Μία αχανής έκταση παγωμένης γης, δύο πόλεμοι και ένα συμβολικό ποσό, έγιναν τα... τέλεια συστατικά για την αλλαγή των συσχετισμών και των δυνάμεων στην περιοχή του Βόρειου Ειρηνικού Ωκεανού. Πεδίο αυτών των αλλαγών, η Αλάσκα, που πολύ πριν γίνει μία από τις πολιτείες των ΗΠΑ, άνηκε στη Ρωσία, η οποία αναγκάστηκε, ουσιαστικά, να την πουλήσει στους Αμερικανούς, μια μέρα σαν σήμερα, στις 30 Μαρτίου του 1867.
Διαβάστε ακόμη: Νήσοι Διομήδη: Μια «πύλη» για ταξίδι στον χρόνο που μπορεί να γίνει με τα πόδια!
Πριν ακόμη αποδειχθεί πως η συγκεκριμένη περιοχή είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους, η Αλάσκα ήταν μια περιοχή που ελάχιστοι της έδιναν σημασία. Μόλις το 1725, όταν ο Ρώσος Τσάρος Πέτρος ο Μέγας έστειλε τον Βίτους Μπέρινγκ για να εξερευνήσει την ακτή της η Ρωσία άρχισε να δείχνει ενδιαφέρον για αυτήν την περιοχή. Καθώς η χώρα ολοκλήρωσε την ανατολική επέκτασή της μέσω της Σιβηρίας, πέρασε τον Βερίγγειο Πορθμό και εδραίωσε παρουσία στη βόρεια Αμερική. Στη συγκεκριμένη περιοχή όμως ελάχιστοι Ρώσοι εγκαταστάθηκαν με την Αλάσκα να ανήκει στους Ρώσους, αλλά εκείνοι να μην την έχουν εκμεταλλευτεί.
Αρκετά χρόνια αργότερα όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες επεκτάθηκαν προς τα δυτικά, στις αρχές του 1800, οι Αμερικανοί βρέθηκαν σε ανταγωνισμό με τους Ρώσους εξερευνητές και εμπόρους. Η Αγία Πετρούπολη, ωστόσο, δεν είχε τους οικονομικούς πόρους για να υποστηρίξει μια στρατιωτική παρουσία κατά μήκος της ακτής του Ειρηνικού στη Βόρειας Αμερικής και οι μόνιμοι Ρώσοι έποικοι στην Αλάσκα δεν ξεπερνούσαν ποτέ τους τετρακόσιους.
Ο εμφύλιος και ο πόλεμος της Κριμαίας
Στα μέσα του 19ου αιώνα η Ρωσία ενεπλάκη σε πόλεμο με τους Βρετανούς και τους Γάλλους συμμάχους, γνωρίζοντας μια οδυνηρή ήττα. Ο πόλεμος της Κριμαίας τελείωσε (κι αυτός σαν σήμερα, το 1856) με τη συνθήκη του Παρισίου που άφησε τη Ρωσία τραυματισμένη σε εδάφη αλλά και με τον φόβο μιας επίθεσης κυρίως από τους Βρετανούς. Υπό αυτές τις συνθήκες αποφασίστηκε να πουληθεί η Αλάσκα. Οι Ρώσοι προσέφεραν την περιοχή στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1859, πιστεύοντας ότι οι ΗΠΑ θα αντιστάθμιζαν τα σχέδια του μεγαλύτερου αντιπάλου της Ρωσίας στον Ειρηνικό, της Μεγάλης Βρετανίας (είχε ως δική της αποικία τον Καναδά).
Ο επικείμενος εμφύλιος των ΗΠΑ καθυστέρησε την πώληση, αλλά μετά τον πόλεμο, ο υπουργός Εξωτερικών William Seward ανέλαβε γρήγορα μια ανανεωμένη ρωσική προσφορά. Ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις για την πώληση της Αλάσκας στην Αμερική, αν και η κοινή γνώμη και στις δύο χώρες ήταν κατά της συμφωνίας. Πολλοί Ρώσοι δεν ήθελαν να παραχωρήσουν μια περιοχή όπου είχε ανακαλυφθεί χρυσός και οι Αμερικανοί δεν ήθελαν ένα «κουτί πάγου» όπου ζούσαν πολύ λίγοι άνθρωποι.
Στις 30 Μαρτίου 1867 , οι δύο χώρες συμφώνησαν σε ένα καθαρά συμβολικό ποσό 7,2 εκατομμυρίων δολαρίων (109 εκατομμύρια δολάρια σε αντιστοιχία το 2018), περίπου 2 σεντς το στρέμμα. Η Αμερική είχε αγοράσει 1.518.800 km2 εδάφους. Η Αλάσκα δεν θα γινόταν δεκτή ως πολιτεία στην Ένωση μέχρι το 1959, και παρέμεινε αραιοκατοικημένη μέχρι τον «πυρετό» του χρυσού στα τέλη του 19ου αιώνα.
Τρεις μήνες αργότερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Άντριου Τζόνσον ανακοινώνει την αγορά της Αλάσκας, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους η περιοχή πέρασε και επίσημα στους Αμερικανούς.
Αλάσκα: Γιατί συμφώνησαν Ρωσία και ΗΠΑ
Στα μέσα του 19ου αιώνα η Ρωσία αντιμετώπιζε οικονομικές και στρατιωτικές πιέσεις. Η διατήρηση της Αλάσκας μπορεί να φαινόταν ως βάρος για τη χώρα λόγω του κόστους διατήρησής της και της απομόνωσής της από τη ρωσική μητροπολιτική περιοχή. Παράλληλα δεν ήταν τόσο πλούσια σε πόρους όσο άλλες περιοχές της Ρωσίας και η ανάπτυξή της απαιτούσε σημαντικές επενδύσεις. Γενικά, η πώλησή της ήταν μια στρατηγική απόφαση που έδωσε στη Ρωσία τη δυνατότητα να επικεντρωθεί σε άλλα προβλήματα και ευκαιρίες, ενώ παράλληλα παρείχε στις ΗΠΑ μια σημαντική περιοχή για επέκταση και ανάπτυξη.
Από την άλλη πλευρά με το deal οι ΗΠΑ, αποκτούσαν σημαντικές ευκαιρίες για εμπορικές δραστηριότητες και για τον έλεγχο ναυτικών διαδρομών. Επίσης αύξησαν την παρουσία τους στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενισχύοντας την επιρροή τους στην περιοχή και τις γεωπολιτικές τους δυνατότητες. Συνολικά, η αγορά της Αλάσκας αποδείχθηκε κρίσιμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς παρείχε πόρους και ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη και επιτρέποντας την επέκταση της χώρας προς τον βορρά.
Πηγές: history.state.gov, britannica.com, onthisday.com
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
