Γεννήθηκε το Μάιο του 1976 με μερική απώλεια όρασης. Από μικρός ζούσε στο Ίλιον, που τότε, δεν ήταν πυκνοκατοικημένο. Αυτή η γειτονιά του έδινε ελευθερία, καθώς, τότε ως παιδί, μπορούσε να δημιουργήσει παρέες και φιλίες που κρατούν μέχρι σήμερα. Φιλίες δυνατές, φιλίες αγνές, σχέσεις ανθρωπιάς που δεν επέτρεπαν σε κανέναν να αισθάνεται άβολα για την αναπηρία που μπορεί να είχε, για τα ρούχα που φόραγε ή για την κοινωνική του τάξη.
Η απώλεια όρασης δεν τον απέτρεψε να κάνει όσα πραγματικά αγάπησε. Ο 48χρονος Δημήτρης Αμπατζής συμμετείχε στην Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου Τυφλών, είναι παραολυμπιονίκης στο ποδόσφαιρο, ενώ πλέον έχει και δικό του κανάλι μαγειρικής στο YouTube.
Μεγάλωσε σε μια εποχή που δεν υπήρχε παιδεία πάνω στο κομμάτι της αναπηρίας, όμως, το στενό του περιβάλλον δεν τον αντιμετώπισε ποτέ σαν ανάπηρο. «Φαντάσου πως ακόμα και όταν έχασα στα 14 την όραση μου, αντιμετωπίσαμε με την οικογένεια μου αυτή τη συνθήκη σαν να μην έγινε ποτέ. Ποτέ δεν το κουβεντιάσαμε και ίσως έτσι μπορεί να προσαρμοστήκαμε ευκολότερα στις νέες ανάγκες, χωρίς όμως να επιτρέψουμε να αλλάξει δραματικά ή ζωή μας», λέει ο ίδιος μιλώντας στο Reader.
«Βέβαια κανείς δεν αποφεύγει υποτιμητικές συμπεριφορές, γιατί ακόμη και τώρα που υποτίθεται πως υπάρχει ενημέρωση για την αναπηρία, συνηθίζεται να μην απευθύνεται ο λόγος στον ίδιο τον ανάπηρο, αλλά στον συνοδό του. Και γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί δυστυχώς η ενημέρωση είναι ελλιπής, και στο μυαλό του καθενός τα άτομα με αναπηρία είναι άτομα με ειδικές ανάγκες, ενώ στην πραγματικότητα οι ανάγκες είναι ίδιες, απλά ικανοποιούνται κάποιες φορές με διαφορετικό τρόπο επιτυγχάνοντας όμως το ίδιο αποτέλεσμα».
Σε σχέση με το παρελθόν τα πράγματα είναι πιο εύκολα ή πιο δύσκολα για τα άτομα με αναπηρία;
Δημήτρης: «Θεωρώ ότι σε κάποιους τομείς είναι ευκολότερα και σε κάποιους άλλους παραμένουν το ίδιο δύσκολα. Για παράδειγμα, η τεχνολογία μέσω τον smart phone και τον ηλεκτρονικών υπολογιστών μας προσφέρει κοινή γραφή κι ανάγνωση, όμως η μετακίνηση παραμένει το ίδιο δύσκολη μιας και υπάρχει πολύς κόσμος που δε σέβεται τις ράμπες, τους οδηγούς όδευσης τυφλών, τους φωτεινούς σηματοδότες και άλλα πολλά τα οποία μπορούν να δυσκολέψουν την μετακίνηση ενός ανθρώπου με οποιαδήποτε αναπηρία».
Πως προέκυψε η συμμετοχή σου στην Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου Τυφλών;
«Αυτό το υπέροχο ταξίδι ξεκινά στα τέλη του 1994. Μια ομάδα φίλων, ιδρύουμε το πρώτο αθλητικό σωματείο ατόμων με προβλήματα όρασης στην Ελλάδα, και μέσω αυτού και του αντίστοιχου που ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη, καταρτίζονται οι αποστολές της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου τυφλών, στην οποία είχα την τιμή να είμαι ανελλιπώς μέλος της από το 1996 έως και το 2007.
Το διάστημα αυτό ήταν γεμάτο από συγκινήσεις, μιας και με την εθνική είχαμε την χαρά να πανηγυρίσουμε εκτός των άλλων, ένα αργυρό και δύο χάλκινα Πανευρωπαϊκά μετάλλια. Παρόλα αυτά όμως, η ανάκρουση του εθνικού ύμνου πριν από κάθε αγώνα στην παραολυμπιάδα της Αθήνας όπου και κατακτήσαμε την τέταρτη παραολυμπιακή θέση, είναι κάτι το οποίο θα μείνει για πάντα χαραγμένο στις καρδίες όλων μας, μιας και πιστεύω πως ήταν και η μεγαλύτερη κατάκτηση μας.
Στην ουσία η παρέα μεγάλωσε, έγινε οικογένεια και πολύ γρήγορα η οικογένεια αυτή δέθηκε πολύ μέσα από διακρίσεις, κούραση, πολύ προπόνηση, εμπειρίες και αγάπη για το άθλημα. Ήταν ένα διαρκές ταξίδι ανά τον κόσμο, στο οποίο εκτός των πολλών αγώνων και προπονήσεων, είχα την ευλογία να γνωρίσω πολιτισμούς κι ανθρώπους οι οποίοι έχουν παίξει σημαντικό ρόλο για τον τρόπο που αντιμετωπίζω τα πράγματα σήμερα».
Πιστεύεις ότι στην Ελλάδα υπάρχει συμπερίληψη στον αθλητισμό για τα άτομα με αναπηρία;
«Συμπερίληψη στον αθλητισμό; Δεν θα το έλεγα. Δεν βλέπω να υπάρχουν αθλητικές μεταδώσεις αναπηρικών αθλημάτων σε κανένα κανάλι. Με το ζόρι προβάλλονται κάθε τέσσερα χρόνια κάποιες στιγμές από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Δυστυχώς στην χώρα μας προβάλεται ότι πουλάει κι όχι ότι θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενημέρωση».
Θεωρείς ότι στην Ελλάδα υπάρχει εργασιακός αποκλεισμός για τα άτομα με αναπηρία ή πιστεύεις ότι πλέον υπάρχει αποδοχή και ορατότητα;
«Δεν θα τον έλεγα αποκλεισμό, αλλά έλλειψη γνώσης για την παραγωγικότητα των αναπήρων. Κι αυτό γιατί; Γιατί στην χώρα μας αν ένας ανάπηρος καταξιωθεί επαγγελματικά παρουσιάζεται ως φαινόμενο, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί ίσως με κάποιες παραπάνω δυσκολίες να έχει καταφέρει ότι και ο συνάδελφος του ο οποίος δεν έχει κάποια σωματική βλάβη. Και θα σου δώσω το δικό μου παράδειγμα.
Εγώ, από το 18 και μετά, έχω εργαστεί σαν μουσικός, ως τεχνικός ηλεκτρονικών υπολογιστών, δημοτικός υπάλληλος στο δήμο Ιλίου και για αρκετά χρόνια εργάζομαι παράλληλα και στην δική μου επιχείρηση. Μπορεί για όλα αυτά να έχω αντιμετωπίσει παραπάνω δυσκολίες από ένα συνομήλικό μου με τα ίδια θέλω και τις ίδιες ευκαιρίες, όμως στο τέλος της μέρας το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Κι εφόσον έχουμε κοινό αποτέλεσμα, ας κρατήσουμε αυτό και ας επιλέξουμε την δημιουργία ίσων ευκαιριών για όλους, μέσω των οποίων μπορούν να γίνουν ξεκάθαρες οι ανάγκες και να καμφθούν τα προβλήματα. Άρα πιστεύω πως η σωστή προβολή χωρίς να ηρωοποιούμε ή να ωραιοποιούμε τις επαγγελματικές καταστάσεις, είναι ο δρόμος για περισσότερες ευκαιρίες στους νεότερους».
Πως αποφάσισες να ανοίξεις κανάλι στο YouTube που έχει να κάνει με τη μαγειρική; Είναι κάτι που ασχολείσαι στον ελεύθερό σου χρόνο;
«Ελεύθερος χρόνος δεν υπάρχει πολύς, όμως από μικρό με θυμάμαι να προσπαθώ να είμαι σε μια κουζίνα. Αρχικά για να τσιμπολογώ και να τρώω ό,τι μαγειρεύονταν, κι έπειτα για να πειραματίζομαι με πολύ απλές παρασκευές. Όλο αυτό μου φαινόταν πολύ δημιουργικό και κάπως έτσι άρχισα να θέλω να μαγειρεύω ολοένα και περισσότερο για να ευχαριστήσω τους αγαπημένους μου μόνος μου.
Τώρα γιατί και πως δημιουργήθηκε το κανάλι Blindfoodie (www.youtube.com/@blindfoodie); Η πρώτη σκέψη όπως και πολλά άλλα πράγματα στις ζωές όλων μας, ήρθε εν μέσω καραντίνας. Με εξίταρε πολύ η σκέψη πως οποιοσδήποτε που φοβόταν για τους δικούς του λόγους να μαγειρέψει, μπορεί να το τολμούσε αν έβλεπε να μαγειρεύει ένας άνθρωπος που του λείπει μια αίσθηση. Επίσης ήθελα πολύ να μεταφέρω τις συνταγές μου -που είναι υπολογισμένες σε υδατάνθρακες- σε γονείς παιδιών που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1 όπως η κόρη μου, μιας και οι πάσχοντες από αυτόν τον τύπο διαβήτη πρέπει να μετρούν τους υδατάνθρακες που λαμβάνουν από κάθε είδους τροφή.
Όπως καταλαβαίνεις όμως, για να υλοποιηθεί όλο αυτό που είχα στο κεφάλι μου, υπήρχαν πολύ βασικά προβλήματα. Δεν είχα ούτε την τεχνογνωσία, ούτε τον εξοπλισμό. Το πρώτο βήμα ήταν να βρω εκείνους που θα αποτελέσουν μαζί με εμένα την ομάδα αυτής της ερασιτεχνικής προσπάθειας. Στην ουσία είναι η Κατερίνα Κούλελη που είναι σύζυγος, - σύντροφος, - μητέρα των παιδιών μας και μεγαλύτερη υποστηρίκτρια των οραμάτων μου και η Μαρία Δρούλια, η οποία συγγενικά μπορεί να αναφέρεται ως ξαδέρφη, όμως όλα αυτά τα χρόνια έχει αποδειχτεί πολύ περισσότερα.
Δεν μας πήρε πολύ για να το αποφασίσουμε, οπότε, κάπως έτσι λοιπόν, ξεκίνησε το Μαράκι να φτιάχνει τα πρώτα γραφικά, εγώ να διαβάζω και να ψάχνω για να δω πως θα κάνουμε το μοντάζ και το κανάλι, και η Κατερίνα, να οργανώνει την κουζίνα και να ψάχνει για εξοπλισμό. Όλο αυτό όπως καταλαβαίνεις μας πήρε καιρό για να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, οπότε το πρώτο μοντάζ το τελειώνει η Κατερίνα στις 2/10/2022, ημέρα που το Blindfoodie αποκτά το πρώτο του βίντεο».
Ποιο φαγητό είναι η σπεσιαλιτέ σου; Ποιος είναι ο στόχος του καναλιού; Θέλεις να περάσεις ένα μήνυμα συμπερίληψης;
«Τα μηνύματα τα αντιλαμβάνεται και τα επεξεργάζεται καθένας από μας με το δικό του τρόπο. Για μένα αρκεί να πιστεύουν όλοι στον εαυτό τους και να κατανοούν το ότι εφόσον μπορεί ένας, μπορούν όλοι. Όσο για σπεσιαλιτέ δεν θα σου πω κάτι, θα σε προσκαλέσω να φτιάξεις κάποια από αυτά που μαγειρεύω και να μου πεις εσύ!».
Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου ως προς το κανάλι; Υπάρχουν άτομα που σου στέλνουν μηνύματα;
«Να σου πω την αλήθεια είμαι πολύ ικανοποιημένος. Κι αυτό γιατί; Γιατί το Blindfoodie δείχνει να πετυχαίνει το στόχο του. Είναι αρκετά τα μηνύματα που λαμβάνουμε από γονείς που είτε μας προτρέπουν να συνεχίσουμε, είτε μας ζητούν την παρουσίαση μιας συγκεκριμένης συνταγής, αρκετά αυτά που μας γράφουν για το πόσο τους άρεσε μια συνταγή, και είναι κι εκείνα που μας ρωτούν για εργαλεία που βλέπουν να χρησιμοποιώ.
Και με αυτή την αναφορά, θα μου επιτρέψεις να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες σε όλους όσους έχουν αγκαλιάσει και παρακολουθούν το Blindfoodie, ελπίζοντας να μην έχω αφήσει εκ παραδρομής κανένα μήνυμα που δεν έχω απαντήσει. Το αναφέρω αυτό γιατί δεν υπάρχει κάποια ομάδα διαχείρισης των social».
Θεωρείς ότι τα social media είναι προσβάσιμα για τους ανθρώπους με οπτική αναπηρία;
«Όχι όλα, το Facebook και το Youtube είναι σε πολύ καλό επίπεδο προσβασιμότητας. Το Instagram λιγότερο και το TikTok ακόμα πιο λίγο. Οπότε αν κάποιος θέλει να επικοινωνήσει μαζί μου ας χρησιμοποιήσει ανάλογα με ότι έχει, τα social με τη παραπάνω σειρά. Βέβαια υπάρχουν και η Κατερίνα με τη Μαρία οι οποίες θα δουν κάτι που δεν θα δω εγώ, απλά το αναφέρω για να είναι η επικοινωνία μας πιο άμεση».
Ποια είναι τα μεγαλύτερα στερεότυπα που υπάρχουν γύρω από την αναπηρία;
«Το χειρότερο από όλα και το μεγαλύτερο ίσως στερεότυπο, είναι ότι οι περισσότεροι πιστεύουν πως όλα μπορούν να τα κάνουν καλύτερα από έναν ανάπηρο. Κάποιες φορές μπορεί να ισχύει όμως κάποιές άλλες όχι. Φυσικά κάποιος που βλέπει μπορεί να οδηγήσει καλύτερα από εμένα γιατί εγώ δεν οδηγώ. Αν κάτσουμε όμως να μαγειρέψουμε παρέα, το αποτέλεσμα δεν θα έχει διαφορά. Μπορεί να λειτουργούμε λίγο διαφορετικά μέσα στην κουζίνα γιατί εμένα μου λείπει μια αίσθηση, όμως το αποτέλεσμα θα είναι στο τέλος το ίδιο».
Τι σε εξοργίζει ως προς την αντιμετώπιση των ανθρώπων απέναντι στα άτομα με αναπηρία; Ρωτάω καθώς το πιο απλό και ταυτόχρονα τραγικό παράδειγμα είναι πως καθημερινά βλέπουμε παρκαρισμένα αυτοκίνητα σε ράμπες για ΑμεΑ.
«Δεν εξοργίζομαι με κάτι, γιατί όπως είπα νωρίτερα, μπορεί να είναι αρκετοί εκείνοι που δεν σέβονται τις ράμπες οι τους οδηγούς όδευσης τυφλών, όμως δεν έχω καταλήξει αν είναι περισσότεροι εκείνοι που το κάνουν από αναισθησία ή αυτοί που εμποδίζουν από άγνοια. Κι αν το κάνει από επιλογή γιατί πρωτίστως δεν σέβεται τον εαυτό του μπορεί μέσω των αρχών να τιμωρηθεί, αν όμως είναι από άγνοια δεν πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να είναι ενήμερος;».
Αν μπορούσες να κάνεις τρεις προτάσεις στην Κυβέρνηση για την προσβασιμότητα και τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αναπηρία, ποιες θα ήταν αυτές;
«Η αλήθεια είναι πως δεδομένου ότι τα χρήματα που δαπανούνται -ειδικά τα τελευταία χρόνια- για την προσβασιμότητα είναι αρκετά, θεωρώ πως αν αλλάξει ένα πράγμα, το αντίκτυπο που θα έχει στο πεδίο θα μας εκπλήξει, οπότε αυτό θα πρότεινα. Είναι πολύ απλό, μπορεί να υλοποιηθεί σε μια νύχτα και ανοίγει θέσεις εργασίας για τους ανάπηρους.
Αρκεί να αποφασιστεί η σύσταση μιας υπηρεσίας αξιολόγησης της προσβασιμότητας όλων των έργων από τους ίδιους τους τελικούς χρήστες. Για σκέψου, πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα αν αξιολογούνταν πριν από την παραλαβή τους τα πεζοδρόμια και οι ιστοσελίδες από καταρτισμένους αναλόγως ανάπηρους χρήστες;
Σε διαβεβαιώ πως θα ήταν καλύτερα γιατί αφενός μεν θα ήταν σε λίγα χρόνια όλα προσβάσιμα για όλους, και, αφετέρου, τα χρήματα που θα δαπανιούνταν για ανακατασκευές λόγω έλλειψης πρόσβασης θα ήταν ελάχιστα. Με λίγα λόγια, επιτρέψτε μας να αποφασίζουμε εμείς αν είναι κάτι πραγματικά προσβάσιμο για μας, για να μπορείτε να μας βλέπετε και να το χρησιμοποιούμε».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
