Η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει έντονα καιρικά φαινόμενα σε αρκετές περιοχές της χώρας, με τις εποχές να βαίνουν προς κατάργηση. Η Κρήτη έχει επηρεαστεί από την ξηρασία, αφού οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί και πλέον είναι ορατός ο κίνδυνος λειψυδρίας.
Το χιόνι στα ορεινά των Χανίων αποτελεί τον βασικό τροφοδότη των φυσικών πηγών που δίνουν το 85-90% του νερού που χρησιμοποιείται για ύδρευση - άρδευση, ενώ μόλις ένα 10% - 15% προέρχεται από τις λιµνοδεξαµενές και είναι μόνο για άρδευση.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Χανιώτικα Νέα, ο κίνδυνος λειψυδρίας είναι πλέον ορατός εξαιτίας της καταγεγραμμένης μείωσης των βροχοπτώσεων και των χιονοπτώσεων την τελευταία 25ετία στην Κρήτη, με τις πηγές των Λευκών Ορέων να αδειάζουν.
Γιατί είναι σημαντικές οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις
Ο ερευνητής στο εργαστήριο αρδεύσεων του Ινστιτούτου Ελιάς – ΕΛΓΟ Δήμητρα, Νεκτάριος Κουργιαλάς, εξήγησε το πόσο σπουδαίες είναι οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις για τη συντήρηση των πηγών στα Λευκά Όρη.
«Η βροχή διεισδύει αμέσως στο έδαφος, το χιόνι διεισδύει όταν λιώνει. Αν λιώσει δηλαδή τον Μάιο, το νερό αυτό θα βγει στις πηγές τον Οκτώβρη ή το Νοέμβριο κάτι εξαιρετικά σημαντικό» σημειώνει ο ερευνητής.
Οι χιονοπτώσεις, ειδικά τον Δεκέμβριο που η μέρα είναι η μικρότερη και οι θερμοκρασίες χαμηλότερες, είναι απαραίτητες για τη διατήρηση μεγάλων αποθεμάτων.
«Η Δυτική Κρήτη έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Ο ορεινός όγκος των Λευκών Ορέων, περίπου 850 τετραγωνικά χιλιόμετρα είναι καρστικός (καρστικά πετρώµατα). Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ότι χιόνι ή νερό έχουμε στα βουνά διεισδύει γρήγορα στο έδαφος και βρίσκεται σε υπόγεια ποτάµια - χειμάρρους κάτω από τα Λευκά Όρη. Το νερό αυτό τρέχει και βρίσκει σε κάποια σημεία ένα γεωλογικό σχηματισμό, ένα εμπόδιο, πιθανόν βράχο και εξέρχεται στην επιφάνεια και δημιουργείται η πηγή. Ο ορεινός όγκος των Λευκών Ορέων δίνει χονδρικά 400- 500 εκ. κυβικά µε ένα μεγάλο μέρος βέβαια να καταλήγει στη θάλασσα καθώς πολλά υπόγεια ποτάμια τα οδηγούν εκεί» επισημαίνει ο κ. Κουργιαλάς.
Κρήτη: Οι σημαντικότερες πηγές
Οι πιο σημαντικές πηγές αυτή τη στιγμή στα Χανιά, µε βάση τα στοιχεία των επιστημόνων είναι:
- Αγιάς µε κατά µέσο όρο 75-80 εκ. κυβικά ανά έτος.
- Στύλου µε 85 εκ. κυβικά.
- Μεσκλά 30 εκ. κυβικά.
- Αρµένοι µε 25 εκ. κυβικά.
- Θέρισο µε 10 εκ. κυβικά.
- Ζούρµπου (υφάλµυρες) και βγάζουν 30 εκ. κυβικά
Οι πηγές αυτές εκφορτίζονται (ενισχύονται µε νερό) από τις βροχές και τις χιονοπτώσεις στον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων. Όπως εξηγεί ο κ. Κουργιαλάς «στην Αγιά, αν ξεκινήσουν να λιώνουν τα χιόνια, για παράδειγμα τον Μάιο, το νερό αυτό θα το δούμε να βγαίνει από τις πηγές μετά από 12, 15 ή και 19 μήνες. Για αυτό και η Αγιά έχει τόσες μεγάλες ποσότητες νερού. Σε κάποιες άλλες πηγές όπως π.χ. στον Στύλο, το χιόνι θα το δούμε νερό μετά από πέντε μήνες. Αυτή η χρονοκαθυστέρηση είναι πολύ σημαντική για να έχουμε το καλοκαίρι νερό. Όσο μεγαλύτερη η καθυστέρηση του νερού να φτάσει στην πηγή, τόσο το καλύτερο γιατί μπορεί το διάστημα από τον Απρίλη μέχρι τον Δεκέμβρη όπως φέτος να µην έχουμε παρά ελάχιστες βροχές! Στα Μεσκλά π.χ. ο χρόνος από το λιώσιμο του χιονιού μέχρι να βγει το νερό στις πηγές εκεί είναι δύο μήνες, πολύ μικρός χρόνος. Αν δεν έχουμε άλλη βροχή ή χιονόπτωση θα στερέψουν οι πηγές κάτι που είδαμε φέτος στα Μεσκλά».
Στοιχεία για τη μείωση των βροχοπτώσεων
Τα στοιχεία των μετρήσεων από τους μετεωρολογικούς σταθμούς των Χανίων που μετρούν τις βροχοπτώσεις και τις θερμοκρασίες είναι αποκαλυπτικά.
«Δείχνουν σταδιακή πτώση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων. Την περίοδο 2000-2023 στην πεδινή ζώνη του Νοµού Χανίων είχαμε μία τάση μείωσης της βροχής σε ετήσια βάση της τάξης των 14 χιλιοστών. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως σε μία 10ετία θα έχουμε μείωση 140 χιλ. δηλαδή πολύ µεγάλη µείωση του όγκου του νερού που ενισχύει τα αποθέματά µας» καταλήγει ο κ. Κουργιαλάς.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
