Προβληματισμό για την επαύριον των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τις πραγματικές προθέσεις του Τούρκου Προέδρου, προκαλεί το εκτός διπλωματικών πρωτοκόλλων προσβλητικό ξέσπασμα του Ταγίπ Ερντογάν προσωπικά κατά του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τη φράση «για εμένα δεν υπάρχει πια Μητσοτάκης, δεν θα συναντηθώ ποτέ μαζί του». Αποτελεί, δε, πισωγύρισμα στο κλίμα έντασης μεταξύ των δύο χωρών το Μάρτιο του 2020 όταν μετά τα εκτεταμένα επεισόδια στον Έβρο με δική του υπαιτιότητα ο Ταγίπ Ερντογάν ζητούσε δια της γνωστής προπαγάνδας και τα ρέστα, δηλώνοντας σε συνάντηση με τον τότε Πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ - που επιδίωκε ρόλο γεφυροποιού - «δεν κάθομαι στο ίδιο τραπέζι με τον Μητσοτάκη».
Πρακτικά πάντως το χθεσινό του παραλήρημα σημαίνει ότι η πόρτα του διαλόγου με την Άγκυρα κλείνει ερμητικά και έως ότου ο ίδιος «σφυρίξει» αλλιώς κατεδαφίζονται όλες οι γέφυρες επικοινωνίας και σε επίπεδο υπουργών, αφού με το προσωποκεντρικό σύστημα της Τουρκίας η δήλωσή του λειτουργεί ως εντολή «αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω».
Διαβάστε ακόμη: «Η πολιτική μας είναι πολιτική αρχών»: Η απάντηση της Αθήνας στο παραλήρημα Ερντογάν
Τα αίτια του κρεσέντο προκλητικότητας και επιθετικότητας
Χθες όμως ο Πρόεδρος της Τουρκίας κλιμάκωσε την εμπρηστική του ρητορική ακόμα περισσότερο καταφεύγοντας σε απαξιωτικές εκφράσεις κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη, όταν πρόσθεσε πως: «Θα συνεχίσουμε τον δρόμο μας με αξιότιμους πολιτικούς. Με πολιτικούς με προσωπικότητα, υπερηφάνεια, που τηρούν το λόγο τους». Αυτή η αναφορά ήταν δηλωτική της οργής του για την έμμεση αναφορά του Πρωθυπουργού στο Αμερικανικό Κογκρέσο ως προς την πώληση F-16 στην Τουρκία, όταν καταδικάζοντας τον αναθεωρητισμό και τις νέο - αυτοκρατορικές φαντασιώσεις, συνιστούσε στους βουλευτές και γερουσιαστές των ΗΠΑ να είναι προσεκτικοί στις αποφάσεις τους για οπλικά συστήματα στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, καθώς διακυβεύονται και τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.
Σύμφωνα με τους αναλυτές αυτό το ζήτημα σε συνδυασμό με τον τουρκικό χάρτη της Γαλάζιας Πατρίδας, που έδειξε ο κ. Μητσοτάκης στον Τζο Μπάιντεν και κορυφαία στελέχη του Κογκρέσου που φέρονται να συμμερίστηκαν τις απόψεις του, συνιστούν δύο από τις κυρίαρχες αιτίες του κρεσέντο προκλήσεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς αισθάνεται ότι η Αθήνα του «βραχυκυκλώνει» τα σχέδια επαναπροσέγγισης των ΗΠΑ. Το πάζλ της σφοδρής ενόχλησης της Άγκυρας βεβαίως συμπληρώνει η δραστική αναβάθμισης της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας - ΗΠΑ με τη βάση της Αλεξανδρούπολης που ενισχύει το γεωπολιτικό και ενεργειακό αποτύπωμα της περιοχής και συνολικά της χώρας μας, καθώς και η επί της αρχής συμφωνία για τα μαχητικά πρώτου πλήγματος F-35 στο ελληνικό οπλοστάσιο ενώ η Άγκυρα έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα. Κοινώς η γενικότερη επιτυχία της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον, όπου ανέδειξε την Ελλάδα ως έναν από τους πλέον αξιόπιστους συμμάχους των ΗΠΑ, τα μηνύματα που εστάλησαν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού και η θερμή υποδοχή του από το Λευκό Οίκο όπου ο ίδιος έχασε την πρόσβαση, είναι τα στοιχεία που έχουν κάνει τον Ερντογάν έξω φρενών. Κι αυτή η δηλητηριώδης ρητορική δεν είναι εν κενώ. Έρχεται να προστεθεί στο μπαράζ υπερπτήσεων στο Αιγαίο με κορωνίδα την ακραία επιθετική ενέργεια στα 2,5 ναυτικά μίλια στην Αλεξανδρούπολη ως μήνυμα και στις ΗΠΑ.
Δείγμα ταραχής λέει η Αθήνα και απαντά: Η πολιτική μας είναι πολιτική αρχών
«Η ρητορική αυτή και οι κινήσεις του Τούρκου Προέδρου δείχνουν ταραχή παρά αυτοπεποίθηση», σημείωνε κυβερνητική πηγή στο Reader, τονίζοντας πως με τη συμπεριφορά της η τουρκική ηγεσία εκθέτει εαυτόν διεθνώς, καταδεικνύει «απόλυτη ένδεια επιχειρημάτων» και επιβεβαιώνει τον αποσταθεροποιητικό της ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο και την ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που στηλίτευσε ο Πρωθυπουργός στην Ουάσινγκτον, όταν εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία απαιτείται ενότητα στο ΝΑΤΟ και αποφυγή επιπλέον εστιών έντασης. «Η Ελλάδα παραμένει ψύχραιμος εγγυητής της σταθερότητας στην περιοχή. Δεν θα συρθούμε στο γαϊτανάκι των διαρκών διαξιφισμών που επιδιώκει η Άγκυρα», υπογράμμιζε η ίδια πηγή.
Ψύχραιμη αλλά με αποφασιστικό ύφος και σαφέστατα μηνύματα ήταν και η επίσημη απάντηση της Αθήνας δια στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση δεν θα εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση δηλώσεων με την ηγεσία της Τουρκίας και υπογράμμισε ότι: «Η πολιτική μας είναι πολιτική αρχών». Ο ίδιος σε ανακοίνωσή του τόνισε πως: «Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπερασπίζεται σθεναρά και αποτελεσματικά τόσο τα εθνικά μας δίκαια όσο και τη διεθνή νομιμότητα. Η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι ισχυρά βασισμένη στην ιστορία, το διεθνές δίκαιο και τις συμμαχίες μας, όσο κι αν αυτό ενοχλεί κάποιους». Είναι δεδομένο, δε, ότι η ελληνική κυβέρνηση θα φροντίσει να ενημερώσει εταίρους και συμμάχους για την επιλογή της Άγκυρας να τορπιλίζει διαρκώς το κλίμα με την Ελλάδα, επισημαίνοντας παράλληλα ρητά ότι ο αναθεωρητισμός δεν μπορεί να γίνει ανεκτός.
Λεονταρισμοί εσωτερικής κατανάλωσης ή οιωνός (;) για θερμό καλοκαίρι
Ο κρίσιμος γρίφος που μένει να λυθεί τώρα είναι τι σηματοδοτούν οι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν. Ότι πρόκειται για θυμικό και ενείχαν χαρακτήρα εσωτερικής κατανάλωσης, μηνύματα δηλαδή στο εθνικιστικό ακροατήριο της Τουρκίας ενόψει και των εκλογών με την οικονομία καθημαγμένη είναι βέβαιο, αφού διανθίστηκαν και με το επικοινωνιακό σόου της καθέλκυσης του πρώτου υπερσύγχρονου γερμανικού υποβρυχίου τύπου 214. Το ζητούμενο είναι αν πρόκειται απλώς για λεκτικούς λεονταρισμούς που θα τους πάρει ο αέρας σε λίγες ημέρες και τα πνεύματα θα καταλαγιάσουν ή συνιστούν κακό οιωνό για ένα ακόμα θερμό καλοκαίρι στα ελληνοτουρκικά όπως εκείνο του 2020. Άλλωστε η ρητορική του εμπεριείχε και κεκαλυμμένες απειλές για γείτονες και συμμάχους.
Ουδείς μπορεί να αποκρυπτογραφήσει με βεβαιότητα τις προθέσεις του. Γι’ αυτό και οι αναλυτές δεν αποκλείουν και το κακό σενάριο. Να αναζητήσει ο Τούρκος Πρόεδρος την πρόκληση έντασης και στο πεδίο μέσω μιας κίνησης υψηλότερου ρίσκου, δεδομένου ότι και η αντιπολίτευση στην Τουρκία σιγοντάρει την επιθετική στάση έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτή θα μπορούσε όπως εκτιμάται να είναι από την αποστολή πλωτού γεωτρύπανου στην κυπριακή ΑΟΖ ή την έξοδο σεισμογραφικού σε περιοχή που θα πυροδοτούσε νέα ένταση με την Ελλάδα. Την ίδια ώρα πληροφορίες θέλουν τον Τούρκο Πρόεδρο να προετοιμάζει τη λήψη απόφασης από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση που θα σχετίζεται με τις θαλάσσιες ζώνες σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Στην εξίσωση της έντασης και οι μεταναστευτικές ροές
Στα σχέδια κλιμάκωσης της έντασης της Τουρκίας δεν αποκλείεται να περιλαμβάνεται και το μεταναστευτικό με μια νέα απόπειρα εργαλειοποίησης. Είναι ενδεικτικό πως μόνο χθες εντοπίστηκαν από το ελληνικό Λιμενικό πέντε σκάφη που μετέφεραν από τα τουρκικά παράλια συνολικά 590 μετανάστες και επιχείρησαν να εισέλθουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Αντίστοιχη πίεση δέχεται σύμφωνα με τους συνοριοφύλακες και ο Έβρος λόγω της χαμηλής στάθμης του ποταμού, την οποία εκμεταλλεύονται οι διακινητές. Την περίοδο 1 - 23 Μαΐου οι αποτροπές ανήλθαν κατά μέσο όρο στις 350 ημερησίως ενώ οι μεταναστευτικές ροές αυξήθηκαν κατά 25%.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
