον Μαξ Σρεκ στο ρόλο του σκοτεινού κόμη, να προκαλεί ανατριχίλες, που ενισχύονται από μύθους που υποστήριζαν ότι ήταν αληθινός βρικόλακας.

Η πρώτη επίσημη κινηματογραφική μεταφορά αυτούσιας της ιστορίας του Στόκερ είναι αυτή του 1931, με τον Μπέλα Λουγκόζι να ταυτίζεται με το ρόλο, δημιουργώντας έναν κομψό, ευγενή, αλλά ανατριχιαστικό ήρωα.

Το 1958 ξεκινά η εποχή του σκοτεινού αλλά σαγηνευτικού Κρίστοφερ Λι, ο οποίος ερμήνευσε το ρόλο του κόμη Δράκουλα σε τουλάχιστον 10 ταινίες. Στην πρώτη, σε σκηνοθεσία Τέρενς Φίσερ, αν και κεντρικός πρωταγωνιστής, είχε μόλις 13 ατάκες. Δεν χρειαζόταν λόγια...

Εικοσιένα χρόνια μετά, έρχεται άλλη μια ταινία σταθμός με θέμα την ιστορία του Στόκερ: ο Νοσφεράτου του Βέρνερ Χέρτζογκ, με τον Κλάους Κίνσκι, στο ρόλο ενός βρικόλακα ως ορίζει η φύση του φρικαλέου, αλλά και κουρασμένου από τη ματαιότητα της αιωνιότητας.

Ακόμα πιο πιστή μεταφορά του βιβλίου στάθηκε ο Δράκουλας του Φράνσις Φορντ Κόπολα το 1992, με τον Γκάρι Όλντμαν να ερμηνεύει αριστοτεχνικά έναν άλλοτε φρικιαστικό κι άλλοτε σπαρακτικά ερωτευμένο κόμη (και το καστ να συμπληρώνεται από ονόματα όπως αυτά των Άντονι Χόπκινς, Γουινόνα Ράιντερ και Κίανου Ριβς). Στον πύργο του, μάλιστα, έκανε το κινηματογραφικό ντεμπούτο της η Μόνικα Μπελούτσι, γυμνόστηθη και διψασμένη για αίμα...

Από εκεί και πέρα, μέχρι να φτάσουμε στον σημερινό Νοσφεράτου του Μπιλ Σκάρσγκαρντ, μεσολάβησαν πολλοί κινηματογραφικοί Δράκουλες, τρομακτικοί, κωμικοί ή υπερβολικοί κι ακραίοι, άλλοι πιστοί στην ιστορία του Στόκερ κι άλλοι σε μια δική τους τελείως διαφορετική πορεία. Ενδεικτικά ας θυμηθούμε τον Τζακ Πάλανς το ‘73 ως έναν αφόρητα ερωτευμένο Δράκουλα, μέχρι τον Λουκ Έβανς ως τραγικό Βλαντ (στο Dracula untold, μια ταινία που εξερευνούσε το παρελθόν της δημιουργίας του) ή τον Δράκουλα – εραστή του Φρανκ Λαντζέλα (1979), ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο ερωτικός Δράκουλας της ιστορίας.

Πολυάριθμες είναι και οι παρωδίες του μύθου, με πλέον χαρακτηριστική την εκδοχή του Μελ Μπρουκς, “Δράκουλας, νεκρός και μ’ αρέσει” (1995), με τον Λέσλι Νίλσεν στο ρόλο του βρικόλακα. Μια τελείως διαφορετική, πιο ευαίσθητη και διασκεδαστική πλευρά του σκοτεινού Κόμη ανέδειξε το καρτούν Hotel Transylvania το 2012, με τον Άνταμ Σάντλερ να δίνει φωνή σε έναν Δράκουλα χαζομπαμπά και όσο πρέπει αιμοσταγή...

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.