Η είδηση πως η Ισπανία ανακοίνωσε πρωτοφανές σχέδιο για την επιβολή φόρου έως και 100% στα ακίνητα, που αγοράζονται από μη κατοίκους χωρών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάνει από τη Δευτέρα τον γύρο του διαδικτύου. H ρύθμιση υιοθετείται με στόχο την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης σε μια χώρα που βιώνει σοβαρά τις συνέπειες της εδώ και χρόνια. Ρατσιστικό ως προς τους ξένους; Σωτήριο για τους ντόπιους που έχουν δυσκολευτεί; Ανεξαρτήτως της άποψης που έχει ο καθένας, ο πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, διευκρίνισε πως πρόκειται για ένα από τα δώδεκα σχέδια που αναλαμβάνει να υιοθετήσει η κυβέρνησή του στην προσπάθεια να κατευνάσει την αυξανόμενη οργή για την εκτίναξη του κόστος στέγασης στη χώρα.
«Η Δύση αντιμετωπίζει μια αποφασιστική πρόκληση: να μην γίνει μια κοινωνία διαιρεμένη σε δύο τάξεις, τους πλούσιους ιδιοκτήτες και τους φτωχούς ενοικιαστές», είπε μάλιστα αναφερόμενος στην αύξηση των τιμών των κατοικιών κατά 48% την τελευταία δεκαετία σε όλη την Ευρώπη. Τα προτεινόμενα μέτρα περιλαμβάνουν την παροχή κινήτρων σε όσους ανακαινίζουν και νοικιάζουν κενά ακίνητα σε προσιτές τιμές και την πάταξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Να σημειωθεί ότι στην Ισπανία μόλις το 2,5% των κατοικιών προορίζεται για κοινωνική στέγαση, ποσοστό που υστερεί δραματικά σε σχέση με χώρες όπως η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες. Ο πρωθυπουργός αποφάσισε να μην δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα λειτουργίας του σχεδίου, ωστόσο έσπευσε να τονίσει πως η δέσμη παρεμβάσεων βάζει στο «στόχαστρο» και τα τουριστικά διαμερίσματα, τα οποία εδώ και καιρό κατηγορούνται για τη συρρίκνωση της προσφοράς ενοικίων και τον εκτοπισμό των ντόπιων.
Πρωθυπουργός εναντίον όλων
Οι σχολιασμοί του Σάντσεθ για τις νέες αποφάσεις αλλά και όσους κερδίζουν σε βάρος άλλων απασχόλησαν και τον διεθνή Τύπο, πρωτοσέλιδα του οποίου έκαναν λόγο για «εκδίωξη» των ξένων αγοραστών. Η Ισπανία εδώ και πολύ καιρό προσελκύει αγοραστές εξοχικών κατοικιών εκτός Ε.Ε., με κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και του Μαρόκου να συρρέουν να αγοράσουν σε μέρη όπως η Ίμπιζα, η Μαρμπέλα και η Βαρκελώνη.

«Μόνο το 2023 οι κάτοικοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αγόρασαν περίπου 27.000 σπίτια και διαμερίσματα στην Ισπανία. Και δεν το έκαναν για να ζήσουν σε αυτά, δεν το έκαναν για να έχουν οι οικογένειές τους ένα μέρος για να ζήσουν, το έκαναν για να κερδοσκοπήσουν, για να βγάλουν χρήματα από αυτά, κάτι που εμείς -στο πλαίσιο της έλλειψης που βρισκόμαστε- προφανώς δεν μπορούμε να επιτρέψουμε», εξήγησε ο Σάντσεθ.
Τι πραγματικά συμβαίνει στην Ισπανία;
H στεγαστική όμως κρίση που ταλανίζει την Ισπανία δεν είναι κάτι που ακούγεται πρώτη φορά. Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την άνθηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων για τουρίστες μέσω πλατφορμών, ένα γεγονός που κατά καιρούς έχει προκαλέσει κύμα διαμαρτυριών σε όλη την Ισπανία.
Το ποσοστό των αστέγων αυξήθηκε κατά 24% από το 2012 στους 28.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ, με βάση έκθεση της Τράπεζας της Ισπανίας, περίπου το 45% των ανθρώπων που ζουν σε ενοίκιο κινδυνεύουν με φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό, ποσοστό που αποτελεί το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Ο αριθμός των αστέγων έχει αυξηθεί σημαντικά στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, αναφέρει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά η έκταση του προβλήματος στην Ισπανία δεν γίνεται αισθητή λόγω του μεγάλου αριθμού των νέων που ζουν με τους γονείς τους.
Διαβάστε ακόμη: Παγκράτι: Η πεθερά που σκότωσε τον μέλλοντα γαμπρό της με πριονωτό μαχαίρι
Περισσότερο από το 60% των νέων ηλικίας 18 με 34 ετών ζει στο πατρικό του. Από το 2008 ως το 2022 ειδικότερα, η Ισπανία είχε τον πιο γρήγορα αυξανόμενο αριθμό νέων που ζούσαν με τους γονείς τους μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών. Στη χώρα το ποσοστό των κοινωνικών κατοικιών φτάνει μόλις το 1,5% του συνόλου των κατοικιών, την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 9%.
Ο ανταγωνισμός για τα σπίτια που νοικιάζονται είναι έντονος: περίπου 40 άνθρωποι απαντούν σε κάθε αγγελία που αναρτάται στη Μαδρίτη, σύμφωνα με τον ιστότοπο εύρεσης κατοικιών Idealista. Στη Μαδρίτη 48.000 άνθρωποι βρίσκονται σε λίστα αναμονής για την παροχή κοινωνικής κατοικίας και οι αρχές της πόλης εργάζονται για να τριπλασιάσουν τον αριθμό τους, ώστε να φτάσουν τις 15.000 ως το 2030.
Άλλα στοιχεία που έφερε στο φως τους προηγούμενους μήνες το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ισπανίας, δείχνουν πως οι τιμές των ακινήτων κατοικίας στην Ισπανία αυξήθηκαν κατά 8,1% κατά το τρίτο τρίμηνο σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση κατά τη διάρκεια των δυόμισι τελευταίων ετών, καταγράφοντας ταυτόχρονα αύξηση τριών δεκάτων της ποσοστιαίας μονάδας σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2024.

Οι τιμές σε ακίνητα δεύτερης κατοικίας καταγράφουν αύξηση 7,9% σε ετήσια βάση, ενώ οι τιμές των νεόδμητων κατοικιών σημείωσαν αύξηση κατά 9,8% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με ταυτόχρονη όμως μείωση (σχεδόν 1,5% της ποσοστιαίας μονάδας) σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο. Αναφέρεται δε ότι μεταξύ του διαστήματος Απριλίου - Ιουνίου οι τιμές διαμερισμάτων εκτοξεύτηκαν σε επίπεδα ρεκόρ από το 2007, ακριβώς πριν την έκρηξη της «φούσκας των ακινήτων» που επηρέασε τις παγκόσμιες αγορές.
Η σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη
Σε ό,τι αφορά την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως μαρτυρά η τελευταία έκθεση της Eurostat, που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, μεταξύ του 2010 και του τρίτου τριμήνου του 2024, οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 54,1% και τα ενοίκια κατά 26%. Κατά την ίδια περίοδο, οι τιμές των κατοικιών υπερτριπλασιάστηκαν στην Ουγγαρία και την Εσθονία (και οι δύο +230%) και υπερδιπλασιάστηκαν στη Λιθουανία (+181%), τη Λετονία (+154%), την Τσεχία (+135%), την Αυστρία (+114%), την Πορτογαλία (+113%), τη Βουλγαρία (+110%) και το Λουξεμβούργο (+103%). Η Ιταλία ήταν η μόνη χώρα στην οποία οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (-4%). Τα συμπεράσματα δικά σας.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.