Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Η Αλάσκα είναι πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών στο βορειοδυτικό άκρο της Αμερικανικής Ηπείρου. Πρωτεύουσα είναι η πόλη Τζούνο, μεγαλύτερη και πιο γνωστή πόλη είναι το Άνκορεϊτζ (275.043 κάτοικοι), ενώ την Αλάσκα κατοικούν συνολικά 626.932 άνθρωποι. Η Αλάσκα είναι η μεγαλύτερη σε έκταση (1.717.855 τ.χ.), η έκτη σε πλούτο (54.627 δολάρια κατά κεφαλήν εισόδημα) και η πιο αραιοκατοικημένη (0,42 κάτοικοι ανά τ.χ.) από τις πολιτείες των ΗΠΑ. «Αλάσκα» στη γλώσσα των Εσκιμώων σημαίνει η «γη που δεν είναι νησί» και σήμερα συμπληρώνονται 64 χρόνια από τη στιγμή που έγινε ένα ακόμα αστέρι στη σημαία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Από τη Ρωσία στις ΗΠΑ
Η Αλάσκα ανακαλύφθηκε από τον Δανό, Βίτους Γιόνασεν και τον Ρώσο, Αλεξέι Κίρικοφ, το 1741. Οι πρώτοι Ρώσοι εγκαταστάθηκαν στην Αλάσκα λίγο μετά, ξεκινώντας μάλιστα εμπόριο δερμάτων με τη Σιβηρία το πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Οι Ρώσοι ήταν αυτοί που έβαλαν πρώτοι πόδι στην Αλάσκα, στα μέσα του 18ου αιώνα, επωφελούμενοι της γειτνίασης της με τη Σιβηρία, από την οποία χωρίζεται με τον Βερίγγειο Πορθμό. Ασχολήθηκαν σχεδόν αποκλειστικά με το εμπόριο της γούνας, παραμερίζοντας τους ιθαγενείς εσκιμώους Ινουίτ. Ο οξύς ανταγωνισμός με τους Γάλλους και Άγγλους εμπόρους μείωσε βαθμιαία το ενδιαφέρον τους για την περιοχή.
Η Αλάσκα αν και... ρωσικής ιδιοκτησίας, ήταν σχεδόν πάντα ένα βάρος για το τσαρικό καθεστώς. Αυτό το βάρος έγινε ακόμα μεγαλύτερο μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο του 1853-1856. Τότε η ηττημένη Ρωσία υπέφερε από τις συνέπειες, ενώ φοβόνταν επίσης μια επίθεση από τη Βρετανία, στην Άπω Ανατολή. Ο τσάρος έψαχνε τρόπους για να την ξεφορτωθεί. Προφανώς, ο φυσικός πλούτος της περιοχής ήταν άγνωστος στον Αλέξανδρο Β' και την κυβέρνησή του.
Ο Αλέξανδρος απελπισμένος για χρήματα την πούλησε – μαζί με τις Αλεούτιες νήσους - στους Αμερικανούς στις 30 Μαρτίου 1867 με αντάλλαγμα 7,2 εκατομμύρια δολάρια. Για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της αγοραπωλησίας πρέπει να τονίσουμε η Ρωσία πούλησε μια περιοχή που είναι περίπου δυόμιση φορές μεγαλύτερη από την Ουκρανία για (σημερινά) 140 εκατομμύρια δολάρια. Όσο, περίπου, δηλαδή, κοστίζει ένας ουρανοξύστης στο Μανχάταν! Οι ΗΠΑ, μάλιστα, πρόλαβε Ισπανούς και Καναδούς που επίσης ήθελαν την περιοχή και μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις με τους Ρώσους την αγόρασε την αγόρασαν στις 30 Μαρτίου 1867.
Η συμφωνία υπογράφθηκε από τον τότε πρεσβευτή της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον Εντβαρντ Στόεκλ. Ιστορικά κείμενα της εποχής εμφανίζουν μάλιστα πολλούς Ρώσους να είναι μπερδεμένοι ως προς το γιατί ο Τσάρος πούλησε μια περιοχή, που ο ρωσικός λαός είχε κατακτήσει πάνω από έναν αιώνα πριν. Επιπλέον, πολλοί στη χώρα ήταν έκπληκτοι γιατί η χώρα πούλησε την Αλάσκα σε πολύ χαμηλή τιμή.
Μια Γη από «χρυσάφι»
Αντιδράσεις, πάντως, δεν υπήρχαν μόνο στη Ρωσία για αυτή την αγοροπωλησία. Αντιδράσεις υπήρχαν και στις ΗΠΑ αλλά για τους αντίθετους λόγους. Οι αμερικανοί, από την πλευρά τους, αντέδρασαν γιατί θεώρησαν τη συγκεκριμένη αγορά... αχρείαστη ειδικά σε μια εποχή που η χώρα επούλωνε τις πληγές της από τον αιματηρό Εμφύλιο Πόλεμο. Η είδηση της εξαγοράς προκάλεσε την αντίδραση του αμερικανικού τύπου, αλλά και μελών του Κογκρέσου. Οι εφημερίδες επιτέθηκαν με δριμύτητα στον υπουργό Εξωτερικών, Ουίλιαμ Σιούαρντ, που πρωτοστάτησε στη συμφωνία. Θεώρησαν παρανοϊκό να ξοδευτούν τόσα πολλά χρήματα για ένα έρημο και απόμακρο μέρος, μονίμως χιονισμένο. Η συμφωνία αγοράς επικυρώθηκε τελικά από το Κογκρέσο στις 9 Απριλίου 1867 και στις 18 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου η Αυτοκρατορική Ρωσία μεταβίβασε την κυριαρχία της Αλάσκας στις ΗΠΑ.
Πολλοί Αμερικανοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν για ποιο λόγο ο τότε πρόεδρος Αντριου Τζόνσον χρειαζόταν 365 εκατομμύρια στρέμματα γης. Είχε ακουστεί, μάλιστα, τότε πως οι γερουσιαστές που ενέκριναν την επικύρωση της συμφωνίας είχαν δωροδοκηθεί από τον Ρώσο πρεσβευτή Στόεκλ. Αυτό, ωστόσο, δε φαίνεται να ήταν απλά μια... φήμη. Πολλοί ιστορικοί, λένε, σήμερα πως πράγματι ο Στόεκλ έλαβε ως «δώρο» 25.000 δολάρια από τον Αλέξανδρο τον δεύτερο για τις προσπάθειες του.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο χρόνος δικαίωσε τις ΗΠΑ που αγόρασαν αυτή την παγωμένη γη, ενώ σίγουρα οι Ρώσοι το μετάνιωσαν και το μετάνιωσαν πικρά και γι αυτό το λόγο πέρυσι (εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία) ορισμένοι πολιτικοί ζήτησαν να πάρει το Κρεμλίνο, πίσω την Αλάσκα!
Η Αλάσκα αποδείχθηκε ευλογημένη γη, με απίστευτο φυσικό πλούτο: χρυσό, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ξυλεία και αλιεία. Είναι ενδεικτικό πως το 1896 στον ποταμό Κλοντάικ του Γιούκον ανακαλύφθηκε κοίτασμα χρυσού. Πάνω από 100.000 ανθρωποι πήγαν εκεί μόλις έμαθαν τα «χρυσά» νέα προκειμένου να πάρουν και αυτοί ότι μπορέσουν ή ότι... προλάβουν. Το 1968 στον κόλπο Προύντο ανακαλύφθηκε μεγάλο κοίτασμα πετρελαίου. Οι αμερικανοί εγκατέστησαν εκεί μεγάλες πλατφόρμες εξόρυξης και τα λεφτά... έρεαν άφθονα, την ώρα που οι Ρώσοι κοιτούσαν και δεν πίστευαν στα μάτια τους.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
