Αν το 2019 ήταν η χρονιά που στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Θεόφιλος Σεχίδης απέκτησε μια «δεύτερη ζωή», θα υπήρχε μια παράδοξη λογική. Στις 12 Φεβρουαρίου εκείνης της χρονιάς πέθανε μέσα στο κελί του στον Κορυδαλλό ο πιο διαβόητος serial killer της Ελλάδας. Τα εγκλήματά του είχαν σοκάρει ίσως περισσότερο και από εκείνα των Σατανιστών της Παλλήνης, πιθανότατα γιατί εξολόθρευσε με πρωτοφανή κυνισμό, κοινωνιοπαθή ψυχραιμία και υπόκρουση κλασικής μουσικής όσα για τους συντηρητικούς Έλληνες της εποχής ήταν τα ιερά και τα όσια: Tην οικογένεια.
Τα εγκλήματα του Σεχίδη δεν χρειάζονται περιγραφή: Mέσα σε λίγες ώρες είχε σκοτώσει τον θείο, τους γονείς, την αδερφή και τη γιαγιά του με παροιμιώδη σιγουριά και κινηματογραφικές λεπτομέρειες. Το καλοκαίρι του 1996 όσα έπραξε έγιναν βούτυρο στο ψωμί των μέσων ενημέρωσης, τα οποία είχαν και το μακάβριο προνόμιο να τον ακολουθήσουν στην αναπαράσταση των εγκλημάτων του και να καταγράψουν τις σχεδόν μπλαζέ και με μια υπόνοια περιφρόνησης στο έργο τους αντιδράσεις του.
Ο Σεχίδης ως ο φόβος και ο τρόμος, ως ο πιο αψυχολόγητος δολοφόνος για τα ελληνικά δεδομένα από αστείο που μεταδιδόταν με έναν συνδυασμό σαρκασμού και ανατριχίλας, από κοινός βιωματικός τόπος όσων παρακολουθούσαν live τις εξελίξεις της καταδίκης του και συντεχνιακό αστειάκι των νομικάριων που συνωμοτικά έλεγαν πως «το διάβασμα για τη νομική τον τρέλανε».
Μετατράπηκε σχεδόν 20 χρόνια μετά σε δημοφιλές meme και ιντερνετικό sensation των Millennials το 2012, όταν και είχαν την πρωτοκαθεδρία της online κουλτούρας. Κλασικά, οι παλιοί Millennials βρήκαν θρασεία την εμμονή των Late -κυρίως- Millennials να οικειοποιηθούν και να ξεκοκκαλίσουν περιεχομενικά εγκλήματα που όταν τελέστηκαν έπιναν γάλα από το μπιμπερό, όπως έχουν κάνει με τα ‘90s γενικότερα.
Και ενώ η ποπ κουλτούρα, η ανεμελιά, τα ρούχα και η όλη υπερφύαλη αντίληψη του τι σημαίνει να ζεις καλά στα πασοκικά ‘90s είναι κάπως λογικό να γίνουν αγαπημένα θέματα για τα παιδιά που γεννήθηκαν από το 1990 και μετά, ένας βαριά ψυχικά ασθενής δολοφόνος που ξεκλήρησε ολόκληρη την οικογένειά του δεν κολλάει ακριβώς στο όλο vibe. Γιατί φτάσαμε στα gifs, τα memes και τα «ο μπαμπάς σας» με πρωταγωνιστή τον Θεόφιλο Σεχίδη; Ποια ακριβώς είναι η γοητεία που άσκησε στη γενιά της οποία η άνθιση αναβλήθηκε λόγω οικονομικής κρίσης;
«Οι millennials έχουν χαλάσει πάρα πολλά χρήματα στην ψυχοθεραπεία με βασικό θέμα την οικογένεια και την επίδρασή της στον χαρακτήρα του ατόμου», λέει ο Νίκος Μπόβολος, copywriter και παρατηρητής της ποπ κουλτούρας. «Είναι λογικό λοιπόν ένας τύπος που ξεπάστρεψε όποιον εμφανιζόταν στο οικογενειακό άλμπουμ φωτογραφιών, να κάνει trigger στο θυμικό αυτής της γενιάς».
Ο Nίκος Μπόβολος επισημαίνει και την εικόνα του ίδιου του Σεχίδη: «Γράφει καλά η φωτογραφία του», λέει, και πράγματι, η χαρακτηριστική εικόνα με το λευκό πουκάμισο, τα γυαλιά, και το ημίμακρο μαλλί έχει αποκτήσει την αισθητική ενός θολού cult figure.
Τα ΜΜΕ, λέει, παίζουν επίσης τον ρόλο τους. «Η γενιά των millennials είναι ίσως αυτή που παρουσιάζει πιο έντονα την ανάγκη για αναδρομή στο παρελθόν. Στην τέχνη, στη διασκέδαση, στη μόδα. Όσο λοιπόν σκάβεις στα έγκατα του YouTube για παλιά ρεπορτάζ τύπου “Αυγολέμονος” στον Φερεντίνο ή ξεμαλλιάσματα στη Σία Λιαροπούλου, δεν γίνεται να μην πέσεις στα ρεπορτάζ για τον Σεχίδη. Η κάλυψη της υπόθεσης από τα media τότε ήταν τόσο εκτενής και φορτισμένη που δημιούργησε έναν σχεδόν μυθοποιημένο δολοφόνο στη συλλογική μνήμη».
«Ο Θεόφιλος Σεχίδης έγινε "pop icon" όχι επειδή εξυμνείται, αλλά επειδή προσωποποιεί ένα σύνολο από αντιφάσεις: Ψυχρότητα, παραλογισμό, τηλεοπτική υπερέκθεση, και μια φυσιογνωμία σχεδόν σουρεαλιστική. Στον μεταμοντέρνο κόσμο του διαδικτύου, τέτοιοι χαρακτήρες επανεμφανίζονται όχι για αυτό που ήταν, αλλά για αυτό που σημαίνουν ως σύμβολα».
Ο Γιώργος Τσαγκόζης, δημοσιογράφος και γνώστης των ‘90s, τοποθετεί το φαινόμενο σε πιο υπαρξιακή βάση: «Η γοητεία του να μαθαίνεις για τέτοιες περιπτώσεις πηγάζει από την ανάγκη να κατανοήσουμε το "κακό" και να εξερευνήσουμε τα όρια της ανθρώπινης ψυχολογίας χωρίς να τα βιώσουμε οι ίδιοι. Το να κάνεις πλάκα με το κακό, στην περίπτωσή μας τον Σεχίδη, το απόλυτο κακό στη νεοελληνική εγκληματική ιστορία, είναι μια μέθοδος για να το ξορκίσεις.»
Η εικόνα, επίσης, δεν περνά απαρατήρητη: «Η φωτογραφία του με το λευκό πουκάμισο, τα μούσια και το ημίμακρο μαλλί είναι επιπέδου Charles Manson. Το image τους ταίριαζε με τις πράξεις του, αν το δούμε με βάση τα στερεότυπα, οπότε έγινε memable», προσθέτει.
Το φαινόμενο, μάλιστα, φιλτράρεται και μέσα από την ελληνική χιπ χοπ σκηνή. «Υπάρχει το τραγούδι των Terror X Crew:
“Κουβαλάω πιο πολλή τρέλα κι απ' το Σεχίδη
Το δάγκωμα από κάθε φίδι γλύτωσα στο τσακ.
Μ' ένα ζιγκ ζαγκ τώρα μπουμ μπαμ.
Με το που με βλέπεις παθαίνεις πατατράκ”»
Ο αρχισυντάκτης του Bold, Νίκος Σταματίνης, από την πλευρά του, αναλύει το φαινόμενο ως διαδικτυακή φόρμα τέχνης. «Αποτελεί meme material για τους millennials γιατί παίζει με το κλασικό μοτίβο της αντίθεσης και της ανατροπής των προσδοκιών: Κάτι φρικιαστικό (αλλά περασμένο και μη βιωμένο) που ντύνει ένα χαλαρό βλεμματάκι ενός τύπου που μοιάζει με κάποιον που θα βλέπαμε στη Μεσολογγίου».
«Το ότι τα πάντα έχουν νόημα, shock value και λόγο ύπαρξης στο συγκεκριμένο meme βέβαια το κάνει πλέον να μοιάζει πανάρχαιο, δίπλα στα "καλημέρα" και "καλό καφεδάκι" που ανταλλάσσει η μάνα μου στο Viber, στην εποχή της ballerina cappuccina», προσθέτει.
Για τη Χαριτίνη Παστελάκου, υποψήφια διδάκτωρ ευρωπαϊκής ιστορίας και chronically online άτομο, το φαινόμενο της μιμικής «αποπλαισίωσης» του εγκλήματος είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό: «Η αντίφαση της εικόνας του – ένα “φυσιολογικό” ή και κάπως “φοιτητικό” παρουσιαστικό – και η απώλεια ιστορικού πλαισίου, καθώς η εικόνα του Σεχίδη έχει αποκοπεί από τη φρίκη των πράξεών του, έχει ως αποτέλεσμα το κοινό να μη γελά με το γεγονός αυτό καθεαυτό, αλλά με την ίδια τη διαστροφή της μορφής του χιούμορ».
Η ίδια εξηγεί ότι πρόκειται για ένα είδος performance: «Είπα κάτι εξαιρετικά σοκαριστικό και ψάχνω να βρω τι αντιδράσεις μπορώ να εκμαιεύσω».
«Έτσι ο Σεχίδης παρουσιάζεται σαν φιγούρα-καρικατούρα: ο “σοφός φοιτητής” που “έλυσε” τα υπαρξιακά του, εξολοθρεύοντας την οικογένειά του. Αυτή η αποπλαισίωση δεν προκαλεί γέλιο με το ίδιο το έγκλημα, αλλά με την αποδομημένη του παρουσίαση, ως μιμ που απλώς είναι ταμπού το να υπάρχει. Και άρα η ύπαρξή του το καθιστά απαγορευμένα θελκτικό».
Η σύγχρονη εμμονή με serial killers παγκοσμίως, τονίζει, έχει μεταγγιστεί στο ελληνικό διαδίκτυο μέσα από σειρές και ντοκιμαντέρ τύπου Mindhunter ή Dahmer: «Ο Σεχίδης παύει να είναι απλώς ένας δολοφόνος που τεμάχισε και κανιβάλισε την οικογένειά του, αλλά ένας χαρακτήρας, που μας αναγκάζει να χρησιμοποιήσουμε το χιούμορ ως μηχανισμό άμυνας και αποφόρτισης για κάτι που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν αβάσταχτο. Κοινώς: γελάμε γιατί δεν αντέχουμε να το πάρουμε στα σοβαρά».
Ο Ματθαίος Λεωνίδας, Social Media Manager, συνοψίζει ίσως με τον πιο πικρά συναισθηματικό τρόπο: «Με τα χρόνια, ο Σεχίδης, παρ' όλο που εξακολουθούσε να αποτελεί κάτι δύσκολο να επεξεργαστείς, έγινε “δικός μας” και πέρασε στο αίμα και στη γλώσσα της γενιάς μας. Memes, αστειάκια, τουίτς. Ένα crossover φρίκης και ποπ κουλτούρας. Ακόμα αναρωτιέμαι γιατί».
Και συνεχίζει με μια ενδοσκόπηση: «Είναι και η ενδόμυχη ίσως επιθυμία μας να κατανοήσουμε τα κίνητρα αυτών των ανθρώπων και πολύ ανθρώπινα να ταυτιστούμε και να τους συμπονέσουμε. Δεν μπορείς να αποφύγεις τη σύγκριση με τον εαυτό σου. Δεν μπορείς να μην φανταστείς πώς θα ήταν αν εσύ εξόντωνες την οικογένειά σου με την ίδια ψυχραιμία, με την οποία τσαλαπατάς ένα κουνούπι στο μπράτσο σου. Κι αν στο βάθος βάθος είσαι κι εσύ το ίδιο αντικοινωνικός κι ανήκεις σε μια μειονότητα με παρόμοιες παρορμήσεις, τις οποίες καταπιέζεις; Ναι, πρέπει οπωσδήποτε να το συζητήσω αυτό με έναν ψυχολόγο».
Για τον δημοσιογράφο και podcaster, Γιάννη Δημητρέλλο, από την άλλη, πρόκειται για ένα άτυπο κυνήγι παύσης στο ατελείωτο σκρολ και την υπερπληροφόρηση: «Μέσα στην “χαλαζόπτωση” της ιντερνετικής πληροφορίας, a.k.a το feed μας στα social, λίγα πράγματα τραβάνε πια την προσοχή. Οι μακελάρηδες είναι σίγουρα ένα από αυτά».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
