Για πάρα πολλές δεκαετίες ήταν το διασημότερο σκυλί στον πλανήτη. Και... έξω από αυτόν. Η Λάικα ήταν η σκυλίτσα που χρησιμοποιήθηκε σε «αποστολή αυτοκτονίας» για το Σοβιετικό Διαστημικό Πρόγραμμα. Στις 3 Νοεμβρίου 1957 έγινε ο πρώτος ζωντανός οργανισμός που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, επιβαίνοντας στον τεχνητό δορυφόρο, Σπούτνικ 2.
Η Λάικα ήταν αδέσποτο. Η επιλογή της δεν έγινε τυχαία. Οι επιστήμονες ήθελαν ένα ζώο που να μην έχει συνηθίσει στις ανέσεις ενός σπιτιού αλλά να είναι σκληραγωγημένο, να αντέχει το κρύο και την πείνα και να μπορεί να ανταπεξέλθει σε δύσκολες καταστάσεις. Πιθανότατα η ηλικία της όταν έκανε το ταξίδι στο διάστημα ήταν τριών ετών. Το όνομά της που της δόθηκε αρχικά ήταν Kudryavka (μικρή σγουρομάλλα), μετά την είπαν Zhuchka (Ζουζούνι) αλλά και Limonchik (Λεμόνι). Το όνομα που επικράτησε, τελικά, ήταν το Laika το οποίο στα ρωσικά σημαίνει «αυτή που γαβγίζει».
Με το ταξίδι της στο διάστημα η Λάικα, πέρασε στην ιστορία ως ένας από τα διασημότερα ζώα στην ιστορία. Η φωτογραφία της μπήκες σε γραμματόσημα, σε πακέτα τσιγάρων, σε σοκολάτες κλπ. Το όνομά της έγινε τραγούδι, ενώ η εικόνα της υπάρχει και στο μνημείο πεσόντων αστροναυτών που έχει αναγερθεί στο κέντρο εκπαίδευσης των Σοβιετικών αστροναυτών στη Μόσχα.
Καταδικασμένη σε μια «αποστολή αυτοκτονίας»
Πέρα από τα χαρούμενα της ιστορίας, ωστόσο, υπάρχει και η δυσάρεστη πλευρά της ιστορίας καθώς η Λάικα πήγε σε «αποστολή αυτοκτονίας» αφού δεν υπήρχε η δυνατότητα να γυρίσει στη Γη. Αιτία, είναι το γεγονός ότι ο Σπούτνικ 2 είχε σχεδιαστεί και κατασκευαστεί μέσα σε μόλις ένα μήνα και αυτό γιατί ο τότε ηγέτης της ΕΣΣΔ, Νικίτα Χρουστσόφ είχε δώσει εντολή η εκτόξευση να συνδεθεί με την επέτειο της Ρωσικής Επανάστασης. Αυτό πρακτικά σήμαινε πως οι κατασκευαστές του Σπούτνικ 2 είχαν κάνει τα πάντα, ώστε, ο δορυφόρος να εκτοξευτεί στο διάστημα αλλά τίποτα για να επιστρέψει πίσω. Η Λάικα ήταν καταδικασμένη από την πρώτη στιγμή. Επίσημα θεωρείτε το πρώτο θύμα της εξερεύνησης του διαστήματος.
«Πριν την πτήση της Λάικα άρχισα να κλαίω», θυμάται η ρωσίδα βιολόγος Αντίλια Κοτόφσκαγια. «Όλοι γνώριζαν ότι θα πεθάνει και της ζητούσαμε να μας συγχωρήσει».
Το «σχέδιο πτήσης» της Λάικα που πήγε στραβά
Σύμφωνα με τα όσα είχαν προγραμματιστεί η Λάικα θα έπρεπε να μείνει ζωντανή για 10 ημέρες σε τροχιά. Θα τρεφόταν με τζελ που περιείχε όλα εκείνα τα θρεπτικά συστατικά που θα την κρατούσαν στη ζωή και την 10η ημέρα θα της γινόταν ευθανασία με δηλητήριο που είχε τοποθετηθεί στο τζελ που θα κατανάλωνε την τελευταία ημέρα του ταξιδιού της. Όλα, ωστόσο, πήγαν στραβά.
Επειδή, όπως ήδη ειπώθηκε, ο δορυφόρος είχε κατασκευαστεί... στο πόδι προκειμένου να συμπέσει η εκτόξευσή του με την επέτειο της Ρωσικής Επανάστασης, λίγο μετά την απογείωση παρουσιάστηκε βλάβη στο σύστημα θερμομόνωσης και εξαερισμού με αποτέλεσμα η θερμοκρασία να φτάσει ή ίσως και να ξεπεράσει τους 40 βαθμούς κελσίου. Αυτό σε συνδυασμό με την καταπόνηση από την πτήση αλλά και το άγχος (οι αισθητήρες που ήταν τοποθετημένοι πάνω της έδειξα πως οι παλμοί της τριπλασιάστηκαν), απέβησαν μοιραία για τη σκυλίτσα η οποία υπολογίζεται ότι πέθανε 5 έως 7 ώρες μετά την εκτόξευση και αφού το Σπούτνικ είχε συμπληρώσει 4 τροχιές γύρω από τη Γη.
Το Σπούτνικ 2 εξαερώθηκε κατά την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα στις 14 Απριλίου 1958 μετά από 2.570 τροχιές γύρω από τη Γη.
Η πτήση της Λάικα απέδειξε πως οι ζωντανοί οργανισμοί μπορούν να επιβιώσουν από μια εκτόξευση, ενώ έδωσε και τα πρώτα στοιχεία για το πως συμπεριφέρονται τα έμβια όντα στο διάστημα. Ο εκπαιδευτής της Λάικα, ωστόσο, δήλωσε το 1998 πως μετάνιωσε για αυτό που έκανε δεδομένου πως «αυτά που μάθαμε από αυτή την αποστολή δεν ήταν τόσα ώστε να δικαιολογούν το θάνατο του σκυλιού».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
