Η Ολυμπιακή Αεροπορία έζησε ημέρες απίστευτης δόξας και λάμψης. Ήταν μια αεροπορική εταιρεία που πετούσε στις πέντε Ηπείρους. Ειδικά τη δεκαετία του 1960 ήταν η αγαπημένη ενασχόληση του Αριστοτέλη Ωνάση και η εταιρεία έζησε τη χρυσή εποχή της. Μέχρι και σε ταινία του Τζέιμς Μποντ, ο κορυφαίος (κινηματογραφικός) μυστικός πράκτορας καλεί μια καλλονή να κλείσει εισιτήριο με την Ολυμπιακή προκειμένου να ταξιδέψει στη Μαδρίτη. Από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, ωστόσο, και κυρίως από τη στιγμή που ο γιος του Αριστοτέλη Ωνάση, Αλέξανδρος, σκοτώθηκε, ο μεγιστάνας έχασε κάθε διάθεση να ασχοληθεί. Η εταιρεία σταδιακά άρχισε να χάνει την αίγλη του παρελθόντος. Από το 1975 πέρασε σε κρατικό έλεγχο και άρχισε η απότομη πτώση. Η ΟΑ θα φτάσει στο χείλος της καταστροφής στα μέσα της δεκαετίας του 90. Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 4 Ιανουαρίου 1998 θα δεχθεί ένα από τα τελειωτικά πλήγματα στο κύρος της.
Θάνατος στον «ιπτάμενο τεκέ» της Ολυμπιακής
Ο 52χρονος, αιγυπτιακής καταγωγής, Αμερικανός γιατρός Αμπίντ Χάνσον αποφάσισε να περάσει Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά σε Αίγυπτο και Ελλάδα, μαζί με την οικογένειά του. Όλα κυλούσαν, όπως τα είχε προγραμματίσει, μέχρι την 4η Ιανουαρίου. Εκείνη την ημέρα ο γιατρός μαζί με την οικογένεια του και τον προσωπικό του γιατρό και φίλο, επιβιβάστηκαν στο Μπόινγκ 747 της Ολυμπιακής (πτήση 417) για το ταξίδι της επιστροφής στη Νέα Υόρκη.
Όταν μπήκαν μέσα στο αεροπλάνο και έκατσαν στις θέσεις διαπίστωσε πως αν και θεωρητικά βρισκόταν σε θέσεις μη καπνιζόντων, άπαντες τριγύρω τους κάπνιζαν... σαν να μην υπάρχει αύριο. Ο γιατρός ενημέρωσε άμεσα το πλήρωμα του αεροσκάφους πως πάσχει από άσθμα και είναι ιδιαίτερα αλλεργικός στο παθητικό κάπνισμα. Ο γιατρός, πριν ξεκινήσει το αεροπλάνο, είχε ήδη διαμαρτυρηθεί τρεις φορές. Οι αεροσυνοδοί έκαναν αρχικά μια προσπάθεια να βρουν κενά καθίσματα. Η πτήση, ωστόσο, ήταν γεμάτη και δεν υπήρχε ούτε ένα κάθισμα άδειο.
Έτσι, στη συνέχεια, ρώτησαν αν υπήρχε κάποιος επιβάτης που θα ήθελε να αλλάξει τη θέση του με τον γιατρό Χάνσον. Όπως είναι φυσιολογικό, ωστόσο, κανείς δεν ήθελε να πάει στο πίσω μέρος του αεροπλάνου το οποίο οι επιβάτες εκείνη την εποχή χαρακτήριζαν «ιπτάμενο τεκέ»! Όταν και αυτή η προσπάθεια δεν καρποφόρησε, είπαν στον 52χρονο επιβάτη να προσπαθήσει μόνος του μήπως και βρεθεί κάποιος επιβάτης που θα ευαισθητοποιηθεί. Δυστυχώς, ούτε αυτή η τακτική έφερε κάποιο αποτέλεσμα.
Τότε οι αεροσυνοδοί είπαν στον Χάνσον πως αν θεωρούσε πως θα είχε πρόβλημα κατά τη διάρκεια της πτήσης, τότε θα ήταν καλό να αποβιβαστεί και να έρθει σε συνεννόηση με την εταιρεία προκειμένου να βρει εισιτήριο σε άλλη πτήση και σε καλύτερη θέση. Ο προσωπικός γιατρός και φίλος του Χάνσον, ωστόσο, είπε πως δεν υπάρχει τέτοιο θέμα και πως ναι μεν θα είναι μια δύσκολη πτήση αλλά δε θα κινδυνεύσει, κιόλας, ο 52χρονος.
Έτσι η πτήση ξεκίνησε. Οι επιβάτες συνέχιζαν να καπνίζουν και ο Χάνσον συνέχιζε να αισθάνεται άσχημα. Πέντε ώρες αργότερα και ενώ το Μπόινγκ 747 βρισκόταν πάνω από τον Ατλαντικό, ο Χάνσον έπαθε κρίση άσθματος. Σηκώθηκε από τη θέση του και προσπάθησε να πάει στο μπροστινό μέρος του αεροπλάνο με στόχο να αναζητήσει καθαρό οξυγόνο. Λίγα λεπτά αργότερα, ωστόσο, κατέρρευσε στον διάδρομο ανάμεσα στα καθίσματα. Ο προσωπικός γιατρός του και φίλος του που έκαναν μαζί διακοπές προσπάθησε να τον επαναφέρει αλλά αποδείχθηκε πως ήταν, πλέον, αργά. Ο Αμπίντ Χάνσον είχε αφήσει την τελευταία του αναπνοή μέσα στο αεροπλάνο της Ολυμπιακής.
Η δικαστική μάχη της οικογένειας του Χάνσον
Όταν η πτήση έφτασε στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης, οι αρχές της αμερικανικής μητρόπολης, πήραν καταθέσεις απ' όλους τους εμπλεκόμενους προκειμένου να διαπιστωθεί τι ακριβώς είχε γίνει και ο άνθρωπος έφυγε τόσο άδικα από τη ζωή. Τον Δεκέμβριο του 1998 η χήρα του Χάνσον, υπέβαλε αγωγή αποζημίωσης εναντίον της Ολυμπιακής στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Καλιφόρνιας, θεωρώντας την υπεύθυνη για τον θάνατο του ανθρώπου της, επειδή παραβίασε τα άρθρα 17 και 25 της Σύμβασης της Βαρσοβίας (1929), που ρυθμίζει τις ευθύνες των αεροπορικών εταιρειών απέναντι στους επιβάτες τους.
Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο που δόθηκε η μάχη. Η οικογένεια του νεκρού ισχυριζόταν πως υπήρχε εγκληματική αμέλεια από τη στιγμή που ο Χάνσον είχε ζητήσει για συγκεκριμένο λόγο να αλλάξει θέση και το αίτημα του δεν ικανοποιήθηκε και άρα υπήρχε παραβίαση της Σύμβασης της Βαρσοβίας. Από την άλλη η Ολυμπιακή τόνιζε πως τα προβλήματα του Χάνσον προϋπήρχαν και πως με αυτό το δεδομένο δεν μπορεί να θεωρηθεί πως ήταν ένα ατύχημα που εμπίπτει στις διατάξεις της Σύμβασης της Βαρσοβίας. Η Ολυμπιακή Αεροπορία, ωστόσο, ήταν εκτεθειμένη καθώς επέτρεπε ακόμη το κάπνισμα, αν και υπήρχε οδηγία του ICAO από το 1996 για την απαγόρευσή του, ενώ στις πτήσεις της τα τμήματα καπνιστών και μη καπνιστών ήταν ενιαία και δεν υπήρχε διαχωριστικό μεταξύ τους!
Ο δικαστής Τσαρλς Μπρέγιερ, που επελήφθη της υπόθεσης, δικαίωσε τους ενάγοντες και τους επιδίκασε ως αποζημίωση το ποσό του 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων. «Εάν το προσωπικό της Ο.Α. Είχε ανταποκριθεί εγκαίρως στις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις του Χάνσον να μετακινηθεί από τη θέση καπνιζόντων, ίσως σήμερα να ήταν ζωντανός», είπε ο δικαστής. Καθιστώντας την ΟΑ υπεύθυνη για τον θάνατο του Χάνσον, ο δικαστής επικαλέστηκε τις διατάξεις της Συνθήκης της Βαρσοβίας του 1929 και ερμηνεύοντάς τη, έκρινε ότι η μη ικανοποίηση των αιτημάτων του επιβάτη να μετακινηθεί σε θέση μη καπνιζόντων (ακόμα και πριν επιβιβαστεί στο αεροσκάφος) πρέπει να θεωρηθεί ατύχημα.
Η Ολυμπιακή Αεροπορία, προσέφυγε σε Ομοσπονδιακό Εφετείο, όμως και εκεί έχασε. Τελικά, προσέφυγε και στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ το οποίο στις 24 Φεβρουαρίου 2004 έκλεισε οριστικά την υπόθεση, δικαιώνοντας με 6 ψήφους υπέρ και 2 κατά απόλυτα την οικογένεια του Χάνσον, κάνοντας λόγο για «απρόσμενη άρνηση παροχής βοήθειας»!
Αξίζει να σημειωθεί πως οι δύο δικαστές που μειοψήφησαν τόνισαν ότι στο παρελθόν δικαστήρια της Αυστραλίας και της Βρετανίας σε παρόμοιες περιπτώσεις δικαίωσαν τις αεροπορικές εταιρείες. Σε κάθε περίπτωση, η Ολυμπιακή, μέσω ασφαλιστικής, πλήρωσε στην οικογένεια του νεκρού αποζημίωση ύψους 1,4 εκατ. δολάρια, σε μια υπόθεση που επέφερε ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία της. Η αντίστροφή μέτρηση, ωστόσο, είχε ήδη ξεκινήσει και σε λιγότερο από πέντε χρόνια αργότερα έπαψε να υπάρχει.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
