Μενού
ploumpidis
Η σύλληψη του Νίκου Πλουμπίδη | Τύπος της εποχής
  • Α-
  • Α+

Παλαιότερα υπήρχε ένα πολιτικό ανέκδοτο το οποίο έλεγε πως με δεδομένο πως η Νέα Δημοκρατία είναι παράταξη και το ΠΑΣΟΚ είναι κίνημα, το κόμμα είναι ένα και αυτό είναι το ΚΚΕ. Ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί, λοιπόν, κανείς με το Κόμμα ή όχι, δεν μπορεί παρά να παραδεχθεί πως, ειδικότερα από την χούντα και πίσω, στο ΚΚΕ υπηρέτησαν άνθρωποι που ανυστερόβουλα έδωσαν ότι είχαν και δεν είχαν. Οι Άρης Βελουχιώτης, Νίκος Μπελογιάννης και Νίκος Πλουμπίδης είναι τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα. Και εδώ μπαίνουμε στο επόμενο κεφάλαιο. Όχι τυχαία οι δυο από τους τρεις, Βελουχιώτης και Πλουμπίδης, σε καιρούς χαλεπούς και παρά την αγάπη τους για το ΚΚΕ βρέθηκαν εκτός κόμματος με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Ειδικά η περίπτωση του Νίκου Πλουμπίδη, που μια ημέρα σαν σήμερα αποκηρύχτηκε από την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, είναι συγκλονιστική.

Ο «κόκκινος δάσκαλος»

Ο Νίκος Πλουμπίδης, γεννήθηκε την τελευταία ημέρα του 1902 στα Λαγκάδια Αρκαδίας. Την πρώτη του επαφή με τις σοσιαλιστικές ιδέες την είχε στο Διδασκαλείο του Πύρου Ηλείας όπου φοίτησε. Σε ηλικία μόλις 22 ετών ο Πλουμπίδης διορίσθηκε δάσκαλος στην Ελασσόνα. Δυο χρόνια αργότερα έγινε μέλος του ΚΚΕ αναλαμβάνοντας υψηλόβαθμες συνδικαλιστικές θέσεις.

Ο Πλουμπίδης αγαπούσε δυο πράγματα: Το ΚΚΕ και τα γράμματα. Όταν το 1931 συνελήφθη για τη συνδικαλιστική του δράση και μπήκε για πρώτη φορά στη φυλακή, είδε πως δεν μπορεί να ακολουθήσει και τις δυο του αγάπες. Η απόλυσή του από τη θέση του δασκάλου, τον «βοήθησε» να πάρει την απόφαση που θα καθόριζε τη ζωή του: Αφιερώθηκε πλήρως στο ΚΚΕ. Η ανέλιξη του Πλουμπίδη στην ιεραρχία του ΚΚΕ ήταν τάχιστη. Το 1938 έγινε μέλος του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος με ΓΓ τον Γιώργη Σιάντο.

Ο Πλουμπίδης συνελήφθη το 1939 αλλά επειδή ήταν φυματικός μεταφέρθηκε για να εκτίσει την ποινή του στο σανατόριο «Σωτηρία». Συμμετείχε στη μεγάλη απόδραση την άνοιξη του 1941 και από εκεί και πέρα βγήκε στην παρανομία και έριξε όλες του τις δυνάμεις στην ανασυγκρότηση του ΚΚΕ και τη δημιουργία του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Ο ίδιος ανέλαβε τη θέση του καθοδηγητή στο Εργατικό του ΕΑΜ.

Τον Απρίλιο του 1945 ήταν η τελευταία φορά που ο Πλουμπίδης εκλέχθηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και συμμετείχε στο Πολιτικό Γραφείο. Από τον επόμενο μήνα και έπειτα, ωστόσο, που επέστρεψε από το Νταχάου ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο Πλουμπίδης δεν εκλέχθηκε ξανά.

Παρά το γεγονός ότι είναι βαριά άρρωστος ο Πλουμπίδης δεν υποχωρεί. Όταν το 1947 το ΚΚΕ τέθηκε εκτός νόμου και η ηγεσία του πήρε το δρόμο προς τα βουνά της Πίνδου, αναλαμβάνει την καθοδήγηση των παράνομων οργανώσεων σε Αθήνα και Πειραιά μαζί με τη Χρύσα Χατζηβασιλείου. Όταν η Χατζηβασιλείου έφυγε για τον Γράμμο, ο Πλουμπίδης συνεχίζει με τον Στέργιο Αναστασιάδη την παράνομη κομματική δουλειά. Όταν ο Αναστασιάδης συλλαμβάνεται, ο Πλουμπίδης, με το ψευδώνυμο «Μπάρμπας», αναλαμβάνει μόνος του την καθοδήγηση όλων των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ στην Αθήνα και μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου αναλαμβάνει επικεφαλής της παράνομης κομματικής οργάνωσης εντός της Ελλάδας!

Από το 1950 και έπειτα ο Νίκος Πλουμπίδης συνεργάζεται στενά με τον Νίκο Μπελογιάννη. Όταν ο δεύτερος συλλαμβάνεται, ο Πλουμπίδης, φοβούμενος πως έρχεται και η δική του σειρά και προκειμένου να προστατέψει το παράνομο δίκτυο του ΚΚΕ, αρχίζει να ζει κρυπτόμενος σε διάφορα κρησφύγετα ή να κυκλοφορεί με ψεύτικη ταυτότητα και να μένει σε διάφορα σπίτια αγωνιστών του ΚΚΕ.

Όταν ο Μπελογιάννης καταδικάστηκε σε θάνατο για την υπόθεση των ασυρμάτων, ο Πλουμπίδης ξέροντας πως ο ίδιος πεθαίνει και θέλοντας να σώσει τον Μπελογιάννη που ήταν νεότερος και υγιής, στέλνει μια ανοιχτή επιστολή δηλώνοντας πως αυτός είναι ο υπεύθυνος για το παράνομο δίκτυο των ασυρμάτων και πως θα παραδοθεί στις Αρχές αν δεν εκτελεστεί ο Μπελογιάννης. Η ηγεσία του ΚΚΕ, που εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε πολιτική προσφυγιά, ανακοινώνει αμέσως πως η επιστολή αυτή του Πλουμπίδη είναι πλαστή!

Η αποκήρυξη και η (μη) αποκατάσταση

Τελικά, ο Νίκος Μπελογιάννης θα εκτελεστεί στις 30 Μαρτίου 1952 και ο Νίκος Πλουμπίδης θα συλληφθεί  25 Νοεμβρίου του 1952, γύρω στις 2.30 με 3 μετά το μεσημέρι στην οδό Πρεβέζης 14 στα Σεπόλια. Δύο μέρες μετά τη σύλληψη η ηγεσία του ΚΚΕ έδωσε στη δημοσιότητα μια συγκλονιστική ανακοίνωση, η οποία μεταδόθηκε από τον κομματικό ραδιοσταθμό «Ελεύθερη Ελλάδα». Για την ηγεσία του κόμματος ο Νίκος Πλουμπίδης ήταν χαφιές της Ασφάλειας από την πρώτη στιγμή που εντάχθηκε στο κομμουνιστικό κίνημα.

«Στις 25 του Νοέμβρη 1952 ο Υπουργός των Εσωτερικών της Κυβέρνησης Παπάγου Λυκουρέζος ανακοίνωσε, ότι πιάστηκε ο από 7ετίας κρυπτόμενος κομμουνιστής Νικ. Πλουμπίδης. Η Κ.Ε. του ΚΚΕ ανακοινώνει, ότι ο Νίκ. Πλουμπίδης ή Μπάρμπας είναι από 27ετίας πράχτορας της Ασφαλείας μέσα στις γραμμές του ΚΚΕ, στενός συνεργάτης του Σιάντου.

» Ειδικά στα χρόνια της Μεταξικής διχτατορίας, στην πρώτη Χιτλερική κατοχή και στην περίοδο της Αμερικανοκρατίας, ο προβοκάτορας Πλουμπίδης έκανε μεγάλη ζημιά στο λαϊκό κίνημα και στο Λαό μας. Από τις μεγαλύτερες προδοσίες του είναι, ότι παράδωσε στην Ασφάλεια και στο δήμιο τον λαϊκό ήρωα Ν. Μπελογιάννη.

Ο Πλουμπίδης είναι βαμμένος θανάσιμος εχθρός του Λαού. Η Αμερικανική κατασκοπεία και η Ασφάλεια, τώρα που κατάλαβαν, ότι ο πράκτορας τους ξεσκεπάζεται, σκηνοθέτησαν τη νέα σύλληψη του Πλουμπίδη για να τον καλύψουν.

Τέτοιες εικονικές συλλήψεις του Πλουμπίδη έχουν γίνει και στο παρελθόν για τον ίδιο σκοπό.

» Η Κ.Ε. του ΚΚΕ ξεσκεπάζει σήμερα τον προβοκάτορα Πλουμπίδη ή Μπάρμπα. Ολα τα υλικά και τα στοιχεία που αφορούν τη χαφιέδικη πραχτορική δράση του Πλουμπίδη θα δημοσιευτούν στην κατάλληλη ώρα. Ο Λαός μας πρέπει να ξέρει, ότι η Ασφάλεια, ο Παπάγος, η Αμερικανοκρατία θα χρησιμοποιήσουν τον Πλουμπίδη και τους συνεργάτες του για να οργανώσουν προβοκάτσιες και για να χτυπήσουν το δημοκρατικό μας κίνημα και πρέπει να υπερασπίσει τις δημοκρατικές οργανώσεις και τους τίμιους εκπροσώπους του» ανάφερε η ανακοίνωση που αποτελεί μαύρο στίγμα στην ιστορία του ΚΚΕ.

Την επιστολή αυτή εκμεταλλεύεται στο έπακρο το μετεμφυλιακό κράτος που επιχειρεί να απομονώσει τον Πλουμπίδη από όλους τους αριστερούς αγωνιστές, ώστε να τον κάνει να σπάσει πιο εύκολα και να ομολογήσει όλα όσα ήξερε για την παράνομη δράση του ΚΚΕ. Ακόμα και ψεύτικη συνέντευξή του Πλουμπίδη κατασκεύασε η Ασφάλεια, η οποία δημοσιεύτηκε στην «Απογευματινή» στις 9 Ιουλίου του 1953. Στη συνέντευξη αυτή ο Πλουμπίδης εμφανιζόταν λάβρος κατά της κομματικής ηγεσίας και του Νίκου Ζαχαριάδη.

Ο Πλουμπίδης, ωστόσο, παρά την πικρία του, δε λύγισε. Δεν είπε ποτέ τον παραμικρό κακό λόγο για το κόμμα που αγάπησε. Υπέμεινε με καρτερία το προσωπικό του δράμα, την προσωπική του ταπείνωση. «Ο Ζαχαριάδης είναι ο αρχηγός του Κόμματός μου. Για να με πει πράκτορα θα έχει τους λόγους του. Εγώ μόνο σε Συνέδριο θα μπορούσα να ζητήσω διευκρινίσεις», είχε πει, ενώ στη δίκη του διεξήχθη ο εξής διάλογος με τον Πρόεδρο του Στρατοδικείου:

  • Πλουμπίδης: Δε δικάζετε άτομα, δικάζετε το ΚΚΕ.
  • Πρόεδρος: Σε θεωρούν προδότη.
  • Πλουμπίδης: Θέλουν να προστατεύσουν το Κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό.

Ο Νίκος Πλουμπίδης εκτελέστηκε στις 14 Αυγούστου του 1954 στο δάσος του Δαφνίου. Αρνήθηκε να λάβει τη Θεία Μετάληψη, αρνήθηκε να του δέσουν τα μάτια, φώναξε «Ζήτω το ΚΚΕ» και λίγο πριν ακουστούν οι πυροβολισμοί από το εκτελεστικό απόσπασμα άρχισε να τραγουδάει τη «Διεθνή».

Ακόμα και μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, πάντως, ο Πλουμπίδης δε μίλησε κατά του ΚΚΕ. Ενδεικτικός είναι ο διάλογος που είχε με τον Βασιλικό Επίτροπο του Στρατοδικείου λίγες στιγμές πριν εκτελεστεί:

  • Επίτροπος: Έχεις να εκφράσεις καμιά επιθυμία;
  • Πλουμπίδης: Θέλω μόνο να πω ότι υπήρξα τίμιος αγωνιστής.
  • Επίτροπος: Δεν έχεις δίκιο. Οι πράξεις σου δεν υπήρξαν τίμιες.
  • Πλουμπίδης: Αφήνω τίμιο όνομα με τον τρόπο μου.
  • Επίτροπος: Καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις. Απευθύνεσαι προς άλλους, οι οποίοι, όμως, σε λάσπωσαν.
  • Πλουμπίδης: Δεν πειράζει. Ο Ζαχαριάδης είναι ο πραγματικός αρχηγός μου. Τον υπακούω και τώρα.

Μετά την εκτέλεση του Πλουμπίδη το ΚΚΕ εξέδωσε νέα σκληρή ανακοίνωση που τόνιζε πως «δεν πέθανε, αλλά μεταφέρθηκε στην Αμερική, όπου γεμίζει τις μέρες και τις τσέπες του με το πικρό αντίτιμο τής προδοσίας».

Από το 1956 και έπειτα το ΚΚΕ με διάφορους τρόπους έχει ακυρώσει την απόφαση αποκήρυξης του Πλουμπίδη. Αυτό που δεν έχει κάνει, ωστόσο, είναι να τον επαναφέρει και στα κομματικά αξιώματα όπως για παράδειγμα έχει κάνει με τον Ζαχαριάδη και τον Βελουχιώτη. Ο Πλουμπίδης, ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και σύμφωνα με την ανακοίνωση της αποκήρυξης είχε διαγραφεί από το ΚΚΕ. Άρα δεν αρκεί μόνο το να πει κάποιος πως ο Πλουμπίδης δεν ήταν χαφιές, πρέπει να του αποδοθεί ξανά ο τίτλος (που για τον ίδιο ήταν τίτλος Τιμής) του μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, προκειμένου, ιστορικά, να υπάρξει μια πλήρης αποκατάσταση.  

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA