Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε στις 2 Σεπτεμβρίου 1945. Η κατάρρευση της ναζιστικής Γερμανίας, ωστόσο, σε όλα τα μέτωπα είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Όλοι (ίσως εκτός από τον ίδιο τον Χίτλερ) είχαν καταλάβει πως οι Σύμμαχοι θα ήταν οι μεγάλοι νικητές. Αυτό που είχαν να κάνουν, λοιπόν, ήταν να φροντίσουν, ώστε, να τα βρουν μεταξύ τους και να μην οδηγηθεί η ανθρωπότητα σε έναν ακόμα πόλεμο αυτή τη φορά μεταξύ συμμάχων.
Κάπως έτσι, φτάσαμε σε μια ημέρα σαν σήμερα, την 11η Φεβρουαρίου 1945 μετά από οκτώ ημέρες διαβουλεύσεων, οι ηγέτες των Συμμάχων υπέγραψαν στη Γιάλτα τη Συμφωνία που χώρισε τον κόσμο σε σφαίρες επιρροής προκειμένου ο ένας να μην... μπλέξει στα πόδια του άλλου.
Η Διάσκεψη της Γιάλτας
Κριμαία. Μια περιοχή που στις ημέρες μας έχει έρθει και πάλι στο προσκήνιο εξαιτίας της ολοένα και πιο επικίνδυνης κατάστασης που έχει διαμορφωθεί ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία. Στην Κριμαία, έγινε η δεύτερη (από τις τρεις που έγιναν συνολικά) διασκέψεις μεταξύ των ηγετών της αντιχιτλερικής συμμαχίας. Βέβαια, σήμερα κανείς δεν μιλάει για την Διάσκεψη της Κριμαίας. Όλοι την ξέρουν ως Διάσκεψη της Γιάλτας επειδή σε αυτή την πόλη της Κριμαίας συναντήθηκαν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ, ο ηγέτης της ΕΣΣΔ Ιωσήφ Στάλιν και ο Βρετανός Πρωθυπουργός Σερ Ουίνστον Τσώρτσιλ, προκειμένου να βεβαιωθούν πως σε λίγους μήνες που θα τελείωνε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος δεν θα ξεκινούσε ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αυτός που θα γινόταν μεταξύ τους.
Τις ημέρες, λοιπόν, που ο Κόκκινος Στρατός απείχε μόλις 100 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο του Βερολίνου οι τρεις ηγέτες καθόρισαν το μεταπολεμικό μέλλον του κόσμου αλλά και την τύχη που θα είχαν η Γερμανία και οι χώρες που συμμάχησαν μαζί της.
Ανεπίσημα οι τρεις ηγέτες μοίρασαν τον κόσμο σε σφαίρες επιρροής. Συμφώνησαν, ουσιαστικά, να μην μπλέξει ο ένας στα πόδια του άλλου, την επόμενη ημέρα.
- Εγκρίθηκε «η διακήρυξη για την απελευθερωμένη Ευρώπη», ένα κείμενο που δεσμευόταν ότι οι μεγάλες δυνάμεις θα βοηθούσαν όλες τις χώρες να ορθοποδήσουν και να αποκτήσουν τις κυβερνήσεις που επιθυμούσαν.
- Ουσιαστικά γεννήθηκε ο ΟΗΕ με την αποδοχή της φόρμουλας του Ρούζβελτ για τις ψηφοφορίες στο Συμβούλιο Ασφαλείας και ορίστηκε η ιδρυτική διάσκεψη να γίνει τον Μάιο του 1945.
- Απορρίφθηκε, ύστερα από αντίδραση της ΕΣΣΔ, η πρόταση Τσόρτσιλ και Ρούζβελτ για διαμελισμό της Γερμανίας.
- Εκφράστηκε η θέληση και των τριών να εκμηδενιστεί ο γερμανικός μιλιταρισμός ώστε η ειρήνη να μην απειληθεί ξανά από τη Γερμανία.
- Αποφασίστηκαν οι ζώνες κατοχής του γερμανικού κράτους και κλήθηκε και η Γαλλία να καταλάβει μία απ’ αυτές.
- Για την είσοδο της Σοβιετικής Ένωσης στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας, συμφωνήθηκε ότι αυτό θα γινόταν 2 με 3 μήνες μετά τη λήξη του πολέμου στην Ευρώπη.
- Διευθετήθηκαν τα ζητήματα που είχαν δημιουργηθεί σε Γιουγκοσλαβία και Πολωνία.
Το ελληνικό ζήτημα
Υπάρχουν πολλοί που συνδέουν τη Διάσκεψη της Γιάλτας με την περίφημη... χαρτοπετσέτα που είχε δώσει ο Τσόρτσιλ στον Στάλιν, πάνω στην οποία έγραφε με νούμερα τα ποσοστά επιρροής που θα είχε το κάθε ιδεολογικό στρατόπεδο σε χώρες των Βαλκανίων κυρίως, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης.
Αυτό, ωστόσο, είχε συμβεί στη Μόσχα τον Οκτώβριο του 1944.
Στη διάσκεψη της Γιάλτας η Ελλάδα δεν ήταν επίσημα στην ατζέντα της συνάντησης. Στο περιθώριο των εργασιών, όμως, έγιναν κάποιες αναφορές κυρίως από την πλευρά του Στάλιν. Στα ντοκουμέντα που διατήρησαν οι ΗΠΑ προκύπτει ένας διάλογος ανάμεσα στον ηγέτη της ΕΣΣΔ και τον Τσόρτσιλ.
Την επομένη της Διάσκεψης της Γιάλτας υπογράφηκε στην Αθήνα η «Συμφωνία της Βάρκιζας».
Πολλοί συνέδεσαν τα δυο γεγονότα και υποστήριζαν πως η «Βάρκιζα» είναι απόρροια της «Γιάλτας». Αυτό, ωστόσο, για πρακτικούς λόγους θα ήταν αδύνατον. Κανείς στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ δεν γνώριζε ότι παράλληλα με τη Διάσκεψη στη Βάρκιζα γινόταν και η Διάσκεψη στη Γιάλτα. Οι συναντήσεις των τριών ηγετών της αντιχιτλερικής συμμαχίας, λόγω του πολέμου, γίνονταν πάντοτε με απόλυτη μυστικότητα - ελάχιστοι τις γνώριζαν - και οι αποφάσεις τους κοινοποιούνταν πολύ αργότερα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
