«Ομερτά»∙ είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι μετά από συζήτηση με κάτοικο στη Μαδέρα της Πορτογαλίας, όταν σου περιγράφει πως στο ομορφότερο νησί της Ευρώπης (σ.σ. υποκειμενικό κριτήριο) κάνουν κουμάντο δύο άτομα χωρίς, φυσικά για το δικό του καλό, να τα κατονομάζει.
Μπροστά του έχει άγνωστα άτομα από την Ελλάδα, τα οποία «κατάφεραν» να ξεμείνουν μία εβδομάδα παραπάνω, μετά το στραπάτσο low cost αεροπορικής εταιρείας που ακύρωσε τις πτήσεις τόσο των ίδιων όσο και χιλιάδων, άλλων επιβατών λόγω των καιρικών συνθηκών.
Δεν δίνει τα ονόματα, από την άλλη δεν φοβάται να μιλήσει για τις ασχολίες τους. Εξάλλου, μόλις πατήσει κανείς το πόδι του στον «επίγειο παράδεισο διαφθοράς», όπως έχει γίνει γνωστή η Μαδέρα, πέρα από τα χαβανέζικα βουνά και την αντιστροφή του Ειρηνικού με τον Ατλαντικό Ωκεανό, μπορεί να καταλάβει πως κυριαρχούν τέσσερις τομείς στην οικονομία του νησιού: 1) Ναυσιπλοΐα, 2) κατασκευές ξενοδοχείων - resorts, 3) εστίαση, και κυρίως 4) Κριστιάνο Ρονάλντο.
Η «ομερτά» είναι φυσιολογικό να υπάρχει σε μία μικρή κοινωνία μόνιμων κατοίκων, παρά τα 653 εκατ. ευρώ που έβγαλε το 2023 –από τουριστικές διαμονές– το νησί του πορτογαλικού αυτόνομου αρχιπελάγους στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό.
Η Μαδέρα ως «ξενοδοχειούπολη» κατά την Τενερίφη
Όπως είπε ο κάτοικος της Μαδέρα (σ.σ. με κάθε επιφύλαξη λόγω των συνθηκών) η κυριαρχία των δύο αυτών ανθρώπων προέκυψε μετά από συμφωνίες που είχαν κάνει εδώ και αρκετές δεκαετίες με τους πολιτικούς αξιωματούχους της αυτόνομης περιοχής. Καθόλου αμελητέο το γεγονός ότι η εν ενεργεία κυβέρνηση ενεπλάκη νωρίτερα, φέτος σε σκάνδαλο διαφθοράς με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ και διαμάντια.
Το νησί, όπως ήταν λογικό, τους ανήκε ελέγχοντας δύο από τους παραπάνω τέσσερις τομείς. Φυσικό επόμενο να αποκλειστεί ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ο οποίος διατηρεί στο νησί που γεννήθηκε, ξενοδοχείο, μουσείο, πολυτελείς κατοικίες ενώ ένα από τα δυσκολότερα αεροδρόμια του κόσμου φέρει το όνομά του.
Ήταν μία από τις πρώτες, βιωματικές εμπειρίες σχετικά με τη διαφθορά που επικρατεί στη Μαδέρα η οποία βαδίζει στα βήματα της γειτονικής Τενερίφης.
Για να καλύψει τις συνεχόμενες τουριστικές απαιτήσεις, κινδυνεύει να χάσει τον χαρακτήρα και τη φυσική της ομορφιά, και να μετατραπεί σε μία «ξενοδοχειούπολη» με φαραωνικά κτίρια να σκεπάζουν μεγάλο, αν όχι το μεγαλύτερο, μέρος της πρωτεύουσάς της.
Η φωτιά των 11 ημερών και ένας κυβερνήτης που πήγε διακοπές
Η δεύτερη ήρθε στις 14 Αυγούστου, τη στιγμή που προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Μαδέρα το αεροπλάνο από τη Λισαβόνα. Οδηγώντας προς το Φουντσάλ, φαίνονταν κάποιοι σκόρπιοι λευκοί καπνοί κοντά στο Πίκο Ρουίβο, στην υψηλότερη κορυφή του πανέμορφου νησιού με τους καταρράκτες, με το απέραντο χαώδες μπλε του Ατλαντικού, με το κλίμα που άλλαζε ανά λίγα χιλιόμετρα.
Η αρχική εικόνα ξεγελούσε τους τουρίστες, με αρκετούς να πιστεύουν πως ήταν κάποιο σύννεφο πάνω από το βουνό. Ήταν, όμως, η αρχή της καταστροφικής φωτιάς που η αδιαφορία της τοπικής κυβέρνησης για την κατάσβεσή της, έφτασε μέχρι τα ελληνικά ΜΜΕ τα οποία ασχολήθηκαν με το θέμα λόγω της μειωμένης διεθνούς επικαιρότητας τον Δεκαπενταύγουστο.
Ο Δεκαπενταύγουστος και οι εορτασμοί του φέρεται να ήταν αυτοί, μάλιστα, που προξένησαν τη φωτιά η οποία περιορίστηκε μετά από 11 ημέρες αφού πρώτα είχε κάψει 48.562 τετραγωνικά μέτρα δασικής έκτασης, έκοψε βασικές οδικές αρτηρίες του νησιού και έκλεισε την πρόσβαση σε μονοπάτια στα βουνά του Πίκο Ρουίβο και Πίκο Αρέιρο.
Όπως είχαν μεταδώσει εκείνες τις ημέρες τα ΜΜΕ του νησιού, η καταστροφική πυρκαγιά για την οποία, όπως φάνηκε, δεν νοιάστηκε κανείς φέρεται να ξεκίνησε από ένα πυροτέχνημα που πέταξε κάτοικος χωριού στο πλαίσιο των εορτασμών για τη μεγάλη ημέρα της Ορθοδοξίας και του Καθολικισμού.
Γνώριμες εικόνες.
Μαδέρα: Ένας επίγειος παράδεισος, θύμα της διαφθοράς
Παρόλο που η περιφερειακή κυβέρνηση, σύμφωνα με το Reuters, διαβεβαίωσε πως δεν τραυματίστηκε κανείς, δεν κάηκαν σπίτια και δεν καταστράφηκαν βασικές υποδομές, η πραγματικότητα που παρουσίαζαν εκείνες τις ημέρες τα ΜΜΕ της Μαδέρα, ήταν αρκετά διαφορετική. Εκατοντάδες κάτοικοι εκκένωσαν τα σπίτια τους, έμεναν πλέον σε κλειστά στάδια, ενώ οι φλόγες «έγλειφαν» τα σπίτια με τη φωτιά λόγω του αέρα να «πηδάει» από το ένα σημείο στο άλλο σε πόλεις, όπως το Curral Das Freiras και το Πόντα Ντο Σολ.
Η ενημέρωση της Πολιτικής Προστασίας ήταν καθημερινή, με τον Αντόνιο Νιούνες περιφερειακό διοικητή της αρμόδιας υπηρεσίας να περιγράφει πώς κινείται η πυρκαγιά, ωστόσο στο πεδίο, όπως είδαμε μόνοι μας, βρίσκονταν ελάχιστες επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις. Ο κυβερνήτης της Μαδέρα, Μιγκέλ Αλμπουκέρκε, απέρριψε τη συνδρομή της Λισαβόνας αναφέροντας πως «όλοι όσοι επιχειρούν στο πεδίο ήταν αρκετοί για να περιορίσουν το πύρινο μέτωπο».
Η κεντρική κυβέρνηση της Πορτογαλίας, αγνοώντας τον γνωστό για την εμπλοκή του σε σκάνδαλα διαφθοράς Αλμπουκέρκε, αποφάσισε να δράσει στέλνοντας 80 δασοκομάντος, με την Κομισιόν να ενισχύει τις εναέριες δυνάμεις της Μαδέρα με δύο Canadair. Την ίδια ώρα ο κυβερνήτης του νησιού, αφού ενημερώθηκε προσωρινά για την κατάσταση της πυρκαγιάς, επέστρεψε για διακοπές στο γειτονικό νησί Πόρτο Σάντο, δίνοντας έτσι μία γνώριμη μεσογειακή (παρόλο που η Πορτογαλία δεν ανήκει) εικόνα πολιτικής διαχείρισης ενός έκτακτου περιβαλλοντικού φαινομένου.
Το πράσινο, ο αχανής και εγκλωβιστικός ορίζοντας του Ατλαντικού, τα βουνά με τη συγκλονιστική θέα που ενίοτε ξεπερνούσαν τα σύννεφα, φαίνεται πως δεν «σκεπάστηκαν» από την τεράστια δασική πυρκαγιά, αλλά από την αδιαφορία και τη διαφθορά της περιφερειακής κυβέρνησης.
Και μία μη προσωπική ιστορία διαφθοράς από τη Μαδέρα
24 Ιανουαρίου, φέτος. Δύο αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας της Πορτογαλίας, που μετέφεραν 270 αστυνομικούς, έφτασαν στο αεροδρόμιο της Μαδέρα ελέγχοντας στο μεσοδιάστημα 100 διαφορετικά σημεία στο νησί, την ώρα που αποκαλύφθηκε ένα από τα πιο «χτυπητά» σκάνδαλα διαφθοράς.
Οι έρευνες των Αρχών στο πανέμορφο αρχιπέλαγος προκάλεσαν την παραίτηση της κυβέρνησης και συλλήψεις. Σε βάρος του Μιγκέλ Αλμπουκέρκε, ο οποίος έφυγε από το κυβερνητικό αξίωμα, ασκήθηκε δίωξη για οκτώ εγκλήματα, μεταξύ των οποίων για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας. Ο ίδιος ισχυρίστηκε πως είναι αθώος.
Όλα ξεκίνησαν, σύμφωνα με τη βρετανική Telegraph, όταν βρέθηκε σε συρτάρι στο γραφείο του δημάρχου του Φουντσάλ, Πέδρο Καλαντό, ένα διαμάντι αξίας 50.000 ευρώ, ενώ από τις έρευνες προέκυψε πως στο σπίτι του διατηρούσε 15 πολυτελή ρολόγια και 500.000 ευρώ σε μετρητά. Οι πορτογαλικές Αρχές συνέλαβαν τόσο τον ίδιο όσο και δύο μεγαλοεπιχειρηματίες του κατασκευαστικού κλάδου και τους μετέφεραν στη Λισαβόνα για περαιτέρω ανάκριση.
Παρά τους θησαυρούς που βρέθηκαν στο γραφείο του Καλάντο, οι περίπου 270 αστυνομικοί πήγαν στο νησί για άλλο σκοπό. Δεν ήταν άλλος από το λεγόμενο real estate, θέλοντας να εξετάσουν εάν διάφορα πρότζεκτ εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, μεταξύ άλλων και το «Ντουμπάι της Μαδέρα», είχαν αδειοδοτηθεί παράνομα από τον δήμαρχο του Φουντσάλ και την περιφερειακή κυβέρνηση του Αλμπουκέρκε.
Στο επίκεντρο και ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ένας βασικός οικονομικός άξονας της Μαδέρα. Οι Αρχές εξέτασαν εάν υπήρχαν πιθανές παρατυπίες στη συμφωνία του Πορτογάλου με μεγάλο ξενοδοχειακό όμιλο για την κατασκευή 213 πολυτελών διαμερισμάτων στην περιοχή της Praia Formosa, κοντά στην τελευταία μεγάλη και ταυτόχρονα ανεκμετάλλευτη παραλία του Φουντσάλ.
Παρόλο που η περιοχή προστατευόταν από το δημοτικό σχέδιο ανάπτυξης του Φουντσάλ, η εφημερίδα Jornal da Madeira αποκάλυψε πως η σχετική απόφαση του δήμου είχε ανασταλεί και πλέον μπορούσε να ξεκινήσει η κατασκευή των πολυτελών διαμερισμάτων, φέροντας την υπογραφή του Κριστιάνο Ρονάλντο.
Η κυβέρνηση μπορεί να παραιτήθηκε και ο τέως δήμαρχος να συνελήφθη, το νησί δεν ξέμπλεξε εύκολα με τη διαφθορά και τα προβλήματα γύρω από αυτήν. Σύμφωνα με την εθνική στατιστική αρχή της Πορτογαλίας, η Μαδέρα έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά κινδύνου φτώχειας στη χώρα με 24,8% για το 2022, παρά τη μείωση κατά 1,1 ποσοστιαίας μονάδας συγκριτικά με το 2021.
Αρνητικό δείγμα για το νησί με τη μαύρη άμμο, που το «χτυπάει» κάθε χρόνο ο υπερτουρισμός χωρίς να έχει τις απαραίτητες υποδομές για να τον στηρίξει. Το παράδειγμα της Τενερίφης εξάλλου, και όπως φαίνεται, δεν είναι μακρινό για τον έτερο Ιβηρικό λαό ο οποίος βλέπει να μετατρέπεται το σπίτι του σε μία ακόμη «ξενοδοχειούπολη» για φθηνή διασκέδαση.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.