Από τη Μόνα Λίζα στην Κραυγή: 10 ληστείες έργων τέχνης που ακόμα συζητούνται

Η κλοπή των έργων τέχνης του Πάμπλο Πικάσο και του Πιτ Μοντριάν από την Εθνική Πινακοθήκη, ο εντοπισμός, η σύλληψη του δράστη και η επιστροφή των ζωγραφικών πινάκων, οδηγεί τον συνειρμό σε 10 μεγάλες ληστείες από «φιλότεχνους» σαν τον ελαιοχρωματιστή... Τι κι αν η «Μόνα Λίζα» περιβάλλεται από αλεξίσφαιρο κρύσταλλο και τα εκατομμύρια των επισκεπτών του Λούβρου τη θαυμάζουν πίσω από ένα μεγάλο κιγκλίδωμα περίπου έξι μέτρα μακριά της;

Διαβάστε επίσης: Εθνική Πινακοθήκη: 3 αναπάντητα ερωτήματα για την κλοπή του πίνακα Πικάσο

Κάποτε, κάποιος ήθελε να την κάνει δική του και δεν σταμάτησε μπροστά σε κανένα σύστημα ασφαλείας. Το ίδιο συνέβη και με άλλα σπουδαία έργα τέχνης. 10 κλοπές έργων τέχνης λοιπόν που καταχωρήθηκαν στην Ιστορία.

Ήθελε τη «Μόνα Λίσα» στην Ιταλία

Στις 21 Αυγούστου του 1911, ένας εργάτης οικοδομών, υπάλληλος του Λούβρου, ο Βιτσέντσο Περούτζια, έκλεψε το αριστούργημα του Λεονάρντο ντα Βίντσι «Μόνα Λίζα», έχοντας πρόθεση να επιστρέψει τον πίνακα στην Ιταλία, όπως δήλωσε αργότερα. Σίγουρα ο κλέφτης δεν γνώριζε ότι ο ίδιος ο Ντα Βίντσι είχε φέρει τον πίνακα στη Γαλλία. Η αστυνομία είχε συλλάβει καταρχήν  τον κλέφτη αλλά τον άφησε ελεύθερο γιατί δεν είχε βρει ενοχοποιητικά στοιχεία. Και πού έστρεψε την προσοχή της; Στον Πάμπλο Πικάσο! Ναι, ο διάσημος ζωγράφος ανακρίθηκε για την κλοπή της «Μόνα Λίζα», αλλά γρήγορα αφέθηκε ελεύθερος. Δύο χρόνια μετά ο εμβληματικός πίνακας του Λούβρου ανακτήθηκε αφού εντοπίστηκε στην Ιταλία ο κλέφτης του. Η διάσημη Τζοκόντα (και) λόγω της κλοπής της έχει περιβληθεί από λάμψη παγκόσμιας δημοσιότητας που κανένας άλλος πίνακας μέχρι τώρα δεν έχει. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο πίνακας που εκτίθεται στο Λούβρο δεν είναι ο αυθεντικός και ότι ο γνήσιος ή φυλάσσεται στα άδυτα του μουσείου, ή δεν βρέθηκε ποτέ μετά την κλοπή του. Ο Ντα Βίντσι θα μπορούσε να μας πει, αλλά...

Η πιο ακριβή ληστεία μέχρι σήμερα

Στις 18 Μαρτίου του 1990, νωρίς το πρωί άνδρες ντυμένοι αστυνομικοί έκλεψαν 13 πίνακες αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων, από το Isabella Stewart Gardner Museum στη Βοστόνη των ΗΠΑ. Τα κλεμμένα έργα προήλθαν από τη συλλογή έργων τέχνης της Isabella Stewart Gardner (1840-1924) και προορίζονταν για έκθεση στο μουσείο με την υπόλοιπη συλλογή της. Ανάμεσά τους ήταν η «Συναυλία» , ένας από τους 34 γνωστούς πίνακες του Γιόχαν Βερμέρ και θεωρήθηκε ότι ήταν ο πιο ακριβός ζωγραφικός πίνακας στον κόσμο. Επίσης κλάπηκε η «Θύελλα στη θάλασσα της Γαλιλαίας» του Ρέμπραντ κι άλλα έργα ζωγραφικής και σχέδια του Ρέμπραντ, του Ντεγκά, του Μανέ, του Φλινκ, αλλά και ένας κινέζικος αετός ευτελούς αξίας. Οι ειδικοί μπερδεύτηκαν από την συγκεκριμένη επιλογή των έργων τέχνης, καθώς τα περισσότερα τεράστιας αξίας έργα έμειναν ανέγγιχτα. Η υπόθεση δεν έχει επιλυθεί. Δεν έχουν γίνει συλλήψεις και τα έργα παραμένουν άφαντα. Το μουσείο προσφέρει αμοιβή 10 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην ανάκτηση των πινάκων.

Δεν φέρθηκαν καλά σε μια Κυρία...

Το 1997 Το «Πορτρέτο μιας Κυρίας» του Κλιμτ εξαφανίστηκε από την γκαλερί  σύγχρονης τέχνης Ricci Oddi στην Πιατσέντσα. Η κλοπή είχε προκαλέσει σύγχυση στους λάτρεις της τέχνης και στην αστυνομία, μέχρι που οι κηπουροί της γκαλερί βρήκαν τον πίνακα, το 2020 κρυμμένο πίσω από ένα μεταλλικό πάνελ στους τοίχους του κτηρίου!  Δύο άντρες έχουν εμφανιστεί αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την κλοπή του πίνακα ισχυριζόμενοι όμως ότι τον  επέστρεψαν ως δώρο στην πόλη.

Ο «Spiderman» ήταν φιλότεχνος...

Το 2010 ένας Γάλλος, διαβόητος κλέφτης γνωστός με το ψευδώνυμο «Spiderman» έκλεψε πέντε πίνακες από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι. «Κλοπή του αιώνα», χαρακτηρίστηκε από τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία η ληστεία. Κλάπηκαν έργα συνολικής αξίας 100 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για το «Ποιμενικό» του Henri Matisse, το «Olive tree near l’ estaque» του Georges Braque, το «Dove with Green Peas» του Πάμπλο Πικάσο, το «Νεκρή Φύση με κηροπήγιο» του Fernand Leger και «Η Γυναίκα με τη βεντάλια» του Αμαντέο Μοντιλιάνι. Ο ληστής παραβίασε παράθυρο και μπήκε στο μουσείο. Το σύστημα συναγερμού είχε λειτουργικά προβλήματα τους τελευταίους μήνες, γεγονός που εκμεταλλεύτηκε ο ληστής.

Σε διάστημα λίγων ωρών, ακόμα ζωγραφικοί πίνακες κλάπηκαν από ιδιωτική συλλογή στη νότια Μασσαλία. Οι δύο άνδρες παραβίασαν τις πύλες ασφαλείας σπιτιού και αφού ξυλοκόπησαν τον ιδιοκτήτη, αφαίρεσαν τους πέντε πίνακες. Ανάμεσα σ’ αυτούς είναι και μία λιθογραφία του Πικάσο με το πρόσωπο μίας γυναίκας. Οι «γυναίκες» του Πικάσο τραβάνε πολλά τελικά...

Το Βατερλώ μιας Πινακοθήκης

Το 1961 ένας οδηγός λεωφορείου ο Kempton Bunton, πέταξε  τον διάσημο πίνακα του Γκόγια «Ο Δούκας του Ουέλινγκτον» (νικητής του Ναπολέοντα στη μάχη του Βατερλώ) από το μπαλκόνι της Εθνικής Πινακοθήκης του Λονδίνου, αφού είχε τρυπώσει μέσα σε αυτήν θα το παράθυρο μιας τουαλέτας. Το έργο επρόκειτο να αγοράσει ένας Αμερικανός συλλέκτης για 400.000 δολάρια. Ο κλέφτης ζήτησε λίτρα ακριβώς το ίδιο ποσό, ισχυριζόμενος ότι ήθελε να αγοράσει τηλεοράσεις για τους φτωχούς. Τέσσερα  χρόνια αργότερα επέστρεψε τον πίνακα. 

Η Κραυγή των ληστών ήταν δυνατή

Η «Κραυγή» του Edvard Munch έχει πλούσιο ιστορικό. Δύο διαφορετικές εκδοχές του πίνακα έχουν κλαπεί τα τελευταία 20 χρόνια. Την πρώτη φορά, το 1994 την ημέρα των εγκαινίων των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Λιλεχάμερ, τέσσερις άνδρες μπήκαν στην Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας παίρνοντας τον πίνακα και αφήνοντας ένα σημείωμα που έγραφε «Ευχαριστούμε για την κακή ασφάλεια». Το 1996, η νορβηγική αστυνομία ανακάλυψε τον πίνακα έπειτα από συντονισμένη επιχείρηση με τη βρετανικής αστυνομίας και τους ερευνητές του Μουσείου Getty. Μια άλλη εκδοχή του πίνακα, κλάπηκε από το μουσείο του Όσλο το 2004 από ένοπλους ληστές. Οι κλέφτες μπήκαν στο μουσείο λίγο πριν ανοίξει για το κοινό, απείλησαν το προσωπικό και τη φρουρά και διέφυγαν με την «Κραυγή», αλλά και τη «Μαντόνα» του ίδιου καλλιτέχνη. Ο Μουνκ είχε δημιουργήσει τέσσερις εκδοχές του πίνακα - μάλλον είχε προβλέψει το τι τον περίμενε - οι δύο σε παστέλ, καθώς και δυο λιθογραφίες. Στις 31 Αυγούστου του 2006 η νορβηγική αστυνομία ανακοίνωσε ότι με μια αστυνομική επιχείρηση είχε ανακτήσει τόσο την «Κραυγή» όσο και τη «Μαντόνα», αλλά δεν αποκάλυψε τις λεπτομερείς συνθήκες της ανάκτησης.

Ένας «Ρέμπραντ» που δεν στέκεται πουθενά

Το πορτρέτο του «Jacob de Gheyn III» του Ρέμπραντ, είναι ο πιο δημοφιλής πίνακας για τους κλέφτες, καθώς έχει κλαπεί τέσσερις φορές! Και τις τέσσερις έχει βρεθεί και μάλιστα σε ασυνήθιστα σημεία, όπως ένα παγκάκι σε ένα κοιμητήριο και σε ένα καλάθι ποδηλάτου! Την πρώτη φορά, το 1981, η αστυνομία συνέλαβε τέσσερις άνδρες που βρίσκονταν σε ταξί και είχαν μαζί τους τον πίνακα! Δύο χρόνια μετά, ένας διαρρήκτης έσπασε το τζάμι από έναν φεγγίτη και μπήκε μέσα στην γκαλερί. Η αστυνομία έφτασε μέσα σε τρία λεπτά, αλλά ήταν ήδη αργά για να συλλάβει τον κλέφτη. Ο πίνακας βρέθηκε τρία χρόνια μετά, το 1986, σε μια σχάρα αποσκευών στο σιδηροδρομικό σταθμό μιας βρετανικής στρατιωτικής φρουράς στο Münster της Γερμανίας.

Στους 18 πίνακες κουράστηκαν

Ένα από τα πιο σημαντικά μουσεία του Καναδά, το Μουσείο Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ, έπεσε θύμα οργανωμένης σπείρας ληστών. Οι ληστές μπήκαν από τον φεγγίτη, έδεσαν τους φύλακες και έφυγαν με 18 πίνακες καθώς και πολλά κοσμήματα από τη συλλογή του μουσείου. Ανάμεσα στα κλεμμένα έργα βρίσκονταν πίνακες των: Rembrandt, Delacroix και Rubens. Κανένα από τα έργα τέχνης δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα ενώ η αξία τους ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια δολάρια.

Aσήκωτο αλλά, το σήκωσαν...

Κι όμως από το στόχαστρο των ληστών έργων τέχνης δεν έχει γλυτώσει ούτε μπρούτζινο άγαλμα που ζύγιζε 2 τόνους! Ο Henry Moore χρησιμοποιούσε τον ορείχαλκο για τα γλυπτά του που συνήθως ήταν ακαθόριστες μορφές με ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Τα αγάλματα του καλλιτέχνη μαγνήτιζαν τους ληστές που τα διοχέτευαν στην αγορά μετάλλων. Το πώς έγινε η κλοπή του έργου από το ίδρυμα του καλλιτέχνη στην Αγγλία, προβλημάτιζε τις αρχές για χρόνια. Το 2009 η Βρετανική αστυνομία αποκάλυψε ότι το έργο μάλλον έχει χαθεί οριστικά. Με βάση τα στοιχεία που είχαν συγκεντρώσει, οι ληστές είχαν λιώσει και πουλήσει το μέταλλο για 1.500 λίρες.

Οι επισκέπτες πήραν και «κάτι» φεύγοντας...

Πολλά έργα του Ιμπρεσιονιστικού κινήματος κλάπηκαν το 1985 από το Musée Marmottan στο Παρίσι, συμπεριλαμβανομένου και έργου του Monet που έδωσε στο κίνημα το όνομα του. Η ληστεία θεωρήθηκε ιδιαίτερα τολμηρή αφού οι δράστες μπήκαν στον χώρο σαν επισκέπτες! Αγόρασαν εισιτήρια και στην συνέχεια υπό την απειλή όπλων καθήλωσαν 9 φύλακες και περισσότερους από 40 (πραγματικούς) επισκέπτες όσο αφαιρούσαν τους πίνακες από τους τοίχους. Τα έργα που ήταν αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων βρέθηκαν το 1990 σε μια βίλα στη γαλλική επαρχία. Έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί 6 συλλήψεις που σχετίζονται με τη ληστεία.