Σεισμός στην Κρήτη: Φόβοι για έντονους μετασεισμούς επί μήνες - Προβληματισμός για τη μεταβολή του καιρού

Συγκλονισμένοι εξακολουθούν να είναι οι κάτοικοι στο νομό Ηρακλείου στην Κρήτη από τον ισχυρότατο σεισμό των 5,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που «χτύπησε» το Αρκαλοχώρι το πρωί της Δευτέρας (27/9). Την ίδια ώρα, οι σεισμολόγοι προβλέπουν πως οι επόμενες εβδομάδες θα είναι δύσκολες για το νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού, καθώς το ρήγμα που έδωσε τα 5,8 Ρίχτερ, θα συνεχίσει να προκαλεί σημαντικούς μετασεισμούς. Είναι χαρακτηριστικό πως από τον Ιούνιο έχουν καταγραφεί περίπου 1.000 σεισμοί άνω του ενός Ρίχτερ, όπως επισήμανε ο σεισμολόγος και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Ακης Τσελέντης, ο οποίος πρόσθεσε πως οι προβλέψεις των ειδικών για κύριο σεισμό ήταν για περίπου 5 Ρίχτερ και όχι για μία σεισμική δόνηση 5,8 βαθμών.

Οπως είναι λογικό η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη για τους κατοίκους της περιοχής, ιδιαίτερα στο Αρκαλοχώρι, όπου τα κτίρια που κρίνονται ακατάλληλα για χρήση φτάνουν τα 1.000. Τα σπίτια που μπορούν να κατοικηθούν είναι ελάχιστα, με τους κατοίκους να βολεύονται όπως όπως σε σκηνές για τις οποίες μερίμνησε το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ένα μέτρο που μόνο ως προσωρινό μπορεί να χαρακτηριστεί. Οι Αρχές από την πλευρά τους προειδοποιούν τους κατοίκους της περιοχής να προσέχουν τις μετακινήσεις υπό τον φόβο κατολισθήσεων. Η ΕΛ.ΑΣ, με διαταγή του Αρχηγού της, αντιστράτηγου Μιχαήλ Καραμαλάκη, έχει λάβει αυξημένα μέτρα ασφάλειας στις σεισμόπληκτες περιοχές.

Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας στο Reader: Οι βροχές που έρχονται επισπεύδουν τις διαδικασίες

Από την άλλη, οι μετεωρολογικές προβλέψεις δεν βοηθούν ιδιαίτερα την κατάσταση με τον δήμαρχο Μινώα Πεδιάδας, Μανώλη Φραγκάκη, μιλώντας στο Reader, να επισημαίνει πως σε δύο ημέρες αναμένονται βροχές στην περιοχή, κάτι που «αναγκάζει» τις Αρχές να επισπεύσουν τις διαδικασίες για να βολευτούν όλοι οι σεισμόπληκτοι. Οπως ανέφερε ο κ. Φραγκάκης, αυτή τη στιγμή περί στα 1.400 άτομα βρίσκονται στο συνεδριακό κέντρο του Αρκαλοχωρίου, ενώ άλλα 200 άτομα διαμένουν σε φίλους και συγγενείς σε γύρω χωριά. Από την άλλη, αναμένονται άμεσα στην περιοχή 80 οικίσκοι (κοντέινερ) για την στέγαση σεισμόπληκτων και άλλοι 100 για αίθουσες διδασκαλίας, ενώ κανείς ακόμα, σύμφωνα με τον κ. Φραγκάκη, δεν μπορεί να πει πότε οι άνθρωποι θα μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Σημειώνεται ότι ο δήμος Μίνωα Πεδιάδας έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Στο Reader μίλησε και ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης, Παύλος Μπαριτάκης, ο οποίος επισήμανε από την πλευρά του πως οι σεισμόπληκτοι, αυτή τη στιγμή, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. 1ον, οι άνθρωποι των οποίων τα σπίτια τους έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, 2ον, εκείνοι που τα σπίτια τους έχουν σοβαρές ζημιές και αναμένεται πραγματογνωμοσύνη για το αν είναι κατάλληλα για χρήση και 3ον, οι άνθρωποι που πολύ απλά φοβούνται να επιστρέψουν στις οικίες τους. Για τους τρίτους, ο κ. Μπαριτάκης σημείωσε ότι μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα επιστρέψουν στα σπίτια τους.

Συνεχείς και ισχυρότατοι οι μετασεισμοί στην Κρήτη

Ο καθηγητής Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος προειδοποίησε ότι την πρώτη εβδομάδα οι μετασεισμοί μπορεί να φτάσουν και τα 5,5 Ρίχτερ. «Αυτό το ρήγμα είναι 15-16 χιλιόμετρα. Αυτά δεν μπορούν να φέρουν ισχυρότερους σεισμούς, είναι τελείως απίθανο να έχουμε κάποιον ισχυρότερο» εκτίμησε ο ίδιος, εστιάζοντας στη μετασεισμική ακολουθία των επόμενων ημερών. «Θα είναι δύσκολη την πρώτη εβδομάδα, με 4,5, 5 και 5,2 Ρίχτερ. Άρα, καταπονημένα κτίρια δεν πρέπει να κατοικηθούν πριν ελεγχθούν και βέβαια τα σχολεία δεν πρέπει να λειτουργήσουν αυτή την εβδομάδα», τόνισε. Παράλληλα, ο κ. Παπαζάχος προειδοποιεί ότι σε τέτοιους σεισμούς είναι πολύ συχνοί οι μετασεισμοί 5, 5,2 και 5,5 Ρίχτερ. «Κανένας δεν περίμενε σεισμό 5,8 Ρίχτερ», παραδέχθηκε και ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμιος Λέκκας. «Είναι συνέχεια της διέγερσης που έχει αρχίσει εδώ και αρκετούς μήνες. Εχουμε να κάνουμε με κάτι παράλογο, έχουμε ένα σεισμό μεγαλύτερο από ό,τι περιμέναμε». 

«Εσπασε» on air ο Ακης Τσελέντης

Δεν είχε καλά νέα να πει ο σεισμολόγος Ακης Τσελέντης αναφορικά με το τι πρέπει να περιμένουν οι σεισμόπληκτοι στην Κρήτη, μετά τον μεγάλο σεισμό των 5,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι, με αποτέλεσμα να «σπάσει» on air. Συγκεκριμένα, ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών βρέθηκε προσκεκλημένος του Νίκου Ευαγγελάτου στην εκπομπή του Mega, Live News, και την ώρα που ανέφερε πως η εκτίμησή του είναι ότι η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή θα είναι έντονη και θα έχει μεγάλη διάρκεια, πιθανότατα μηνών, η φωνή του άλλαξε και βούρκωσε.

Χρειάστηκε λίγο χρόνο για να μπορέσει να ξαναβρεί τη δύναμη να μιλήσει, ενώ ο Νίκος Ευαγγελάτος εξήρε τον επιστήμονα για την μεγάλη ευαισθησία που διαθέτει. Κατά τη διάρκεια μιας τόσο έντονης σεισμικής δραστηριότητας, οι σεισμόπληκτοι δεν είναι δυνατόν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, εάν έχουν υποστεί ζημιές, εξήγησε ο κ. Τσελέντης. «Έχω ζήσει αυτούς τους ανθρώπους, είναι πολύ καλοί άνθρωποι και πραγματικά δεν ξέρω τι να τους πω; Να τους πω ότι θα υπάρχει σεισμική ακολουθία επί μήνες; Είναι τραγικό να τους το πω, αλλά έτσι είναι η πραγματικότητα και γι’ αυτό πρέπει άμεσα να τους βολέψουμε σε κάποια σταθερά καταλύματα», είπε χαρακτηριστικά, δακρύζοντας.

Αυτά είναι τα 12 μέτρα ανακούφισης των πληγέντων από τον σεισμό στην Κρήτη

Aμεσα μέτρα στήριξης και αποκατάστασης των περιοχών της Κρήτης που επλήγησαν από το σεισμό των 5,8 Ρίχτερ που «χτύπησε» το Αρκαλοχώρι το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 2021 ανακοίνωσε η κυβέρνηση μέσω του υφυπουργού στον Πρωθυπουργό Αρμόδιου για την Κρατική Αρωγή και την Αποκατάσταση από Φυσικές Καταστροφές, Χρήστου Τριαντόπουλου. Τα μέτρα τα είχε προαναγγείλει νωρίτερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος βρέθηκε σήμερα, Τρίτη, στις περιοχές που επλήγησαν από τον ισχυρό σεισμό.

Τα μέτρα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων παροχή στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση κτιρίων, παροχή πρώτης αρωγής έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής, παροχή αποζημίωσης της οικοσκευής και κάλυψης των πρώτων αναγκών των νοικοκυριών που επλήγησαν μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr, απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ και αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές «η Ελληνική Κυβέρνηση, στο πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής υπό το Υπουργείο Οικονομικών και με τη συνεργασία όλων των αρμόδιων Υπουργείων, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενεργοποιεί άμεσα και δρομολογεί δέσμη μέτρων στήριξης και αποκατάστασης των περιοχών της Κρήτης που επλήγησαν από το σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021».

Συγκεκριμένα τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι τα εξής:

1. Παροχή Στεγαστικής Συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων. Με Κοινή Απόφαση των εμπλεκόμενων Υπουργείων οριοθετούνται οι πληγείσες περιοχές και χορηγείται Στεγαστική Συνδρομή στους ιδιοκτήτες για την επισκευή και ανακατασκευή των κτιρίων, μέσω του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η Στεγαστική Συνδρομή συνίσταται σε 80% δωρεάν κρατική αρωγή και 20% άτοκο δάνειο, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
2. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Στα σεισμόπληκτα νοικοκυριά, για κατοικίες (α) που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 14.000 ευρώ, (β) που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 8.000 ευρώ, (γ) που έχουν υποστεί ελαφριές βλάβες αλλά είναι κατοικήσιμες παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 3.000 ευρώ. Αντιστοίχως και λοιπά κτίσματα και επιχειρηματικά ακίνητα.
3. Παροχή αποζημίωσης της οικοσκευής και κάλυψης των πρώτων αναγκών των νοικοκυριών που επλήγησαν μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Στα σεισμόπληκτα νοικοκυριά παρέχεται αποζημίωση για την κοινωνική προστασία με αποζημίωση της οικοσκευής και στήριξη για την κάλυψη των πρώτων αναγκών (α) 6.000 ευρώ στις κατοικίες που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, (β) 4.000 ευρώ στις κατοικίες που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες, και (γ) 2.000 ευρώ στις κατοικίες που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές αλλά είναι κατοικήσιμες.
4. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ. Τα ακίνητα που έχουν αποδεδειγμένα καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, του 2022 και του 2023, δηλαδή απαλλάσσονται για μία τριετία.
5. Επιχορήγηση επιχειρήσεων που επλήγησαν από το σεισμό. Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, το Υπουργείο Οικονομικών είναι αρμόδιο για την αποζημίωση επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, η οποία και συστήνει σχετικές επιτροπές που προχωρούν στην εκτίμηση των ζημιών σε κάθε επιχείρηση. Ειδικότερα, η επιχορήγηση μέρους της εκτιμηθείσας ζημιάς περιλαμβάνει τη ζημιά σε κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να χορηγηθεί άμεσα μία προκαταβολή επί της εκτιμηθείσας ζημίας και – αφού ολοκληρωθεί η εκτιμητική διαδικασία – να χορηγηθεί και το τελικό ποσοστό επιχορήγησης επί της εκτιμηθείσας ζημιάς.
6. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της επιχορήγησης επιχειρήσεων μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Ενεργοποιείται η άμεση χορήγηση πρώτης αρωγής έναντι της επιχορήγησης για επιχειρήσεις που διαθέτουν κτιριακές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, για μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, μέσα παραγωγής και κατεστραμμένα οχήματα, που ανέρχεται σε (α) 8.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, (β) 4.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που καθιστούν προσωρινά μη δυνατή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και (γ) 2.000 ευρώ σε λοιπές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές σε εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα ή οχήματα, αλλά είναι λειτουργικές.
7. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων. Στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προκύπτουν από το σεισμό, θα ανασταλεί η πληρωμή όλων των εκκρεμών, βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που πλήττονται για έξι (6) μήνες.
8. Αναστολή ασφαλιστικών εισφορών. Με απόφαση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα δοθεί η δυνατότητα να ανασταλούν για έξι (6) μήνες οι ασφαλιστικές εισφορές των πληττόμενων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών.
9. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης. Για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και τις νομικές οντότητες που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις, αναστέλλεται η διενέργεια κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας τους. Το χρονικό διάστημα της αναστολής είναι έξι (6) μήνες. Η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων.
10. Επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Μεταφορών και Υποδομών, σε συνέχεια της οριοθέτησης των πληγεισών περιοχών, θα δοθεί επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από το σεισμό.
11. Στήριξη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τις άμεσες ανάγκες και για τις αποκαταστάσεις. Το Υπουργείο Εσωτερικών, για την κάλυψη των πρώτων άμεσων αναγκών των δήμων που επλήγησαν, διαθέτει 1 εκατ. ευρώ, ενώ δρομολογούνται και άλλες φάσεις χρηματοδότησης καθώς συνεχίζεται η διαδικασία καταγραφής και η ωρίμανση του σχεδιασμού από την πλευρά των δήμων.
12. Συνεργασία και στήριξη για την κατεδάφιση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων. Το Υπουργείο Εσωτερικών την επόμενη περίοδο θα συνεργαστεί με τους πυρόπληκτους δήμους για την προώθηση των διαδικασιών κατεδάφισης των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων στις σεισμόπληκτες περιοχές. Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα προωθηθούν όλες οι αναγκαίες νομοθετικές αλλαγές και οι προβλεπόμενες κανονιστικές πράξεις, ενώ θα ενημερωθούν και οι δικαιούχοι για τα επιμέρους χαρακτηριστικά και τις λεπτομέρειες του κάθε μέτρου στήριξης.