Δεν είχε σκεφτεί ποτέ τη μητρότητα. Θεωρούσε ότι, σαν άνθρωποι, έχουμε να κάνουμε πολλή δουλειά με τον εαυτό μας για να κάνουμε παιδί και να μην του φορτώσουμε τις ανασφάλειες, τους φόβους και τα τραύματά μας. Όμως, όσο η ζωή κυλούσε, και μετά από έναν χωρισμό από μακρά σχέση 12 ετών, εκείνη το πήρε απόφαση.
Η Παυλίνα Βάμβουρα είναι 44 ετών και μιλά στο Reader για το δικό της ταξίδι μητρότητας, το οποίο έγινε με δότη σπέρματος. Γεννήθηκε στην Αθήνα και έζησε σε Εξάρχεια και Αμπελόκηπους.
Το να γίνει κάποια single mother by choice, δηλαδή κατ' επιλογή με δότη, δεν είναι μια εύκολη απόφαση. «Ήρθαν στην επιφάνεια προσωπικές προκλήσεις που αναγκαστικά με ξεκούνησαν και έγινε μία πυρηνική αναζήτηση εαυτού. Άλλαξαν οι σχέσεις μου, η ταυτότητά μου, το πώς επικοινωνούσα και σχετιζόμουν με τον κόσμο, αλλά και όσα θεωρούσα δεδομένα».
«Χρειάζεται να ξαναβρείς τον εαυτό σου όταν φεύγεις από μία σχέση. Είχα χωρίσει στα 40 μου και πάλι έβλεπα διαφορετικές πλευρές μου, ένιωσα ότι έχω κάνει βήματα στη ζωή μου, έχω δει μέσα μου τι συμβαίνει, και αποφάσισα ότι θέλω να κάνω παιδιά. Πλέον σίγουρη για την απόφασή μου, προχώρησα πολύ γρήγορα με τη διαδικασία», λέει.
«Μπροστά στο θαύμα της ζωής, πρέπει να μην σε νοιάζει η γνώμη των άλλων»
Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία, προφανώς υπάρχουν και ανασταλτικοί παράγοντες. «Ο πιο σημαντικός και στενάχωρος, είναι ότι η κοινωνία δεν στηρίζει και δεν βοηθάει με κανένα τρόπο τις κατ' επιλογήν μητέρες, ενώ ο δεύτερος έχει να κάνει με τις οικονομικές δυσκολίες».
«Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, έχουν προκαλέσει απίστευτες ρωγμές στο αξιακό μας σύστημα και αυτό φαίνεται σε καθημερινά πράγματα. Είναι πολύ σύνηθες να φέρνουν αντιστάσεις όταν τους θυμίζεις ότι θα μπορούσαν να κάνουν τα πράγματα πολύ διαφορετικά απ'ό,τι τα κάνουν -να έχουν δηλαδή επιλογή και να μην είναι εγκλωβισμένοι», εξηγεί η Παυλίνα.
Όμως, όταν μπήκε σε αυτή τη διαδικασία, ποτέ δεν ένιωσε κανέναν φόβο. Ούτε ανασφάλεια. «Ήμουν σίγουρη ότι θα βρω έναν δότη που θα μου "ταίριαζε", θα ήταν επιτυχημένη η πρώτη προσπάθεια εξωσωματικής, και ότι θα έκανα δίδυμα. Είναι αυτό που λέμε ήρθε το τρένο, ανέβηκα και έφτασα στον προορισμό μου».
Ήταν μια απόφαση πολύ προσωπική, που επέλεξε να μη συζητήσει με κανέναν. «Δεν ζήτησα τη γνώμη κανενός. Απλά το ανακοίνωσα. Μία από τις δυνάμεις που χρειάζεται να αναπτύξεις ως single mother by choice, είναι να μη σε νοιάζει η γνώμη των άλλων. Σε όλες τις οικογένειες υπάρχουν οι δήθεν, αυτοί που προσβάλλονται με την απόφασή σου, οι ψευτο-θρησκευόμενοι, και γενικά όσοι πάνε με το πλήθος και δεν αντέχουν το κάτι διαφορετικό.
«Ακούς σχόλια τύπου "τι θα πούμε στους γνωστούς και φίλους". Μπροστά στο θαύμα της ζωής που φέρνει μία γυναίκα στον κόσμο, δεν υπάρχει χώρος για οποιοδήποτε τέτοιο σχόλιο. Και επειδή η οικογένειά σου είναι τα παιδιά σου, οφείλεις να προστατέψεις και εσένα και εκείνα από τέτοιους ανθρώπους», τονίζει.
«Κάθε φορά που διάβαζα το προφίλ του δότη μου, κούμπωνε με κάτι δικό μου»
«Το πιο δύσκολο κομμάτι, είναι να πάρουμε απόφαση το επόμενο βήμα. Είναι πολύ σύνηθες να γίνεται μέσα από κάποια ματαίωση, πχ "δεν έχω βρει τον κατάλληλο και ήδη έχω φτάσει χ ηλικία", "θα περιμένω μέχρι τα 38 μου και αν δεν έχω γνωρίσει κάποιον να κάνω οικογένεια, θα κάνω μόνη μου". Αυτό είναι κάτι που ακούω υπερβολικά συχνά».
«Στην ουσία κάπως ακυρώνεται η κατ’ επιλογή μονογονεϊκοτητα - απλά δεν έχεις άλλη επιλογή. Η μονογονεϊκοτητα για να μπορείς να την αντέξεις, είναι 'στάση ζωής'. Πιστεύω στις σχέσεις και στη συντροφικότητα, αλλά είναι τελείως διαφορετικά πράγματα με την κατ’ επιλογή μητρότητα. Έχουμε να ξεκαθαρίσουμε αρκετά πράγματα μέσα μας».
Ωστόσο, η διαδικασία για να απευθυνθεί κάποια γυναίκα σε τράπεζα σπέρματος, είναι πολύ απλή. Υπάρχουν τράπεζες στην Ελλάδα, που είναι ένα τηλεφώνημα μακριά. «Κλείνεις το πρώτο ραντεβού και οι ειδικοί σου απαντούν όποια ερώτηση έχεις. Σε βοηθούν σε όλη τη διαδικασία και σε στηρίζουν σε ό,τι χρειάζεσαι. Είχα την καλύτερη εμπειρία».
Πήγε εκεί πολλές φορές. Την πρώτη, είχε πολλές ερωτήσεις και, οι απαντήσεις που πήρε τριγυρνούσαν συνεχώς στο μυαλό της. Τα συναισθήματα που την κυρίευαν που θα έκανε αυτό το βήμα ήταν όμορφα, οπότε ήταν 100% μέσα στη διαδικασία.
«Διαλέγεις από μία σειρά από προφίλ που σου δίνονται. Στην αρχή, σκεφτόμουν να έχω την ίδια όμάδα αίματος μαζί του. Μετά διάβαζα τα προφίλ και θυμάμαι είχα καταλήξει σε τέσσερα. Την τελευταία φορά που είχα πάει, κατέληξα στο δότη του οποίου το προφίλ με ενθουσίασε. Ένας άνθρωπος που φαίνεται να έχουμε κοινά ενδιαφέρονται, με χαρακτηριστικά που θα μου άρεσε να είχαν και τα παιδιά μου. Την έφεση στις ξένες γλώσσες, στη μουσική, στον αθλητισμό, την αγάπη του για την φύση και το camping, για παράδειγμα».
Δημιούργησε στο μυαλό της την εικόνα του. «Διάβασα τόσες φορές το προφίλ του, που κάθε φορά ανακάλυπτα και κάτι ακόμα. Και αυτό το κάτι, κούμπωνε με κάτι δικό μου. Με βοήθησε γιατί με όλες τις πληροφορίες που είχα, φάνηκε να είναι ένας άνθρωπος - που αν τον γνώριζα - θα κάναμε ωραία παρέα. Θα ήθελα να τον γνωρίσω αλλά όχι για να ζητήσω κάτι από αυτόν. Περισσότερο να γνωριστούμε και να δει τα υπέροχα πλάσμα που έχει και δεν το ξέρει».
Ποτέ δεν είχε δεύτερες σκέψεις. «Ίσα-ίσα που την πρώτη μέρα που ξεκίνησα τις ενέσεις, ήρθα σε ρήξη με τον έναν partner στη δουλειά που ήμουν. Ήταν Πέμπτη θυμάμαι και έγινε μία μεγάλη φασαρία στη δουλειά. Το απόγευμα έκατσα στο σπίτι και είπα στον εαυτό μου "θα πρεπει να αποφασίσεις τι είναι πιο σημαντικό για σένα αυτή την στιγμή - να κάνεις οικογένεια ή να δουλεύεις όπως δουλεύεις με τις όποιες δυσκολίες";»
«Εννοείται ότι ήταν να κάνω οικογένεια και έτσι έφυγα από εκείνη την εταιρεία πριν γίνει η εμβρυομεταφορά και πιστεύω ότι ένας λόγος που πήγε τόσο καλά ήταν και αυτός. Είχα την ηρεμία μου».
«Η μητρότητα είναι η προσωπική σου εξέλιξη»
Τη διάρκεια αυτών των εννέα μηνών, είχε από τις πιο ωραίες εγκυμοσύνες που μπορεί να έχει μια γυναίκα. Από τον τέταρτο μήνα πήγαινε παραλία καθημερινά, διάβαζε τα βιβλία της, οργάνωνε το σπίτι, μάθαινε πράγματα και, βρήκε συνοδοιπόρους, φτιάχνοντας ένα group για μόνες μητέρες κατ΄ επιλογή στο facebook.
«Η μητρότητα είναι η προσωπική σου εξέλιξη που η αλήθεια είναι ότι είναι πολύ δύσκολη. Βλέπεις πράγματα δικά σου στα παιδιά σου. Αν είσαι τυχερή και τα αναγνωρίζεις, μπορείς να έχεις ακόμα μεγαλύτερη εξέλιξη καθώς γνωρίζεις και "δουλεύεις" συναισθηματικά τραύματά σου. Γενικά όμως χρειάζεσαι υποστήριξη. Και δεν μιλάω για χέρια να βοηθούν. Μιλάω για τον άνθρωπο που θα σε στηρίξει στην στροφή του εαυτού σου προς τα μέσα», σημειώνει.
Όπως λέει η ίδια, «όσα περνάμε είναι απίστευτα δύσκολα. Αν τα συνδυάσεις με την κούραση, το άγχος, την αϋπνία, όλα γίνονται πολύ βαριά και μεγάλα βουνά. Η κούραση που νιώθεις δεν περιγράφεται. Το σώμα σου φτάνει σε τέτοια όρια που ούτε καν τα φαντάζεσαι, ή που ούτε φανταζόσουν ότι μπορεί να άντεχες τέτοια εξάντληση».
«Συσσωρεύεται η αυπνία και ο πόνος, κι αν βάλεις και άγχος δουλειάς, οικονομικών, σχέσεων και τα σχετικά, το σύστημα "κρασάρει"... αρχίζει και βγάζει προβλήματα από την υπερκόπωση. Στη μονογονεϊκότητα όμως δεν υπάρχει άλλος. Υπάρχεις μόνο εσύ. Και αν για οποιονδήποτε λόγο καταρρεύσεις, τα παιδιά βρίσκονται εκτεθειμένα. Για αυτό πρεπει να χτίσεις ενα συστημα υποστήριξης».
«Η σχέση με τα παιδιά θέλει δουλειά από την αρχή - πριν καν γεννηθούν. Φροντίζεις για το περιβάλλον τους εσωτερικά και εξωτερικά. Και όταν γεννιούνται, είσαι η μόνη που έχουν. Έρχονται σε έναν κόσμο που δεν γνωρίζουν, δεν καταλαβαίνουν τι τους λες, τι πρεπει να κάνουν».
«Το κυριότερο είναι να τους παρέχεις ασφάλεια, να σε εμπιστευτούν και να χτίσεις το δέσιμό σας. Έχω καταφέρει σε σημαντικό βαθμό αυτό το δέσιμο, της ομάδας, της μαμάς με τα παιδιά, του κάθε παιδιού με τη μαμά, των παιδιών μεταξύ τους. Και είναι μαγικό!».
Για εκείνη όμως, είναι η πιο όμορφη εμπειρία που έχει περάσει. Το να γίνει κάποια μητέρα κατ' επιλογή έχει πολλά καλά και πολλές δυσκολίες. «Σε μια γυναίκα που το σκέφτεται, θα πρότεινα να έχει δουλέψει προσωπικά της ζητήματα, γιατί μετά τα παιδιά, όλα γιγαντώνονται».
«Όμως, το σημαντικό είναι πως η οικογένεια είσαι εσύ και τα παιδιά σου. Περάστε όμορφα, ζήσε όλες τις στιγμές γιατί περνάνε γρήγορα, και πάντα να θυμάσαι ότι είσαι τυχερή που απέκτησες το θαύμα της ζωής. Συνήθως το ξεχνάμε, αλλά υπάρχουν γυναίκες που έχουν δυσκολευτεί πολύ ή και ακόμα δεν τα έχουν καταφέρει.
«Όμως το ταξίδι της μητρότητας σε κάθε μια από εμας, μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικό. Από τα συναισθήματά μας, τον τρόπο που αναγνωρίζουμε και μαθαίνουμε το νέο μας εαυτό, την εικόνα του σώματός μας. Όλα θέλουν χρόνο να προσαρμοστούν στη νέα μας πραγματικότητα.»
«Ο χρόνος δεν είναι απλά οι εννέα μήνες. Στα πρώτα δύο χρόνια των παιδιών, δεν υπάρχει το 'εγώ'. Σταδιακά μπαίνει η μαμά σαν νέα προσωπικότητα πλέον, να ξαναβρεί τα πατήματα της, τον εαυτό της. Δώστε χώρο και χρόνο στις σχέσεις. Ειδικά σε αυτήν με τον εαυτό σας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.