«Μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ», επαναλαμβάνει τις τελευταίες μέρες ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κορυφώνοντας την επιθετική ρητορική του εις βάρος της χώρας μας. Οι ευθείες τουρκικές απειλές πολέμου κατά της Ελλάδας είναι ένα πολύ σοβαρό και σύνθετο ζήτημα, που δεν έχει μόνο εθνική και περιφερειακή διάσταση και αναφορά. Ο πραγματικός ρόλος, που διεκδικεί για τον εαυτό του ο Τούρκος πρόεδρος και το παιχνίδι, που παίζει πίσω από την πλάτη της Δύσης με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, πρέπει να επαναξιολογηθεί κυρίως από την Ευρώπη καθώς οι ΗΠΑ, στο ανώτατο τουλάχιστον πολιτικό επίπεδο, φαίνεται ότι έχουν συνειδητοποιήσει τους σχεδιασμούς της Τουρκίας, που δε συμβαδίζουν με τα στρατηγικά συμφέροντα τους στην περιοχή μας.
Είναι σαφές ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την ώρα που επιχειρεί να κλείσει όλα τα ανοιχτά μέτωπα με Σαουδική Αραβία, Ισραήλ και Αίγυπτο ρίχνοντας γέφυρες ακόμα και στον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ Αλ Ασαντ όχι μόνο επιλέγει να στοχοποιεί καθημερινά τη χώρα μας αλλά κλιμακώνει επικίνδυνα την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2023 και χωρίς έως τώρα η τουρκική αντιπολίτευση να έχει ανακοινώσει τον υποψήφιο της ο Τούρκος πρόεδρος οδηγεί στα άκρα τα πράγματα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο αναφερόμενος συστηματικά σε εισβολή στην ελληνική επικράτεια. Στην αποκωδικοποίηση των εξελίξεων αυτών θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η σταθερή προσέγγιση του με το Κρεμλίνο παρά τις ξεκάθαρες προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον και τη δυσφορία συνολικά της Δύσης, από την οποία διαχωρίζει τη θέση του κατά περίσταση για την εξυπηρέτηση των δικών του στόχων.
Το βιβλίο σε τουρκικά και ρωσικά
Ενδεικτικό του στρατηγικού και πολιτικού προσανατολισμού της Τουρκίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι το βιβλίο με τον τίτλο, «Ο Κεντρικός Ρόλος της Τουρκίας στην Ενίσχυση της Περιφερειακής Συνεργασίας και της Σταθερότητας», που παρουσίασε η τουρκική προεδρία. Εκτός του προπαγανδιστικού χαρακτήρα του με σκοπό την ενίσχυση του ηγετικού προφίλ του Τούρκου προέδρου, από το βιβλίο αυτό, το οποίο επιμελήθηκε ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν, συνάγονται ορισμένα πολύ σημαντικά συμπεράσματα. Καταρχάς, δε θα πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαίο ότι το συγκεκριμένο βιβλίο, ειδικά στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, εκδόθηκε στα τουρκικά και στα ρωσικά. Μάλιστα, δεν πρόκειται για δύο διαφορετικές εκδόσεις αλλά για τη συνύπαρξη των δύο γλωσσών στον ίδιο τόμο με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει τη στιγμή, που η Μόσχα συνεχίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία αποτελώντας τη μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη και τον νούμερο ένα εχθρό των ΗΠΑ.
Παρά το γεγονός ότι το κεντρικό μήνυμα που φιλοδοξεί να περάσει στον αναγνώστη, είναι η καθοριστική παρέμβαση της Τουρκίας μέσω της πολυδιάστατης και «ανθρωπιστικής» διπλωματίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη διατήρηση της παγκόσμιας ασφάλειας, συμβάλλοντας στην οικοδόμηση της διεθνούς ειρήνης και στον τερματισμό των συγκρούσεων, τα επιμέρους μηνύματα είναι πιο σημαντικά. Είναι πασιφανές ότι στο βιβλίο δεσπόζουν δύο ηγέτες. Οι πρόεδροι της Τουρκίας και της Ρωσίας. Οι πολυάριθμες μεταξύ τους φωτογραφίες απλώς φροντίζουν να δώσουν την αρμόζουσα έμφαση. Αντίθετα, αν και το πρώτο κεφάλαιο, όπως είναι αναμενόμενο, αναφέρεται στις πρωτοβουλίες της Τουρκίας για τον τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου δεν υπάρχει καμία φωτογραφία με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Οσον αφορά εκείνους που δε θα αντιληφθούν αμέσως το βαθύτερο νόημα του βιβλίου της τουρκικής προεδρίας, έρχεται ο επίλογος να επαναλάβει τις κατηγορίες της Αγκυρας κατά της Δύσης αποσαφηνίζοντας πλήρως το στίγμα. «Σε μια εποχή, που οι επιπτώσεις της παγκόσμιας επιδημίας, οι περιφερειακές πολιτικές και οικονομικές εντάσεις και οι καυτές συγκρούσεις έγιναν αισθητές από όλες τις χώρες σε κάθε τομέα, η Τουρκία έγινε το προπύργιο της σταθερότητας και της ειρήνης στην πιο δύσκολη γεωπολιτική γεωγραφία του κόσμου. Με τις πρωτοβουλίες της Τουρκίας, έχουν πραγματοποιηθεί διπλωματικές πρωτοβουλίες, που στοχεύουν στην παροχή μόνιμων λύσεων σε συγκρούσεις σε πολλές περιοχές, από τη Μαύρη Θάλασσα έως την Ανατολική Μεσόγειο, από τον Καύκασο έως τη Μέση Ανατολή, με τις εκκλήσεις των ανθρώπων, που επιθυμούν την ειρήνη να μην αγνοούνται. Η Τουρκία δεν αντιμετώπισε τα προβλήματα με μια ΄στερεότυπη΄ και μονότονη προσέγγιση, όπως αυτή, που υιοθέτησαν οι δυτικές χώρες ακολουθώντας πολιτικές για την παραγωγή υποκειμενικών λύσεων για κάθε πρόβλημα, βασισμένες σε τοπικούς παράγοντες, διαφορετικούς πολιτισμούς και διαφορετικά προβλήματα».
Ανάλογη είναι και η συνέχεια. «Η Τουρκία, η οποία σέβεται τις εσωτερικές υποθέσεις των περιφερειακών και παγκόσμιων εταίρων της, απορρίπτει τις αποικιοκρατικές πολιτικές και βασίζεται μόνο στην εδραίωση της ειρήνης με πραγματικές προσπάθειες διαμεσολάβησης αντί για ΄δυτικού τύπου διπλωματία΄ με στόχο να επιβάλει τα δικά της συμφέροντα. Οι προσπάθειες της Τουρκίας να επιτύχει την ειρήνη με διπλωματικά μέσα δυσφημείται από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης με αβάσιμους ισχυρισμούς. Σήμερα, οι άδικες κατηγορίες παραγόντων, που θέλουν να νομιμοποιήσουν τη θέση τους επικρίνοντας την Τουρκία, έχουν διαψευστεί ακολουθώντας πολιτικές παράτασης του πολέμου, μακριά από την επιλογή να κρατούν ανοιχτούς τους διαύλους διαλόγου μεταξύ των εμπόλεμων μερών όπως η Τουρκία».
«Εθνικός εχθρός η Ελλάδα»
Μετά την επιβεβαίωση της σύμπλευσης Ερντογάν-Πούτιν το δεύτερο μεγάλο θέμα, που πραγματεύεται το συγκεκριμένο βιβλίο, δεν είναι άλλο από τα ελληνοτουρκικά. Η τουρκική προεδρία επιφυλάσσει για τη χώρα μας το ρόλο του «εθνικού εχθρού», που δεν ανταποκρίνεται μάλιστα στις εκκλήσεις της Αγκυρας για ειρηνική επίλυση των προβλημάτων! Σε αυτό το κλίμα των αγαθών προθέσεων, που προφανώς και δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, αναφέρεται ότι «η Τουρκία αποδίδει μεγάλη σημασία στη διατήρηση των υφιστάμενων σχέσεων καλής γειτονίας με την Ελλάδα και υποστηρίζει τη διαδικασία διαλόγου σε αυτό το πλαίσιο. Τα κύρια πεδία σύγκρουσης με την Ελλάδα αφορούν σε περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας (χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα), στο μη στρατιωτικό καθεστώς των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, σε πολλές νησίδες/γεωγραφικούς σχηματισμούς, των οποίων η κυριαρχία δεν επαφίεται ξεκάθαρα στην Ελλάδα, στον εναέριο χώρο και σε δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης. Αυτά τα προβλήματα πηγάζουν από τη μαξιμαλιστική στάση της Ελλάδας, που δεν εντάσσεται στις σχέσεις καλής γειτονίας. Τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έχουν αφοπλιστεί από μια σειρά από διεθνείς συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923 και της Συνθήκης του Παρισιού του 1947. Παραβιάζοντας τις υποχρεώσεις της, που απορρέουν από αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα ενεργεί κατά του μη στρατιωτικού καθεστώτος των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου εξοπλίζοντας τα νησιά από τη δεκαετία του 1960. Ωστόσο, η Ελλάδα υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει άλλο πρόβλημα στο Αιγαίο από το πρόβλημα του ΄καθορισμού των ορίων της υφαλοκρηπίδας΄, το οποίο μπορεί να λυθεί με την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο μεταξύ των δύο χωρών».
Οι θέσεις της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας, όπως παρουσιάζονται στο βιβλίο της τουρκικής προεδρίας, αποτελούν μνημείο απόλυτης διαστρέβλωσης της αλήθειας:
- «Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να δοκιμάσει κάθε δυνατό τρόπο για να καταλήξει σε μια συνολική και μόνιμη λύση σε όλες τις διαφορές και τα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών, ιδιαίτερα αυτών που σχετίζονται με το Αιγαίο.
- Η Τουρκία βασίζεται στη δικαιοσύνη, το διάλογο και τη συνεργασία για την επίλυση διαφορών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και δεν αποκλίνει από το διεθνές δίκαιο.
- Οι στάσεις και οι πολιτικές της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, το Αιγαίο και την Κύπρο είναι εποικοδομητικές και συνεργάσιμες. Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να μην παραβιαστούν τα δικαιώματά της, που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο».
Η υποκριτική στάση της Αγκυρας πραγματικά δεν έχει τέλος. «Η Τουρκία, στις σχέσεις της με την Ελλάδα, είχε ανέκαθεν έναν ειρηνικό τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας. Είναι υπέρ της επίλυσης τους μέσω του διαλόγου. Η Ελλάδα, από την άλλη, συνεχίζει να αυξάνει την ένταση στο Αιγαίο με προκλήσεις σε κάθε ευκαιρία αντί να κρατά το χέρι φιλίας, που απλώνει η Τουρκία. Το γεγονός ότι η Τουρκία έχει δραστηριοποιηθεί πολύ περισσότερο στο διεθνή χώρο, ιδιαίτερα οι εξελίξεις στο πλαίσιο της Ουκρανίας, δημιουργεί μεγάλη δυσφορία στην ελληνική πλευρά.
Η Ελλάδα, που βλέπει κάθε επιτυχία της Τουρκίας ως δική της αποτυχία, προσπαθεί να επικαλεστεί μια φανταστική πρόκληση». Το κερασάκι στην τούρτα δε θα μπορούσε να είναι άλλο από τη Ρωσία και τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο ρόλος του οποίου στην επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών στο μέλλον θεωρείται από την Αγκυρα καταλυτικός. «Η Ρωσία τόνισε τη σημασία των μεσογειακών υδάτινων εμπορικών οδών για τα συμφέροντα των εθνών στο θαλάσσιο δόγμα της. Θεωρείται ότι ο ρωσικός άξονας θα αποτελέσει επίσης σημαντικό στοιχείο στο μέλλον στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας, όπου τα προβλήματα της Ανατολικής Μεσογείου αποτελούν σημαντικό πυλώνα».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
