Ο Μανούσος Μανουσάκης πέθανε χθες, σε ηλικία 74 ετών, ενώ η σειρά που είχε δημιουργήσει, με τη συνεργασία του συγγραφέα Βαγγέλη Γιαννίση, το «Δίχτυ», είχε ξεκινήσει να προβάλλεται από την ΕΡΤ. Για έναν άνθρωπο που δούλεψε πυρετωδώς, με αντοχές μαραθωνοδρόμου, στην τηλεόραση, στο θέατρο, στο σινεμά, αξίζει να θυμηθούμε τα βήματα της διαδρομής του. Είναι πολλά περισσότερα απ' όσα μπορούμε να φανταστούμε.
Τα πρώτα βήματα, σαν ροκ σταρ
Τα πρώτα του βήματα στον κινηματογράφο τα κάνει ως σπουδαστής στο London Film School του Λονδίνου. Νιώθει πάρα πολύ έτοιμος ώστε το 1973, σε ηλικία μόλις 23 ετών, να παρουσιάσει την πρώτη του ταινία, με τίτλο «Βαρθολομαίος». Σύμφωνα με το TheMovieDb, η ταινία έχει μια «σουρεαλιστική, άναρχη πλοκή». Πρόκειται για την ιστορία ενός νέου άντρα, που καλείται να αναλάβει τη δουλειά του πατέρα του, στην Αθήνα της Χούντας.
Η ταινία προβάλλεται σε κινηματογράφο της Θεσσαλονίκης, παρουσία αστυνομικού στην είσοδο, και έπειτα η χούντα την πετάει στα σκουπίδια. Ο Μανουσάκης δεν αποθαρρύνεται. Στη Μεταπολίτευση είναι έτοιμος πια να πειραματιστεί στο σινεμά, συνεργαζόμενος με την Μυρτώ Μακρή και τον Δημήτρη Πουλικάκο στην ταινία «Άρχοντες» (1978), με πρωταγωνιστή τον Κωνσταντίνο Τζούμα. Αντιγράφουμε τη σύνοψη της ταινίας από το retrodb:
«Ένα κλειστό κοινωνικό σύστημα διοικείται από μια κάστα αρχόντων: Παπάδες, πρέσβεις, πολιτικούς, τραπεζίτες και στρατιωτικούς. Όλοι τους εκπορνεύονται για τη νομή της εξουσίας με την ίδια απλότητα που πίνουν τον καφέ τους, αναρριχώνται και διαρκώς δολοπλοκούν. Από την άλλη πλευρά υπάρχει ο λαός. Εξαθλιωμένος πάντα, παίζει συνέχεια προ-πο μήπως και βρει την τύχη του, αναζητεί κρυμμένους θησαυρούς, χειροκροτεί τους άρχοντες, κάποτε όμως συναισθάνεται τη δυναμή του.
Το ιστορικό αδιέξοδο μιας τέτοιας κοινωνίας επέρχεται με την παράδοσή της στην πυρά και την αλληλοσφαγή των μελών της. Αυτό όμως δεν είναι το τέλος, μπορεί να είναι μια άλλη αρχή». Η ταινία κάνει μόλις 7.000 εισιτήρια, ο Μανουσάκης δεν αποθαρρύνεται. Το 1981 συμμετέχει στο «Σουβλίστε τους! Έτσι θα πάρουμε το κουραδόκαστρο» του Νίκου Ζερβού, μαζί με τους Πουλικάκο, Θέκλα Τσελέπη, Κωνσταντίνο Χρηστίδη, άλλο ένα αναρχικό φιλμικό πείραμα που αφηγείται την καθημερινότητα μιας παρέας περιθωριακών φίλων.
Η σύνοψη:
«Ο Κύρος, η Νταίζη κι ο Οράτιος είναι τρεις περιθωριακοί που ζουν με δανεικά, περιπλανώνται άσκοπα στην Αθήνα, επισκέπτονται φίλους και συγγενείς, παρακολουθούν μια ροκ συναυλία στο Σπόρτινγκ, κάνουν έρωτα, σαρκάζουν και αυτοσαρκάζονται, και, καθώς περνάει ο χρόνος, υιοθετούν μια όλο και πιο επιθετική, αναρχική, προβοκατόρικη συμπεριφορά απέναντι στην κοινωνία, τινάζοντας τα πάντα στον αέρα! Προλογίζει ο Νίκος Ζερβός».
Η περίοδος ροκ σταρ του Μανουσάκη κλείνει με το «Τραγούδι της Επιστροφής» του Γιάννη Σμαραγδή, την ιστορία ενός ανθρώπου εξόριστου από τη Χούντα, που επιστρέφει στην Ελλάδα της Δημοκρατίας, και πολλές από τις σταθερές του αξίες έχουν καταρρεύσει.
Μια δύσκολη προσγείωση
To 1985, πάνω στην εποχή που το σινεμά στην Ελλάδα χάνει το κοινό του (το οποίο γοητεύεται πια, από τη νέα μόδα της βιντεοταινίας), ο Μανουσάκης, όπως όλοι οι Έλληνες δημιουργοί, προσγειώνεται σε μια δύσκολη πραγματικότητα. Σκηνοθετεί την ταινία «Σκιάχτρια» το 1985, ένα μεταφυσικό παραμύθι με πρωταγωνιστές ένα 17χρονο αγόρι που ζει σε χωριό (Άλκης Κούρκουλος) και μια νεράιδα (!), σαν να θέλει να μας προειδοποιήσει για το πόσο αγαπάει τα ετερόκλητα ζευγάρια και πόσο θα ασχοληθεί με αυτά μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Το 1986 και το 1987 κάνει βιντεοταινίες, την «Παράξενη Συνάντηση» (με τον Αλέκο Αλεξανδράκη) και την «Αντίστροφη Πορεία» (με τη Ζωή Λάσκαρη).
Το 1988, θα προσαρμόσει το κλασικό «Παραμύθι Χωρίς Όνομα» της Πηνελόπης Δέλτα για την κρατική τηλεόραση, και θα συνεχίσει να εμπιστεύεται την ΕΡΤ, σκηνοθετώντας την κωμωδία «Τα Καλύτερα τους Χρόνια», μια ιστορία για την ανδρική φιλιά, με πρωταγωνιστές τους Τάκη Σπυριδάκη, Ντίνο Αυγουστίδη, Νίκο Αλεξίου. Θα μπει στην ιδιωτική τηλεόραση, συμμετέχοντας στη σπονδυλωτή τηλεταινία «Νύχτα των Μάγων», μαζί με τους Ερρίκο Ανδρέου, Νίκο Φώσκολο, Γιώργο Σκαλενάκη, σε μια ανθολογία ερωτικών ιστοριών, με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη.
Δείτε επίσης: Τηλεοπτικές σειρές των 90s που ξεχάστηκαν για πάντα
Δεκαετία του `90: Δεν ψιθυρίζονται τόσες επιτυχίες
Αυτό που δεν έχει κερδίσει την φήμη που του άξιζε από τις δημιουργίες του Μανουσάκη στα 90ς, ήταν ο «Φάκελος Αμαζών», του 1991. Πρόκειται για την ιστορία του Αλέκου Δελάνου, ενός πλουσιόπαιδου που μπαίνει σε ένα λαϊκό μαγαζί, παγιδεύει τη λουλουδού Αννα Πασχαλίδη, και την παρενοχλεί ερωτικά. Εκείνη θα επιχειρήσει να κυνηγήσει δικαστικά τον Δελάνο, εκείνος θα την πιέσει με κάθε τρόπο, ώστε να κάνει πως δεν συνέβη τίποτα.
Και μετά, ήρθε το «Τμήμα Ηθών», το αστυνομικό θρίλερ που έγινε σημείο αναφοράς για κάθε αστυνομικό θρίλερ στην τηλεόραση. Ο Μιχάλης Κασσανδρής (Χρήστος Τσάγκας) και η ομάδα του, αποτελούμενη από τους Τίμο Περλέγκα, ο Θεόφιλο Βανδώρο, Απόστολο Γκλέτσο, Βερόνικα Αργιέντζη, Ελίνα Ακριτίδου, Αλεξάνδρα Παυλίδου, Μαριάννα Τουμασάτου, Πάνο Μιχαλόπουλο και Γρηγόρη Τουμασάτο, πρωταγωνίστησαν σε 46 αυτοτελείς ιστορίες, με καμβά κεντρικά σημεία της Αθήνας, σε μια εποχή που η πόλη δεν θύμιζε σε πολλά το σημερινό «τουριστικό» της προφίλ.
Η σειρά «άντεξε» και τον ξαφνικό θάνατο του Τίμου Περλέγκα, τον Απρίλιο του 1993. Ο Περλέγκας εμφανίστηκε στο επεισόδιο «Πλαστά Δολάρια» και ο χαρακτήρας του «πέθανε» μαζί με τον ίδιο.
Το 1995, τη τελευταία χρονιά του Τμήματος Ηθών, ο Μανουσάκης έπαιξε με τη ρομαντική κομεντί μυστηρίου (!), σκαρώνοντας τον «Ταυρό με Τοξότη», με τους Γιάννη Βούρο - Πέγκυ Σταθακοπούλου στους ρόλους του ντετέκτιβ και της ρεπόρτερ που συνεργάζονται σε υποθέσεις εγκλημάτων. Η σειρά σάρωσε, σε αντίθεση με τους «Δρόμους της Πόλης», την αστυνομική σειρά που αποτέλεσε την κατά κάποιο τρόπο συνέχεια του Τμήματος Ηθών, τη σεζόν 1996-97, με πρωταγωνιστές τους Τάσο Χαλκιά- Γιώργο Παρτσαλάκη και τη Λήδα Ματσάγγου.
Αξίζει να τονίσουμε πως η σειρά αρχικά ήταν να προβληθεί την σεζόν 1993-1994 με πρωταγωνιστικό δίδυμο τον Πάνο Μιχαλόπουλο και τη Βάσια Παναγοπούλου, σε σκηνοθεσία Παύλου Τάσιου. Ίσως αυτό που αξίζει να κρατήσουμε από την εν λόγω σειρά, είναι το ομώνυμο τραγούδι τίτλων, με ερμηνευτή τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Γενικά, ο Παύλος Μιχαλόπουλος στο ρόλο του αστυνομικού - πρώην εξαρτημένου από τα ναρκωτικά στο «Τμήμα Ηθών», ζει μια δεύτερη νεότητα, μας παραδίδει μια υπερβολικά υπερβολική (!), φορτισμένη ως εκεί που δεν πάει άλλο, ερμηνεία, που σήμερα δείχνει καλτ, μ' έναν υπέροχο τρόπο.
Το 1997, ξεκινάει τη συνεργασία του με το Mega Channel, όχι με τους «Ψίθυρους Καρδιάς», αλλά με την «Παλίρροια», ένα ερωτικό δράμα με τους Νίκο Σεργιανόπουλο, Πάνο Μιχαλόπουλο, Αλεξανδριανή Σικελιανού, Στράτο Τζώρτζογλου.
Οι «Ψίθυροι», ο απαγορευμένος έρωτας ενός αστού (αρχιτέκτονα!) για μια τσιγγάνα, μονοπωλεί το ενδιαφέρον σχεδόν κάθε σπιτικού που διαθέτει τηλεόραση, η σειρά κάνει τηλεθέαση 76,7%! Δεν σταματάει εκεί. Το 1998, με το «Άγγιγμα Ψυχής», τον απαγορευμένο έρωτα ενός ιερέα με μια αγιογράφο - και το υπέροχο τραγούδι τίτλων των Χατζηνάσιου-Μπουρμπούλη σε ερμηνεία Χατζηγιάννη - κάνει και πάλι όλη την Ελλάδα να στηθεί μπροστά από μια τηλεόραση.
Ο Μανουσάκης έχει πια, δημιουργήσει μια φόρμουλα μεγάλων επιτυχιών, πάνω στην οποία θα κτίσει επιτυχίες όπως τα «Κρυφά Μονοπάτια», το «Για μια Γυναίκα και Ένα Αυτοκίνητο» και το «Μη Μου Λες Αντίο».
Απόπειρα επιλόγου
Κάπου εδώ όμως, στα τέλη της δεκαετίας του 2000, αντί να επαναπαυτεί σε αυτό το μοτίβο των «καταραμένων» ζευγαριών, θα ανανεώσει την παλέτα του, σκηνοθετώντας το «Ουζερί Τσιτσάνης», διασκευάζοντας Παπαδιαμάντη («Βαρδιανός Στα Σπόρκα»), ρισκάροντας με το «Κόκκινο Ποτάμι», και γυρίζοντας στη μεγάλη του αγάπη, το αστυνομικό, κατάμαυρο νουάρ («Το Δίχτυ»). Αποχαιρετάμε τον Μανούσο Μανουσάκη, έναν σπουδαίο «παραμυθά» της μικρής και της μεγάλης οθόνης, με ένα μεγάλο τραγούδι, που σημάδεψε μια σπουδαία τηλεοπτική στιγμή του, και προβάλει κάτι από το σκοτάδι των ηρώων του.
Βonus: Μερικές υπέροχες, 90s φωτό με τον Μανούσο Μανουσάκη, εκτός θέματος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
