Μενού

Γιατί όλοι μιλούν για την Τουρκία; Ένας εξόριστος Τούρκος δημοσιογράφος μας απαντά

Διαδηλώσεις στην Τουρκία για τον Εκρέμ Ιμάμογλου
AP IMAGES | Διαδηλώσεις στην Τουρκία για τον Εκρέμ Ιμάμογλου
  • Α-
  • Α+

Ο Ερκ Ακαρέρ παρακολουθεί από το Βερολίνο όσα συμβαίνουν εδώ και περίπου μια εβδομάδα στη χώρα όπου γεννήθηκε, την Τουρκία. Η αυταρχική συμπεριφορά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για εκείνον, αφού ο δημοσιογράφος, το 2017, μαζί με την οικογένειά του και τη στήριξη των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, ζήτησε και έλαβε άσυλο στο Βερολίνο, μετά από σοβαρές απειλές που δεχόταν στη γενέτειρά του εξαιτίας των επικριτικών ρεπορτάζ που έκανε για τον Τούρκο πρόεδρο.

Ο Ακαρέρ έχει παράλληλα κατηγορηθεί ως αντικαθεστωτικός, μαζί με άλλους τρεις Τούρκους δημοσιογράφους, για τη δημοσίευση απόρρητων πληροφοριών σχετικά με τις δραστηριότητες της κρατικής ασφάλειας και των μυστικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, αφορμή ήταν ρεπορτάζ του που αφορούσε μέλος των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών που σκοτώθηκε στη Λιβύη. Να σημειωθεί στο σημείο αυτό πως οι φυλακίσεις Τούρκων δημοσιογράφων που ασκούν κριτική στο καθεστώς είναι δεκάδες και δεν έχουν σταματημό εδώ και χρόνια. Οργανώσεις για τα δικαιώματα του ανθρώπου έχουν αρκετές φορές εκδώσει ανακοινώσεις, μιλώντας για θάνατο της δημοσιογραφίας στη χώρα.

Διαβάστε ακόμη: Ανάλυση Guardian: Πώς ο Εκρέμ Ιμάμογλου μπορεί να βγει πιο δυνατός από τη φυλακή

Το όνομα του Ακαρέρ είναι όμως πιθανότατα γνωστό και σε κάποιους, εξαιτίας του άγριου ξυλοδαρμού που υπέστη το 2021 έξω από το σπίτι του στο Βερολίνο από ομάδα ανδρών, τη δράση των οποίων πολλοί συνέδεσαν -και όχι αδίκως- με τις μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας. «Ξέρω ποιοι ευθύνονται, ο φασισμός δεν θα περάσει», ήταν το μήνυμα που είχε στείλει στη συνέχεια ο ίδιος μέσω των social media, λέγοντας όσα ουσιαστικά έπρεπε να ειπωθούν με λίγες μόνο λέξεις.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η γνώμη του Ακαρέρ για τα όσα λαμβάνουν χώρα αυτή τη στιγμή στην Τουρκία, μετά την φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και βασικού αντιπάλου του Ερντογάν για την προεδρία του 2028, Εκρέμ Ιμάμογλου και όσα αυτή σηματοδοτεί, έχει τεράστια σημασία. Kαι ακριβώς γι’ αυτό η συζήτηση μαζί του μόνο νέους δρόμους σκέψης μπορεί να ανοίξει. Ο ίδιος κατέθεσε την άποψή του για την επόμενη μέρα στη χώρα, την ισχύ των δυναμικότατων συγκεντρώσεων και το νέο τοπίο, όπως αυτό διαμορφώνεται.

Δυνάμεις ασφαλείας στις διαδηλώσεις
Δυνάμεις ασφαλείας στις διαδηλώσεις | AP

«Ο Ερντογάν παίζει ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι»

«Ο Εκρέμ Ιμάμογλου είναι ο ισχυρότερος υποψήφιος απέναντι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ξέρει καλά πως δεν μπορεί να κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Έχει περάσει τη ζωή του, μετατρέποντας το δικαστικό σώμα, την αστυνομία και τον στρατό σε πιστούς του ΑΚΡ. Τώρα, ελπίζει να παραμείνει στην εξουσία χρησιμοποιώντας όλες αυτές τις δυνάμεις υπό τον έλεγχό του. Έχει στήσει μια κανονική παγίδα για τον Ιμάμογλου και την αντιπολίτευση. Μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης αντιτίθεται σε αυτή την κίνηση. Έχει γίνει σαφές ότι ο Ερντογάν δεν θα φύγει μέσω εκλογών. Φυσικά, εξακολουθεί να έχει μια σημαντική βάση υποστήριξης, όμως το παιχνίδι που παίζει είναι πολύ επικίνδυνο», λέει αρχικά ο Ακαρέρ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «αυτό που συμβαίνει είναι το αποκορύφωμα όλων των χτυπημάτων που έχουν δεχτεί τα δημοκρατικά επιτεύγματα της Τουρκίας και το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. «Εδώ και χρόνια, τοπικοί, διοικητικοί και κομματικοί ηγέτες -εκλεγμένοι από τον λαό- απομακρύνονται από τα αξιώματά τους, συλλαμβάνονται και τα θεσμικά τους όργανα καταλαμβάνονται παράνομα από το καθεστώς του παλατιού του Ερντογάν με διάφορες προφάσεις». Κρατώ την φράση του πως ο λαός πιστεύει πως ο Ερντογάν δεν θα απομακρυνθεί μέσω της εκλογικής διαδικασίας και γι’ αυτό ξεσπά με οργή. Συζητάμε για το κατά πόσο συγκρίνονται οι πρόσφατες κινητοποιήσεις με αυτές της πλατείας Ταξίμ που κανείς δεν ξεχνά. «Ο “σουλτάνος” Ερντογάν φοβάται τα πλήθη. Υπάρχουν σοβαρές ομοιότητες αλλά και σημαντικές διαφορές μεταξύ των τωρινών διαδηλώσεων και αυτών του Γκεζί (το πάρκο από το οποίο ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες το 2013). Τώρα οι νέοι, κυρίως, άνθρωποι είναι αυτοί που έχουν ξεχυθεί στους δρόμους και αυτό είναι που θα καθορίσει τις εξελίξεις. Τότε η οικονομία της Τουρκίας δεν ήταν τόσο κακή, τώρα έχει καταρρεύσει. Την περίοδο εκείνη, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός δεν ήταν τόσο κυρίαρχος. Η φτώχεια δεν είχε φτάσει σε αυτό το επίπεδο και η καταπίεση δεν ήταν τόσο έντονη. Από τότε, το σύστημα της Τουρκίας έχει αλλάξει. Η δημοκρατία υπάρχει μόνο στα χαρτιά. Το Κοινοβούλιο είναι ανίσχυρο», θα συμπληρώσει ο δημοσιογράφος.

«Η αντίσταση θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τα πράγματα»

Ο Ακαρέρ εξηγεί πως έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ανθρώπων που γυρίζουν την πλάτη στον Ερντογάν. Η αντίσταση αυτή, λέει, θα μπορούσε να πάρει μια πιο ενδιαφέρουσα τροπή. Αυτή τη στιγμή συζητιούνται μέθοδοι πολιτικής ανυπακοής και μποϊκοτάζ. Σύμφωνα με όσα επισημαίνει, «οι πολίτες στην Τουρκία γνωρίζουν πως αυτή είναι η τελική μάχη. Είτε πέφτουμε δηλαδή εντελώς στο σκοτάδι, είτε αγωνιζόμαστε σκληρότερα από ό,τι κάναμε κατά τη διάρκεια του Γκεζί για να φτάσουμε στο φως. Βρισκόμαστε σε ένα απότομο και αποφασιστικό σταυροδρόμι. Γι’ αυτό είναι δύσκολο να προβλέψουμε πότε ή πώς θα σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη χώρα».

«Η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει ένα τοξικό μείγμα αποτυχημένων κρατών»

Σε κάθε αντίστοιχο αγώνα αναρωτιέσαι, μεταξύ άλλων, μέχρι πού φτάνουν οι αντοχές του λαού. Είτε πρόκειται για τα Τέμπη, είτε για το Κότσανι, είτε για τη Σερβία ή την Τουρκία, ελπίζεις, θαυμάζεις, γίνεσαι ένα με τον λαό που μάχεται για το δίκαιο, αλλά ταυτόχρονα θέτεις και ένα βασικό ερώτημα, που δυσκολεύεσαι να παραδεχτείς. Αν οι διαμαρτυρίες κι αυτή τη φορά δεν φέρουν αποτέλεσμα, ποια είναι η επόμενη μέρα; Ο Ακαρέρ μου απαντά για την περίπτωση της Τουρκίας.

Τουρκία Ιμάμογλου διαδηλώσεις
Διαδηλώσεις για τον Ιμάμογλου στην Τουρκία | AP Photo/Khalil Hamra

«Αν η διανοούμενη, δημοκρατική, φτωχή και νεαρή πλειοψηφία της κοινωνίας χάσει αυτόν τον αγώνα, η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει σαν τη Ρωσία ή το Αζερμπαϊτζάν. Ακόμη χειρότερα, θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια θρησκευτικά ριζοσπαστικοποιημένη εκδοχή του Αζερμπαϊτζάν ή της Ρωσίας. Οικονομικά, η χώρα θα μπορούσε να μοιάζει με τη Βενεζουέλα. Όσον αφορά τη διαφθορά και το ταξικό χάσμα, θα μπορούσε να μοιάζει με το Πακιστάν ή το Μπαγκλαντές. Με την άνοδο των μαφιόζικων δομών και την ανεξέλεγκτη διακίνηση ναρκωτικών, θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια άλλη Κολομβία. Η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει ένα τοξικό μείγμα πολλαπλών αποτυχημένων κρατών, και μια τέτοια χώρα δεν θα επιβίωνε ως ενιαία οντότητα για πολύ. Έχουμε και ελπίδες και ανησυχίες. Είναι δύσκολο να προβλέψουμε το μέλλον. Οι επόμενοι έξι μήνες είναι απολύτως κρίσιμοι».

«Δημοκρατία μόνο πίσω από τις κλειστές πόρτες»

Αν κάτι -μέσα σε άλλα- συζητιέται έντονα αυτές τις ημέρες είναι η εκτίμηση πως ο πρόεδρος της Τουρκίας δρα ανεξέλεγκτα. Πως έχει μια αίσθηση πως κανείς δεν έχει την δύναμη να τον σταματήσει. Μπορεί άραγε κάποιος; Θα παρέμβει κάποια δύναμη επίσημα, επηρεάζοντας τουλάχιστον με κάποιον τρόπο τις διεθνείς εξελίξεις; «Η παγκόσμια άνοδος της δεξιάς πολιτικής και η εποχή των απερίσκεπτων ηγετών διευκολύνουν τον Ερντογάν. Υπάρχει μια βρώμικη συμμαχία μεταξύ των ΗΠΑ και εκείνου. Οι ΗΠΑ απέρριψαν ό,τι συμβαίνει στην Τουρκία ως “εσωτερικό της θέμα”. Ο κλόουν του Τραμπ, ο Έλον Μασκ, διευθύνει τα πράγματα στο Χ ακριβώς όπως απαιτεί το γραφείο του Ερντογάν.

Ακριβώς όπως πήρε τον έλεγχο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, ο Ερντογάν καταλαμβάνει τώρα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσω των παγκόσμιων δικτύων. Σήμερα, 700 λογαριασμοί του Χ, συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών δημοκρατικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, δημοσιογράφων και φοιτητών ακτιβιστών, έχουν κλείσει στην Τουρκία. Ο δικός μου λογαριασμός, τον οποίο ακολουθούσαν 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι, ήταν ανάμεσά τους. Η Ρωσία δήλωσε πως δεν παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών», τονίζει ο Ακαρέρ.

«Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης έδρασαν εξαιρετικά. Οι συνάδελφοί μας στάθηκαν στο πλευρό μας, αλλά δεν μπορώ να πω το ίδιο για τους Ευρωπαίους πολιτικούς. Ενώ επιδεικνύουν δημοκρατία στην επιφάνεια πίσω από τις κλειστές πόρτες, συνεχίζουν τις επιχειρηματικές συμφωνίες, τις συμφωνίες ασφαλείας και τις διαπραγματεύσεις για το προσφυγικό με τον Ερντογάν», θα πει ο Τούρκος αντικαθεστωτικός δημοσιογράφος προσθέτοντας πως τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ευρώπη, ο Ερντογάν παραμένει μια εξαγοράσιμη και ακόμα χρήσιμη φιγούρα. Κι αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.