Μετά την επίσημη ανακοίνωση ότι ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Amazon αποφάσισε να «συνταξιοδοτηθεί», η αδιάκοπη προσπάθειά του να οικοδομήσει την πιο κυρίαρχη, εστιασμένη στον πελάτη επιχείρηση στη σύγχρονη ιστορία, αποτελεί για τις σημερινές -και πολλές επόμενες- γενιές επιχειρηματιών το Άγιο Δισκοπότηρο της επιτυχίας. Δημιουργώντας από το μηδέν σχεδόν 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια κέρδη, ο 57χρονος Τζεφ Μπέζος μπορεί πλέον να απολαύσει την υπόλοιπη ζωή του με καμάρι και χαλαρές στιγμές με την σύζυγό του και τα τέσσερα παιδιά του.
Τι μας δίδαξε;
1. Ο διαλογισμός
Όταν ο Μπέζος οραματίστηκε την ιδέα για το πρώτο διαδικτυακό βιβλιοπωλείο στον κόσμο, χρησιμοποίησε μια πολύ συγκεκριμένη ψυχική άσκηση, η οποία βασίζεται στο διαλογισμό. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ιδέα είναι να μεταφέρετε νοερά τον εαυτό σας στα 80 σας χρόνια, και να προσπαθήσετε να δείτε από εκείνη την ηλικία, για ποια πράγματα μετανιώσατε που δεν κάνατε. «Την εποχή που βίωσα αυτή την εμπειρία, το διαδίκτυο ήταν στα σπάργανα», έχει πει. «Και ποτέ δεν μετάνιωσα που προσπαθούσα με κάθε δύναμη να συμμετάσχω σε αυτό το πράγμα που ονομάζεται Internet».
2. Η σωστή ευκαιρία
Εργαζόμενος σε μια εταιρεία επενδύσεων στη Νέα Υόρκη το 1992, ο νεαρός Μπέζος ακούει για πρώτη φορά ότι η χρήση του διαδικτύου αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό 2.300%. Σε μια πρόχειρη έξαψη του μαθηματικού μυαλού του υπολόγισε ότι σε μια δεκαετία, το Internet θα είχε φτάσει σε ρυθμό ανάπτυξης 23.000%. Το 1994, χρονιά που δημιούργησε την Amazon, ο κατάλογος των διαθέσιμων βιβλίων σε έντυπη μορφή που πωλούσε ο Μπέζος ξεπέρασε τα τρία εκατομμύρια.
3. Το ψάξιμο πίσω από τις στατιστικές
Πολλές εταιρείες κηρύττουν το ευαγγέλιο της εστίασης στον πελάτη. Αλλά ο Μπέζος το έκανε πράξη, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα: «Το Νο1 πράγμα που έκανε επιτυχημένη την Amazon ήταν η σχεδόν ψυχαναγκαστική εστίαση στις απαιτήσεις του πελάτη», δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξη του το 2018 στο Economic Club της Ουάσιγκτον. Δεν μιλούσε για απλά καλή εξυπηρέτηση, αλλά για μια διαρκή ανίχνευση των αναγκών κάθε πελάτη, μέσα από τις αλλεπάλληλες διαδράσεις του στο διαδίκτυο. «Μην κοιτάτε απλά τα statistics για να καμαρώνετε, αλλά εστιάστε στα κρυφά στοιχεία που μας δίνει το προφίλ κάθε πελάτη, ώστε όχι μόνο να καλύπτετε τις τρέχουσες ανάγκες, αλλά και για να του δημιουργείτε νέες ανάγκες, που δεν θα μπορούσε να ζήσει χωρίς αυτές».
4. Να φοβάστε τους πελάτες, όχι τους ανταγωνιστές
«Μην φοβάστε τους ανταγωνιστές μας, γιατί δεν πρόκειται να μας στείλουν ποτέ χρήματα», είπε κάποτε ο Μπέζος στην ομάδα του. «Να φοβάστε τους πελάτες μας, γιατί αυτοί είναι οι άνθρωποι που έχουν τα χρήματα». Με άλλα λόγια, εστιάστε την ανησυχία σας εκεί που πραγματικά έχει σημασία.
5. Κοιτάτε μακροπρόθεσμα
Το 1997, η Amazon ήταν ακόμη μια σχετικά μικρή εταιρεία, εξυπηρετώντας περίπου 1,5 εκατομμύρια πελάτες. Η απαντητική επιστολή του Μπέζος στο αίτημα της Wall Street να συμπεριληφθεί στις εταιρείες διαχείρισης του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, ήταν η εξής: «Thanks, but no thanks (Ευχαριστώ, αλλά δεν θα πάρω)», εννοώντας ότι η Amazon δεν ενδιαφερόταν για κάποια τυχαία τριμηνιαία κέρδη -μιλάμε για την εποχή της δεύτερης Μεγάλης Φούσκας των χρηματιστηρίων διεθνώς. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, η Amazon επανεπένδυε σχεδόν τα πάντα πίσω στην επιχείρηση, ευνοώντας την ανάπτυξη έναντι των κερδών. Η Wall Street παραπονέθηκε. Ο Μπέζος, μετά το κραχ του 1999 έτριβε τα χέρια του.
6. Μην αφήσετε το μύλο να γυρίζει χωρίς νερό
Για την Amazon, τα βιβλία θα η αρχή. Για να προσελκύσει περισσότερους πελάτες, ο Μπέζος αποφάσισε να διαθέσει μια μεγάλη ποικιλία πολλών άλλων καταναλωτικών προϊόντων ευρείας χρήσης. Όσο περισσότερα νέα προϊόντα έβαζε στο «μύλο» της η Amazon, τόσο πιο αποτελεσματικές έγιναν οι διαδικασίες και τα συστήματά της. Όσο υψηλότερος ο όγκος των πωλήσεων, τόσο καλύτερες ήταν οι τιμές που θα μπορούσε να πάρει από τους προμηθευτές, και τόσο καλύτερα θα μπορούσε να προσφέρει αυτά τα χαμηλότερα κόστη στην κατανάλωση.
7. Επενδύστε στους κατάλληλους συνεργάτες
«Θέλετε ιεραπόστολους ή μισθοφόρους; Αυτή είναι η ερώτηση», έχει πει ο Μπέζος, εννοώντας ότι όταν προσλαμβάνετε συνεργάτες και υπαλλήλους, φροντίστε να τους μεταδώσετε το όραμα της αποστολής σας, κάτι που να έχει νόημα για εκείνους και για εσάς, τόσο σε επίπεδο ενσάρκωσης της επιχειρηματικής ιδέας σας, όσο και σε τελικό, απτό κέρδος για όλους.
8. Θωρακίστε την ποιότητά σας
Πίσω από την εταιρική κουλτούρα του Amazon κρύβονται ατελείωτες ώρες εργασίας, σε ένα περιβάλλον που ωθεί απλούς εργαζόμενους και στελέχη να δουλεύουν πέρα από τα όριά τους. «Ποτέ δεν ισχυριζόμουν ότι η προσέγγισή μας είναι η σωστή -απλά ότι ήταν το σήμα κατατεθέν μας-, μέσα σε έναν κόσμο που άλλαζε μέρα με τη μέρα», έχει πει ο Μπέζος. «Για οποιαδήποτε κριτική μπορεί να κάνετε σχετικά με την έντονη εργασιακή κουλτούρα της Amazon, ένα πράγμα δεν μπορείτε να αγνοήσετε: η πρόοδος, η ανάπτυξη και η κερδοφορία οφείλεται στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, η οποία είναι η μόνη παράμετρος που θωρακίζει εργαζόμενους και ιδιοκτήτες ενάντια σε κάθε κρίση».
9. Η αξία του Σαββατοκύριακου
«Υπάρχουν καταστάσεις που είναι μη αναστρέψιμες και έχουν σοβαρές συνέπειες. Τις αποκαλούμε μονόδρομες πόρτες εξόδου από την αγορά», έχει πει ο Μπέζος. «Αλλά υπάρχουν και αποφάσεις, που όχι μόνο δεν θα σας κατρακυλήσουν σε έναν τέτοιο μακάβριο δρόμο, αλλά που θα μπορούν να σας οδηγήσουν να βρείτε μια διέξοδο ακόμη και όταν δεν υπάρχει επιστροφή. Η σύγχυση, είναι ο χειρότερος εχθρός κάθε επιχειρηματία. Η αποστασιοποίηση σώματος και νου μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο πριν από μια κρίσιμη απόφαση, με βοήθησε να επιστρέψω πολλές Δευτέρες στη δουλειά, με πολύ πιο καθαρό κεφάλι».
10. Αποδεχθείτε την κριτική, αλλά όχι πάρα πολύ
«Οι άνθρωποι που κάνουν έργο, είναι διαρκώς εκτεθειμένοι στην κριτική. Εάν δεν μπορείτε να αντέξετε την κριτική, μην κάνετε τίποτα νέο ή καινοτόμο», λέει ο Μπέζος, προσφέροντας μάλιστα τη δική του φιλοσοφία απέναντι στην κριτική: «Πρώτα, κοιτάξτε τον εαυτό σας στον καθρέφτη και αποφασίστε αν οι κριτές σας έχουν δίκιο. Αν έχουν δίκιο, αλλάξτε. Αν όχι, κλείστε τα αφτιά σας. Άπειρες φορές η Amazon βρέθηκε στο επίκεντρο επιθέσεων από δημοσιογράφους και συνδικαλιστικούς φορείς σχετικά με τις αμοιβές των αποθηκάριων, την ώρα που αυτοί οι υπάλληλοι αμοίβονταν με 15 δολάρια την ώρα -δηλαδή, 3.000 δολάρια το μήνα. Εάν ένας επιχειρηματίας υποταχθεί στην κοινωνική κριτική, αυξάνοντας τις αμοιβές των υπαλλήλων χωρίς όμως να έχει κάνει το λογαριασμό, θα αφανιστεί. Αυτό είναι ό,τι ανόητο και καταστροφικό, ακόμη και για τους πιο χαμηλόμισθους υπαλλήλους της εταιρείας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
