Η Γερμανία είναι μια χώρα με ένα ιδιαίτερο παρελθόν και μια δύσκολη κληρονομιά. Η σκιά του ναζισμού πέφτει βαριά πάνω στην ιστορία της μέχρι και σήμερα. Η κοινωνία της παλεύει να απομονώσει τα στοιχεία που συνδέονται με αυτή την σκιά. Μέχρι και σήμερα, οι θιασώτες του ναζισμού που συμμετείχαν στο Ολοκαύτωμα διώκονται ποινικά, ακόμη και αν είναι σε προχωρημένη ηλικία ή βαριά ασθενείς. Όπως σε όλους τους κανόνες, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.
Ένα από τα πιο βαριά ονόματα της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας, είναι ο Κλάους-Μίχαελ Κούνε (Klaus-Michael Kühne), ο πλουσιότερος άνθρωπος της Γερμανίας με περιουσία που φτάνει τα 44 δισεκατομμύρια δολάρια. Μεγαλομέτοχος της Lufthansa και της ναυτιλιακής Hapag Lloyd (που είναι και η πέμπτη μεγαλύτερη στον κόσμο). Υπάρχει όμως κι εδώ αυτή η βαριά σκιά του ναζισμού.
Η ιστορία της επιχείρησης
Ο Κλάους κληρονόμησε όλη την περιουσία από τον πατέρα του, Άλφρεντ, τον μόνο άνθρωπο που λατρεύει περισσότερο από τη γυναίκα του. Στην αίθουσα συνεδριάσεων, δεσπόζει το πορτραίτο του και ο ίδιος είχε πει σε δημοσιογράφους πως του χρωστάει τα πάντα.
Η ιστορία της επιχείρησης ξεκινάει πριν την άνοδο και κυριαρχία του ναζισμού στην Γερμανία. Ιδρύθηκε από τον παππού του το 1890. Τις επόμενες δεκαετίες, η δραστηριότητα της επιχείρησης αφορούσε κυρίως τις μεταφορές. Ο ερχομός του Χίτλερ ήταν το σημείο καμπής.
Ο Άλφρεντ ανέλαβε την διοίκηση το 1932 μαζί με τον αδερφό του, οριακά την ίδια στιγμή που οι Ναζί ανήλθαν στην εξουσία. Οι πρώτες διώξεις κατά των Εβραίων ήταν το έναυσμα για το επόμενο βήμα. Τα δύο αδέλφια διάλεξαν την πλευρά της Ιστορίας: την λανθασμένη.
Ο ένας συνέταιρός τους, ο Άντολφ Μας, ήταν Εβραίος και είχε το 45% των μετοχών της εταιρείας. Αποφάσισαν να τον διώξουν και του αφαίρεσαν το μετοχικό πακέτο χωρίς χρηματικό αντίκρισμα. Ο Μας δολοφονήθηκε το 1945 στο Άουσβιτς. Η εταιρεία τους θεωρήθηκε από το ναζιστικό κράτος ως «εθνικοσοσιαλιστικό πρότυπο». Η έναρξη του πολέμου τους άνοιξε την όρεξη
Στην κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη, τα αδέλφια Κουν συμμετείχαν στην λεηλασία της περιουσίας που οι Εβραίοι άφηναν πίσω τους. Αυτή η λεηλασία αφορούσε κυρίως έπιπλα αλλά γενικότερα και διάφορα αντικείμενα αξίας όπως σπάνια βιβλία ή πορσελάνες.
Αυτή ήταν η «Επιχείρηση Μ-Aktion» που το ναζιστικό κράτος είχε θεσπίσει ώστε να μεταφέρει στην Γερμανία όλη την πολύτιμη περιουσία των διωχθέντων Εβραίων. Οι Κουν δημιούργησαν την τεράστια περιουσία τους μεταφέροντας αυτή την περιουσία πίσω στην Γερμανία.
Η κληρονομιά μετά τον πόλεμο
Όταν ξεκίνησε η διαδικασία της αποναζιστικοποίησης στην, κατεχόμενη από τους συμμάχους πια, Γερμανία, ο Άλφρεντ Κουν έπεσε στα μαλακά παρόλο που ήταν προνομιακός συνεργάτης των Ναζί και μέλος του κόμματος. Οι Σύμμαχοι είχαν ανάγκη την επιχείρησή του οπότε την γλύτωσε. Τα χρόνια πέρασαν και τα ηνία της επιχείρησης ανέλαβε ο γιος του.
Ο ίδιος, ναι μεν αποκηρύσσει την ναζιστική θηριωδία, αλλά συχνότατα, αρνείται την συμμετοχή του πατέρα του και της επιχείρησης σε αυτήν. Μεγάλα ονόματα της γερμανικής βιομηχανίας όπως η Volkswagen, έχουν ανοίξει τα αρχεία τους στους ιστορικούς ώστε να αντιμετωπίσουν με διαφάνεια το σκοτεινό παρελθόν τους.
Ο Κλάους-Μίχαελ Κουν αρνείται να κάνει το ίδιο δηλώνοντας πως το περισσότερο αρχειακό υλικό καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς των Συμμάχων. Σε συνεντεύξεις του, αρνείται να σχολιάσει αυτή την σκοτεινή κληρονομιά, χάρη στην οποία η επιχείρηση απέκτησε τεράστιο πλούτο και δεν λογοδότησε ποτέ.
Οι Γερμανοί παρόλα αυτά, έχουν μνήμη. Στην πόλη της Βρέμης, η Εβραϊκή κοινότητα σε συνεργασία με την εφημερίδα «Die Tageszeitung» ξεκίνησαν μια πρωτοβουλία ώστε να αναγκάσουν την επιχείρηση να τιμήσει την μνήμη των Εβραίων του Ολοκαυτώματος. Ένα μνημείο προς αυτόν τον σκοπό δημιουργήθηκε στην πόλη και τοποθετήθηκε πολύ κοντά στα κεντρικά της εταιρείας.
Στην εκδήλωση για την τοποθέτηση, μίλησε η εγγονή του Άντολφ Μας. «Πιστεύω ότι μπορούμε να διδαχθούμε από το παρελθόν μας, αρκεί να γνωρίζουμε τι συνέβη σε αυτό το παρελθόν».
Όταν ο Κουν πεθάνει, όλη η περιουσία του θα περάσει στο ίδρυμα που φέρει το όνομά του καθιστώντας το ένα από τα πλουσιότερα στον κόσμο. Ο ίδιος έχει επιλέξει να ταφεί δίπλα στον πατέρα του. Το 2023 ο τάφος του βανδαλίστηκε όταν κάποιος έγραψε με σπρέι «περιουσία των Ναζί».
Μπορείς να ξεφύγεις από πολλά πράγματα σε αυτή την ζωή. Από την αλήθεια όμως όχι.
Ακολουθήστε το Reader στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις και τα νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.