Η κυτταρική διαίρεση είναι η βάση της αναπαραγωγής, της ακμής και του εκφυλισμού κάθε έμβιου όντος. Είναι συγκεκριμένα η διαδικασία κατά την οποία ένα «μητρικό» κύτταρο διαιρείται σε δύο θυγατρικά, χωρίζοντας με ποικίλους τρόπους το γενετικό του υλικό.
Η επιστημονική ονομασία της ανάλογα διακρίνεται σε υποκατηγορίες, ανάλογα με τον τύπο του οργανισμού και της διαίρεσης. Στους πολυκύτταρους οργανισμούς παρατηρείται η μίτωση και η μείωση, ενώ στους μονοκύτταρους η διχοτόμηση.
Κυτταρική Διαίρεση - Γενική διαδικασία
Η διαδικασία ξεκινάει από το γενετικό υλικό και εξαπλώνεται σε όλο το κύτταρο. Αρχικά, χρειάζεται να εξασφαλίσει ότι περιέχει αρκετά οργανίδια (τις ζωτικές δομές του) και που είναι απαραίτητα για να υποστηρίξουν τη ζωή των δύο παραγόμενων κυττάρων, καθώς αναπτύσσεται διπλασιάζοντάς τες σε αριθμό. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης αυξάνεται και το μέγεθός του.
Έπειτα, διπλασιάζεται το γενετικό υλικό (εκτός αν πρόκειται για τη δεύτερη διχοτόμηση της μείωσης) και διαχωρίζεται σε δύο ομάδες. Ακολούθως, στο κύτταρο σχηματίζονται δύο περιοχές, με την κάθε μία να περιέχει μία από τις δύο ομάδες του γενετικού υλικού, ενώ ο ίδιος διαχωρισμός γίνεται και για τα υπόλοιπα οργανίδια.
Μόλις ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός δημιουργείται μια διαχωριστική μεμβράνη μεταξύ των δύο περιοχών του κυττάρου. Στο τελευταίο στάδιο η διχοτόμηση έχει ολοκληρωθεί και πλέον τα δύο κύτταρα που προέκυψαν μπορούν να διαχωριστούν.
Μίτωση
Ως μίτωση χαρακτηρίζεται η διαδικασία διχoτόμησης του κυτταρικού πυρήνα στα ευκαρυωτικά κύτταρα. Πριν από την έναρξη της μίτωσης έχει προηγηθεί η αντιγραφή του DNA και συνεπώς ο διπλασιασμός της γενετικής πληροφορίας.
Μετά την αντιγραφή κάθε χρωμόσωμα αποτελείται πλέον από τα δύο αντίγραφα του DNA, που ονομάζονται αδελφές χρωματίδες. Αυτές είναι συμμετρικές και πανομοιότυπες μεταξύ τους, αφού έχουν προκύψει από την πιστή αντιγραφή του ίδιου αρχικού μορίου γενετικού υλικού.
Μείωση
Η μείωση είναι ένας τύπος κυτταρικής διαίρεσης με την οποία κάθε γονέας παράγει τους γαμέτες του, δηλαδή τα εξειδικευμένα αναπαραγωγικά του κύτταρα, τα οποία φέρουν τον μισό αριθμό χρωμοσωμάτων από τα υπόλοιπα (σωματικά) κύτταρα του οργανισμού, είναι δηλαδή απλοειδή.
Στη συνέχεια, κατά τη γονιμοποίηση, ο αρσενικός και ο θηλυκός γαμέτης συνενώνονται, σχηματίζοντας ένα νέο κύτταρο, το οποίο ονομάζεται ζυγωτό, το οποίο είναι διπλοειδές εφόσον περιέχει τα χρωμοσώματα των δύο γαμετών.
Διχοτόμηση
Η διχοτόμηση είναι μονογονικός τρόπος αναπαραγωγής προκαρυωτικών (όπως τα βακτήρια), και ευκαρυωτικών μικροοργανισμών (όπως τα πρωτόζωα, τα μικροφύκη, και οι μύκητες) με κυτταρική διαίρεση.
Η διαδικασία αρχίζει με την αντιγραφή του DNA του κυττάρου. Μέσα στον μονοκύτταρο ή προκαρυωτικό οργανισμό σχηματίζεται νέο αντίγραφο του DNA με αποτέλεσμα το διπλασιασμό του γενετικού υλικού.
Αυτή η ανάπτυξη επιφέρει τη διαίρεση του αρχικού κυττάρου (που αποκαλείται μητρικό κύτταρο) σε δύο νέα κύτταρα (που αποκαλούνται θυγατρικά).
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
