«Δεν θέλω να περνάει η ζωή χωρίς να της επιστρέφω κάτι κάθε μέρα». Με αυτήν την πρόταση θα κλείσουμε τη συζήτησή μας και είναι αυτά τα λόγια αρκετά για να συμπυκνώσουν την κοσμοθεωρία της Μάρθας Φριντζήλα για το πώς η ίδια θέλει να κυλά η ζωή της στον χωροχρόνο.
Μια πορεία με αφετηρία την Ελευσίνα, με μεγάλους σταθμούς την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, με συνταξιδιώτες της τη μουσική και το θέατρο και με προορισμό.. για την ώρα το Θέατρο Βράχων στον Βύρωνα, για ένα ραντεβού - αποχαιρετισμό στο καλοκαίρι, παρέα με τον Δημήτρη Μυστακίδη.
Ένας άνθρωπος με διάχυτη παρουσία στoν χώρο της τέχνης, ακροβατώντας επιδέξια ανάμεσα στο τραγούδι, το θέατρο, τη σκηνοθεσία και τη συγγραφή. Η Μάρθα Φριντζήλα έχει βρει σε όλα αυτά εκείνο το κλειδί κάτω από το γεράνι που διαβάζαμε στον Χρόνη Μίσσιο, που ανοίγει έναν κόσμο που δεν θα βρεις εκεί έξω, όπου όλα δίνονται απλόχερα και φτιάχνεται από ωραίους ανθρώπους.
Η αρχή του νήματος και οι μοιραίες συναντήσεις
Η Μάρθα από μικρό κορίτσι γοητεύεται από τη δημοτική ποίηση και το δημοτικό τραγούδι. Γυρνώντας για λίγο τον χρόνο πίσω και σε μια σύντομη αναδρομή στα παιδικά της χρόνια θα πει: «Ήξερα πάντα ότι θα ασχοληθώ με τη μουσική, γιατί ήμουν από τα παιδάκια που τραγουδούσαν από πολύ μικρά. Στο γυμνάσιο μια πολύ καλή μου δασκάλα, η Μαρίνα Τσουρέ, μου πρότεινε να με αναλάβει για να δώσω εξετάσεις στο Ωδείο και να κάνω κλασικό τραγούδι.
Στην πορεία βέβαια έπαψε να με ενδιαφέρει το κλασικό τραγούδι αλλά η Μαρίνα ήταν ο άνθρωπος που κατάλαβε ότι είμαι γεννημένη γι αυτό και πρέπει να μπω στη δουλειά».
«Στη μετεφηβική μου φάση ήξερα πως αυτό που θέλω είναι να τραγουδάω. Οπότε λέω, πού μπορώ να ξεκινήσω να τραγουδάω; Ξεκίνησα έτσι με ταβέρνες, ρεμπετάδικα, με λαϊκό ρεπερτόριο, συνεργάστηκα με σπουδαίους μουσικούς, τον Μανώλη Πάππο, τον Ιορδάνη Τσομίδη, τον Στράτο Στρατηγόπουλο και άλλους σημαντικούς ανθρώπους της μουσικής.
Ήμουν τυχερή, γιατί βρέθηκα νωρίς σε ωραία μαγαζιά, όπως στην «Ωραία Ελλάδα» στην Πλάκα, στις «Μουσικές Σκιές» στο Παγκράτι, με ανθρώπους που αγαπούν πολύ το παραδοσιακό και λαϊκό τραγούδι».
Και όλα αυτά κυλούσαν παράλληλα με το θέατρο, το οποίο σπούδαζε. Το τραγούδι στήριζε τη ζωή της για να μπορεί να ασχολείται με το θέατρο. Η ίδια θα πει χαρακτηριστικά «Έπαιζα στην παράσταση και μετά πήγαινα και τραγουδούσα».
Πλανήτης «Λαϊκεδέλικα»
Γύρω στο 2003, προσγειώθηκαν στη ζωή της οι Λαϊκεδέλικα. Μια μπάντα που έχει δικαίως βρει τη θέση της στο πάνθεον των συγκροτημάτων που άφησαν εποχή.
Ξεκινώντας από το τέλος, στην ερώτησή μου για το αν καταλάβαιναν τότε το αποτύπωμα που θα άφηνε το συγκρότημα στα μετέπειτα χρόνια μου απαντά: «Έβλεπα τη δυναμική της μπάντας και πως ο κόσμος το είχε ανάγκη και ακολουθούσε πιστά αυτό που κάναμε».
«Η μπάντα έχει πάρει τη θέση της στην αστική μυθολογία, και εγώ το βίωνα σαν να είμαι σε μια παρέα που κάνει κάτι όμορφο και σημαντικό και που αφήνει το στίγμα της στο μουσικό τοπίο».
«Στην αρχή των Λαϊκεδέλικα, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου είχε έρθει να με δει σε μια παράσταση που έπαιζα («Η Νύχτα του Τράγου», σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη) στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον κοινό μας φίλο τον Γιώργο Χριστιανάκη.
Με τον Χριστιανάκη είχαμε ήδη δουλέψει μαζί στο Εθνικό Θέατρο και είχε πει στον Θανάση ότι υπάρχει μια κοπέλα που τραγουδάει, πήγαινε να την ακούσεις», μου αναφέρει απαντώντας στην ερώτηση μου για το πώς ξεκίνησαν όλα.
«Έτσι γνωριστήκαμε με τον Θανάση και μπήκα τελικά στους Λαϊκεδέλικα, σε αυτή τη σούπερ μπάντα όπου με αγκάλιασαν όλοι. Τον πρώτο χρόνο που ανέβηκα Θεσσαλονίκη για να δουλέψω μαζί τους, έμενα στο σπίτι του Μπάμπη Παπαδόπουλου και κάναμε εκεί πρόβες.
Κάναμε ένα μεγάλο διάλειμμα στη συνέχεια, αλλά ήμουν η πρώτη τραγουδίστρια του Θανάση σε ζωντανές εμφανίσεις, και είμαι ευγνώμων που μαζί κλείσαμε και αυτόν τον κύκλο».
«Ο Μυστακίδης είναι ένα από τα μουσικά μου αδέλφια»
Δυο κόσμοι που συναντιούνται στη μέση. Ο πιο «παλιός» των Λαϊκεδέλικα, ο άνθρωπος που μαζί με τον Μπάμπη Παπαδόπουλο «είχαν αναλάβει να μου γνωρίσουν τον δικό τους κόσμο, και τον κόσμο της μουσικής του Θανάση. «Εγώ τότε τραγουδούσα άλλο στυλ μουσικής, δεν είχα καμία σχέση με αυτό που λεγόταν τότε έντεχνη σκηνή, δεν άκουγα τέτοια μουσική.» Στο πέλαγος της ζωής με τον Δημήτρη συναντιόμαστε σε πολλά νησιά. Μοιραζόμαστε την βαθιά αγάπη για τη λαϊκή μουσική, την αγάπη για τη μελέτη του λαϊκού και του παραδοσιακού τραγουδιού».
Οι τελευταίες συναυλίες με τον Θανάση
«Ήταν σαν να μην είχα λείψει ποτέ» είναι το πρώτο πράγμα που θα πει για τις εμφανίσεις με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου στις αρχές του καλοκαιριού. «Έπρεπε να γίνει, έπρεπε να βρεθούμε πάλι μαζί στη σκηνή».
«Από την συνάντηση αυτή που είχαμε με τα παιδιά, κρατάω τα πάντα. Θέλαμε όλοι μαζί να προσφέρουμε κάτι πολύτιμο και καλοδουλεμένο στον κόσμο. Ο Δημήτρης (Μυστακίδης) ήταν ο μόνος που είχα σχέση από παλιά, αλλά όλοι οι μουσικοί ήταν υπέροχοι, γίνανε όλοι αδέρφια μου και δέθηκα με τον καθένα χωριστά».
Γιατί γίνεται χαμός με τους νέους και τη στροφή στην παραδοσιακή μουσική;
Συζητώντας για την πολυσυζητημένη πλέον στροφή των νέων στην παραδοσιακή μουσική, η Μάρθα απαντά πως αντιλαμβάνεται ότι μια μεγάλη μερίδα του κόσμου έχει την ανάγκη να φτιάχνει και να ανήκει σε κοινότητες.
«Οι νέοι έχουν την ανάγκη να ανήκουν σε μια κοινότητα, να ανάβουν πχ. μια φωτιά και να λένε τις ιστορίες τους και ο χώρος της παραδοσιακής μουσικής ανέκαθεν έφτιαχνε κοινότητες»
«Παρατηρώ τους νέους σήμερα, έχουν δημιουργηθεί τόσες μπάντες παραδοσιακές και τόσες ομάδες για παραδοσιακούς χορούς. Τα λαϊκά πανηγύρια συγκεντρώνουν όλο και περισσότερους πιτσιρικάδες και νέους».
«Είναι η ανάγκη να μην αισθάνεσαι πως είσαι σε μια ψηφιακή πραγματικότητα που συνεχώς κερδίζει έδαφος. Όσο δυσκολεύει ο αγώνας για την επιβίωση και χάνεται η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, τόσο θα ανθίζει αυτή η κοινότητα».
«Όσο δυσκολεύει ο αγώνας για την επιβίωση και χάνεται η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, τόσο θα ανθίζει αυτή η κοινότητα».
Kubara project
Το Kubara Project είναι η μπάντα που έφτιαξε η Μάρθα με κάποιους από τους πιο αγαπημένους της ανθρώπους. «Κάθε φορά που βρισκόμαστε δενόμαστε για έναν στόχο. Τα παιδιά του Kubara είναι οι φίλοι μου, η οικογένεια μου. Χάρηκα πολύ που ξανακάναμε ένα άνοιγμα στο Κύτταρο τον περασμένο χειμώνα και είδα πόσο το αγκάλιασε ο κόσμος. Μας στήριξαν πολύ, γι’ αυτό και θα το ξανακάνουμε φέτος».
«Είναι η ιδανική παρέα, με την οποία συναντιόμαστε, και τα πιο τρελά πράγματα τα βάζουμε σε εφαρμογή. Μια έμπνευση δική μου ή των μουσικών, μας βάζει σε ένα παιχνίδι που οδηγεί σε δημιουργικές μουσικές περιοχές»
Το πάντρεμα Μυστακίδη - Kubara
Δυο μπάντες με διαφορετικούς ήχους που συναντιούνται. Σαν δυο συναυλίες σε μία, ένα κράμα μελωδιών από Βαλκάνια και ευρωπαϊκές αποχρώσεις, από το «Daddy Lolo» μέχρι το «Τούτοι οι Μπάτσοι».
«Ο Δημήτρης έχει βάλει τις δυο μπάντες να παίζουν η μια μετά την άλλη και να γίνονται συμπράξεις. Το Kubara project εχει πιο θεατρική και δραματουργική ίσως παρουσία ενώ με τη μπάντα του Δημήτρη θα μπούμε σε πιο διονυσιακά και πιο διαδραστικά μονοπάτια με το κοινό».
Μέσα από τα μάτια της Μάρθας
Αυτό που σίγουρα μπορεί να πει κανείς για τη Μάρθα είναι ότι δεν λειτουργεί σκεπτόμενη τι αρέσει και τι δεν αρέσει στους άλλους. «Όταν η καρδιά μου λέει ότι πρέπει να στηρίξω, στηρίζω και μιλάω» θα μου πει συζητώντας για το πολιτικό σκηνικό, για την Παλαιστίνη, για την στήριξή της στο έμφυλο ζήτημα (η ίδια θα συμμετέχει και στο Φεμινιστικό Φεστιβάλ 2024).
«Δεν θέλω να περνάει ημέρα που να μην την χαίρομαι. Δεν θέλω να αφήνω τη ζωή να περνάει χωρίς να την ευχαριστιέμαι» θα πει, επισημαίνοντας με ζεστασιά το στίχο «Τα βάσανα μου χαίρομαι τις πίκρες μου γλεντίζω».
«Μ’αρέσει να ζω τη ζωή με τους ανθρώπους μου, με εικόνες, με γεύσεις, με μουσικές, με βιβλία, έτσι θέλω να ζω, γι αυτό δουλεύω πολύ και αγαπώ την δουλειά μου».
Διαβάστε επίσης
Το νησί της Ελλάδας που κανείς δεν θέλει να πάει διακοπές
Έρχονται τα Wendy's στην Αθήνα; Η επίσημη απάντηση της εταιρείας στο Reader
Η σύλληψη της Αμαλίας Φλέμινγκ από τη χούντα και ο αρχιβασανιστής Θεοφιλογιαννάκος
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
