Το κρίσιμο ερώτημα για το αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει όντως την πρόθεση να ξεκινήσει τον επόμενο πόλεμο σε ευρωπαϊκό πόλεμο, έναν πόλεμο ενάντια της Ελλάδας, θέτει με άρθρο του στη βρετανική ιστοσελίδας Reaction, ο αρθρογράφος Gabriel Gavin ο οποίος τονίζει πως μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία η Τουρκία επιδιώκει να επανεμφανιστεί ως θαλάσσια δύναμη για πρώτη φορά μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και να κερδίσει όσα περισσότερα γίνεται στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Ολόκληρο το άρθρο του Gabriel Gavin έχει ως εξής:
Όταν η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Moskva , βυθίστηκε τον περασμένο Απρίλιο μετά το χτύπημα από δύο ουκρανικούς πυραύλους, το Κρεμλίνο γνώριζε ότι είχε λίγες ελπίδες να το αντικαταστήσει. Λίγες μέρες αφότου τα ρωσικά τανκς άρχισαν την πορεία τους προς το Κίεβο, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι απαγορεύει στα πολεμικά πλοία να πλεύσουν πέρα από την Κωνσταντινούπολη και τα Στενά του Βοσπόρου.
Κλείνοντας τη μοναδική διαδρομή μεταξύ της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, η Άγκυρα εμπόδισε τη Μόσχα να ενισχύσει την αρμάδα της στα ανοικτά των ακτών της Κριμαίας. Έκτοτε, η Τουρκία έχει επανεμφανιστεί ως μεγάλη θαλάσσια δύναμη για πρώτη φορά μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τώρα, ωστόσο, υπάρχουν φόβοι ότι η ολοένα και πιο διεκδικητική στάση της Άγκυρας στη θάλασσα θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια νέα σύγκρουση στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η Τουρκία ξεκίνησε μια σειρά από μαζικά πολεμικά παιχνίδια, αναπτύσσοντας 122 πλοία και περισσότερους από 12.000 ναυτικούς σε όλη τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα σε μια επίδειξη δύναμης. Οι ασκήσεις ονομάστηκαν «Γαλάζια Πατρίδα», παίρνοντας έμπνευση από έναν αξιωματικό του ναυτικού που είχε υποσχεθεί προηγουμένως ότι το ναυτικό ήταν έτοιμο «να κυματίσει την τουρκική σημαία σε όλες μας τις θάλασσες».
Αυτή η φιλοδοξία τη φέρνει σε σύγκρουση με τους γείτονές της. Σε μια φλογερή ομιλία του το Σάββατο, ο πρόεδρος της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επέκρινε την Ελλάδα, εξαπολύοντας μια κρυφή απειλή για ανάληψη στρατιωτικής δράσης σε μια μακροχρόνια διαμάχη για τα νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος. «Όταν έρθει η ώρα, όταν έρθει η ώρα, θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο», είπε στη συγκέντρωση στην παραλιακή πόλη της Σαμψούντας.
Η Τουρκία αμφισβητεί την κυριαρχία της Ελλάδας σε μια σειρά από νησιά, συμπεριλαμβανομένων δημοφιλών τουριστικών προορισμών όπως η Ρόδος, η Λέσβος και η Κως. Επικαλούμενη μια σειρά συνθηκών που υπογράφηκαν πριν από περισσότερο από μισό αιώνα, η Άγκυρα επιμένει ότι η Αθήνα πρέπει να «αποστρατιωτικοποιήσει» την περιοχή, αποσύροντας στρατεύματα και εξοπλισμό που σταθμεύουν όχι μακριά από τις ακτές της Τουρκίας. Η Ελλάδα απορρίπτει ισχυρισμούς ότι οι δυνάμεις της απειλούν την ασφάλεια του γείτονά της, επιμένοντας ότι έχει δικαίωμα αυτοάμυνας.
Το γεγονός ότι και τα δύο έθνη είναι μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ φαίνεται να έχει κάνει ελάχιστα για να κατευνάσει τις εντάσεις. Και οι δύο πλευρές έχουν κατηγορήσει η μία για πτήσεις μαχητικών αεροσκαφών στους εναέριου χώρου τους και η Άγκυρα προχώρησε σε διαμαρτυρία αφού οι ελληνικοί S-300 φέρεται να «κλείδωσαν» ένα από τα μαχητικά της που εκτελούσε αναγνωριστική αποστολή.
Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται το δικαίωμα να εξερευνηθούν τα ύδατα γύρω από τα νησιά για αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, και η Τουρκία είχε προηγουμένως στείλει πλοία έρευνας υπό το άγρυπνο βλέμμα των πολεμικών της πλοίων. Χωρίς μεγάλα δικά της αποθέματα, η Άγκυρα εξαρτάται κυρίως από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Όσο η τιμή της ενέργειας εκτοξεύεται, το ίδιο συμβαίνει και με τις εντάσεις στο Αιγαίο.
Δεν είναι μόνο το θέμα της αυτοάμυνας και της στρατιωτικοποίησης που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι. Στην ομιλία του το Σαββατοκύριακο, ο Ερντογάν έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα ότι «κατέχει» τα νησιά, προειδοποιώντας: «μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» για να αμφισβητήσουμε τον έλεγχο της Αθήνας στην περιοχή. Εν τω μεταξύ, μια έξαρση του εθνικιστικού αισθήματος οδήγησε τα κύρια τουρκικά ειδησεογραφικά κανάλια να εικάζουν για το πώς μια πλήρης επίθεση θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση της κατάστασης. Ένας δεξιός πολιτικός αποκάλυψε μάλιστα έναν επεκτατικό χάρτη που θα έβλεπε τη χώρα να προσαρτά δεκάδες νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης.
Δεδομένων των αναμνήσεων από την τουρκική εισβολή του 1974 στη στενή σύμμαχο της Αθήνας, την Κύπρο, που εξακολουθούν να διαφαίνονται, η ρητορική αυτή έχει κινητοποιήσει στην Ελλάδα. Η χώρα υπέβαλε επίσημη καταγγελία στο ΝΑΤΟ την περασμένη εβδομάδα, αφού η συμμαχία συνεχάρη την Άγκυρα για τα 100 χρόνια ανεξαρτησίας, χωρίς να αναφέρει τη «μικρασιατική καταστροφή» στην οποία πάνω από ένα εκατομμύριο Έλληνες εκδιώχθηκαν τα σπίτια τους και χιλιάδες σκοτώθηκαν. Οι αξιωματούχοι του Συμμαχίας διέγραψαν το tweet λίγο αργότερα.
Η ρητορική οδηγείται στα άκρα καθώς ο Ερντογάν ξεκινά την εκστρατεία του για τρίτη θητεία, με τις εκλογές να τοποθετούνται χρονικά μέσα στον επόμενο χρόνο, εν μέσω επιδείνωσης της οικονομικής κρίσης στο εσωτερικό. Ο πληθωρισμός στη χώρα εκτιμάται ότι έφτασε το 81% τον περασμένο μήνα και ο πρόεδρος αρνείται πεισματικά να αυξήσει τα επιτόκια για να τον βοηθήσει να μειωθεί, περιγράφοντας τους τόκους ως «κακό» και αντι-ισλαμικό μέτρο. Μια σειρά δημοσκοπήσεων διαπίστωσε ότι, αν οι εκλογές πραγματοποιούνταν αύριο, δεν θα είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας και, καθώς πλησιάζουν οι κάλπες, προσεγγίζει όλο και περισσότερο τους σκληροπυρηνικούς οπαδούς του.
«Οι τουρκικές εκλογές έγιναν λιγότερο ελεύθερες και λιγότερο δίκαιες, και από το 2015 το AKP χάνει τη λαϊκή υποστήριξη, αλλά χρησιμοποιεί αυτή την αφήγηση της κρίσης για να παραμείνει στην εξουσία και να αφαιρέσει ορισμένες από τις πιέσεις της δημοκρατίας», λέει ο Δρ Karabekir Akkoyunlu, λέκτορας διεθνών σπουδών στο School of Oriental and African Studies στο Λονδίνο. «Καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές, θα πρέπει να περιμένουμε το απροσδόκητο» πρόσθεσε.
Ο Ερντογάν γνωρίζει επίσης ότι η χώρα του είναι πιο σημαντική για τη Δύση από ποτέ, διαδραματίζοντας ηγετικό ρόλο στο άνοιγμα της Μαύρης Θάλασσας για πλοία σιτηρών και προμηθεύοντας την Ουκρανία με τα επιθετικά drones Bayraktar TB-2. Έχει ήδη πάρει τα εύσημα στο εσωτερικό γιατί ανάγκασε τη Σουηδία και τη Φινλανδία να συμφωνήσουν να παραδώσουν καταζητούμενους Κούρδους ακτιβιστές ως μέρος μιας συμφωνίας που θα επέτρεπε στα σκανδιναβικά έθνη να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και είναι σαφές ότι σκοπεύει να εξαργυρώσει την αυξανόμενη επιρροή της Άγκυρας.
Οι πιθανότητες Ελλάδα και Τουρκία να εμπλακούν σε έναν πόλεμο για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μπορεί να εξακολουθούν να φαίνονται ελάχιστες, αλλά ο ηγέτης της Τουρκίας γνωρίζει ξεκάθαρα ότι η Ευρώπη μπορεί να αντέξει οικονομικά να αντιμετωπίσει μόνο μία χώρα κάθε φορά και, αυτή τη στιγμή, επικεντρώνεται στο να νικήσει τη Ρωσία. Η διατήρηση της πίεσης στην Ελλάδα δεν ηχεί καλά στ' αυτιά των ψηφοφόρων του Ερντογάν – η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι όταν ενεργεί σκληρά, τείνει να πάρει αυτό που θέλει από τη Δύση.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
