Σημαντική πρόοδο καταγράφει η έκθεση της Κομισιόν για τη δέκατη αξιολόγηση της χώρας σε ό,τι αφορά την υγεία. Όπως σημειώνεται, παρά την πανδημία, έχει επιτευχθεί ο στόχος του 30% σχετικά με την κεντρική προμήθεια δαπανών για υγειονομική περίθαλψη.
Της Έφης Τσιβίκα
Διαβάστε ακόμη: Τελικά έρχεται το τέλος του κορονοϊού σε 100 ημέρες; Προσομοιωτής δίνει ελπίδες – Γιατί έγιναν έξαλλοι οι ειδικοί
Παράλληλα λήφθηκαν μέτρα για την επανέναρξη των εργασιών σχετικά με την μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης και την επιτάχυνση της είσπραξης του clawback. Ωστόσο, δεν λείπουν τα εμπόδια και οι καθυστερήσεις.
Σε ανοδική τροχιά το clawback
Οι Αρχές δεσμεύονται να ολοκληρώνουν τον πλήρη συμψηφισμό και είσπραξη του clawback έως τον Ιούνιο κάθε έτους, για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Παρότι η είσπραξη του clawback προχωρά, διαπιστώνονται καθυστερήσεις.
Σύμφωνα με την Έκθεση, για τις δαπάνες του 2018 και του 2019, η είσπραξη ξεκίνησε μόλις πρόσφατα, μετά από σημαντικές καθυστερήσεις. Για τη συγκεκριμένη διετία, έχουν εισπραχθεί το 5% και το 8% του clawback, αντίστοιχα και, από τα μη εισπραχθέντα ποσά, πάνω από το 92% -για τα δύο χρόνια- εισπράττονται με δόσεις, η διάρκεια των οποίων μπορεί να φτάσει τα 10 χρόνια.
Προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση τέτοιων καθυστερήσεων, οι Αρχές έχουν εισαγάγει ένα νέο σύστημα είσπραξης για παρόχους, βάσει του οποίου το 70% του clawback θα καταβάλλεται εκ των προτέρων, σε κυλιόμενη βάση, και το υπόλοιπο 30% μέσω δόσεων. Η μέθοδος έχει υποβληθεί στο Κοινοβούλιο.
Όσον αφορά στα φαρμακευτικά προϊόντα, οι καθυστερήσεις στην είσπραξη είναι λιγότερο σοβαρές και το clawback για το 2018 και το 2019 έχει καταβληθεί σε ποσοστό σχεδόν 80%. Ενόψει καθυστερήσεων, οι στατιστικές Αρχές αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη χρήση του ανώτατου ορίου clawback στη δημοσιονομική καταγραφή.
Το clawback για το 2020 ποσοτικοποιήθηκε στα 795 εκατ. ευρώ για φαρμακευτικά προϊόντα -ποσό το οποίο ανέρχεται στα 888 εκατ. ευρώ μαζί με τα φάρμακα υψηλού κόστους- και 280 εκατομμύρια ευρώ για παρόχους, που αντιστοιχούν σε 787 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα (869 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων υψηλού κόστους) και 301 εκατ. ευρώ το 2019.
Ενώ για τους παρόχους τα επίπεδα είναι αρκετά σταθερά (περίπου στα 300 εκατ. ευρώ), το clawback στα φαρμακευτικά προϊόντα παρουσίασε σταθερή αύξηση από το 2012, με ρυθμό άνω του 30% ετησίως, από το 2017. Από το 2019 έως το 2020, παρέμεινε σταθερό, αλλά αυτό φαίνεται ότι οφείλεται στην εξαίρεση των δαπανών για εμβόλια, το 2020. Το clawback για τους παρόχους μειώθηκε ελαφρώς τα τελευταία δύο χρόνια.
Τα ποσά κοινοποιήθηκαν επίσημα στους παρόχους, καθιστώντας δυνατή την έναρξη της είσπραξης, ενώ για τα φαρμακευτικά προϊόντα, η καταβολή του πρώτου εξαμήνου έχει ήδη ξεκινήσει, με μικρή καθυστέρηση.
Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, η είσπραξη θα πρέπει να είναι σχεδόν πλήρης για το δεύτερο εξάμηνο του 2020, έως τον Ιούνιο του 2021. Η υπουργική απόφαση που καθορίζει τα ανώτατα όρια για τους παρόχους για το έτος 2021 έχει υπογραφεί και αναμένεται να δημοσιευτεί τις επόμενες ημέρες.
Το clawback, ειδικά για τα φαρμακευτικά προϊόντα, εξακολουθεί να βρίσκεται σε ανοδική τροχιά. Παρόλο που δεν έχουν παρουσιαστεί νέα διαρθρωτικά μέτρα για να περιοριστεί η δημιουργία νέων επιστροφών, έχουν σημειωθεί πρόοδοι στην αξιολόγηση υπηρεσιών Υγείας και στις διαπραγματεύσεις. Και οι δύο διαδικασίες αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την αποτελεσματικότητα των δαπανών.
Πρωτοβάθμια Περίθαλψη
Η Ελλάδα δεσμεύεται να διασφαλίσει την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), κυρίως ανοίγοντας και τις 240 πρωτοβάθμιες υγειονομικές μονάδες.
Ήδη οι Αρχές έχουν υποβάλλει ένα πρώτο σχέδιο του νόμου για μεταρρύθμιση της ΠΦΥ. Σύμφωνα με την Έκθεση, το προσχέδιο του νέου συστήματος δεν καλύπτει βασικά στοιχεία, όπως ο έλεγχος παραπομπών στη νοσοκομειακή φροντίδα (gatekeeping), η πλήρης κάλυψη του πληθυσμού και η λειτουργία συστήματος καταγραφής.
«Οι Αρχές εργάζονται στη δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου για τη νέα οργάνωση των Κέντρων Υγείας, τα οποία θα φιλοξενήσουν αναβαθμισμένες μονάδες πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης (επί του παρόντος περίπου 100) και τον καθορισμό των νέων συμβάσεων για τους οικογενειακούς γιατρούς», αναφέρει η Έκθεση. Η πρόσφατη πρόσκληση για πρόσληψη προσωπικού για τις νέες μονάδες ΠΦΥ έχουν οδηγήσει σε περισσότερες από 20.000 αιτήσεις.
Ωστόσο, μόνον 317 εξ αυτών αφορούν γιατρούς, γεγονός το οποίο αποτελεί εμπόδιο για τη λειτουργία των νέων μονάδων.
«Η επιτυχημένη ανάπτυξη του πρωτογενούς δικτύου υγειονομικής περίθαλψης έχει καθοριστική σημασία και εξαρτάται από την επιτυχία των νέων συμβατικών μοντέλων για την προσέλκυση νέων οικογενειακών γιατρών και για την έγκριση αναθεωρημένου νομοθετικού πλαισίου», αναφέρει η Έκθεση.
Νέα νομοθεσία για την κεντρική αρχή
Δέσμευση αποτελεί η διαμόρφωση του μεριδίου των κεντρικών συμβάσεων στις νοσοκομειακές δαπάνες στο 30%. Σύμφωνα με την Έκθεση, οι Αρχές αναμένεται να πετύχουν τον στόχο, ως προς την αξία των διαγωνισμών που έχουν προκηρυχθεί.
Το Μάιο του 2021 ξεκίνησαν διαγωνισμοί συνολικής αξίας άνω των 250 εκατομμυρίων ευρώ, καλύπτοντας το 1/3 ως προς τα φαρμακευτικά προϊόντα. Συνολικά, έχουν ήδη προκηρυχθεί διαγωνισμοί για περίπου 400 εκατ. ευρώ (ορισμένοι από τους οποίους καλύπτουν τόσο τις προμήθειες του 2021 όσο και του 2022). Σε εξέλιξη βρίσκεται ηλεκτρονική πλατφόρμα για την παρακολούθηση των προσφορών, ενώ προβλέπεται σύστημα προμηθειών νοσοκομείων, ικανοποιώντας τα αιτήματα της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Υγείας – ΕΚΑΠΥ – αλλά και τις ανάγκες των νοσοκομείων. Το τελικό σχέδιο της νομοθεσίας για την Κεντρική Αρχή θα υποβληθεί στο Κοινοβούλιο έως τα μέσα Ιουνίου, έχοντας ολοκληρώσει τη δημόσια διαβούλευση.
Το Παρατηρητήριο Τιμών ενεργοποιήθηκε εκ νέου και εκδόθηκαν αποφάσεις για αλλαγές τιμών σε 260 προϊόντα. Η νέα νομοθεσία για την Κεντρική Αρχή προβλέπει ένα παρατηρητήριο εύρους τιμών, το οποίο θα προσδιορίζει το αποδεκτό εύρος, βάσει κριτηρίων, όπως η ποσότητα και τα χαρακτηριστικά του προϊόντος.
Δέσμευση για την ηλεκτρονική υγεία
Συμπληρωματική δέσμευση για την ηλεκτρονική υγεία είναι η ανάπτυξη Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, η απλοποίηση της χρήσης υφιστάμενων ηλεκτρονικών εφαρμογών ιατρικών αρχείων και ενημέρωση του σχεδιασμού και της χρήσης συμφωνημένων ηλεκτρονικών προτύπων ιατρικού μητρώου σε ιδρύματα δημόσιας και ιδιωτικής υγειονομικής περίθαλψης, έως το τέλος του 2020. Οι Αρχές πρότειναν αυτό το μέτρο στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης. Οι τεχνικές προδιαγραφές για την ενημέρωση του ιατρικού φακέλου με τα αποτελέσματα των εργαστηριακών δοκιμών έχουν ολοκληρωθεί και θα δοκιμαστούν τον Ιούλιο του 2021.
Επίσης, η επέκταση του έργου εφαρμογής της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (2η φάση), συμπεριλαμβανομένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ενοποιήσεων "back-end", εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, διασύνδεσης με συστήματα πληροφοριών και ηλεκτρονική ενεργοποίηση αιτημάτων για πρόσβαση σε φάρμακα για όλους τους εξωτερικούς ασθενείς με χρόνιες ασθένειες έως το τέλος του 2020. Και αυτό το μέτρο προτείνεται στο σχέδιο ανάκαμψης.
Στρατηγική και σχεδιασμός
Όσον αφορά στη στρατηγική υγειονομικής περίθαλψης, συμπληρωματική δέσμευση αποτελεί η ανάπτυξη εθνικής στρατηγικής πολιτικής - πλαισίου για την υγειονομική περίθαλψη, έως τα τέλη του 2020, μέτρο το οποίο πρότειναν οι Αρχές στο σχέδιο ανάκαμψης.
Τέλος, αναφορικά με το σχεδιασμό υγειονομικής περίθαλψης, δέσμευση αποτελεί η χαρτογράφηση των αναγκών Υγείας και μακροχρόνιας φροντίδας, με τους διαθέσιμους ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους, η λήψη μέτρων διασφάλισης της αποτελεσματικότητας, της βιωσιμότητας, της προσβασιμότητας και της ύπαρξης προσιτών τιμών στις υπηρεσίες υγείας και μακροχρόνιας φροντίδας καθώς και η προώθηση παρεχόμενων υπηρεσιών στην κοινότητα έως το τέλος του 2020. Το μέτρο προτάθηκε στο σχέδιο ανάκαμψης.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
