Αν δε ζούσαμε σε μια χρονιά επαγρύπνησης για την αμερικανική κοινωνία και τον κόσμο συνολικά, η Κλόε Ζάο μπορεί να μην ήταν ποτέ υποψήφια για Όσκαρ. Αν δεν είχε θεσπιστεί ο νέος οσκαρικός κανονισμός για diversity εθνικοτήτων και εξωτερικών χαρακτηριστικών από το 2024, το Nomadland μπορεί να μην είχε βρεθεί σε αυτή τη θέση, να είναι δηλαδή φαβορί για να πάρει το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας.
Το Nomadland, πέρα από τα ζητήματα πολιτικής που δε γίνεται να μην αναδειχθούν, δείχνει όμως και κάποια πράγματα σχετικά με την ίδια την τέχνη της αφήγησης. Δεν είναι τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της Ζάο και της ΜακΝτόρμαντ που έφεραν την ταινία ως εδώ. Αυτά απλώς εξασφάλισαν ότι τίποτα δεν θα εμποδίσει την ταινία. Το ντεπόζιτο όμως του τροχόσπιτου γέμισε με άλλα πράγματα. Γέμισε με αφήγηση, γέμισε με βίωμα και όχι με απλή φαντασία.
Η Ζάο και η ΜακΝτόρμαντ έζησαν για μερικούς μήνες μαζί με μια ομάδα workampers, μια κοινωνική τάξη της αμερικανικής κοινωνίας που ζει στις παρυφές. Είναι η ίδια τάξη που αποτυπώθηκε στην ταινία Leave No Trace του 2019. Η ειδοποιός διαφορά εδώ είναι το τροχόσπιτο.
Η οικονομική κρίση του 2010 έδωσε ένα τεράστιο χτύπημα στους ήδη φτωχούς της Αμερικής. Πάρα πολλοί πήραν τότε την απόφαση να ζήσουν σε τροχόσπιτο, να γυρίζουν τη χώρα και να κάνουν δουλειές εποχικές, όσο εξοντωτικές κι αν είναι. Στην πορεία των ετών ο αριθμός αυτός μεγάλωνε, αφού προστίθεντο άνθρωποι που τα σπίτια τους διαλύθηκαν σε φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες και τυφώνες, ενώ εδώ και ένα χρόνο υπάρχουν και αυτοί που επλήγησαν από την πανδημία.
Μια δεκαετία στα highways της Βόρειας Αμερικής
Τη ζωή αυτών των ανθρώπων κατέγραψε πρώτη το 2013 η δημοσιογράφος Τζέσικα Μπρούντερ, η οποία μπήκε σε μια ομάδα workampers και βγήκε μαζί τους στο δρόμο, δούλεψε σε χωράφια, περισυνέλεξε καρπούς, κουβάλησε ογκώδη αντικείμενα στις μεγάλες αποθήκες της Amazon (προσλαμβάνει διαρκώς ανθρώπους 60 και πάνω γιατί έχει φορολογικά προνόμια, με εξαντλητικά όμως ωράρια), είδε ανθρώπους που έμπαιναν στην τρίτη ηλικία και υπέβαλαν το σώμα τους σε επί της ουσίας βάσανα με βάρδιες 15 ωρών, μόνο και μόνο για να εξασφαλίσουν φαγητό και βενζίνη μέχρι τον επόμενο σταθμό της πορείας τους.
Εκεί η Μπρούντερ γνώρισε τη Σαρλίν Σουάνκι, τη Λίντα Μέι, τον Μπομπ Γουέλς, τρεις ανθρώπους στα mid-60's που συμπλήρωναν αρκετά χρόνια στο δρόμο, με το σώμα τους να έχει αρχίσει να βγάζει προβλήματα, αλλά με το πνεύμα τους υψηλό.
Η Σουάνκι άκουσε πρώτη φορά για την ταινία το 2018, όταν την προσέγγισε πρώτη φορά η Κλόε Ζάο. Η ίδια είχε μόλις εμφανίσει ένα σοβαρό πρόβλημα στο χέρι και το τελευταίο που ήθελε να ακούσει, ήταν για ταινία. Πολλώ δε για μια ταινία που δεν ήξερε την πρωταγωνίστρια της και νόμιζε ότι θα γίνει με μια μικρή, ερασιτεχνική κάμερα, σαν κάποιο φουλ αποτυχημένο indie film.
Εν τέλει, όταν είδε ότι ο Μπομπ και η Λίντα ήθελαν να συμμετέχουν σε αυτό, έγινε κι εκείνη μέρος του. Στα 64 της η Σουάνκι είδε τον εαυτό της να γίνεται διάσημος, να συμμετέχει σε ταινία οσκαρική, αλλά η ίδια θα εξακολουθήσει να κάνει αυτό που θέλει: να οδηγεί στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο παρέα με τους άλλους workampers και να περνά ανέμελα τα χρόνια της Μάλιστα, η Σουάνκι «πεθαίνει» στο τέλος της ταινίας από καρκίνο, είναι όμως τόσο αληθινή η σκηνή που όλοι πίστεψαν πως πέθανε στ΄αλήθεια. Η ίδια όμως δεν είχε ποτέ καρκίνο. Ήταν ο άντρας της που πέθανε από όγκο στον εγκέφαλο.
Η ιστορία του Μπομπ Γουέλς έχει περισσότερο glamour, αφού ο Μπομπ είναι διάσημος στον κύκλο του, έχει δικό του κανάλι στο Youtube με 40.000 subscribers, όπου προσφέρει συμβουλές σχετικά με τα πράγματα που χρειάζεται κάποιος που κάνει αυτή τη ζωή, ενώ έχει και τον δικό του MKO, το Home On Wheels.
«Ο κόσμος μας αλλάζει δραματικά και πιστεύω ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα στραφούν στη ζωή σε ένα βαν λόγω της κλιματικής αλλαγής» εξηγεί στους LA Times ο Γουέλς, ο οποίος αναλύει την τάση της νέας γενιάς να μην περάσει όλη της τη ζωή σε ένα εργασιακό περιβάλλον και να μετακινείται. Αυτό είναι επίσης κάτι που έχει αυξήσει τρομερά τους αριθμούς των vanlifers.
Τόσο ώστε η τρίτη της παρέας, η Λίντα Μέι, να συνάντησε 250 άτομα στο πρώτο της Rubber Camp Rendezvous (έτσι ονομάζονται τα meet-ups όσων ζουν σε τροχόσπιτο) και αυτός ο αριθμός να πήγε στους 5.000 στο τελευταίο της. Η Λίντα έχει μια πολύ πιο δραματική ιστορία, καθώς βρέθηκε αρκετές φορές κοντά στην αυτοκτονία. Δεν το έκανε όμως ποτέ, γιατί δεν ήθελε να αφήσει μόνα τα σκυλιά της. Στα 78 της πια, η Μέι έχει 11 χρόνια που ζει στο δρόμο και το 2019 είχε μαζέψει αρκετά χρήματα από τη δουλειά στην Amazon, ώστε να δει αν μπορεί να επανέλθει στη ζωή σε ένα σπίτι, σε σταθερό τόπο. Σπίτι δε μπόρεσε να βρει, αλλά σταθερό τόπο βρήκε στο Τάος στο Νιου Μέξικο.
«Είμαι μια γιαγιά μόνη της, ένας αρουραίος της ερήμου που απολαμβάνει κάθε μέρα της ζωής του» περιγράφει στο LA Times όπου αναφέρει ότι σε αυτά τα χρόνια της ζωής στο δρόμο, είναι πιο υγιής από ποτέ, αδυνατισμένη και δεν παίρνει καθόλου φάρμακα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
