Μετά από έξι χρόνια δικτατορίας μεγάλο μέρος του Ελληνικού λαού είχε αρχίσει να αντιδρά έντονα. Όσο περνούσε ο καιρός οι αντιδράσεις αυτές γινόντουσαν όλο και πιο μαζικές και οργανωμένες. Γινόταν ξεκάθαρο, πλέον, πως όλοι περίμεναν μια αφορμή για να πάρουν αυτές οι αντιδράσεις μια πιο γενικευμένη μορφή και να αμφισβητηθεί ανοιχτά η ισχύς του καθεστώτος. Για πολλούς ιστορικούς ο Φεβρουάριος του 1973 είναι αυτός που τελικά οδήγησε στη μεγάλη εξέγερση του Νοέμβρη που επέφερε τους πρώτους σοβαρούς τριγμούς στη χούντα των Συνταγματαρχών.
Το νομοθετικό διάταγμα 1347
Κατά τη διάρκεια του πέμπτου έτους της δικτατορίας, το 1972, το καθεστώς προσπάθησε να λάβει μια πιο... δημοκρατική μορφή. Θεώρησε πως μια «πρόβα τζενεράλε» θα ήταν να δοθούν κάποιες επιπλέον ελευθερίες στους φοιτητές κάτι που θα λειτουργούσε και σαν «βαλβίδα αποσυμπίεσης». Οι φοιτητές εκείνη την εποχή είχαν δημιουργήσει τις Φοιτητικές Επιτροπές Αγώνα και αμφισβητούσαν ανοιχτά τα διοικητικά συμβούλια των φοιτητικών συλλόγων τα οποία, όπως είναι φυσικό, ελέγχονταν απόλυτα από τη χούντα αφού ήταν... διορισμένα από αυτή! Οι «εγκέφαλοι» του καθεστώτος θεώρησαν πως θα ήταν εύκολο να ξεγελάσουν το φοιτητικό κίνημα πραγματοποιώντας εκλογές. Οι εκλογές έγιναν και ως εκ θαύματος τις κέρδισαν φοιτητές προσκείμενοι στη χούντα! Τα περιστατικά βίας και νοθείας που καταγγέλθηκαν δε φόβισαν, ούτε αποθάρρυναν τους φοιτητές οι οποίοι αντιλήφθηκαν πως δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι ουσιαστικό και έτσι αποφάσισαν να οργανώσουν τον αγώνα τους σε διαφορετικό επίπεδο, πλέον.
Ο πρώτος μήνας του 1973 κύλησε με συνεχείς ζυμώσεις μεταξύ των φοιτητικών οργανώσεων («Ρήγας Φεραίος», «Αντι-ΕΦΕΕ», «ΑΑΣΠΕ» κ.α) και αυτό που ξεκάθαρα προέκυπτε ήταν η ανάγκη για πιο δυναμικές και μαζικές αντιδράσεις με στόχο όχι μόνο την κινητοποίηση των φοιτητών αλλά και την αφύπνιση κομματιού της κοινωνίας προκειμένου να φανεί ότι η χούντα δεν ήταν άτρωτη. Στις 5 Φεβρουαρίου οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφασίζουν να προχωρήσουν σε γενική αποχή από τα μαθήματα καταγγέλλοντας την προηγούμενη εκλογική διαδικασία και ζητώντας νέες ελεύθερες φοιτητικές εκλογές. Η χούντα, φοβούμενη πως αυτή η αντίδραση θα προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα, αντιδρά σπασμωδικά και στις 13 Φεβρουαρίου δημοσιεύει το διάταγμα 1347 με το οποίο δινόταν η δυνατότητα στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας να ανακαλεί τις αναβολές στράτευσης των φοιτητών που απείχαν από τα μαθήματά τους. Αυτό ήταν η αφορμή που όλοι περίμεναν. Από εκείνο το σημείο και έπειτα τίποτα δε θα ήταν το ίδιο.
Η εμβληματική κατάληψη της Νομικής
Την ίδια ημέρα, στις 13 Φεβρουαρίου, γίνεται συγκέντρωση μέσα στο Πολυτεχνείο. Η αστυνομία σπάει το Άσυλο, εισβάλει, συλλαμβάνει 11 φοιτητές ενώ μέσα σε λίγα 24ωρα 88 φοιτητές (που από το καθεστώς θεωρήθηκαν πρωτοστάτες) λαμβάνουν φύλλο πορείας για να παρουσιαστούν στον στρατό. Οι αντιδράσεις του φοιτητικού κινήματος ήταν οργισμένες και, πλέον, η κατάσταση μύριζε μπαρούτι. Κάπως έτσι, μια ημέρα σαν σήμερα, στις 21 Φεβρουαρίου 1973, περίπου 4.000 φοιτητές καταλαμβάνουν το κτίριο της Νομικής στην οδό Σόλωνος. Αφού διασφαλίζουν πως το κτίριο έχει «κλειδωθεί» από μέσα, ανεβαίνουν στην ταράτσα και αρχίζουν να φωνάζουν αντιδικτατορικά συνθήματα.
Η κινητοποίηση ήταν μαζικότατη και «αγκαλιάστηκε» αμέσως από τους Αθηναίους οι οποίοι έσπευσαν στη Νομική για να συμπαρασταθούν στους φοιτητές. Η Πρυτανεία μην μπορώντας να κάνει κάτι άλλο ανέχεται σιωπηρά την κατάληψη με την ελπίδα πως αυτή θα λήξει σύντομα και δεν ζητά την επέμβαση της αστυνομίας. Το συντονιστικό της κατάληψης (στο οποίο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι Στέφανος Τζουμάκας, Νίκος Μπίστης, Όλγα Τρέμη, Γιάννης Ματζουράνης, Ιωάννα Καρυστιανή, Μάκης Παρασκευόπουλος και Διονύσης Μαυρογένης) αποφασίζει πως δεν είχε έρθει ακόμα η ώρα για μια ανοιχτή βίαιη σύγκρουση με το καθεστώς και πως είναι προτιμότερο να γίνει μια συντεταγμένη αποχώρηση των καταληψιών από τη Νομική ώστε να μετατραπεί σε αντιδικτατορική πορεία στο κέντρο της Αθήνας. Και αυτό έγινε. Το βράδυ της 22ας Φεβρουαρίου οι φοιτητές αποχωρούν με την κάλυψη χιλιάδων Αθηναίων που είχαν σπεύσει στην περιοχή. Μπορεί η διαδήλωση που ακολούθησε να ήταν μεγαλειώδης, ωστόσο, στα στενά του κέντρου αστυνομικοί και παρακρατικοί δρούσαν ανενόχλητοι. Δεκάδες διαδηλωτές ξυλοκοπήθηκαν και συνελήφθησαν αλλά πλέον το νερό είχε μπει στο αυλάκι...
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
