Μενού
maniates
Μανιάτες πειρατές κρυμμένοι σε σπηλιά | Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Ιστορίας (ΕΛ.Ι.Ν.ΙΣ)
  • Α-
  • Α+

Για όσους δεν τα έχουν καλά με την ιστορία το επίθετο «Γερακάρης» το πρωτάκουσαν στην επιτυχημένη σειρά εποχής που προβάλλεται στον ΑΝΤ1, τη «Μάγισσα». Για κάποιους, ωστόσο, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που άκουσαν το συγκεκριμένο επώνυμο.

Για τους λάτρεις της ιστορίας ο Γερακάρης είναι από τους πλέον γνωστούς, ατρόμητους και αμφιλεγόμενος Λιβέριος ή Λιμπεράκης Γερακάρης ο οποίος από κωπηλάτης σε ενετικό καράβι, έγινε ατρόμητος πειρατής και τελικά μπέης της Μάνης.

Η αλήθεια είναι πως ο πραγματικός Γερακάρης έχει κάποια κοινά στοιχεία με τον «Γερακάρη» που δημιούργησε η πένα της Μελίνας Τσαμπάνη και του Πέτρου Καλκόβαλη και με δεδομένη την «αγάπη» που έχει το συγγραφικό δίδυμο στην Ιστορία (το απέδειξαν στις «Άγριες Μέλισσες») είναι πολύ πιθανό ο Λιβέριος να ήταν η πηγή έμπνευσης για τη «γέννηση» του οξύθυμου και αθυρόστομου τηλεοπτικού «Σπήλιου».

Ο βίος και η πολιτεία του Λιμπεράκη Γερακάρη

«Ο Μανιάτης Γερακάρης Λιμπεράκης, ιστορική όσο και θρυλική μορφή του 17ου αιώνα, έζησε βίο πολυκύμαντο. Αδυσώπητος εκδικητής, διαβόητος πειρατής, κωπηλάτης σε γαλέρα, κατάδικος στην Κωνσταντινούπολη, αγαπημένος των γυναικών, μπέης της Μάνης, ιππότης του Αγίου Μάρκου, μήλο της έριδος ανάμεσα στη θαλασσοκράτειρα Βενετία και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, καταλήγει άθλιος υπόδικος στις βενετικές φυλακές και σέρνεται σε μια ατέρμονη παρωδία δίκης.

Η αιτία; Μια καταγγελία εσχάτης προδοσίας. Ανώνυμη! Ποιος άραγε κρύβεται πίσω από την ανωνυμία; Πόσο αληθεύει η καταγγελία; Οι μάρτυρες που παρελαύνουν στη δίκη αδυνατούν να απαντήσουν στο ερώτημα: αθώος ή ένοχος; Ο μοναδικός κύριος μάρτυρας παραμένει άφαντος».

Η παραπάνω περιγραφή προέρχεται από το βιβλίο της Λιλής Μαυροκεφάλου (εκδόσεις: Κέδρος) το οποίο αναφέρεται στη ζωή και τη δράση του Γερακάρη και είναι αρκετή για να «φουντώσει» το ενδιαφέρον οποιουδήποτε θέλει να μάθει για αυτή την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα.

MAYROKEFALOU
Το βιβλίο της Λιλής Μαυροκεφάλου για τον Γερακάρη | Εκδόσεις Κέδρος

Ο Λιμπεράκης Γερακάρης, γεννήθηκε  στο Οίτυλο της Μάνης το 1644 και καταγόταν από την οικογένεια των Κοσμάδων. Το πρώτο του «κατόρθωμα» το κατάφερε σε ηλικία μόλις 15 ετών. Είναι η εποχή που αν και είχε στρατολογηθεί ως πολεμιστής από τους Ενετούς του Μοροζίνη είχε καταλήξει κωπηλάτης σε βενετσιάνικη γαλέρα. Και επειδή δεν του ταίριαζε η συγκεκριμένη θέση αποφάσισε και κατάφερε να εκδιώξει τον καπετάνιο της γαλέρας, να τη μετατρέψει σε πειρατικό πλοίο και με αυτό να γίνει ο φόβος και ο τρόμος των Οθωμανών!

Ενδεικτικό του ονόματος που είχε δημιουργήσει και της φήμης που είχε αποκτήσει είναι το γεγονός πως όταν κάποια στιγμή οι Οθωμανοί τον συνέλαβαν δεν τον φυλάκισαν αλλά του πρότειναν να συνεχίσει να οργώνει τις θάλασσες, αυτή τη φορά προς όφελός τους! Ο Μεγάλος Βεζίρης, Κιοπρουλού Φαζίλ Αχμέτ πασάς του έδωσε πλήρη ελευθερία κινήσεων και άφθονο χρήμα προκειμένου να καθυποτάξει τους ανυπότακτους Μανιάτες που πάντα του δημιουργούσαν πρόβλημα.

Ο Γερακάρης το δέχθηκε αλλά στο μυαλό του είχε την εκδίκηση και όχι να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του πασά. Η εκδίκηση που ήθελε να πάρει ο ξακουστός πολεμιστής είχε... άρωμα γυναίκας.

Η βεντέτα και η απληστία που έφερε το τέλος

Την εποχή εκείνη στη Μάνη υπήρχαν δύο ισχυρές οικογένειες, των Γιατράκων και των Στεφανόπουλων. Ο Γερακάρης προσέγγισε την οικογένεια του Γιακουμή (Ιάκωβου) Γιατράκου και ζήτησε το χέρι της κόρης του, Μαρίας. Την όμορφη κοπέλα είχε ζητήσει σε γάμο νωρίτερα ο Μιχάλης Λεμηθάκης από την αντίπαλη οικογένεια των Στεφανόπουλων.

Ο Λεμηθάκης μετά τον αρραβώνα του Γερακάρη με την κόρη του Γιατράκου έκλεψε τη νεαρή κοπέλα προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση του Γερακάρη ο οποίος επέστρεψε στη Μάνη, σκότωσε δεκάδες (κάποιοι κάνουν λόγο για 30, άλλοι για 50 ή και παραπάνω) Στεφανοπουλαίους και ανάγκασε τους υπόλοιπους να αυτοεξοριστούν στην Κορσική!

Μετά το τέλος της βεντέτας, ο Λιμπεράκης Γερακάρης βγήκε ξανά στη θάλασσα αλλά αυτή τη φορά στο στόχαστρό του έβαλε ξανά τους Οθωμανούς. Οι μεγαλύτερες επιθέσεις του ήταν κατά των τουρκικών πλοίων. Πολλοί ιστορικοί αναφέρουν πως ο Γερακάρης ήθελε να εξιλεωθεί για τη συνεργασία του με τους Οθωμανούς αλλά και να «καθαρίσει» το όνομά του καθώς οι Μανιάτες, εκείνη την περίοδο, τον μισούσαν. Τελικά, μετά από λίγο καιρό, ο Λιμπεράκης Γερακάρης συνελήφθη ξανά από τους Τούρκους που τον έκλεισαν σε φυλακή της Κωνσταντινούπολης.

Το 1684 ξέσπασε νέος ενετοτουρκικός πόλεμος, με τους Έλληνες να μάχονται στο πλευρό των Ενετών και να σημειώνουν, μάλιστα, και πολλές επιτυχίες που «πονοκεφάλιασαν» τη Μεγάλη Πύλη. Τότε ο σουλτάνος σκέφτηκε να ακολουθήσει μια παλιά πετυχημένη συνταγή: απελευθέρωσε τον Λιμπεράκη Γερακάρη, τον αναγόρευσε Μπέη της Μάνης και εκείνος ξεκίνησε νέα εκστρατεία κατά των Ενετών (ενώ παράλληλα δεν ξέχασε και την πειρατεία)!

Τον Ιούλιο του 1692 ο Γερακάρης με 5.000 Οθωμανούς στρατιώτες κατέλαβε την Κόρινθο παραδίδοντας τα πάντα στη φωτιά και στέλνοντας μηνύματα προς όλους τους Έλληνες να επιστρέψουν στη σουλτανική κυριαρχία! Οι άνδρες του επιχείρησαν να προχωρήσουν και πιο βαθιά στην Πελοπόννησο αλλά απέτυχαν.

Όταν είδε πως δεν πρόκειται να τα καταφέρει στράφηκε προς τη Στερεά Ελλάδα και εκεί προσπάθησε να κάνει διάφορες συμμαχίες ακόμα και με Σλάβους πολέμαρχους στο Καρπενήσι! Στόχος του ήταν να εκδιώξει ή να περιορίσει την εξουσία των Οθωμανών στην περιοχή. Παντρεύτηκε μια πλούσια και ωραία Ελληνίδα και άρχισε να χτίζει τη μια εκκλησία μετά την άλλη προκειμένου να ξανακερδίσει την εύνοια των χριστιανών.

Στη συνέχεια της πορείας του ο Γερακάρης φρόντισε πολλές φορές να επιβεβαιώσει τον τίτλο του τυχοδιώκτη. Πρώτα (ξανα)συμμάχησε με τους Ενετούς κατά των Οθωμανών, μετά (ξανά)συμμάχησε με τους Οθωμανούς (1694) προκειμένου να καταλάβει την Αργολίδα, πολέμησε κατά των Ελλήνων στον Μοριά και έφτασε μέχρι την Τρίπολη την οποία λεηλάτησε ενώ στη συνέχεια πυρπόλησε την Καρύταινα!

Έπειτα συμμάχησε εκ νέου με τους Ενετούς που του έδωσαν τον τίτλο του «τοπάρχη της Ρούμελης» και τον ονόμασαν «ιππότη του Αγίου Μάρκου» για να ξαναστραφεί μετά και πάλι εναντίον τους.

Το τέλος για τον Λιμπεράκη Γερακάρη ήρθε όταν όλοι κατάλαβαν πως απλά τους εκμεταλλεύεται για να «παίζει» τα δικά του «παιχνίδια» και να πλουτίζει. Χωρίς συμμάχους, ήταν εύκολη λεία για τους Ενετούς οι οποίοι τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν στην Μπρέσια, όπου και πέθανε το 1710.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA