Υπάρχει μια διττή και καθόλου εύκολα εξηγήσιμη, τουλάχιστον μέσω του γραπτού λόγου, υπόσταση στην περσόνα της Έφης Αχτσιόγλου. Μπορείς να τη μαντέψεις βλέποντάς πώς κινείται και πώς μιλάει στη δημόσια σφαίρα ως βουλεύτρια (και πρώην υπουργός) του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μόνο από κοντά καταφέρνει κανείς να σιγουρευτεί για αυτή τη διττότητα.
Από τη μία, έχεις μια συνειδητά low-key προσωπικότητα και περίπτωση πολιτικού, που παραδέχεται κάποια στιγμή στη συνέντευξη ότι λατρεύει το back office ή με απλά λόγια, το να κάνει τη βρώμικη δουλειά (προγράμματα, νόμοι, ατέλειωτο γράψιμο) μακριά από τα φώτα. Και από την άλλη, το νιώθεις, κάνει μπαμ με μια υπόγεια αλλά σαφή δυναμική, ότι είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη να κάνει rise to the occasion, όπως είναι ακριβώς αυτό που θέλω να πω στα αγγλικά. Να σταθεί στο ύψος κάθε νέας πρόκλησης ή περίστασης. Όσο κι αν αυτή η περίσταση τρακάρει με τον πυρήνα του χαρακτήρα της. Έχει υπάρξει υπουργός, μάλλον το ακριβώς αντίθετο του να δουλεύεις στο background.
Η Έφη Αχτσιόγλου ήρθε κυριολεκτικά στο Personas, στα γραφεία μας, χωρίς συνοδεία, χωρίς τζιπ να κλείνουν τον δρόμο, χωρίς ενδοσυνεννοήσεις και ευτυχώς για μας, χωρίς να έχει ξαφνικά την αίσθηση του χρόνου. Τα 40 λεπτά που είχαμε συμφωνήσει έγιναν 140, κι αυτή είναι μια εξαιρετική συνθήκη αν με ρωτάτε, με δεδομένο ότι έχουμε δώσει (ατελέσφορη μέχρι πρότινος) μάχη για δυνατά ονόματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με τα αιτήματά μας να μένουν για μήνες στο ‘διαβάστηκε’.
Φωτογραφίες/βίντεο: Χρήστος Λώλος
Δημοσιογραφική έρευνα/επιμέλεια: Γεωργία Μοσχονά
Η μητρότητα, η πολιτική και το επάγγελμα ‘μαμά αγκαλιά’
Το έχω ξαναγράψει σε προηγούμενη συνέντευξη της στήλης Personas. Είναι σχεδόν αντανακλαστικό πια, όταν βρίσκομαι με γονείς παιδιών πολύ κοντά στην ηλικία των δικών μου, να επιχειρώ μια άμεση, αυτόματη σύνδεση μαζί τους, απλά κοιτώντας τους στα μάτια, και ρωτώντας εν προκειμένω, ‘πώς συνδυάζεις τη μητρότητα με την πολιτική;’.
“Πραγματικά είναι πάρα πολύ δύσκολο. Εγώ από τη στιγμή που έγινα μητέρα είδα διαφορετικά και τις γυναίκες για να είμαι ειλικρινής. Πριν μιλούσα αορίστως για την ισότητα, τις δυσκολίες, τη γυάλινη οροφή και τώρα κατάλαβα και πρακτικά τι σημαίνει αυτό και αισθάνομαι σαν να με δένει ένας δεσμός με τις γυναίκες-μητέρες. Δεσμός αίματος. Σα να γνωριζόμαστε από πάντα, όταν συναντιόμαστε στον δρόμο δηλαδή και βλέπω μια γυναίκα, η οποία είναι μητέρα, νιώθω ότι έχουμε εκατοντάδες πράγματα να πούμε ενώ μπορεί να γνωριζόμαστε ελάχιστα.
Κανείς δεν έχει εξηγήσει σε μια γυναίκα τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει όταν γίνεται μητέρα. Κανείς δεν την έχει προετοιμάσει και επίσης, δεν υπάρχει μια δομή εντός της ελληνικής κοινωνίας που να υποστηρίζει την καθημερινότητά της”.
“Δεν είναι βοηθητικό στην Ελλάδα να βασιζόμαστε για όλες τις δυσκολίες στους παππούδες και τις γιαγιάδες. Αυτό το πράγμα που συμβαίνει είναι τελείως παράλογο. Έχουμε υποκαταστήσει το κοινωνικό κράτος με παππουδογιαγιάδες. Έχουν τη δική τους ζωή κι εμείς τη δικιά μας. Δεν μπορείς να ποντάρεις σε ένα τέτοιο σύστημα”.
“Έχω χάσει πάρα πολύ τον ύπνο. Δε μιλάμε τώρα για προσωπικό χρόνο, αυτό είναι αστείο. Προσωπικός χρόνος είναι το πότε θα λουστώ, όχι το να διαβάσω βιβλίο που λέγαμε παλιά. Η μεγάλη δυσκολία είναι το θέμα της έλλειψης ύπνου, ότι δεν έχεις ένα καθαρό διάστημα που θα κοιμηθείς, να καθαρίσει το μυαλό, γιατί η δουλειά μας δεν είναι απλώς μια δουλειά που θα περιφέρεις το σώμα σου από τη μια άκρη στην άλλη. Θα πρέπει να είσαι σε εγρήγορση, να σκέφτεσαι, να απαντάς”.
“Από την άλλη το παιδί πραγματικά σε ξεβαλτώνει, σε βγάζει από αυτή τη μιζέρια, από το να κολλάς στα δικά σου θέματα, από το να θεωρείς ότι αυτό που σου συνέβη είναι το μεγαλύτερο πράγμα στον κόσμο και η δικιά σου επιτυχία ή αποτυχία, η επιτυχία ή αποτυχία της στιγμής είναι κορυφαίο ζήτημα. Σε γειώνει και καλά κάνει και σε γειώνει”.
Όταν ρωτάω τον γιο μου τι δουλειά κάνει η μαμά, λέει η ‘μαμά αγκαλιά’. Του έλεγα ότι η δουλειά της μαμάς είναι να μιλάει συνέχεια.
“Το παιδί ακριβώς για τις ηλικίες που μιλάμε, 1-2 ετών, έχει άμεσες βιοτικές, αυτόματες ανάγκες. Αν δεν το κοιτάς, μπορεί να φάει μια πέτρα, να βάλει τα χέρια του στην πρίζα. Στοιχειώδη πράγματα που σε υποχρεώνουν να είσαι παρών/παρούσα. Από την άλλη σε συγκινεί κιόλας, δηλαδή η γλύκα του, το πρόβλημά του, η στενοχώρια του σε κινητοποιούν. Πολλές φορές το μυαλό μου ξεφεύγει και σκέφτομαι μια βλακεία, τι είπα στην τηλεόραση, πώς απάντησα σε εκείνο και σε φωνάζει ο άλλος “μαμά”, σε τραβάει για να καθίσεις κάτω και εκείνη την ώρα σβήνουν όλα και λες, τι ψάχνω τώρα, εδώ ένα πλάσμα με αποζητά με τον πιο άμεσο τρόπο. Αυτή η συγκίνηση είναι που σου δίνει μετά μια ψυχική, συναισθηματική δύναμη, που εγώ δεν ήξερα ότι την έχουμε οι άνθρωποι. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένας άνθρωπος δε θα κοιμάται επί ενάμιση χρόνο ή θα κοιμάται τρίωρα, και μετά θα κάνει δουλειά”.
“Ο γιος μου δεν ξέρει τι δουλειά κάνω, ξέρει μόνο τη δουλειά της γιαγιάς, που είναι γιατρός. Όταν τον ρωτάω τι δουλειά κάνει η μαμά, λέει η ‘μαμά αγκαλιά’. Του έλεγα ότι η δουλειά της μαμάς είναι να μιλάει συνέχεια”.
Μεγαλώνοντας και κάνοντας σχέδια στα Γιαννιτσά
Το πλάνο της ως μαθήτρια λυκείου ήταν η ακαδημαϊκή πορεία. Σε αυτήν πόνταρε. Αν δεν θέλεις να επενδύσεις ακαδημαϊκά, δεν κάνεις διδακτορικό στη Νομική άλλωστε. Απλά η ζωή στην πορεία τα έφερε λίγο αλλιώς.
“Αν στα 16 μου, κάποιος μου έλεγε ότι θα γίνω υπουργός θα έλεγα ‘ούτε κατά διάνοια’. Δεν υπήρχε καν ως ιδέα. Ήμουν μεν στα 15μελή, με απασχολούσαν τα κοινά ζητήματα, αλλά ποτέ δεν είπα ότι μ’ αυτό θα ασχοληθώ. Στα 16-17 μπαλάντζαρα πολύ ανάμεσα στο Φυσικό και στη Νομική. Ήμουν πολύ καλή στα θετικά μαθήματα, εκεί ήταν η κλίση μου. Είχα έναν καθηγητή Φυσικής, που όταν του είπα ότι θα πάω στη θεωρητική κατεύθυνση, ήρθε κάτω από το σπίτι, χτυπούσε τα κουδούνια και φώναζε ‘είναι λάθος αυτό, μην το κάνετε’”.
“Τα Γιαννιτσά είναι ο τόπος που μεγάλωσα. Δεν είναι και πολύ ωραίο εκ των υστέρων να λες ότι ο τόπος που μεγάλωσες δεν ήταν καλός. Εγώ έζησα εκεί μέχρι τα 18. Ήταν η ελληνική επαρχία με τη ζεστασιά της, αλλά και τους περιορισμούς της, με τον συντηρητικό τρόπο ζωής. Δεν έβλεπα τον εαυτό μου να ξαναγυρνάει εκεί, ακόμη και τότε. Για κάποιον λόγο είχα την εντύπωση ότι θα ζήσω μόνιμα στο εξωτερικό. Στην Αθήνα δεν το φανταζόμουν ποτέ”.
“Στη Θεσσαλονίκη έζησα 12 χρόνια. Πήρα πτυχίο, έκανα μεταπτυχιακό, διδακτορικό. Θεωρώ όμως ότι η Θεσσαλονίκη εξαντλείται από ένα χρονικό σημείο και μετά. Η Αθήνα έχει το ωραίο που νιώθεις ότι δεν εξαντλείται. Έχει πάντα πλευρές, γειτονιές, νιώθεις ότι υπάρχει κάτι καινούργιο να δεις που δεν είδες χθες, που λες, α εκεί δεν πρόλαβα να πάω. Η Θεσσαλονίκη έχει την αίσθηση της οικογένειας, είναι πολύ ζεστή, γλυκιά, την ξέρω, είναι το σπίτι μου όταν πηγαίνω εκεί, αλλά εξαντλείται”.
“Το σπίτι μου ήταν στην Άνω Τούμπα. Στο γήπεδο δεν πήγαινα, αλλά ήμουν φανατική ΠΑΟΚτσού. Εγώ και ο κύριος Τσακαλώτος. Έχουμε πάει και γήπεδο μαζί. Είχε χάσει 3-0 ο ΠΑΟΚ, τραγωδία, καλύτερα να μην πηγαίναμε. Ο Ευκλείδης πηγαίνει συχνά γήπεδο και είναι αυτό που μας ενώνει και θα μας ενώνει για πάντα. Ακόμη και όταν διαφωνούσαμε, με συγχωρούσε γιατί είμαι ΠΑΟΚ”.
“Δεν είμαι τόσο της εξωστρέφειας, αν μπορούσα να κάνω μόνο το background job θα το έκανα. Δουλεύω πάρα πολύ στα προγραμματικά του ΣΥΡΙΖΑ. Τα στήνω, τα οργανώνω, τα μετράω, φτιάχνω τις παραγράφους. Όταν ήμουν σε αυτή τη θέση όμως, πχ. στο γραφείο του κ. Κατρούγκαλου, και έβλεπα τους πολιτικούς στην τηλεόραση έλεγα ‘αχ, γιατί δεν το είπε αλλιώς…”.
Οι κυνικοί εκβιασμοί της τρόικα και το λάθος του ΣΥΡΙΖΑ στο πώς τους επικοινώνησε
Αυτά που μπορεί κάποτε να δούμε σε μέτριες ταινίες τύπου ‘Adults in the Room’ είναι πάντα προτιμότερο να τα ακούει κανείς ως αφήγηση από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Ζητώντας inside ιστορίες από τη διαπραγμάτευση με την τρόικα, η Έφη Αχτσιόγλου σκοτεινιάζει. Είναι σαφές ότι κοιτάζει εμάς, αλλά από τα μάτια της περνάνε εικόνες από ατέλειωτες νύχτες.
“Οι περισσότερες ιστορίες που θυμάμαι από το υπουργείο είναι από τη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Στιγμές που έδειχναν τον τεράστιο εκβιασμό από την πλευρά τους. Σε επίπεδο που δε νομίζω ότι μπορεί να φανταστεί κάποιος που δεν έχει συμμετάσχει με πολύ άμεσο τρόπο. Να αναπτύσσεις δηλαδή τα επιχειρήματα σου και να σου λέει ‘εγώ θέλω να πράξεις το χ, γιατί πρέπει να μου δείξεις την πολιτική σου βούληση’. Αυτό δεν είναι απλά εκβιασμός, είναι στα όρια της μη δημοκρατικής χώρας. Ίσως επειδή το ΔΝΤ έχει μάθει να παρεμβαίνει σε μη δημοκρατικές χώρες και δεν μπορεί να καταλάβει τι θα πει κοινοβούλιο, τι θα πει κυβέρνηση εκλεγμένη, παρά τη χρεοκοπία της”.
“Το ΔΝΤ δεν δραστηριοποιούνταν σε ευρωπαϊκές χώρες. Εισήλθε στην Ελλάδα και θεωρούσε ότι μπορούσε να διατάσσει και να επιβάλλει πολιτικές χωρίς συζήτηση. Δηλαδή και μόνο η διαπραγμάτευση γι’ αυτούς ήταν λίγο περίεργο πράγμα. Όταν τα επιχειρήματα μάς έφταναν σε σημείο που ήταν προφανές ότι είχαμε δίκιο, απαντούσαν, ‘αν θες το δάνειο, θα κάνεις αυτό που σου λέω. Αν δεν το κάνεις, δε θα το πάρεις’. Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί το βαθμό της ανελευθερίας που είχε η χώρα, και τον βαθμό του οικονομικού εκβιασμού”.
Ίσως έπρεπε οι πολίτες να γνωρίζουν περισσότερα από όσα τελικά γνώριζαν. Το επίπεδο του εκβιασμού που υπήρχε δεν το γνωρίζουν
“Ήταν μία σύγκρουση που θεωρώ ότι δεν την είχε υποστεί η προηγούμενη δεξιά κυβέρνηση. Για δύο λόγους: πρώτον, γιατί ιδεολογικά συνέκλιναν σε πάρα πολλά από τα αιτήματα της τρόικας, όπως τα θεσμικά-εργασιακά ζητήματα στα οποία ήταν σα να κάθονταν από την ίδια πλευρά του τραπεζιού. Δεύτερον, έχω την εντύπωση ότι και η τρόικα θα ήθελε να υποστεί η Αριστερά μια ήττα, να μην μπορέσει να ευδοκιμήσει δηλαδή το ότι μια αριστερή κυβέρνηση μπορεί στα αλήθεια να κυβερνήσει ή να βγάλει τη χώρα από την πτώχευση”.
“Προφανώς κάνεις συμβιβασμούς όταν κυβερνάς, δεν τίθεται θέμα. Έγιναν και μικρότεροι και μεγαλύτεροι συμβιβασμοί, αλλά από ένα σημείο και μετά, αρχίζεις και βλέπεις τι μπορείς να κερδίσεις σε ένα πολύ δύσκολο πεδίο, σε μια σχεδόν ναρκοθετημένη περιοχή”.
“Η πιο δύσκολη στιγμή που θυμάμαι είναι ότι είχα μια πάρα, πάρα πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση τη νύχτα, κάτι εξαντλητικό σωματικά και εγκεφαλικά, και μετά είχα πάει στην Βουλή. Η διαπραγμάτευση τελείωσε χαράματα και την επόμενη μέρα το πρωί μιλούσα στην Βουλή για ένα συμβολικό γεγονός, για μια επέτειο. Ήταν μια επέτειος για τις γυναίκες. Είχε σηκωθεί λοιπόν το ΚΚΕ και μου είχε κάνει μια πάρα πολύ σφοδρή, προσωπική κριτική. ‘Πώς τολμάς εσύ να μιλάς για τις γυναίκες κομμουνίστριες;’. Πραγματικά είχα αισθανθεί συντετριμμένη. Ήμουν συντετριμμένη. Ήθελα με κάποιον τρόπο να τους μεταδώσω την προσπάθεια που κάνουμε απέναντι σε ένα σύστημα πάρα πολύ σκληρό και αυτοί θεωρούσαν ότι μόνο υποκρινόμαστε. Με πλήγωσε πολύ αυτό”.
“Ίσως έπρεπε οι πολίτες να γνωρίζουν περισσότερα από όσα τελικά γνώριζαν. Το επίπεδο του εκβιασμού που υπήρχε δεν το γνωρίζουν. Ποτέ δεν τους εξηγήσαμε επακριβώς τι συμβαίνει εκεί μέσα, γιατί πολλές φορές σκεφτόμασταν ότι ο πολίτης θα μας πει, ‘δε μας νοιάζει, αυτή είναι η δουλειά σου’, ή θεωρούσαμε ότι θα ναρκοθετηθεί η ίδια η διαπραγμάτευση, αν αρχίσουμε και λέμε τον τρόπο με τον οποίο φέρονται οι άλλοι. Πολλές φορές ερχόταν η τρόικα με πρωτοσέλιδα και έλεγε, ‘δώσατε κάποια διαρροή, εδώ βλέπουμε ότι δώσατε κάποια διαρροή’, το οποίο εμείς δεν κάναμε ποτέ. Οι δημοσιογράφοι ήταν εκεί, προσπαθούσαν να μάθουν. Η τρόικα ήταν έτοιμη για τιμωρητική ενέργεια αν θεωρούσε ότι είχαμε δώσει μια διαρροή που τους παρουσίαζε ως κακούς. Λες και ο κόσμος δεν είχε καταλάβει τι είναι το μνημόνιο και τι γίνεται”.
“Σίγουρα το έργο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν επικοινωνήθηκε στην πλειονότητα του και στην ολότητα του. Το λέω πρώτα απ’ όλα αυτοκριτικά. Κάναμε πράγματα στο υπουργείο Εργασίας, τα οποία λέγαμε, ‘έλα τώρα, μη φανεί ότι περιαυτολογούμε’. Δεν είναι έτσι όμως, γιατί στην πραγματικότητα είναι κυβερνητικό έργο, δεν έχει να κάνει με σένα. Από την άλλη αυτό που κάνει η ΝΔ δεν είναι και συγκρίσιμο, γιατί ασκεί μεγάλο έλεγχο σε πολύ μεγάλο τμήμα της ενημέρωσης και της επικοινωνίας, με όρους που κατά τη γνώμη μου, δεν συνάδουν με τη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος. Αυτό το βλέπουμε και από τη θέση που έχει πάρει η χώρα στην κατάταξη της πολυφωνίας του Τύπου”.
“Ο πρωθυπουργός θα διαφωνήσει. Μέχρι και τον ΟΟΣΑ έβγαλε ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ένα πολύ ενδεικτικό στοιχείο του τρόπου με τον οποίο κυβερνά ως ελέω Θεού μονάρχης. ‘Δεν λογοδοτώ πουθενά, απαξιώνω τον οποιονδήποτε μου ασκεί κριτική’ και δε σου λέω μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Καλλιτέχνες, φοιτητές, νέοι, εργαζόμενοι στην Παιδεία, εργαζόμενοι στην Υγεία. Όποιο κοινωνικό ρεύμα έχει ασκήσει με κάποιον τρόπο δομημένη κριτική στην κυβέρνηση απαξιώνεται. ‘Δεν ξέρουν οι καλλιτέχνες γιατί διαμαρτύρονται, δεν έχουν καταλάβει ότι εμείς δεν υποτιμούμε τα πτυχία τους, δεν έχουν καταλάβει οι χιλιάδες που μαζεύτηκαν στη Θεσσαλονίκη ότι δεν ιδιωτικοποιούμε το νερό’. Αυτό είναι ένας τρόπος διακυβέρνησης, που δε συνάδει με βασικές αρχές της δημοκρατικής λειτουργίας. Και σε αυτό έχουν ευθύνη και τα ΜΜΕ, τεράστια”.
“Στο μνημόνιο έχεις επιβολή πολιτικών υπό το εργαλείο της οικονομικής στήριξης. Εκταμιεύεται δόση για να κάνεις πολιτική, κάνεις πολιτική για την εκταμίευση δόσης. Εκτός μνημονίου έχεις ελευθερία χάραξης πολιτικών, εσύ αποφασίζεις τι θα δώσεις στην υγεία, τι θα δώσεις στην παιδεία”.
“Περάσαμε μια τετραετία με τον κ. Μητσοτάκη που βιώσαμε πλήρη διάλυση των θεσμών, μία απόλυτη θεσμική κατρακύλα. Υποκλοπές, ένα αδιανόητο σύστημα παρακολουθήσεων πολιτικών προσώπων και της ηγεσίας του στρατού οργανωμένο από το κέντρο του Πρωθυπουργού. Αδιανόητα πράγματα. Βγήκε η έκθεση της PEGA που έλεγε ότι στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται συστήματα κατασκοπευτικά με σκοπό τον πολιτικό έλεγχο. Τίθεται πρώτη φορά στα χρονικά για τη χώρα θέμα λειτουργίας του κράτους δικαίου”.
“Φτάνουμε στις εκλογές και ακόμη δεν μάθαμε γιατί παρακολουθούνταν πολιτικό προσωπικό στη χώρα. Γιατί παρακολουθείτο τελικά ο κύριος Χατζηδάκης, μάθαμε; Ποιος είναι ο λόγος που παρακολουθείτο η στρατιωτική ηγεσία της χώρας, μάθαμε; Δεν θα μάθουμε ποτέ. Αυτά είναι τεράστια ζητήματα θεσμικά, που ρίχνουν και πολύ βαριά σκιά στην ελληνική δημοκρατία. Τώρα πια συναγωνίζονται τα ζητήματα της οικονομίας και μάλλον έρχονται και πιο μπροστά”.
Οποιοδήποτε ερώτημα ή θέμα γελάμε όταν το σκεφτόμαστε να τίθεται σε έναν άνδρα, εμπεριέχει τον σεξισμό
Η σημασία του να αναπαραχθεί μια φωτογραφία που είσαι άβαφη και άυπνη
Τον Ιούνιο του 2022, η Έφη Αχτσιόγλου έπεσε θύμα σεξιστικής επίθεσης στα social media για μια βιντεοσκοπημένη δήλωσή της κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ήταν κουρασμένη, άβαφη και άυπνη. Σχολίασε άμεσα και δημόσια ότι όσοι της επιτέθηκαν μάλλον δεν έχουν δει εργαζόμενη μητέρα από κοντά.
“Νομίζω ότι ο σεξισμός είναι παντού, δεν έχει να κάνει μόνο με την πολιτική. Είναι σε όλες τις πλευρές της καθημερινότητας, σε όλες τις κοινωνικές μας συναναστροφές, σε όλους τους χώρους εργασίας. Δεν είναι μόνο μια επίθεση, κάτι που φαίνεται. Μπορεί να είναι το mansplaining, η υποτίμηση που φαίνεται στο βλέμμα του και μόνο εκ του γεγονότος ότι είσαι γυναίκα και δε θα περίμενε να είσαι σε αυτή τη δουλειά και τη θέση ή επειδή δεν δέχεται ότι είσαι προϊσταμένη του. Όλο αυτό είναι τμήμα του σεξισμού και όλο αυτό είναι μία αντανάκλαση της πατριαρχικής δομής της κοινωνίας”.
“Όλα αυτά που συζητάμε, το πώς συνδυάζεις καριέρα και ζωή ως γυναίκα, πώς μπορεί να είσαι τρυφερή και συνάμα αποτελεσματική στη δουλειά σου κλπ. Πώς μπορεί να είναι ο άντρας τρυφερός και αποτελεσματικός δηλαδή; Δεν κατάλαβα. (γέλια) Οποιοδήποτε ερώτημα ή θέμα γελάμε όταν το σκεφτόμαστε να τίθεται σε έναν άνδρα, εμπεριέχει τον σεξισμό”.
“Είναι υποχρέωσή μας να απαντάμε, γιατί αν δεν απαντάμε, πώς θα σπάσει αυτό το πράγμα; Το κλικ έγινε όταν μου είπε ένας συνεργάτης ότι με είχαν κοροϊδέψει σε ένα βίντεο που ήμουν άβαφη και άυπνη. Μου λέει κάποιος, ‘να ξέρεις όμως ότι αν απαντήσεις, θα αναπαραχθεί αυτή η εικόνα. Αυτό μου το είπε ως αντικίνητρο στο να απαντήσω, δηλαδή ότι θα αναπαραχθεί μια εικόνα σου, στην οποία δεν είσαι και φτιαγμένη και όμορφη. Ακριβώς εκεί βρισκόταν το κέντρο της αναπαραγωγής του σεξιστικού στερεοτύπου: να έκανα δηλαδή εκείνη την ώρα πίσω, όχι γιατί δεν ήθελα να μιλήσω, αλλά γιατί θα συνεχιζόταν να παίζει αυτή η εικόνα. Εκεί σκέφτηκα λοιπόν, ‘ώπα ρε φίλε, τι κάνεις, έχεις καταπιεί τον σεξισμό;’. Και αυτό ήταν το κίνητρο για να αντιδράσω και να απαντήσω”.
“Εμένα μου κάνει εντύπωση ότι η ΝΔ βγαίνει το τελευταίο χρονικό διάστημα και μιλά για τα περιστατικά έμφυλης βίας, αλλά την ίδια ώρα αρνείται τη θεσμική κατοχύρωση του όρου ‘γυναικοκτονία’. Γιατί το αρνείται; Είναι ένα έγκλημα, το οποίο δεν εκκινεί από την πατριαρχία; Είναι ένα ‘έγκλημα πάθους’ όπως το γράφουν κάποιοι για να το νομιμοποιήσουν; Για μένα είναι απλό το ερώτημα. Αν βλέπεις στη γυναικοκτονία την πατριαρχία, τη νομοθετείς και τη θεσμοθετείς ως τέτοιο αδίκημα, για να γίνει ορατή και να αποδομηθεί. Αν δεν τη βλέπεις, έχεις σοβαρό θέμα ως προς το τι αντιπροσωπεύεις”.
Ρομαντισμός της Αριστεράς και ηθικό πλεονέκτημα
Ήταν μια καλή αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ; Εκμεταλλεύτηκε τις ασίστ που του έδωσε η κυβέρνηση; Υπάρχει ακόμα ρομαντισμός όταν έχεις όντως περάσει από την καρέκλα της εξουσίας; Και τέλος, υπάρχει ακόμα αυτό που ακούμε ως ‘ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς’;
“Ο ΣΥΡΙΖΑ άσκησε μια δραστήρια αντιπολίτευση, είχε μια πολύ εντατική παρουσία στο Κοινοβούλιο και είχε μια πάρα πολύ εντατική προγραμματική δουλειά όλη αυτή την περίοδο. Εγώ δεν έχω υπόψιν κόμμα αντιπολίτευσης στην Ευρώπη που να έχει κάνει τόση προγραμματική δουλειά όπως ο ΣΥΡΙΖΑ όλη αυτή την περίοδο. Σας θυμίζω ότι στην πανδημία καταθέταμε διαρκώς προγράμματα: "Μένουμε Όρθιοι 1, Μένουμε Όρθιοι 2, το πρόγραμμα της ΔΕΘ". Συγκεκριμένες προτάσεις διαρκώς για το πώς θα μπορούσε να έχει διαχειριστεί αλλιώς τα πράγματα. Άρα, θα έλεγα ότι θεσμικά ασκήσαμε την αντιπολίτευση όσο πιο εντατικά μπορούσαμε”.
“Κοινωνικά και κινηματικά όμως, αυτό δεν εξαρτάται μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να είναι πλάι στα κινήματα, αλλά δε μπορεί να είναι αυτός τα κινήματα. Μπορεί να λειτουργεί ενίοτε ας πούμε ως σπίθα, ενίοτε να βρίσκεται στο πλάι, ή ενίοτε να παρακολουθεί, αλλά δεν είναι ο ίδιος το κοινωνικό κίνημα. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε σε όλες τις κοινωνικές αντιδράσεις είναι να είμαστε παρόντες. Και στον αγώνα των καλλιτεχνών και στων υγειονομικών ήμασταν εκεί. Τώρα αν αυτό ήταν αρκετό, το αφήνω να το κρίνουμε όλοι”.
“Την επικοινωνία πάντα τη βαζω σε ένα φίλτρο. Να δούμε και τα ίδια τα ΜΜΕ τι κάνουν. Κάθε απεργία ανεξαρτήτως αιτήματος, τα ΜΜΕ τη σχολιάζουν ως ‘ταλαιπωρία πάλι σήμερα για τους οδηγούς στο κέντρο της Αθήνας’. Ποτέ δε μαθαίνεις τον λόγο που γίνεται η απεργία και μετά γίνεται το δυστύχημα στα Τέμπη και βλέπουμε όλοι ότι οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο επί δύο χρόνια έκαναν απεργίες για την ασφάλεια, έστελναν εξώδικα, φώναζαν ‘θα γίνει ατύχημα, θα γίνει δυστύχημα’...”
“Να βάλουμε και τις ευθύνες όλων στη θέση τους. Να βάλουμε και τις δικές μας για πόσο φωνάξαμε το θέμα, αλλά να δούμε και τη θέση όλων. Η κοινωνία δεν έχει μόνο ένα δρών υποκείμενο, τον ΣΥΡΙΖΑ, έχει πολλά”.
“Περπατάω στις γειτονιές της Δυτικής Αθήνας πολύ εντατικά το τελευταίο εξάμηνο και δέχομαι το, ‘γιατί δεν το έκανες αυτό τέσσερα χρόνια;’. Αυτό το δέχομαι, γιατί πάντα χρειάζεται παραπάνω, για εμάς, για τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα αριστερό που η δυναμική του έρχεται από τη βάση. Η κοινωνική του γείωση είναι αυτή που τον ανέβασε και η κοινωνική του γείωση είναι αυτή που μπορεί να τον ρίξει”.
Για μένα το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς υπήρχε και υπάρχει
“Αυτή ήταν μια κριτική που μας έκαναν πολύ έντονα στην περίοδο της διακυβέρνησης, ότι δεν υπήρχε αυτή η επαφή με τον κόσμο. Δεν ξέρω αν θα ήταν εφικτό πρακτικά, αλλά πάντα χρειάζεται και πρέπει να είναι πιο έντονη”.
“Ναι, για μένα το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς υπήρχε και υπάρχει. Υπάρχει και στον τρόπο που διαχειριστήκαμε το δημόσιο χρήμα. Μπορείτε να δείτε και να συγκρίνετε. Έχουμε περάσει μια τετραετία με τον κ. Μητσοτάκη όπου οι απευθείας αναθέσεις και η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος σε κολλητούς και σε επιχειρήσεις που ξεφύτρωναν σαν τα μανιτάρια, ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρχε διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και ο κόσμος το γνωρίζει. Μπορεί να μας ψέξει για πολλά, αλλά αυτό το ξέρουν. Ξέρουν ότι εμείς ουδέποτε προχωρήσαμε σε τέτοιου τύπου διαχείριση χρημάτων του ελληνικού λαού για να βγάλουμε προσωπικό όφελος. Αυτό θα το κατέτασσα στα βασικά του ηθικού πλεονεκτήματος”.
“Κυβερνήσαμε. Κάναμε συμβιβασμούς, κάναμε πράγματα, κάναμε πίσω σε άλλα πράγματα. Αυτό στο δικό μου μυαλό δεν σε κάνει συστημικό, όπως εγώ καταλαβαίνω τον όρο. Εμπλακήκαμε με οικονομικά συμφέροντα; Κάναμε αλισβερίσια; Κάναμε πίσω σε θέσεις μας λόγω συναλλαγών με οικονομικά συμφέροντα; Όχι. Αν εννοούμε με αυτή την έννοια συστημικός, που για μένα αυτό είναι το κρίσιμο, όχι, δεν γίναμε συστημικοί”.
“Ο ρομαντισμός προφανώς πληγώνεται όταν κάνεις πράξη αυτό το οποίο σκεφτόσουν. Χάνεται ο ρομαντισμός στο ζευγάρι όταν αποκτά παιδί; Καθόμαστε πολύ ερωτευμένοι και πίνουμε το κρασί μας και σκεφτόμαστε πόσο φανταστικά θα ήταν να είχαμε ένα παιδάκι. Έρχεται η ώρα που το παιδάκι είναι στα χέρια μας και “βριζόμαστε” γιατί ο ένας δεν ξύπνησε το βράδυ να το κρατήσει κλπ. Προφανώς ένα μέρος του ρομαντισμού χάθηκε, γιατί έκανες πράξη αυτό που τόσον καιρό συζητούσες θεωρητικά. Θα μπορούσες να μείνεις πίσω και να έλεγες, 'καλά, έ, θα ήμασταν φανταστικοί γονείς’ (γέλια)
Οι επικείμενες εκλογές και η ανάγκη για συνεργασίες
Η Έφη Αχτσιόγλου εκτιμά ότι η μάχη της πρώτης κάλπης (σ.σ. 21/5) θα είναι απόλυτα ανοιχτή και πολύ δύσκολη. Κατανοεί ότι ο κόσμος είναι κουρασμένος γενικά από το κομματικό φαινόμενο, αλλά δεν του χαϊδεύει ακριβώς τα αυτιά.
“Ο κόσμος βρίσκεται σε μια φάση αποπολιτικοποίησης και είναι και λογικό, είναι κουρασμένος. Έχει περάσει μια δεκαετή, άγρια κρίση. Ως έναν βαθμό τον δικαιολογώ, από έναν βαθμό και πέρα δεν τον δικαιολογώ, γιατί εμένα δεν μου αρέσει αυτή η θέαση των πολιτών ως κάποιων που πρέπει μονίμως να χαϊδεύεις. Οι πολίτες έχουν ευθύνες, πρέπει να βλέπουν, να κρίνουν, να αξιολογούν κι όχι μόνο να απαιτούν.
Δεν συναντώ πολίτες που στο ερώτημα ‘θες να συνεχίσεις όπως είμαστε ή να αλλάξει κάτι;’, να απαντάνε ‘θέλω να συνεχίσω όπως είμαστε’. Αυτό δείχνει ότι ο κόσμος έχει ανάγκη πολιτικής αλλαγής. Θα το δούμε, έχω μία συγκρατημένη αισιοδοξία”.
“Εμείς έχουμε επιδιώξει τη συγκυβέρνηση και από θέση αρχής, με την απλή αναλογική. Η απλή αναλογική προτάσσει τις συνεργασίες. Θεωρούμε ότι πλέον πρέπει να περάσουμε στη φάση που περισσότερες πολιτικές δυνάμεις θα συνεργάζονται σε ένα πρόγραμμα, με κάποιες δεσμεύσεις, με κάποια συμφωνία. Προφανώς με κάποια ιδεολογική κατεύθυνση, αλλά όχι στη λογική κυβερνήσεων που δεν λογοδοτούν, θεωρούν ότι είναι ανίκητες και ότι δεν έχουν καμία κοινωνική ή εσωτερική αμφισβήτηση. Αλλά από θέση αρχής τη θέλουμε την κυβέρνηση συνεργασίας. Ως κόμμα, δεν βλέπουμε προνομιακούς συνομιλητές, ούτε αποκλείουμε κάποιο προοδευτικό κόμμα”.
“Η αύξηση του κατώτατου μισθού που έκανε ψηφοθηρικά πριν από λίγο καιρό η κυβέρνηση, ενώ μπορούσε να έχει κάνει εδώ και τρία χρόνια, ήταν της τάξης του 8,5% την ώρα που ο πληθωρισμός είναι κοντά στο 10%. Άρα υπάρχει απώλεια, δεν καλύπτονται οι ανάγκες.
Ο κατώτατος μισθός αφορά κάποιους εργαζόμενους. Πού είναι οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας; Πού είναι οι τριετίες; Πού είναι τα εργαλεία που θα δυναμώσουν τους μισθούς σε όλα τα επίπεδα; Όταν νομοθετείς απλήρωτες υπερωρίες, αυτό αντανακλάται στον μισθό. Άρα γι'αυτό έχουμε τη μείωση του μισθού στην Ελλάδα που λέει ο ΟΟΣΑ, και δεν αρέσει στον κύριο Μητσοτάκη”.
“Δεν ισχύει ότι υπάρχει διάσπαση εντός του κόμματος, δεν ισχύει ότι υπάρχει εσωτερική αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ πάντα ήταν ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα με πολυφωνία. Αυτό το θεωρώ και πλούτο, δηλαδή τη συζήτηση στα όργανα με τις διαφωνίες, τις συμφωνίες. Εγώ θεωρώ ότι το τελευταίο διάστημα, το κόμμα έχει τεράστια ομοιομορφία. Κάναμε ένα συνέδριο και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίστηκε ομόφωνα, νομίζω υπήρχε μόνο μία λευκή ψήφος αν θυμάμαι καλά. Δεν έχει ξανασυμβεί αυτό στην ιστορία του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ”.
Περισσότερα Personas
- Λιάνα Κανέλλη: «Το μεγαλύτερο φρένο της ζωής μου είναι που δεν αντιγύρισα το χαστούκι»
Άδωνις Γεωργιάδης: «Αν προσλάμβανα επικοινωνιολόγο, θα τον είχα στείλει προ πολλού στο ψυχιατρείο»
Θανάσης Κατερινόπουλος: «Η 17Ν θα εξαρθρωνόταν ακόμα κι αν δεν έσκαγε η βόμβα στα χέρια του Ξηρού»
Κωνσταντίνος Κυρανάκης: «Έχω δουλέψει πολύ στη ζωή μου, στην πολιτική δεν μπαίνεις για τα λεφτά»
Δόμνα Μιχαηλίδου: «Τα ιδρύματα από τη φύση τους είναι κακοποιητικά»
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
