Μενού
sofia_gamos
ο γάμος της Σοφίας και του Χουάν Κάρλος | Associated Press
  • Α-
  • Α+

Η Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του 50 και στις αρχές εκείνης του 60 ήταν στην πραγματικότητα μια χώρα που προσπαθούσε ακόμα να σταθεί στα πόδια της. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και κυρίως ο εμφύλιος που ακολούθησε είχαν αφήσει βαθιές πληγές. Η οικονομία της χώρας βρισκόταν στα τάρταρα. Φτώχεια, υπανάπτυξη, στερήσεις, μετανάστευση. Ο λαός ήταν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Το κυνήγι του μεροκάματου σκληρό και το φαγητό στο οικογενειακό τραπέζι καθόλου δεδομένο. Σε εκείνη ακριβώς την περίοδο η κυβέρνηση Καραμανλή έπειτα από ισχυρές πιέσεις που είχε δεχθεί από το παλάτι αποφάσισε να περάσει νόμο στη Βουλή με την οποία το ελληνικό κράτος έδινε ένα τεράστιο ποσό «προίκα» για τον γάμο της πριγκίπισσας Σοφίας, ενόψει του γάμου της με τον πρίγκιπα της Ισπανίας Χουάν Κάρλος. Μια απόφαση που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων.

«Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία»

Ο γάμος της πριγκίπισσας Σοφίας και του πρίγκηπα της Ισπανίας Χουάν Κάρλος, μπορεί για τον απλό λαό που εκείνη την εποχή μαστιζόταν από τη φτώχεια και την εξαθλίωση να μην ήταν κάτι ιδιαίτερο, για τους «γαλαζοαίματους», ωστόσο, ήταν ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός, καθώς θα ενώνονταν δυο βασιλικές οικογένειες. Της Ελλάδας και της Ισπανίας.

Και αν κάποιοι το βλέπουν ως κοσμικό γεγονός, τα δεδομένα αλλάζουν άρδην όταν ο φτωχός λαός καλείται να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη για να... προικίσει τη μελλοντική βασίλισσα της Ισπανίας. Η κυβέρνηση Καραμανλή αρχικά αρνείται να δώσει χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η Φρειδερίκη, ωστόσο, ειδικά στην εποχή της παντοκρατορίας της, δεν ήταν από τους ανθρώπους που δεχόταν εύκολα το όχι. Ο έμπειρος βασιλιάς Γεώργιος Α' που ήξερε πως να αποφεύγει τις κακοτοπιές και τις κόντρες με τους πολιτικούς δεν υπήρχε, πλέον, και στον θρόνο καθόταν ο βασιλιάς Παύλος. Δηλαδή η... Φρειδερίκη! Αυτή είναι που όταν βλέπει ότι ο Καραμανλής δεν είναι διατεθειμένος μέσα σε συνθήκες κατάρρευσης της οικονομίας να δώσει λεφτά για τον γάμο της Σοφίας αρχίζει να πιέζει αφόρητα προκειμένου ο ελληνικός λαός να «προικίσει» την κόρη της.

Και κάπου εκεί το όλο ζήτημα από κοσμικό γίνεται πολιτικό! Ο Καραμανλής, γνωρίζοντας το τι θα προκαλέσει μια τέτοια απόφαση, ενημερώνει τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ζητά τη συναίνεσή τους. Προφανέστατα και δεν την παίρνει. Έτσι και ενώ οι πιέσεις από το παλάτι συνεχίζονται εντονότερα, στις 19 Φεβρουαρίου 1962 ο τότε ο υπουργός Οικονομικών Σπύρος Θεοτόκης καταθέτει στη Βουλή νομοσχέδιο σύμφωνα με το οποίο όχι μόνο δίνεται προίκα στη Σοφία ύψους 300.000 δολαρίων ή 9 εκατομμυρίων δραχμών, αλλά το υπέρογκο για την εποχή ποσό απαλλάσσεται από κάθε φορολογία και μπορεί να μετατραπεί σε συνάλλαγμα. 

Για να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος του ποσού αρκεί να πούμε το εξής: Στις πολυδιαφημισμένες «προίκες» που έδινε η Φρειδερίκη στις «άπορες κορασίδες», δήθεν για να δείξει πως ενδιαφέρεται για τον απλό λαό, το ποσό ήταν 1.000 δραχμές και αυτό από... χορηγίες! Ο μισθός του χωροφύλακα εκείνη την εποχή ήταν 1.700 δραχμές και του ιερέα 900 δραχμές! Στην εισηγητική έκθεση του υπουργείου Οικονομικών μάλιστα αναφέρεται ότι το ποσό αυτό προσφέρεται από τον ελληνικό λαό «...εις την αποκατάσταση της βασιλόπαιδος Σοφίας πρωτίστως προβάλλεται ως ηθική και έμπρακτος συμμετοχή αυτού εις το ευτυχές τούτο γεγονός».

Μια ημέρα σαν σήμερα, στη βουλή τίθεται προς ψήφιση ο νόμος για την «προίκα» με τον εισηγητή του νομοσχεδίου Σπύρο Θεοτόκη να προκαλεί γέλια αλλά και οργή όταν στην αρχική του τοποθέτηση κάνει λόγο για «οικονομική ανέχεια» του στέμματος και ότι η Φρειδερίκη «δεν έχει αξιόλογον περιουσίαν». Ζητά, μάλιστα, αύξηση του ποσού της προίκας!

Η αντιπολίτευση είναι στα κάγκελα ενώ η όλη υπόθεση λειτουργεί και ως πυροδοτικός μηχανισμός της λαϊκής δυσαρέσκειας η οποία εκφράζεται στους δρόμους με μεγάλες πορείες εργατών και φοιτητών. Είναι σε εκείνες τις πορείες που ακούγεται για πρώτη φορά το σύνθημα «1-1-4» αλλά και το «προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία».

Η παρέμβαση του Ωνάση και ο... υπέρλαμπρος γάμος

Μέσα σε αυτόν τον χαμό ο Αριστοτέλης Ωνάσης προσπάθησε να βγάλει από τη δύσκολη θέση την κυβέρνηση Καραμανλή. Ο μεγιστάνας προθυμοποιήθηκε να δώσει αυτός τα χρήματα για να πάψει η ένταση. Σε επιστολή που έστειλε στον πρωθυπουργό ο εφοπλιστής ανέφερε τα εξής:

«Σας εσωκλείω επιταγήν τριακοσίων χιλιάδων δολαρίων εις διαταγήν της Τραπέζης της Ελλάδος, με την κάτωθι σκέψιν και επιθυμίαν: Αν σας αρέσει, κάμνετε χρήσιν, αν όχι, μου επιστρέφετε την επιταγήν και με συγχωρείτε δια την ενόχλησιν. Πρόκειται για το ζήτημα της πριγκιπικής προικός. Δια να αποφευχθούν περαιτέρω δυσάρεσται συζητήσεις στην Βουλήν και στον τύπον με την λυπηράν αντανάκλασιν στην βασιλικήν οικογένειαν, προτείνω να δωρήσω μέσω ημών στο Δημόσιο ανωνύμως το υπό συζήτησιν ποσόν, και έτσι αποστομώνονται όλοι και τερματίζεται η πολιτική εκμετάλλευσις του θέματος αυτού. Εφρόντισα να γίνη η επιταγή εις τρόπον που να εξασφαλίζεται η ανωνυμία του δωρητού». Ο Καραμανλής δεν την έκανε δεκτή και η επιταγή γύρισε στον Ωνάση.

Τελικά, ο «γάμος του αιώνα», όπως είχε χαρακτηριστεί έγινε με... έξοδα του ελληνικού λαού. Συνολικά περισσότεροι από 100 βασιλικοί προσκεκλημένοι έφτασαν στην Αθήνα μεταξύ των οποίων και η πριγκίπισσα Άννα – Μαρία της Δανίας, η οποία συμμετείχε στην τελετή ως παράνυμφος, ενώ στη γαμήλια δεξίωση που ακολούθησε ο Κωνσταντίνος χόρευε όλη νύχτα με τη μετέπειτα σύζυγο του. Η χλιδή περίσσευε.

Οι γάμοι τελέστηκαν κατά το καθολικό και το ορθόδοξο δόγμα στην Αθήνα, στις 14 Μαΐου  του 1962. Πρώτα στον καθολικό ιερό ναό του Αγίου Διονυσίου, όπου χοροστάτησε ο Επίσκοπος Μπρίντεζι και μετά στην Μητρόπολη Αθηνών, προκειμένου να τελεστεί ο γάμος από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρυσόστομο Β’.

«Ήταν μια μέρα ηλιόλουστη και η Σοφία ήταν όμορφη. Το νυφικό της ήταν ένα δαντελλένιο όνειρο. Τη μακρυά ουρά κρατούσαν 6 παράνυμφοι, μεταξύ των οποίων η αδελφή της Ειρήνη, η αδελφή του Χουανίτο, Ινφάντη Πιλάρ, η πριγκίπισσα Ειρήνη της Ολλανδίας, η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα του Κεντ και η καλύτερη φίλη των παιδιών μου, η πριγκίπισσα Τατιάνα Ράτζβιλ. Εξη νέοι κρατούσαν τα στέφανα επάνω από τα κεφάλια του νεαρού ζεύγους. Ο σύζυγος μου στεκόταν πίσω από τη Σοφία και τον Χουανίτο και, σε μια ορισμένη στιγμή της τελετής, πήρε τα δύο στέφανα και τα διασταύρωσε τρεις φορές επάνω από τα κεφάλια τους. Το θέαμα ήταν συγκινητικό. Από τους εξώστες έπεφταν επάνω στο ζεύγος και στο εκκλησίασμα ροδοπέταλα, που μέσα στο λαμπρό φως, έμοιαζαν σαν χιονονιφάδες…», έγραφε αργότερα η Φρειδερίκη για τον γάμο της μεγαλύτερης κόρης της.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA