Η προσγείωση ενός αεροπλάνου δεν είναι τόσο απλή υπόθεση για έναν κυβερνήτη, ιδιαίτερα όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες. Στην Ελλάδα, υπάρχουν ορισμένα αεροδρόμια που ανεβάζουν τον βαθμό δυσκολίας στην προσγείωση ενός αεροσκάφους - είτε λόγω των οροσειρών που μπορεί να υπάρχουν σε κοντινή απόσταση, είτε εξαιτίας των καιρικών φαινομένων και των δυνατών ανέμων, είτε λόγω των περιορισμένων υποδομών, ιδιαίτερα σε νησιωτικές περιοχές.
Ο 35χρονος Παναγιώτης, είναι είναι εδώ και επτά χρόνια πιλότος και αυτή τη στιγμή εργάζεται σε μεγάλη ελληνική αεροπορική εταιρεία. Ο ίδιος μίλησε στο Reader για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πιλότοι κατά την προσέγγιση, τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, το πώς αντιμετωπίζουν τους ανέμους, ενώ ανέφερε τα πιο ιδιόμορφα αεροδρόμια στη χώρα που η προσγείωση γίνεται μόνο από πιλότους με χρόνια εμπειρίας.
«Ο άνεμος καθιστά δύσκολες τις προσγειώσεις»
«Στην προσγείωση κάθε αεροσκάφους, υπάρχουν κάποιες δυσκολίες οι οποίες έχουν να κάνουν πιο πολύ με τον άνεμο και τη ροή του άνεμου. Δηλαδή μια τυρβώδης ροή (turbulence), δημιουργεί δυσκολίες στο αεροπλάνο να μπορέσει να ακολουθήσει την πορεία του», αναφέρει ο Παναγιώτης.
«Είναι σαν να προσπαθείς να περπατήσεις και να σε φυσά ένας πολύ δυνατός άνεμος από όλες τις πλευρές, οπότε δυσκολεύεσαι να ισορροπήσεις. Κάπως έτσι είναι και το αεροπλάνο. Ουσιαστικά, όταν έχουμε τυρβώδη ροή, ανακατεμένο άνεμο, το αεροπλάνο δεν ξέρει πώς να κουνηθεί και παρασύρεται δεξιά και αριστερά από τον άνεμο, ενώ κινητήρες μία κόβουνε, μία επιταχύνουνε. Γιατί το αεροπλάνο σε αντίθεση με το τρένο ή με το αυτοκίνητο, είναι ένα μέσο το οποίο κινείται και στις τρεις διαστάσεις».
Άρα, η πορεία του επηρεάζεται πολύ από τον αέρα, λέει ο ίδιος. «Είναι ο άνεμος ο οποίος πολλές φορές οφείλεται είτε σε κάποια καταιγίδα που υπάρχει κοντά, ή οφείλεται σε βουνά που υπάρχουν δίπλα στο αεροδρόμιο. Όταν φυσάει, κυρίως το μεσημέρι που έχει καταβατικούς ανέμους, περνάει αέρας πάνω από το βουνό και έρχεται μέσα στο αεροδρόμιο, οπότε δημιουργεί πολύ μεγάλες δυσκολίες στο να μπορεί να ελεγχθεί το αεροσκάφος, όπως θέλουν οι χειριστές του να ελεγχθεί».
Πολλά αεροδρόμια στην Ελλάδα είναι δίπλα σε βουνά, επειδή δεν υπήρχε άλλος χώρος να φτιαχτούν. Ιδιαίτερα σε μικρά νησιά -όπως είναι η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Μήλος- όπου είναι πολύ περιορισμένος ο χώρος και έχει μικρούς διαδρόμους, σημαίνει ότι για να προσγειωθεί ένα αεροσκάφος δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμού: πρέπει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να φρενάρει και να σταματήσει.
«Ένα τζετ αεροσκάφος θέλει γύρω στα 1.500 μέτρα για να σταματήσει φυσιολογικά. Και σκεφτείτε ότι οι διαδρόμοι σε πολλά αεροδρόμια, όπως της Σαντορίνη, ίσα που περνάει τα δύο χιλιόμετρα. Είναι οριακό οπότε έχουμε λίγα περιθώρια αντιδράσεων σαν χειριστές. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε αλέρτ, δηλαδή ότι άμα δούμε ότι κάτι δεν μας αρέσει, δεν θα διστάσουμε αμέσως να φύγουμε και να γυρίσουμε πίσω στην Αθήνα ή να κάνουμε μία άλλη προσπάθεια.
Η εταιρεία το γνωρίζει αυτό και οι επιβάτες θα ενημερωθούν. Οπότε θα πάμε με κάποια επόμενη πτήση όταν οι συνθήκες, κυρίως του ανέμου, το επιτρέψουν», επισημαίνει ο Παναγιώτης.
Τα πιο ιδιόμορφα αεροδρόμια στην Ελλάδα
Η χώρα μας, λόγω του μεγάλου νησιωτικού συμπλέγματος, έχει πάρα πολλά αεροδρόμια, μερικά εκ των οποίων θεωρούνται πρόκληση για τους πιλότους.
«Θα σε εκπλήξω, αλλά το πιο δύσκολο αεροδρόμιο για προσγείωση δεν είναι σε κάποιο νησί, αλλά στα Ιωάννινα. Αυτό συμβαίνει διότι το συγκεκριμένο αεροδρόμιο βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη λίμνη των Ιωαννίνων, λίγο έξω από την πόλη. Τον χειμώνα έχει πάρα πολλή ομίχλη, με αποτέλεσμα να καθιστά δύσκολο το να δούμε το αεροδρόμιο και να το προσεγγίσουμε.
Επίσης, βρίσκεται ανάμεσα σε πολύ ψηλά βουνά, καθώς είναι μέσα στην οροσειρά της Πίνδου, άρα είναι πολύ λίγα τα περιθώρια να αντιδράσουμε. Πρέπει να ακολουθήσουμε συγκεκριμένες διαδικασίες, συγκεκριμένα ύψη, συγκεκριμένες ταχύτητες για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε το συγκεκριμένο αεροδρόμιο. Και από τα γύρω βουνά, όπως το όρος Μιτσικέλι που βρίσκεται βόρεια των Ιωαννίνων, φέρνει δυνατούς ανέμους μέσα στο αεροδρόμιο οι οποίοι είναι κυρίως βόρειο-δυτικής διεύθυνσης», εξηγεί.
«Ακόμα και πολύ έμπειροι κυβερνήτες, που είναι στη συνταξιοδότηση και έχουν πετάξει διάφορους τύπους αεροπλάνων, έχουν την ίδια γνώμη πως πρόκειται για το πιο δύσκολο αεροδρόμιο για να το προσεγγίσεις και να προσγειωθείς. Επίσης και η πίστα του αεροδρομίου είναι λίγο παλιά, δηλαδή δεν έχει καλή σήμανση για να μπορέσει να τροχοδρομήσει το αεροσκάφος, να φτάσει μπροστά από τερματικό σταθμό».
Ως πιλότος λέει πως σε κάθε πτήση, σε κάθε προσγείωση, πάντα ανεβαίνουν οι παλμοί του. Κι αυτό γιατί προσπαθεί ο οργανισμός να έχει όλες τις αισθήσεις οξυμένες για να είναι έτοιμος μέσα σε δευτερόλεπτα να αντιδράσει σε κάθε συνθήκη και αν χρειαστεί, ακόμα και να γυρίσει πίσω.
«Αυτό που κάνουμε πριν από κάθε πτήση είναι ότι έχουμε συζητήσει με τον συνάδελφο που δουλεύει μαζί και έχουμε βάλει κάποια όρια στο τι θα κάνουμε σε κάθε περίπτωση. Θα κάνουμε μια ανακύκλωση, θα ακολουθήσουμε μια συγκεκριμένη διαδικασία προσέγγισης, η οποία βασίζεται πάνω σε όργανα, σε ραδιοβοηθήματα δηλαδή, που μας λένε πώς θα κινηθούμε -σαν ένας δρόμος, σκέψου, που δεν μπορούμε να τον δούμε οπτικά, αλλά τον ακολουθούμε από τα βοηθήματα που μας λένε την απόσταση από το αεροδρόμιο και ότι βρισκόμαστε σε αυτή την ακτίνα του κύκλου του αεροδρομίου.
Οπότε ξέρουμε ότι ακολουθούμε μια ενόργανη διαδικασία, η οποία μας απομακρύνει από το αεροδρόμιο, μας πηγαίνει σε ένα σημείο πιο ήρεμο που δεν έχει εμπόδια, για να σκεφτούμε αν θα ξαναπροσπαθήσουμε, ενώ έχουμε πάντα την άδεια από την εταιρεία να γυρίσουμε πίσω. Από τη στιγμή που μια συνθήκη μας κάνει να μην αισθανόμαστε σίγουροι, ποτέ η εταιρεία δε θα μας βάλει σε διαδικασία να λογοδοτήσουμε, ιδιαίτερα σε αυτά τα δύσκολα, ιδιόμορφα αεροδρόμια».
Το αμέσως επόμενο πιο δύσκολο αεροδρόμιο, είναι σε ένα νησί, και συγκεκριμένα στη Σάμο. Όπως λέει ο Παναγιώτης, «στα επτάμιση χρόνια που είμαι στην εταιρεία, παραδέχθηκα ότι εκεί είναι όντως δύσκολα τα πράγματα στην προσγείωση. Μια φορά το έχω αισθανθεί ότι ίσως θα ήταν καλύτερα να γυρίσουμε πίσω, αλλά τελικά πήγαν όλα καλά χωρίς πρόβλημα. Βέβαια ο κυβερνήτης ήταν πολύ πιο έμπειρος από εμένα. Πρέπει να αναφέρουμε ότι στα δύσκολα μέρη, υπάρχουν συγκεκριμένοι κυβερνήτες με πάρα πολλή εμπειρία και έχουμε εκπαιδευτεί να πηγαίνουμε στα αεροδρόμια».
Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, οι πιλότοι στην αρχή πήγαιναν στην Φρανκφούρτη της Γερμανίας όπου είχε εξομοιωτές πτήσης. Ωστόσο πλέον, υπάρχουν καινούργιοι εξομοιωτές και στο Ελευθέρος Βενιζέλος, όπου πηγαίνουν και κάνουν προσομοίωση στο πώς προσεγγίζουν σ' αυτά τα αεροδρόμια. «Και πέρα από την Ελλάδα, δύσκολα αεροδρόμια είναι αυτό του Σεράγεβο στη Σερβία, του Ίνσμπρουκ, το οποίο επίσης είναι μέσα στα βουνά της Αυστρίας και το αεροδρόμιο της Τενερίφης στα Κανάρια Νησιά».
«Υπάρχουν και άλλα δύσκολα αεροδρόμια που χρειάζεται κάποια εκπαίδευση, την οποία κάνουμε στους εξομοιωτές ξανά και ξανά με έμπειρους κυβερνήτες οι οποίοι μας δίνουν οδηγίες για το τι ύψος πρέπει να έχουμε σε κάθε σημείο της προσγείωσης, τι πρέπει να βλέπουμε, πως πρέπει να είναι στραμμένο το αεροπλάνο, αλλιώς θα πρέπει να φύγουμε», λέει.
«Αυτό που κάνουμε πολύ είναι φυσικά συνεχόμενη εκπαίδευση. Δηλαδή φροντίζει και η εταιρεία, αλλά και εμείς οι ίδιοι να διαβάζουμε συνέχεια τη βασική θεωρητική γνώση. Έπειτα, όλα αυτά που διαβάζουμε πρέπει να τα δούμε στην πράξη. Πλέον οι προσομοιώσεις πλησιάζουν την πραγματικότητα πάνω από 97%. Δηλαδή ο κάθε εξομοιωτής κάνει ό,τι θα έκανε και ένα πραγματικό αεροσκάφος».
«Δεν υπάρχει λόγος φόβου στις αναταράξεις»
Ένα από τα κομμάτια της πτήσης που μπορεί να τρομάξει τους περισσότερους επιβάτες είναι οι αναταράξεις του αεροπλάνου - που μπορεί να είναι ήπιες ή εντονότερες. Αρχικά, όπως λέει ο Παναγιώτης, «οι αναταράξεις χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: αυτές που προέρχονται από καταιγίδες, δηλαδή από νέφη, τις οποίες μπορούμε να τις προβλέψουμε αρκετά εύκολα γιατί έχουμε ραντάρ καιρού πάνω στο αεροπλάνο, άρα προσπαθούμε να τις αποφύγουμε και να περάσουμε όσο το δυνατόν πιο μακριά τους.
Μετά, οι αναταράξεις οι οποίες λέγονται clear air turbulence, δηλαδή αναταράξεις σε καθαρό αέρα, οι οποίες δημιουργούνται συνήθως από αέριες μάζες κρύες ή θερμές ή από αεροχείμαρρους που είναι σαν ποτάμια αέρα με πολύ μεγάλη ταχύτητα που αποκολλούνται από τον πόλο και κατεβαίνουν προς τα κάτω, τις οποίες δεν μπορούμε να προβλέψουμε άρα ενδέχεται να πέσουμε ξαφνικά πάνω τους.
Ωστόσο στην Ευρώπη που πετάνε πολλά αεροσκάφη, έχουμε συνεχώς αναφορές από τους συναδέλφους που μπορεί να έχουν πέσει σε, light, moderate ή heavy turbulence (=σε ελαφριές, μεσαίες ή βαριές αναταράξεις). Προσωπικά στα 7,5 χρόνια δεν έχω πέσει ποτέ σε βαριές αναταράξεις. Γενικά στην Ευρώπη δεν έχουμε ποτέ βαριές αναταράξεις. Τέτοιες έντονες αναταράξεις υπάρχουν κυρίως στον Ισημερινό που υπάρχουν και τρομερά φαινόμενα πολύ πιο δυνατά από ό,τι στο Βόρειο και το Νότιο ημισφαίριο».
Άρα με τα σύγχρονα συστήματα και με τις αναφορές από τους υπόλοιπους πιλότους, πλέον σε μεγάλο βαθμό ο κάθε κυβερνήτης ξέρει τι να περιμένει σε κάθε πτήση. «Έχουμε διαδικασίες όπου δένουμε τις ζώνες, κάθεται ο κόσμος στη θέση του, σταματάει αμέσως το service που πραγματοποιείται από το πλήρωμα καμπίνας και το αεροπλάνο δεν υποφέρει καθόλου το ίδιο από αναταράξεις. Θα κατέβει σε ένα χαμηλότερο ύψος να έχουμε περισσότερα περιθώρια αντιδράσεων και δεν υπάρχει κανένας κινδυνος να συμβεί κάτι απ' τις αναταράξεις».
«Είναι σα να βρίσκεσαι σε ένα καράβι που πηγαίνει και σε κουνάει λίγο και ζαλίζεσαι, αλλά δεν κινδυνεύει από το κούνημα, θα κινδυνεύει από μία σφοδρή καταιγίδα που θα έμπαινε μέσα. Το ίδιο συμβαίνει με το αεροπλάνο. Αν μπει σε καταιγίδα μπορεί να υπάρχει μία επικίνδυνότητα, αλλά δεν μπαίνουν ποτέ μέσα σε καταιγίδες. Μπορεί να χρειαστεί να φύγουμε και να πάμε σε κάποιο αεροδρόμιο, άμα δούμε ότι δεν μπορούμε να πλησιάσουμε ένα αεροδρόμιο λόγω καταιγίδων».
Τα αεροπορικά δυστυχήματα και η φοβία των επιβατών
Τα τελευταία χρόνια κάποια αεροπορικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί -με πιο πρόσφατη την αεροπορική τραγωδία με την Air India, έχουν δημιουργήσει φόβο ή καχυποψία στους επιβάτες σε σχέση με τον τύπο αεροσκαφών που επιλέγουν. Ωστόσο, «πρέπει να πούμε πως μιλάμε για διαφορετικά αεροσκάφη, διαφορετικών χρόνων και διαφορετικής σχεδίασης, άρα σίγουρα δεν μπορούμε να βάζουμε όλα τα Boeing στο ίδιο τσουβάλι», λέει ο Παναγιώτης.
«Άμα δούμε στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, έχουμε σχεδόν μηδενικά δυστυχήματα και ελάχιστα ατυχήματα τα οποία δεν είχαν κανένα τραυματισμό, μόνο κάποιες βλάβες σε μέρος στα αεροσκάφους. Οπότε ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο δεν χρειάζεται να κοιτάμε κανέναν τύπο αεροσκάφους αν θα πάμε σε Boeing και σε Airbus. Υπάρχουν αυστηρές διαδικασίες, τρομερός έλεγχος, καταπληκτική εκπαίδευση των πιλότων και από την Ευρωπαϊκή Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας όπως και από τις υπηρεσίες πολιτικής αεροπορίας της εκάστοτε χώρας γίνονται τρομεροί έλεγχοι για να βεβαιωθούν ότι τα αεροσκάφη είναι ασφαλή.
Άρα αν κάποιο αεροσκάφος οποιαδήποτε τύπου θεωρούταν ότι ήταν επικίνδυνο, δεν θα πέταγε στην Ευρώπη, δεν θα του έδιναν άδεια. Οπότε έχει να κάνει με το μέρος που βρίσκεσαι καθώς υπάρχει ομοιοτυπία στα μέτρα ασφαλείας. Καθημερινά πετάνε χιλιάδες αεροσκάφη πάνω από τον πλανήτη, σχεδόν όλη η γη είναι καλυμμένη από αεροσκάφη και έχουμε ελάχιστα δυστυχήματα. Ωστόσο σε χώρες που δεν είναι πλήρως αναπτυγμένες, μπορεί κάποιοι κανόνες ασφαλείας να ξεφύγουν λίγο. Όμως ειδικά από ευρωπαϊκές εταιρίες δεν υπάρχει κανένας απολύτως φόβος.
Τώρα όταν πηγαίνουμε σε μια χώρα του εξωτερικού κυρίως σε Ασία και Αφρική, υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι αεροσκαφών - ρώσικα, βραζιλιάνικα, κινέζικα - όπου δεν μπορούμε να ξέρουμε αν τηρούνται στο 100% όλες οι συνθήκες ασφαλείας. Οπότε καλύτερα για μένα να επιλέγετε μια πολυεθνική αεροπορική εταιρεία, η οποία ανήκει και σε κάποιο μεγάλο όμιλο.
Από την άλλη αν πάμε σε μια εταιρεία που δεν την έχουμε ακούσει ποτέ και πετάει κάποιο αεροσκάφος το οποίο δεν καταλαβαίνουμε καν τι είναι, καλύτερα να το αποφύγουμε αν έχουμε κάποια φοβία με τα αεροπλάνα. Εμένα θα μου άρεσε σαν εμπειρία αλλά δεν θα το πρότεινα σε άλλους.
Ακόμα και σε αυτό, είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να πάθεις κάτι σε σχέση με το να πας σε μια τέτοια χώρα και να οδηγείς ένα αμάξι. Γενικά όμως υπάρχει ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας, ο οποίος έχει έδρα το Τορόντο και ελέγχει τις χώρες που είναι μέλη του ΟΗΕ έχει θεσπίσει πάρα πάρα πολύ ψηλά στάνταρ σε παγκόσμιο επίπεδο, απλά η Ευρώπη έχει ακόμα πιο υψηλά στάνταρ από ό,τι έχει ο υπόλοιπος κόσμος».
Κλείνοντας, όπως λέει ο Παναγιώτης, «θέλω να ξέρει ο κόσμος ότι υπάρχει τρομερή εκπαίδευση στους πιλότους, στους μηχανικούς, στο πλήρωμα καμπίνας, οι έλεγχοι στα αεροπλάνα μας είναι συνεχόμενοι και σχεδόν καθημερινό σε όλους τους προορισμούς που πηγαίνουμε. Είναι το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς.
Είναι κατανοητό ότι υπάρχει φοβία μέσα σε έναν κλειστό χώρο που δεν βλέπεις γύρω σου τι γίνεται καθώς ο άνθρωπος δεν έχει μάθει να υπάρχει στον αέρα. Ωστόσο δεν υπάρχει κανένας πραγματικός λόγος να φοβάται κάποιος εμπιβάτης. Μπορεί να εμπιστευτεί τις αεροπορικές εταιρίες σίγουρα στην Ευρώπη σε πολύ μεγάλο βαθμό και στο μεγαλύτερο μέρος της Υφηλίου».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
