Εκφραστικός, αυθόρμητος, ταλαντούχος, με χιούμορ και μια τρομερή ικανότητα να μεταμορφώνεται σε οτιδήποτε απαιτεί ο ρόλος. Αυτός είναι ο Φαίδων Καστρής. Ή μάλλον είναι αυτό και πολλά περισσότερα που ανακάλυψα κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας στο "Show What?" στο Παγκράτι. Εκεί που ο Φαίδων γίνεται Μαρί Πιέρ και Πρόσπερο.
Βρεθήκαμε να πιούμε ένα καφέ. Κάναμε μαζί ένα ταξίδι στο χρόνο. Στις εικόνες που έχει από παιδί, στα φοιτητικά του χρόνια που σπούδαζε στο Εθνικό κρυφά από τους γονείς του γιατί το έλεγε η καρδούλα του, καθώς και στην καθοριστική γνωριμία του με την Άννα Συνοδινού ένα βράδυ στην Ομόνοια.
Κάποιες φορές φοβάται ότι έχει αδικήσει την κόρη του για χάρη του θεάτρου, όμως όπως μάς λέει «η επαφή τους ήταν σαν να μιλάνε ποιητές και καλλιτέχνες».
Δεν τολμούσε καν να σκεφτεί ότι θα γίνει ηθοποιός. Όμως απ'ό,τι φαίνεται κανείς δεν γλιτώνει από αυτό για το οποίο έχει γεννηθεί.
Τι λέει ο Φαίδων για τον Φαίδωνα;
Είμαι ηθοποιός. Αυτή είναι όλη μου η ζωή. Ξεκινάς λέγοντας ότι θα γίνω ηθοποιός, ονειρεύεσαι, παλεύεις, δουλεύεις. Είχα την αγωνία και την ανάγκη να ασχοληθώ με το αρχαίο δράμα και να παίξω στην Επίδαυρο.
Από μικρός ήθελες να γίνεις ηθοποιός;
Από πολύ μικρός, αλλά δεν υπήρχε στο περιβάλλον μου η δυνατότητα να παρακολουθήσω θέατρο. Έφτιαχνα ιστορίες, έκοβα μικρές χάρτινες φιγούρες, φώναζα τα παιδάκια της γειτονιάς και τους έλεγα ιστορίες. Το παιχνίδι μου ήταν να αφηγούμαι ιστορίες.
Ένιωθα την ανταπόκριση στο σχολεί,ο όταν συμμετείχα σε κάποια γιορτή. Αισθανόμουν ότι συγκινούσε ο τρόπος με τον οποίο διάβαζα. Δεν τολμούσα να σκεφτώ ότι θα γίνω ηθοποιός. Είχα γνωρίσει την Άννα Συνοδινού και κάποια στιγμή της διάβαζα στο σπίτι της και μου λέει «πρέπει να γίνεις ηθοποιός, διαβάζεις τόσο ωραία».
Πώς το πήρε το οικογενειακό σου περιβάλλον;
Το έκανα κρυφά. Όταν τελείωνα τη σχολή του Εθνικού, τους κάλεσα να έρθουν να δουν τις εξετάσεις μου και επειδή ήμουν αριστούχος και με προσέλαβε το Εθνικό το δέχτηκαν.
Είχα φύγει από το το πατρικό μου στη Βάρκιζα και έμενα στην Αθήνα, ήταν πολύ περίεργες οι σχέσεις μας. Οι γονείς μου δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν ότι θα γίνω ηθοποιός, ειδικά η μαμά μου. Αν το μάθαιναν θα έπαυαν κάθε βοήθεια.
Οπότε τους άφηνα να πιστεύουν ότι σπουδάζω στο τμήμα που είχα περάσει. Είχα μπει στο Θεολογικό και έκανα μετεγγραφή στη Φιλολογία. Παράλληλα πήγα στο Εθνικό, δεν είχα τη δυνατότητα να πληρώσω ιδιωτική σχολή.
Συντηρούσα τον εαυτό μου με μια πολύ μικρή βοήθεια. Υπήρχαν διάφορα οικογενειακά ζητήματα σε σχέση με τον πατέρα μου. Ένιωθα ότι ο πατέρας μου δεν καταλάβαινε ποτέ τίποτα σε σχέση με μένα.
Πώς αποφάσισες να παίξεις το «Κάθε Τρίτη στο σούπερ Μάρκετ»;
Ήταν μια πρόταση που μου έγινε το 2010. Τότε κάναμε με τον Βασίλη Μπισμπίκη και το Λάζαρο Γεωργακόπουλο τεράστια επιτυχία με το The Lisbon Traviata. Με είδαν από το Από Μηχανής Θέατρο, είχαν πάρει τα δικαιώματα αυτού του έργου που ήταν καινούργιο και μου το πρότειναν.
Είμαι ο μόνος ηθοποιός που ερμηνεύει και τον ρόλο του πατέρα. Ο συγγραφέας έχει τη Μαρί Πιέρ να λέει «μου είπε ο πατέρας μου». Πουθενά δε λέει ότι ο ηθοποιός που παίζει τη Μαρί Πιέρ ερμηνεύει ταυτόχρονα και ζωντανεύει τον πατέρα.
Αυτό ήταν μια δική μου ερμηνευτική πρόταση, την οποία την κατέθεσα αμέσως, από το πρώτο ανέβασμα, γιατί αισθανόμουν ότι αυτή η στιγμή της παράστασης δεν είναι μόνο η Μαρί Πιέρ.
Είναι η τελευταία αυτή στιγμή που η Μαρί Πιερ συναντά τον πατέρα μέσα της, τον εαυτό της παιδί, τον εαυτό της ως Ζαν Πιερ.
To 2011 ο συγγραφέας Εμμανουέλ Νταρλέ ήρθε στην Αθήνα και ήταν εδώ για τέσσερις πρεμιέρες. Είδε την παράσταση. Τότε το έργο παιζόταν στο Από Μηχανής θέατρο. Ήταν σπουδαία παραγωγή, είχαμε πάρει πολλά βραβεία.
Ο συγγραφέας είχε εντυπωσιαστεί. Είχε πει τότε σε συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία, «Ο Φαίδων δεν είναι μόνο η Μαρί Πιερ και ο μπαμπάς της είναι και μια μπαλαρίνα πάνω στη σκηνή», αλλά αυτό που τον είχε εντυπωσιάσει είναι το ότι ερμήνευα παράλληλα τον πατέρα. Δεν μπορούσε να διανοηθεί πως κάνω αυτή τη μετάβαση.
Πρωτοέπαιξα τον ρόλο έχοντας πολλά χρόνια να επικοινωνήσω ουσιαστικά με τον πατέρα μου και κάπου μέσα μου αισθανόμουν ότι δεν είχαμε αυτή τη σχέση στοργής.
Οπότε έπαιξα τον πατέρα με αυτή τη σκληρή πρόθεση προς τη Μαρί Πιέρ να μην την αποδέχεται.
Βλέπουμε και στο έργο ότι η Μαρί Πιερ όταν απευθύνεται στον πατέρα της λέει "αυτός". Δεν τον αποκαλεί μπαμπά. Παίρνει την απόστασή της;
Είναι η απόσταση που πήρε από εκείνη την πρώτη φορά που ήρθε αυτή καθεαυτή να τους δείξει ποια έγινε και ποια είναι, και εκείνοι ο ένας έκλεισε την πόρτα πίσω του και κλείστηκε στην κουζίνα και η άλλη δεν της έδωσε μια αγκαλιά ή ένα φιλί παρά μόνο της είπε ένα ψυχρό «ναι».
Παραπάνω μου ανέφερες ότι η σχέση σου με τον πατέρα σου ήταν περίεργη. Είδε ποτέ τη συγκεκριμένη παράσταση;
Όχι. Είχε έρθει στην αρχή σε κάποιες παραστάσεις όσο ζούσε η μητέρα μου, εκείνη τον έφερνε, ήταν η γέφυρα. Δεν ήταν κακός άνθρωπος. Στην πορεία κατάλαβα ότι ήταν αρκετά κλειστός.
Στα χρόνια όταν κάποια στιγμή ο πατέρας μου με χρειάστηκε γιατί πια ήταν μόνος του και είχε καταπέσει, ζήτησε τη βοήθειά μου και εγώ επειδή είμαι μοναχοπαίδι τον πήρα σπίτι μου.
Εκεί τον γνώρισα, τον αγάπησα ξανά και με αγάπησε κι εκείνος και τότε ένιωσα ότι πρέπει να ξαναπαίξω τη Μαρί Πιερ.
Ένιωσα αυτή τη στιγμή της συγχώρεσης και της αγάπης.
Θέλεις να μου μιλήσεις για τη γνωριμία σου με την Άννα Συνοδινού;
Είναι πολύ μαγική στιγμή γιατί έγινε τυχαία. Τη γνώρισα ένα βράδυ στην Ομόνοια, την είδα, την αναγνώρισα, την ήξερα από τις φωτογραφίες και της μίλησα.
Μου έλεγε «πρέπει να γίνεις ηθοποιός». «Δεν είμαι ωραίος» της έλεγα. «Είσαι ψηλόλιγνος με ωραία μάτια που έχουν υγρασία» μού απαντούσε εκείνη. Νόμιζα ότι οι ηθοποιοί έπρεπε να είναι κάπως συγκεκριμένα.
Έχεις εισπράξει ποτέ αρνητικά σχόλια για αυτό τον ρόλο;
Η Μαρί Πιέρ έχει αγαπηθεί πολύ. Υπάρχουν αντιδράσεις σε σχέση με άλλα πράγματα που δεν αφορούν όμως την ίδια την παράσταση.
Αυτό δεν είναι ένα έργο το οποίο έρχεται να διαπραγματευτεί το θέμα των τρανς κοριτσιών. Η Μαρί Πιέρ είναι μία 50αρα γυναίκα την οποία ο συγγραφέας την τοποθετεί σε ένα σούπερ μάρκετ να ψωνίζει για τον μπαμπά της που είναι ηλικιωμένος και θέλει να τον φροντίσει.
Δεν είναι ένα έργο που έρχεται μια νεαρή τρανς να πει εγώ θέλω να γίνω γυναίκα ή άνδρας.
Σου έχουν πει ποτέ ότι είναι γυναικείος ρόλος και εσύ είσαι άνδρας;
Τώρα τελευταία άκουσα να λένε γιατί ο Δαδακαρίδης να παίζει τον χοντρό, έπρεπε να πάρουν έναν χοντρό ηθοποιό. Λένε λοιπόν δεν μπορείς να παίζεις μια τρανς, έπρεπε να πάρουν μια τρανς.
Εγώ δίνω αγώνα για τα τρανς αγόρια και κορίτσια και λέω πως σαφώς και πρέπει το Εθνικό ή η Λυρική, ή η Στέγη να δίνουν χώρο στο να δουλεύουν όλοι οι άνθρωποι.
Για να συμβεί αυτό πρέπει να δοθεί ο αγώνας στην Πολιτεία, οι σχολές να δίνουν χώρο σε τρανς άτομα ώστε να έχουμε κάποια στιγμή και καλούς ηθοποιούς. Θεωρώ πολύ ρατσιστικό να θεωρούμε ότι μία τρανς γυναίκα θα παίζει μόνο τρανς γυναίκες. Αυτό καταργεί την έννοια του θεάτρου.
Κράτησα ένα σημείο του έργου όπου η Μαρί Πιέρ, λέει «είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρίσκεσαι μόνος και έρημος». Τελικά είμαστε μόνοι; Γεννιόμαστε και πεθαίνουμε μόνοι;
Είμαστε μόνοι. Το θέατρο, η ποίηση, οι τέχνες και η διαδρομή του ανθρώπου στην αναγνώριση ότι είσαι ένας άνθρωπος όπως είναι όλοι οι άλλοι σε φέρνει στο μαζί.
Γιατί όσο περισσότερο κλείνεσαι στην προσωπικότητά σου και στο εγώ σου νιώθεις τη μοναξιά. Αν σκεφτώ πόσοι άλλοι σαν εμένα παλεύουν ταυτόχρονα για το ίδιο πράγμα δεν θα αισθάνομαι μόνος.
Αν σταθώ όμως και πω εγώ είμαι ο καλύτερος και εγώ μόνο αδικούμαι θα αισθάνομαι πάρα πολύ μεγάλη μοναξιά.
Υπάρχει όμως και το άλλο που πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι το να μην είσαι μόνος σημαίνει ή να φας τον διπλανό σου ή να σε φάει.
Οπότε δημιουργούνται σχέσεις που μπορεί να μοιάζουν ότι καταργούν τη μοναξιά αλλά δεν το κάνουν. Το ότι κάποιος αποφασίζει να εξορίσει από την καθημερινότητά του το "μόνος" δεν σημαίνει ότι το έχει πετύχει.
Μπορεί να νιώθεις τεράστια μοναξιά μέσα στο πλήθος. Σημασία έχει να είσαι ολόκληρος μόνος για να μπορείς ολόκληρος να είσαι και με τους άλλους.
Ο ρόλος της Μαρί Πιέρ είναι δραματικός με έντονο το κωμικό στοιχείο.
Είναι συνολικά ένα γνήσια λαϊκό έργο. Όπως και στη ζωή, το γέλιο και η λύπη είναι αγκαλιά. Δεν υπάρχει το ένα χωρίς το άλλο. Και στην κηδεία μπορεί να σου έρθει να γελάσεις. Είναι η ανάγκη να πάρεις ανάσα.
Φαίδωνα έχεις μια κόρη. Πώς είναι η σχέση σας;
Η κόρη μου είναι 28 ετών. Πολλές φορές σκέφτομαι ότι έχω αδικήσει το παιδί μου, γιατί πολλές φορές αισθάνομαι πως όσο έχω αγαπήσει το θέατρο δεν έχω αγαπήσει το ίδιο μου το παιδί. Δεν είναι αλήθεια βέβαια (γελάει).
Της έδινα πάντα ποιοτικό χρόνο. Η επαφή μας ήταν σαν να μιλάνε ποιητές και καλλιτέχνες αλλά, σαφώς δεν της έχω δώσει πολύ χρόνο σε άλλα κομμάτια. Μέχρι τα 6-7 έτη της θυσίασα πολλές δουλειές για να είμαι κοντά της. Μετά παρέδωσα στη μαμά της.
Τη θαυμάζω, με θαυμάζει, αγαπιόμαστε και συνεργαζόμαστε και στην παράσταση «Η τρικυμία μέσα μας».
Μετά τον κορωνοϊό είδες αλλαγή στο κοινό που έρχεται στο θέατρο;
Η μεγάλη αλλαγή που συνέβη ήταν στην οικονομική κρίση, από το 2010 μέχρι το 2020. Ο κορωνοϊός ήταν το κερασάκι σε ένα ήδη ρημαγμένο τοπίο και εμφανίστηκε και ο φόβος των ανθρώπων για τη συνάθροιση. Φοβηθήκαμε πολύ αλλά τώρα έχουμε ξεθαρέψει.
Θα λέγαμε ότι είσαι θεατρικός ηθοποιός. Σε ενδιέφερε ποτέ η τηλεόραση;
Δεν τοποθέτησα τον εαυτό μου από την αρχή στο αν θα είμαι θεατρικός ή κάτι άλλο. Όταν πρωτοβγήκα από το Εθνικό με πήρε η Τόνια Μαρκετάκη και έπαιξα στις «Κρυστάλλινες νύχτες».
Αργότερα έπαιξα σε μια ταινία μεσαίου μήκους που είχε κάνει ο Πέτρος Ζούλιας με τον Αλεξανδράκη και τον Μαρκουλάκη. Στην τηλεόραση έπαιξα στο «Αχ Ελένη» της Ράντου. Κάποια στιγμή ο Χρήστος Βαλαβανίδης μου πρότεινε να παίξω σε κωμική σειρά.
Κάποτε με κάλεσαν και μου είπαν «ελάτε να κάνετε ένα δεκάλεπτο για το πρωινό στο Mega». Μου είπαν «θα γίνετε διάσημος θα σας ξέρει όλη η Ελλάδα». Δεν ήταν όμως αυτό το ζητούμενο, είδα ότι έτσι δεν θα με πάρουν ποτέ να παίξω στην Επίδαυρο.
Εκείνη την εποχή, αντίθετα με σήμερα, αν αναλωνόσουν στην τηλεόραση αποχαιρετούσες αυτού του είδους δουλειές. Τα ίδια και με τη διαφήμιση. Όταν μου πρότεινε ο Παντελής Βούλγαρης να παίξω σε διαφήμιση του Λουμίδη είπα όχι. Μετά βγήκαν ηθοποιοί από τις διαφημίσεις, έπαψε αυτό να είναι κακό.
Πώς ορίζεις το χιούμορ;
Το χιούμορ είναι ευφυία. Πράγμα το οποίο είναι σε κόντρα με το να κάνεις πλάκα. Η πλάκα δεν μου αρέσει καθόλου. Δεν μου αρέσει η φαρσοκωμωδία, οι χοντρές πλάκες, τα χοντρά αστεία.
Μου αρέσει το βρετανικό φλέγμα, το λεπτό χιούμορ, το χιούμορ του Όσκαρ Ουάιλντ, η φινέτσα. Αν δεν είχαμε χιούμορ θα ήταν πολύ δύσκολη η ζωή. Αν δεν έχεις χιούμορ δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις την κάθε μέρα που ξεκινάει και τη νύχτα που έρχεται. Δεν μπορείς να αντέξεις τον εαυτό σου που μεγαλώνει. Θέλει χιούμορ για να ονειρεύεσαι και να μετατοπίζεσαι.
Τελικά υπάρχουν όρια στη σάτιρα; Γίνεται μεγάλη συζήτηση για αυτό τελευταία.
Δεν υπάρχουν όρια στην τέχνη. Όμως πρέπει να υπάρχουν όρια στη δημοκρατία. Στη δημοκρατία πρέπει να σέβεται ο ένας τον άλλον. Επειδή κάνεις τέχνη σε ποιο βαθμό μπορείς να τραυματίσεις κάποιον;
Φυσικά και δεν μπορεί κανείς να βάλει όρια στη σάτιρα αλλά αν η σάτιρα φτάνει στο σημείο να χτυπάει τον άνθρωπο δεν πρέπει να είμαστε αλληλέγγυοι μεταξύ μας;
Θα μου πεις πράγματα στα οποία λες ναι και πράγματα στα οποία λες όχι;
Ναι στο θέατρο, είναι το μεγάλο ναι της ζωής μου. Ακόμα κι αν ξαναγεννιόμουν τώρα πάλι την ίδια διαδρομή θα ήθελα να κάνω. Ναι στα ταξίδια, στο ταξίδι βρίσκεις τον άνθρωπο. Ναι στον έρωτα, παρόλο που φοβάμαι ότι με τα χρόνια γίνεται γραφικός ο άνθρωπος που μιλάει για τον έρωτα.
Αυτά τα τρία εμπεριέχουν το ένα το άλλο. Το ταξίδι είναι πάντα μέσα στην παράσταση και ο έρωτας είναι πάντα μέσα στο θέατρο.
Όχι στην εκδίκηση, στην κακία και το φθόνο. Όχι στα αρνητικά συναισθήματα, όχι στο κάκιωμα, όχι στη μιζέρια.
Φαίδωνα, τι άλλο συμβαίνει εδώ στον Πολυχώρο "Show What?";
Έχουμε ξεκινήσει από τις 22 Νοεμβρίου την «Τρικυμία μέσα μας», βασισμένο στην «Τρικυμία» του Σαίξπηρ. Το έργο αναφέρεται στη συγχώρεση. Είναι ένα έργο όπου ο Σαίξπηρ μετά τον Άμλετ, που αναρωτιέται «να εκδικηθώ να μην εκδικηθώ», «να ζει κανείς ή να μη ζει», ο λέει είναι σημαντικότερο να συγχωρείς από το να εκδικείσαι.
Τη στιγμή που ο Πρόσπερο έχει φέρει όλους τους εχθρούς του στην ακτή αποφασίζει να τους συγχωρήσει. Είναι μια διασκευή με έναν μεικτό θίασο ηθοποιών και ερασιτεχνών. Είναι παράσταση που βγαίνει από τετράμηνο σεμινάριο και θα έχει πολλές εκπλήξεις.
Εγώ παίζω τον Πρόσπερο. Κάνουμε μια παράσταση ανθρώπων που ναυαγούν, πνίγονται και βρίσκονται στο νησί ένα βράδυ της δεκαετίας του '80. Εκεί συμβαίνουν διάφορα πράγματα, ερωτεύονται, υποφέρουν.
Ο θίασος έχει γυναίκες που κάνουν ανδρικούς ρόλους. Γυναίκες καριέρας που κάνουν την επανάστασή τους. Άλλη δούλευε στην τράπεζα, άλλη στο υπουργείο Εξωτερικών και οι οποίες αποφασίζουν παίζοντας έναν ανδρικό ρόλο να πάνε κόντρα σε αυτά που δεν τους άφησαν να γίνουν ηθοποιοί και καλλιτέχνες.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
