Είναι ο άνθρωπος, που αναστήλωσε τον Κιρκιντζέ, το χωριό της Διδούς Σωτηρίου στη Μικρά Ασία. Για όσα έχει πει και για όσα έχει κάνει τον μισεί θανάσιμα όχι μόνο το καθεστώς Ερντογάν αλλά και οι κεμαλιστές. Ο Αρμένιος συγγραφέας και διανοούμενος Σεβάν Νισανιάν θεωρείται εχθρός της Τουρκίας γιατί, όπως έχει πει ο ίδιος, «είμαι ένας Αρμένιος, κάνοντας κάτι που κανένας Αρμένιος δεν είχε κάνει ποτέ σε μουσουλμανική χώρα».
Διαβάστε ακόμη: Turkovac: Ο Ερντογάν επιμένει ότι νικά τον κορονοϊό με το τουρκικό εμβόλιο - Οι ειδικοί της χώρας αμφιβάλλουν
Μιλώντας με τόλμη για ευαίσθητα εθνικά ή θρησκευτικά ζητήματα εξόργισε την τουρκική ελίτ, η οποία επέλεξε να απαλλαγεί από την ιδιαίτερα ενοχλητική παρουσία του εφαρμόζοντας το «αποτελεσματικό» μέτρο της φυλάκισης, όπως πράττει τα τελευταία χρόνια με όλους τους αντιφρονούντες. Η σύλληψη του Σεβάν Νισανιάν στη Σάμο πριν την Πρωτοχρονιά λόγω της λήξης της άδειας παραμονής του στην χώρα μας, παρά την καθαρά τυπική και γραφειοκρατική διάσταση της, δημιούργησε προβληματισμό.
Μια πιθανή απέλαση του αρμενικής καταγωγής τούρκου υπηκόου στη γείτονα θα ισοδυναμούσε με καταδίκη του αφού θα οδηγούνταν αμέσως στις τουρκικές φυλακές, όπου εξέτιε πολυετή ποινή μέχρι το 2017 όταν και απέδρασε ζητώντας πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα. Τη λύση στην εμπλοκή, που προέκυψε, έδωσε το Διοικητικό Πρωτοδικείο Σύρου, στο οποίο προσέφυγε με αίτημα εάν απελαθεί αυτό να γίνει στην Αρμενία και όχι στην Τουρκία. Πλέον, με δικαστική απόφασή ο Αρμένιος συγγραφέας είναι ελεύθερος.
«Αν υπάρχει αυτό που λένε παράδεισος, το χωριό μας, ο Κιρκιντζές, ήταν ένα δείγμα του. Κοντά στο Θεό ζούσαμε, ψηλά, ανάμεσα σε κατάφυτα βουνά, και ξαγναντεύαμε ολόκληρο τον καρπερό κάμπο της Εφέσου, που ήτανε δικός μας ίσαμε τη θάλασσα, ώρες δρόμο, όλο συκομπαχτσέδες και λιόδεντρα, καπνά, μπαμπάκια, στάρια, καλαμπόκια και σουσάμια…». Με τον μοναδικό αυτό τρόπο η Διδώ Σωτηρίου περιέγραφε το χωριό της στα «Ματωμένα Χρώματα».
Εναν τόπο, που αγάπησε αμέσως ο Σεβάν Νισανιάν όταν εγκαταστάθηκε στο ελληνικό χωριό με την πρώτη σύζυγό του στις αρχές της δεκαετίας του '90. Η αναπαλαίωση του σπιτιού του υπήρξε το έναυσμα για την αναστήλωση και συντήρηση και άλλων κατοικιών ελληνικών οικογενειών ακολουθώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της περιοχής. Η αρχιτεκτονική πρωτοβουλία του Αρμένιου συγγραφέα, με σπουδές στα αμερικανικά πανεπιστήμια του Yale και του Columbia, στον Κιρκιντζέ δημιούργησε ένα πρωτοποριακό μοντέλο αναπαλαίωσης, στο οποίο η Αγκυρα δεν ήταν εξαρχής αντίθετη, τουλάχιστον στην πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης Ερντογάν.
Αλλωστε, οι θέσεις του Σεβάν Νισανιάν κατά του κεμαλικού κατεστημένου και του συνακόλουθου τουρκικού εθνικισμού έβρισκαν απήχηση στις τάξεις των ισλαμιστών με τον ίδιο να στηρίζει τις κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις. Μέχρι τη στιγμή βέβαια, που δημοσιοποίησε τις απόψεις του για τον ισλαμιστικό φανατισμό, οπότε και μπήκε επίσημα στο κάδρο των ανεπιθύμητων προσώπων με κοινωνική επιρροή. Στο πλαίσιο αυτό, τα όσα δημιούργησε στον Κιρκιντζέ αποτέλεσαν και την τυπική αφορμή για τις τουρκικές αρχές να του προσάψουν σειρά κατηγοριών για πολεοδομικές παραβάσεις καταδικάζοντάς τον σε συνολική ποινή 17 ετών!
Σεβάν Νισανιάν: Η καταδίκη του για βλασφημία
Η πόρτα της φυλακής για τον Σεβάν Νισανιάν άνοιξε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2013 όταν τα ποινικά δικαστήρια της Κωνσταντινούπολης τον καταδίκασαν σε 13,5 μήνες φυλάκισης για το αδίκημα της βλασφημίας. Ενα άρθρο του στο προσωπικό του ιστολόγιο με αφορμή την προβολή της ταινίας, «Η αθωότητα των Μουσουλμάνων», που είχε προκαλέσει αιματηρές ταραχές στις μουσουλμανικές χώρες, ήταν η αιτία να βρεθεί ενώπιον της τουρκικής δικαιοσύνης. Ο Αρμένιος διανοούμενος υποστήριξε ότι «το να μιλάς ασεβώς για τον Μωάμεθ, δεν αποτελεί λόγο μίσους», με αποτέλεσμα η αναφορά του αυτή να θεωρηθεί ως «ασέβεια» προς τις ισλαμικές αξίες.
Για τη δημόσια παρέμβασή του, που θεωρήθηκε ότι υπερβαίνει τα όρια ελευθερίας του λόγου και κριτικής και την καταδίκη του ο Σεβάν Νισανιάν δεχόταν καθημερινά την περίοδο εκείνη απειλές για την ζωή του. Η θύελλα οργισμένων αντιδράσεων για τα όσα υποστήριξε για τον Μωάμεθ οδήγησε στην μαζική υποβολή μηνύσεων εις βάρος του από πολίτες σε κάθε γωνιά της Τουρκίας. Ο ίδιος αν και είχε συνειδητοποιήσει ότι μετά τις εξελίξεις αυτές τίποτα δεν θα ήταν ίδιο όπως παλιά δεν έδειχνε να λαμβάνει σοβαρά τα συγκεκριμένα απειλητικά μηνύματα. Μάλιστα, θεωρούσε ότι το καθεστώς Ερντογάν δεν ήθελε να δημιουργήσει έναν ακόμη Αρμένιο μάρτυρα δεδομένου ότι στην περίπτωσή του θα επρόκειτο για μια πολιτικά υποκινούμενη δολοφονία, που θα έπρεπε να ζητηθεί από υψηλά ιστάμενο πρόσωπο.
Εξακολουθούσε δε, να διατυπώνει την άποψη ότι ιστορικά, το στρατιωτικό κατεστημένο είναι η μεγαλύτερη απειλή για τα πολιτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες στη χώρα και πως η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε κάνει σημαντικά βήματα όσον αφορά στην «αποκαθήλωση» της στρατιωτικής κυριαρχίας. Η ανησυχία του όμως για την άνοδο του κύματος της ισλαμικής μισαλλοδοξίας θα επιβεβαιωνόταν πλήρως λίγο αργότερα όταν ο ίδιος θα ερχόταν αντιμέτωπος με το πιο σκληρό πρόσωπο της πολιτικής του Τούρκου προέδρου, που μεταφραζόταν σε πολυετή κάθειρξη καθώς η αρθρογραφία του και τα βιβλία του είχαν ενοχλήσει σφόδρα την Αγκυρα.
Παρόλα αυτά, «Το πουλί πέταξε!». Με αυτή την φράση στα κοινωνικά δίκτυα ο Σεβάν Νισανιάν έκανε γνωστή το καλοκαίρι του 2017 την απόδρασή του από τις τουρκικές φυλακές φτάνοντας στην Ελλάδα. Αλλωστε, ήθελε πολύ μεγάλο «θράσος» να τολμήσει να ξεστομίσει Τούρκος πολίτης σε εκπομπή της τουρκικής τηλεόρασης ότι «όποιος δεν αναγνωρίζει τη Γενοκτονία είναι ανήθικος».
Σεβάν Νισανιάν: Το «μαθηματικό χωριό» στον Κιρκιντζέ
Εκτός από τα βιβλία του, τα πολιτικά δοκίμια και τους ταξιδιωτικούς οδηγούς ο Σεβάν Νισανιάν άφησε πίσω στην Τουρκία και το «μαθηματικό χωριό». Εναν μοναδικό χώρο επιστήμης και πολιτισμού στον τόπο, που γεννήθηκε η Διδώ Σωτηρίου. Στο αναστηλωτικό έργο του Αρμένιου διανοούμενου έδωσε επιστημονική υπόσταση ο πανεπιστημιακός Αλί Νεσίν ιδρύοντας το 2007 το «μαθηματικό χωριό», που φιλοξενεί 10.000 παιδιά κάθε χρόνο. Πρόκειται για ένα ινστιτούτο, που παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα μαθηματικών, στα οποία μπορούν να συμμετάσχουν μαθητές όλων των βαθμίδων και φοιτητές, φιλοξενώντας στις εγκαταστάσεις του 500 άτομα σε κάθε κύκλο μαθημάτων.
Η φήμη αυτής της κοιτίδας της μαθηματικής επιστήμης έχει εξαπλωθεί σε όλη την Τουρκία με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό αιτημάτων συμμετοχής. Η εντυπωσιακή απήχηση του μαθηματικού ινστιτούτου οδήγησε ουσιαστικά στη δημιουργία ενός άτυπου πανεπιστημίου στον Κιρκιντζέ καθώς στο χωριό έχουν συσταθεί σχολές Θεάτρου, Φιλοσοφίας και Καλών Τεχνών, καθώς και αρχαιολογικό ινστιτούτο.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
