Ο όρος Kristallnacht (Κρίσταλναχτ), που σημαίνει στα γερμανικά η «Νύχτα των Κρυστάλλων». Ο όρος Reichskristallnacht (Ράιχσκρισταλναχτ), κατά λέξη, «Αυτοκρατορική Νύχτα των Κρυστάλλων». Ο όρος Pogromnacht (Πογκρόμναχτ), δηλαδή η «Νύχτα του Πογκρόμ». Όποιον όρο και αν χρησιμοποιήσει κανείς είναι δύσκολο να περιγράψει το μίσος που εκδηλώθηκε εκείνη τη νύχτα στη Γερμανία. Ένα μαζικό πανεθνικό πογκρόμ με στόχο τους Εβραίους πολίτες όλης της χώρας το οποίο εκδηλώθηκε με αφορμή μια δολοφονία που έγινε στο Παρίσι αλλά ως αιτία είχε το άσβεστο μίσος των Ναζί κατά των Εβραίων.
Η δολοφονία του Έρνστ φομ Ρατ
Το ονοματεπώνυμο Έρνστ φομ Ρατ σίγουρα στους περισσότερους δεν λέει τίποτα. Στην πραγματικότητα δεν έλεγε τίποτα ακόμα και στους ίδιους τους Γερμανούς. Ήταν ένας μικρομεσαίος Γερμανός διπλωμάτης που υπηρετούσε στο Παρίσι. Δεν ήταν τίποτα το ιδιαίτερο σαν άνθρωπος. Σε ηλικία μόλις 23 ετών έγινε μέλος του ναζιστικού κόμματος και αμέσως μετά έγινε και μέλος των SA των Ταγμάτων Εφόδου του Αδόλφου Χίτλερ που σαν μοναδική αποστολή τους είχαν να τραμπουκίζουν, να ξυλοκοπούν και να διαλύουν με τη βία συγκεντρώσεις αριστερών και συνδικαλιστικών οργανώσεων. Σταδιακά άρχισε να ανεβαίνει στη ναζιστική ιεραρχία και τελικά βρέθηκε στη Γερμανική πρεσβεία στο Παρίσι να... κάνει τον διπλωμάτη.
Το ονοματεπώνυμο Χέρσελ Γκρίνσπαν επίσης στους περισσότερους δεν λέει κάτι. Γεννημένος στο Ανόβερ, ο Γκρίνσπαν είδε τους γονείς του να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σπίτι τους αφού με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία ήταν από τους πρώτους Εβραίους που απελάθηκαν. Θα πήγαιναν στην Πολωνία καθώς ήταν υπήκοοι της χώρας από την εποχή που είχε ανεξαρτητοποιηθεί από τη Ρωσία, ωστόσο, η Πολωνία είχε φροντίσει να τους αφαιρέσει την υπηκοότητα και άρα όλοι αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά σε μια δυστοπική κατάσταση όπου δεν έχουν ούτε που να πάνε, ούτε υπηκοότητα, ούτε τίποτα.
Οι δυο πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας συναντήθηκαν στις 7 Νοεμβρίου μέσα στο γραφείο του Έρνστ φομ Ρατ στη Γερμανική πρεσβεία στο Παρίσι. Αγανακτισμένος με τους Ναζί και με τα όσα είχαν τραβήξει οι γονείς του αλλά και ο ίδιος, ο Χέρσελ Γκρίνσπαν μπαίνει στο γραφείο του φομ Ρατ και τον εκτελεί με έξι σφαίρες. Το φοβερό της υπόθεσης είναι πως ο φομ Ρατ το τελευταίο χρονικό διάστημα είχε δημιουργήσει πολλές αντιπάθειες στους κύκλους του ναζιστικού κόμματος και η Γκεστάπο είχε επάνω του το «μάτι» της, καθώς θεωρείτο ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Αυτό βέβαια, άλλαξε, όταν δολοφονήθηκε. Ξαφνικά έγινε το ιδανικό μέλος του ναζιστικού κόμματος που δολοφονήθηκε από έναν Εβραίο. Οι Χιτλερ και Γκέμπελς δε θα άφηναν αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.
Η «Νύχτα των Κρυστάλλων»
Από την πρώτη στιγμή ο Γκέμπελς κατέστησε ιδιαίτερα σαφές, χωρίς να το εκφράσει ρητά, ότι το κόμμα έπρεπε να οργανώσει και να διεξαγάγει «διαδηλώσεις» κατά των Εβραίων σε όλη τη χώρα, οι οποίες, όμως, θα έπρεπε να φαίνονται σαν εκφράσεις μιας αυθόρμητης λαϊκής οργής. Και έτσι έγινε, μια ημέρα σαν σήμερα, στην πραγματικότητα από τις πρώτες πρωινές ώρες κιόλας της 9ης Νοεμβρίου 1938 και για τα επόμενα 24ωρα ένα πρωτοφανές κύμα «λαϊκής οργής» οργανωμένο από το ναζιστικό κόμμα, ξέσπασε πάνω στους Εβραίους της Γερμανίας (και της Αυστρίας) και στις περιουσίες τους. Αυτό που ακολούθησε ήταν βία, χάος και αίμα.
Οι νεκροί - ανάμεσά τους και πολλοί αυτόχειρες, που προτίμησαν να βάλουν μόνοι τους τέλος στη ζωή τους αντί να υπομείνουν τα βασανιστήρια και τους εξευτελισμούς της ναζιστικής θηριωδίας - ξεπέρασαν τους 400. Ανάμεσα στους και αρκετοί μη Εβραίοι, που είχαν την ατυχία να μοιάζουν με Εβραίους. Περίπου 1575 Συναγωγές και άλλοι εβραϊκοί χώροι συγκέντρωσης και προσευχής παραδόθηκαν στις φλόγες. Εβραϊκά νεκροταφεία βανδαλίστηκαν, σπίτια κατεδαφίστηκαν, διαμερίσματα ερειπώθηκαν, ενώ χιλιάδες εβραϊκά καταστήματα καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν εκείνο το βράδυ. Το πρωί της 10 Νοέμβρη οι δρόμοι στις Εβραϊκές συνοικίες ήταν σπαρμένοι με σπασμένα τζάμια, τα υπολείμματα από τις βιτρίνες των καταστημάτων και τα παράθυρα των σπιτιών. Πάνω από 7.000 εβραϊκά καταστήματα και 29 πολυκαταστήματα ισοπεδώθηκαν, ενώ 30.000 Εβραίοι συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Πολλοί απλοί άνθρωποι τρόμαξαν μ’ αυτά που είδαν όταν βγήκαν έξω το πρωί της 10ης Νοεμβρίου και δεν συμμετείχαν στα σχέδια του Χίτλερ. Εβραίοι που είχαν καταφέρει να βρουν ασφαλές καταφύγιο, έλεγαν μήνες αργότερα για το πώς «οι χριστιανοί γείτονές τους» τους έφερναν γάλα και στρωσίδια. Στο Μπούργκζιν οι ντόπιοι έδωσαν στους Εβραίους χρήματα, καινούργια ρούχα, ψωμιά και άλλα τρόφιμα. Εβραίοι από άλλες γειτονιές είχαν να αφηγηθούν παρόμοιες ιστορίες.
Η «Νύχτα των Κρυστάλλων» ήταν το αποκορύφωμα του τρίτου κύματος αντισημιτισμού της ναζιστικής Γερμανίας - του χειρότερου πογκρόμ σε βάρος των Εβραίων μέχρι τότε. Το πρώτο κύμα είχε ξεσπάσει το 1933, αμέσως μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία: με δυο νόμους, για την απασχόληση στο δημόσιο και την άσκηση του επαγγέλματος του δικηγόρου, 40.000 Εβραίοι βρέθηκαν από τη μια στιγμή στην άλλη στο δρόμο. Το δεύτερο κύμα ήρθε δυο χρόνια αργότερα, το 1935, με τους «Νόμους της Νυρεμβέργης» που όριζαν τους Εβραίους σαν «φυλή» και διέτασσαν τον διαχωρισμό των «Αρίων» από τους «μη Αρίους». Όλα αυτά μαζί οδήγησαν στη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης και βέβαια στο Ολοκαύτωμα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
