Μενού
  • Α-
  • Α+

Επιστροφή στον σκοταδισμό σημαίνει η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις αμβλώσεις. Ετσι, από εδώ και στο εξής εκατομμύρια γυναίκες στις ΗΠΑ δεν θα έχουν το δικαίωμα να προχωρούν σε άμβλωση, σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, βάσει της οποίας δίνεται το δικαίωμα σε κάθε Πολιτεία να αποφασίζει για το αν απαγορεύονται οι αμβλώσεις ή όχι. Η ιστορική απόφαση της υπόθεσης Roe v Wade ανατρέπεται έπειτα από σχεδόν 50 χρόνια και η μισή χώρα κάνει βήματα προς τα πίσω.

Διαβάστε ακόμηΧρυσούλα Ζαχαροπούλου: «Εβαλε το χέρι της μέσα μου» – Τι λέει πρώην ασθενής της

Πιο συγκεκριμένα, τουλάχιστον 25 πολιτείες είναι έτοιμες να θεσπίσουν νέους νόμους ή να ενεργοποιήσουν εκ νέου τον αδρανοποιημένο νόμο, ο οποίος θα καταστήσει παράνομη την πρόσβαση στην άμβλωση σε πολλές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών με σύλληψη έπειτα από βιασμό ή αιμομιξία.

Οι περισσότερες από αυτές τις πολιτείες βρίσκονται στα νότια των ΗΠΑ, όπως το Τέξας, η Λουιζιάνα και ο Μισισιπής. Μάλιστα, αυτές αποτελούν τις 3 από τις 13 πολιτείες που θα θέσουν σε ισχύ την απαγόρευση των αμβλώσεων ίσως και άμεσα ή το αργότερο τις επόμενες εβδομάδες.

Σε μία προσπάθεια να εξηγήσει την άποψη της σημερινής πλειοψηφίας του Ανώτατου Δικαστηρίου, ο δικαστής Σάμιουελ Αλίτο έγραψε ότι «το σκεπτικό (για την απόφαση του 1973) ήταν εξαιρετικά αδύναμο και η απόφαση είχε καταστροφικές συνέπειες. Και αντί να επιφέρει μια εθνική διευθέτηση στο ζήτημα των αμβλώσεων, πυροδότησε τη συζήτηση και έχει βαθύνει τον διχασμό». 

Οι Ρεπουμπλικάνοι μπλόκαραν το νομοσχέδιο του Μπάιντεν για τις αμβλώσεις

Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια του «μπλόκου» που έβαλαν οι Ρεπουμπλικάνοι στο νομοσχέδιο των Δημοκρατικών υπέρ της προστασίας των αμβλώσεων. «Για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια, μία συντηρητική πλειοψηφία, μία ακραία πλειοψηφία του Ανωτάτου Δικαστηρίου ετοιμάζεται να αποφασίσει ότι οι γυναίκες δεν έχουν τον έλεγχο του ίδιου του σώματός τους», είχε προειδοποιήσει σε δραματικούς τόνους ο επικεφαλής των Δημοκρατικών της Γερουσίας Τσακ Σούμερ πριν από την ψηφοφορία.

Αυστηρό μήνυμα του Ευρωκοινοβουλίου

Για «αναφαίρετο δικαίωμα» στην άμβλωση έκαναν λόγο πρόσφατα οι ευρωβουλευτές, καταδικάζοντας την οπισθοδρόμηση στην αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ, μια ενέργεια που θα έχει και διεθνή αρνητικό αντίκτυπο.

Επειτα από πρόσφατη συζήτηση στην ολομέλεια οι ευρωβουλευτές ενέκριναν ψήφισμα την Πέμπτη με 364 ψήφους υπέρ, 154 κατά και 37 αποχές, υπενθυμίζοντας στο Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί σε ισχύ η απόφαση στην υπόθεση-ορόσημο Roe κατά Wade (1973) και η συνακόλουθη συνταγματική προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ.

Επίσης, κάλεσαν τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, και την κυβέρνησή του να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση. Οι ευρωβουλευτές επανέλαβαν την έκκλησή τους προς την κυβέρνηση της πολιτείας του Τέξας να καταργήσει ταχέως το νομοσχέδιο 8 της Γερουσίας και καλούν διάφορες άλλες πολιτείες των ΗΠΑ με παρόμοιους νόμους να ευθυγραμμίσουν τη νομοθεσία τους με τα διεθνώς προστατευόμενα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών.

Οι απαγορεύσεις και οι άλλοι περιορισμοί στην άμβλωση πλήττουν δυσανάλογα τις γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας, ανέφεραν οι ευρωβουλευτές, προσθέτοντας ότι οι γυναίκες οι οποίες, λόγω οικονομικών ή υλικοτεχνικών εμποδίων, δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν σε κλινικές αναπαραγωγικής υγείας σε γειτονικά κράτη ή χώρες, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποβληθούν σε επισφαλείς και απειλητικές για τη ζωή τους γυναικολογικές παρεμβάσεις.

Economist: Πώς έφθασε να αμφισβητείται στην Αμερική το δικαίωμα στην άμβλωση

Γιατί σήμερα τα δικαιώματα στην άμβλωση απειλούνται στην Αμερική; Ο Economist εξηγεί πώς έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο. Πέντε χρόνια πριν, την παραμονή των προεδρικών εκλογών του 2016, ο Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε να διορίσει δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου που θα ανέτρεπαν «αυτόματα» την Roe v Wade.

Η Roe v. Wade, 410 U.S. 113, ήταν μια απόφαση ορόσημο του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, στην οποία το Δικαστήριο έκρινε ότι το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών προστατεύει την ελευθερία μιας εγκύου γυναίκας να επιλέξει να κάνει άμβλωση χωρίς υπερβολικούς κυβερνητικούς περιορισμούς.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Τραμπ μεταμόρφωσε το δικαστήριο διορίζοντας τρεις νέους δικαστές, δίνοντας στους συντηρητικούς πλειοψηφία 6-3. Τώρα, ένα σχέδιο γνωμοδότησης που διέρρευσε τον Φεβρουάριο, το οποίο δημοσιεύθηκε από το Politico στις 2 Μαΐου, φαίνεται να δείχνει ότι η πλειοψηφία των δικαστών του δικαστηρίου σκοπεύει να ακυρώσει τη Roe. Αν υποθέσουμε ότι αυτή η θέση συνεχίζει να αντικατοπτρίζει την άποψη του δικαστηρίου σήμερα, θα μπορούσε μέσα σε δύο μήνες να απορρίψει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση, επιστρέφοντας στις πολιτείες την εξουσία να νομοθετούν για το θέμα αυτό. Τουλάχιστον 12 από αυτές έχουν «νόμους ενεργοποίησης» που θα απαγόρευαν αυτομάτως όλες τις αμβλώσεις εάν ανατραπεί η Roe. Μετά από αυτές, θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και άλλες.

Οι προφορικές αγορεύσεις στην υπόθεση Dobbs κατά Jackson Women's Health Organisation, μια υπόθεση από το Μισισιπή που επέστρεψε την άμβλωση στο Ανώτατο Δικαστήριο, άρχισαν την 1η Δεκεμβρίου. Αλλά αρκετές πολιτείες έχουν προσπαθήσει να δοκιμάσουν τη Roe, ψηφίζοντας νόμους που έχουν σχεδιαστεί για να υπονομεύσουν την πρόσβαση στις αμβλώσεις. Από το 2021 έχουν τεθεί σε ισχύ τουλάχιστον 70 περιορισμοί σε 14 πολιτείες. Ένας από αυτούς -μια σχεδόν ολοκληρωτική απαγόρευση στις έξι εβδομάδες κύησης, πριν πολλές γυναίκες γνωρίζουν ότι είναι έγκυες- έγινε νόμος στο Τέξας. Ο εν λόγω νόμος στην υπόθεση Dobbs, ο νόμος για την ηλικία κύησης, είναι ήπιος συγκριτικά: απαγορεύει την άμβλωση μετά την 15η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Αλλά δίνει στη συντηρητική πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου την ευκαιρία να αφανίσει το δικαίωμα στην άμβλωση που αναγνωρίστηκε πριν από σχεδόν 50 χρόνια.

Στην υπόθεση Roe, οι δικαστές προσπάθησαν να εξισορροπήσουν το δικαίωμα της γυναίκας στην ιδιωτική ζωή όσον αφορά την εγκυμοσύνη της με το συμφέρον της πολιτείας να προστατεύσει τη δυνητική ζωή. Ο δικαστής Harry Blackmun και οι συνάδελφοί του έκριναν ότι οι πολιτείες μπορούν να απαγορεύσουν την άμβλωση στο σημείο "βιωσιμότητας" -το στάδιο κατά το οποίο ένα έμβρυο μπορεί να επιβιώσει εκτός της μήτρας, τότε περίπου 27 εβδομάδες μιας εγκυμοσύνης, αλλά τώρα γύρω στις 23-24. Το 1992, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε την υπόθεση Planned Parenthood κατά Casey, μια άλλη υπόθεση αμβλώσεων, οι υπέρμαχοι της άμβλωσης προετοιμάστηκαν για τα χειρότερα. Όμως το δικαστήριο εξέπληξε τους παρατηρητές εμμένοντας σε μεγάλο βαθμό στη Roe. Επέτρεψε ορισμένους περιορισμούς (όπως η 24ωρη περίοδος αναμονής πριν από την άμβλωση), αλλά κήρυξε αντισυνταγματικά τα "ουσιώδη εμπόδια" στη διαδικασία, όπως η απαίτηση από μια γυναίκα να ενημερώνει τον σύζυγό της πριν προβεί σε διακοπή.

Δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες για επανάληψη αυτής της έκπληξης. Ο νόμος του Μισισιπή είναι, όπως είδαν τόσο το περιφερειακό δικαστήριο όσο και το εξαιρετικά συντηρητικό Εφετείο Fifth Circuit Court of Appeals, κατάφωρα αντισυνταγματικός βάσει των Roe και Casey. Το ερώτημα για το Ανώτατο Δικαστήριο, λοιπόν, είναι αν όλες οι απαγορεύσεις των αμβλώσεων πριν από τη βιωσιμότητα είναι πράγματι αντισυνταγματικές - με άλλα λόγια, αν αυτά τα προηγούμενα δεκαετιών πρέπει να παραμείνουν.

Το πού στέκεται το κοινό είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών θα είχε αντίρρηση να ανατρέψει το δικαστήριο τη Roe. Άλλες όμως δείχνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν όρια στις αμβλώσεις που δεν επιτρέπει η Roe.

Οι διαρροές από το Ανώτατο Δικαστήριο είναι εξαιρετικά σπάνιες, ίσως πρωτοφανείς, γεγονός που υποδηλώνει βαθιές διαιρέσεις στο θέμα μεταξύ των δικαστών. Η γνωμοδότηση που δόθηκε στο Politico φαίνεται γνήσια, αλλά τα προσχέδια και οι ψηφοφορίες συχνά εξελίσσονται πριν από την τελική ετυμηγορία. Στην υπόθεση Casey πέντε δικαστές ψήφισαν αρχικά υπέρ της αναίρεσης της Roe, αλλά ο δικαστής Anthony Kennedy άλλαξε γνώμη, γέρνοντας την ισορροπία.

Υπάρχουν λιγότερο ριζοσπαστικές κατευθύνσεις που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν οι συντηρητικοί δικαστές. Θα μπορούσαν να καταστήσουν τη Roe άχρηστη αντί να την ανατρέψουν ρητά. Το δικαστήριο θα μπορούσε να αποφασίσει ότι η βιωσιμότητα δεν θα πρέπει πλέον να είναι καθοριστική, επιτρέποντας στις πολιτείες να απαγορεύουν τις αμβλώσεις πολύ νωρίτερα στην εγκυμοσύνη. Ή θα μπορούσε να δηλώσει ότι η απαγόρευση των αμβλώσεων μετά τις 15 εβδομάδες δεν αποτελεί ουσιαστικό εμπόδιο, δεδομένου ότι οι περισσότερες γυναίκες που τερματίζουν την εγκυμοσύνη τους επιλέγουν να το κάνουν νωρίτερα. Σύμφωνα με αυτά τα σενάρια, οι πιο προοδευτικές πολιτείες θα παρέμεναν ελεύθερες να προστατεύσουν την επιλογή της άμβλωσης, ενώ οι συντηρητικές θα είχαν πιο ελεύθερα τα χέρια να την αποκλείσουν. Τα αναπαραγωγικά δικαιώματα μιας γυναίκας, με άλλα λόγια, θα εξαρτώνται από το πού ζει.

Δεν είναι σαφές ποιο ήταν το κίνητρο για τη διαρροή του σχεδίου γνωμοδότησης στην υπόθεση αυτή. Ίσως κάποιος υπάλληλος να θέλει να αποτρέψει έναν αμφιταλαντευόμενο δικαστή από το να απομακρυνθεί από την αρχική του υποστήριξη της κατάρρευσης της Roe. Όμως, όπως δείχνουν οι πρώτες αντιδράσεις στη διαρροή, η απόφαση θα πυροδοτήσει το πολιτικό πάθος - και όχι μόνο επειδή θα πέσει στην καρδιά των ενδιάμεσων εκλογικών εκστρατειών.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA