Μέσα από μια, μάλλον, περίεργη σύμπτωση η 18η Δεκεμβρίου έχει «γεννήσει» δυο σπουδαία γεγονότα για την ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Το χρονικά πρώτο έγινε το 1865 όταν τέθηκε σε ισχύ η 13η τροπολογία του Συντάγματος που καταργούσε τη δουλεία. Το δεύτερο χρονικά έβαλε τη χώρα σε μια σκοτεινή περίοδο που το έγκλημα και η μαύρη αγορά γνώρισαν τεράστια άνθηση απειλώντας να βουλιάξουν τις ΗΠΑ σε ένα φαύλο κύκλο βίας και αίματος. Είναι η αρχή της περίφημης ποτοαπαγόρευσης.
Τι οδήγησε στην ποτοαπαγόρευση
Μπορεί να ακουστεί λίγο περίεργο αλλά κάποτε στις Ηνωμένες Πολιτείες οι άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση στο καθαρό πόσιμο νερό και έτσι στρέφονταν στο αλκοόλ προκειμένου αφενός να ξεδιψάνε και αφετέρου να ενισχύουν (;) το ανοσοποιητικό τους σύστημα! Στη συνέχεια έφτασαν στις ΗΠΑ οικονομικοί μετανάστες από την Ευρώπη και κυρίως από την Ιρλανδία και την Ιταλία που μαζί τους έφεραν και κάποιες αγαπημένες συνήθειες όπως το να γίνονται «γκολ» πίνοντας τεράστιες ποσότητες αλκοόλ.
Όλα αυτά δεν άρεσαν καθόλου στους συντηρητικούς Αμερικανούς οι οποίοι άρχισαν να πιέζουν προκειμένου να απαγορευθεί αυτή η συνήθεια που σέρνει τον άνθρωπο στον βούρκο και στον όλεθρο της ακολασίας. Εκείνη την περίοδο σχηματίστηκαν δυο δύο πανίσχυρες ομάδες πίεσης, η «Ένωση κατά των Σαλούν» (Anti-Saloon League) και η «Ένωση Γυναικών για τη Χριστιανική Εγκράτεια» (Women's Christian Temperance Union). Μέλη των δύο αυτών οργανώσεων σχημάτισαν το Κόμμα της Απαγόρευσης (Prohibition Party), που πήρε μέρος στις προεδρικές εκλογές του 1872 αλλά οριακά βρήκαν τις... δικές τους ψήφους.
Ένας από τους πρωτεργάτες της ποτοαπαγόρευσης ήταν ο Τζον Σεντ Τζον ο οποίος ως κυβερνήτης αρχικά απαγόρευσε το αλκοόλ στο Κάνσας (η πρώτη πολιτεία που έκανε κάτι σχετικό) και στη συνέχεια ως υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ έβαλε για τα καλά στη δημόσια κουβέντα το ζήτημα της καθολικής απαγόρευσης.
Σταδιακά άρχισε να αλλάζει και η κοινή γνώμη. Αν και αρχικά οι περισσότεροι διαφωνούσαν με την ιδέα της ποτοαπαγόρευσης στη συνέχεια έγιναν ένθερμοι υποστηρικτές της. Μια ημέρα σαν σήμερα, το 1917, η Αμερικανική Γερουσία εγκρίνει την ποτοαπαγόρευση. Ως το 1919 το 75% των πολιτειών είχε ευθυγραμμισθεί με τη 18η τροποποίηση του Συντάγματος, που απαγόρευσε την πώληση ή διακίνηση αλκοολούχων ποτών! Ένα χρόνο αργότερα, στις 16 Ιανουαρίου του 1920, τέθηκε σε ισχύ με το νόμο Βόλστιντ (Volstead Act). Ήταν η ληξιαρχική πράξη για την έναρξη της ποτοαπαγόρευσης.
Στην πραγματικότητα, πάντως, λέγεται πως τα κίνητρα πίσω από αυτή την απόφαση δεν ήταν και τόσο... χριστιανικά. Στην ουσία, ένα ισχυρό λόμπι, είδε να χάνει την πρωτοκαδεθρία από τους Ιρλανδούς και τους Ιταλούς και στην ουσία θέλησε να προχωρήσει σε μια... ρύθμιση της αγοράς! Τι σημαίνει αυτό; Γνώριζαν όλοι τι θα ακολουθήσει της ποτοαπαγόρευσης και το επέτρεψαν να συμβεί, ώστε, στη συνέχεια να έρθει το κράτος και να βάλει νέους κανόνες που ουσιαστικά θα έδιναν στο συγκεκριμένο λόμπι την πρωτοκαθεδρία και θα έβαζε σε δεύτερη μοίρα Ιρλανδούς και Ιταλούς. Και βέβαια, όταν πέρασαν τα 13 χρόνια της ποτοαπαγόρευσης, το κράτος ήρθε με μεγαλύτερους φόρους να ελέγξει την συγκεκριμένη αγορά, οπότε... όλοι ευχαριστημένοι!
Η άνθηση της μαφίας και ο Αλ Καπόνε
Μέχρι να γίνουν όλα αυτά, ωστόσο, η όλη ιστορία έπρεπε να πιάσει πάτο. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση τον πάτο του βαρελιού. Πριν καν συμπληρωθεί χρόνος από την επιβολή της ποτοαπαγόρευσης το οργανωμένο έγκλημα ζούσε ημέρες αφθονίας! Η μαύρη αγορά εκτοξεύτηκε, το έγκλημα έγινε καθημερινότητα. Η αστυνομία σήκωσε τα χέρια ψηλά αφού δεν μπορούσε, δεν προλάβαινε, να ελέγξει όλους αυτούς τους παράνομους χώρους που δημιουργήθηκαν και λειτουργούσαν σαν παράνομα αποστακτήρια ή σαν σημεία πώλησης αφού μέσα σε λίγους μήνες διπλασιάστηκαν!
Μέσα σε αυτό το χάος ο Αλ Καπόνε έτριβε τα χέρια του με ικανοποίηση γιατί αφενός είχε καταφέρει να ελέγχει την αστυνομία (έχοντας κανονικά στο μισθολόγιο τους αστυνομικούς που ήθελαν να έχουν ένα έξτρα εισόδημα) και αφετέρου έβγαζε τρελά λεφτά από το εμπόριο των ποτών καθώς εκμεταλλευόμενος το οικονομικό κραχ είχε προσλάβει πολλούς ανέργους οι οποίοι προκειμένου να έχουν τα προς το ζην δούλευαν στην... εφοδιαστική αλυσίδα του μεγαλομαφιόζου! Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο της ποτοαπαγόρευσης ο μεγαλομαφιόζος έβγαζε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια!
Ακόμα και οι φαρμακοποιοί έκαναν χρυσές δουλειές αφού είχαν το δικαίωμα να συνταγογραφούν αλκοόλ για φαρμακευτικούς λόγους (κάτι αντίστοιχο με αυτό που γίνεται σήμερα με την φαρμακευτική κάνναβη)! Το αλκοόλ όχι μόνο δεν καταργήθηκε, αλλά έγινε η «γλυκιά παρανομία», που αναζητούσαν όλο και περισσότεροι Τα περίφημα «speakeasies» μπαρ ξεπέρασαν σε αριθμό τις 30.000 και μετρούσαν κέρδη πολλών εκατομμυρίων. Τα συγκεκριμένα μπαρ ήταν κάτι σαν κλειστές λέσχες όπου κάποιος μπορούσε να μπει μόνο μετά από σύσταση κάποιου μέλους και εκεί μπορούσε να βρει άφθονο αλκοόλ.
Στα καλά της απαγόρευσης η δραστική μείωση των θανάτων από ασθένειες σχετιζόμενες με το αλκοόλ (π.χ. κίρρωση του ήπατος) αλλά και αυτό για τα πρώτα χρόνια αφού στη συνέχεια αυξήθηκαν οι θάνατοι που αποδόθηκαν στις «μπόμπες» ενώ ραγδαία αύξηση υπήρχε και στις τυφλώσεις και τις παραλύσεις ανθρώπων που κατανάλωναν αλκοόλ... αγνώστου προέλευσης και ποιότητας. Το 1933 επί προεδρίας Φραγκλίνου Ρούσβελτ, με την 21η τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος, ήρθη η ποτοαπαγόρευση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας με το κράτος να θέτει αυστηρούς κανόνες στη διακίνησή του. Τελευταία πολιτεία που νομιμοποίησε ξανά το αλκοόλ ήταν το Μισισίπι το 1966!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
