Σχεδόν δύο μήνες από τη στιγμή που οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδιναν τα χέρια σε μια πολιτική συμφωνία για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, στέλνοντας μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας της Ευρώπης στις αγορές ενέργειας, ο κίνδυνος να επιστρέψει το μπαλάκι ξανά στα χέρια τους στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης είναι πλέον ορατός. Οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων το Σαββατοκύριακο που πέρασε για την εξειδίκευση του μέτρου δεν φαίνεται να σημείωσαν σημαντική πρόοδο και η κατάληξη του αυριανού Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας δεν συγκεντρώνει μεγάλη αισιοδοξία. Η Ευρώπη δεν μοιάζει ακόμα έτοιμη να κάνει το μεγάλο βήμα.
Στις διεργασίες των προηγούμενων ημερών φάνηκε να επιβεβαιώνεται εκ νέου η διαφωνία του λεγόμενου «μπλοκ των 6» του Βορρά, δηλαδή, Γερμανίας, Αυστρίας, Ολλανδίας, Δανίας, Εσθονίας και Λουξεμβούργου, οι οποίοι θεωρούν ότι το πλαφόν αντί να περιορίσει τις ακραίες διακυμάνσεις των τιμών θα οδηγήσει σε διατάραξη της λειτουργίας της αγοράς, στρέφοντας τους προμηθευτές αερίου σε χώρες εκτός Ευρώπης όπου οι τιμές εξακολουθούν να διαμορφώνονται ελεύθερα. Αξιοποιούν, δε, και τις παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι ο προτεινόμενος μηχανισμός διόρθωσης τιμών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών να διαχειρίζονται χρηματοοικονομικούς κινδύνους.
Στον αντίποδα την επιτακτική ανάγκη άμεσης επιβολής ενός πλαφόν για την προστασία των εθνικών οικονομιών, και των ευρωπαίων νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, υπερασπίζονται με θέρμη τουλάχιστον 15 χώρες στις οποίες πρωτοστατούν Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία και Βέλγιο. Είχαν απειλήσει μάλιστα τον Οκτώβριο να μπλοκάρουν το σύνολο του ενεργειακού πακέτου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τους 3 δηλαδή Κανονισμούς και αναμένεται με ενδιαφέρον το αν θα κρατήσουν την ίδια σκληρή στάση στο σημερινό Συμβούλιο αν δουν ότι οδηγείται ξανά σε ναυάγιο το θέμα του πλαφόν. Οι πληροφορίες πάντως αναφέρουν ότι η Ελλάδα θα παραμείνει σε αυτή τη γραμμή.
Τι στάση θα τηρήσει η Αθήνα στο σημερινό Συμβούλιο
Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξάλλου από την Σύνοδο EUMED-9 στην Ισπανία προ ημερών είχε δώσει το στίγμα, μιλώντας για την ανάγκη ταυτόχρονης συμφωνίας για τους 3 Κανονισμούς που βρίσκονται υπό συζήτηση - τα ζητήματα της ενεργειακής αλληλεγγύης, της απλοποίησης των διαδικασιών έγκρισης για τοποθέτηση νέων ΑΠΕ και του μηχανισμού διόρθωσης των τιμών. Η Αθήνα, δε, απορρίπτει τις ενστάσεις περί ώθησης των προμηθευτών σε άλλες αγορές και κατά συνέπεια πρόκλησης κραδασμών στην εφοδιαστική αλυσίδα, επισημαίνοντας πως η αγορά φυσικού αερίου λειτουργεί εδώ και καιρό στρεβλά και με κερδοσκοπικά κριτήρια στα οποία πρέπει να μπει φρένο.
Η συμβιβαστική πρόταση της τσέχικης προεδρίας
Το γκρουπ των χωρών που πρωτοστατεί στην επιβολή πλαφόν είχε διαφωνήσει κάθετα και στην πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν στα 275 ευρώ, εφόσον η τιμή διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα για 2 εβδομάδες, τονίζοντας ότι το ύψος αυτό συνιστά κατ’ ουσίαν ακύρωση του μέτρου και πρότειναν το όριο των 160 ευρώ. Στο τραπέζι πλέον βρίσκεται η συμβιβαστική πρόταση της τσεχικής προεδρίας για ενεργοποίηση του πλαφόν στην περίπτωση που η τιμή του φυσικού αερίου ξεπερνά τα 220 ευρώ για 5 συνεχόμενες ημέρες. Και αυτή, ωστόσο, δεν φαίνεται να ικανοποιεί κανένα από τα δύο στρατόπεδα. Παράλληλα, δυσεπίλυτος γρίφος μοιάζει και η διάρκεια εφαρμογής του μέτρου καθώς και η διαδικασία άρσης του.
Μητσοτάκης: Αποτυχία η επιστροφή του θέματος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πάντως έχει υπογραμμίσει πως «θα είναι αποτυχία αν οι Υπουργοί Ενέργειας δεν συμφωνήσουν» και το θέμα περάσει εκ νέου σε επίπεδο αρχηγών κρατών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Έχει τονίσει επίσης επανειλημμένα ότι οι λύσεις που έχουν σχεδιαστεί δίνουν απάντηση στις ανησυχίες κάποιων χωρών και ότι έχει φτάσει η ώρα η Ευρώπη να στείλει ένα σαφές μήνυμα τόσο στη Ρωσία όσο και στις αγορές ότι «η κερδοσκοπία στην αγορά φυσικού αερίου θα αντιμετωπιστεί με ενιαίο τρόπο από την Ε.Ε, επιβάλλοντας κάποιου είδους πλαφόν στον δείκτη TTF».
Αν πάντως το σημερινό Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας καταλήξει όπως δείχνουν τα έως τώρα δεδομένα σε ναυάγιο, η προσεχής Σύνοδος Κορυφής αναμένεται μαραθώνια και ταραχώδης, καθώς η καθυστέρηση στη λήψη δραστικών αποφάσεων έχει ξεπεράσει τα λογικά χρονικά όρια και την αντοχή κυβερνήσεων και ευρωπαϊκών κοινωνιών. Την ίδια στιγμή άλλωστε εγείρονται φόβοι για νέα εκτόξευση των τιμών σε αέριο και ρεύμα, καθώς μπαίνουμε στην καρδιά του χειμώνα και οι ανάγκες σε κατανάλωση ενέργειας αυξάνονται ενώ τα αποθέματα που έχουν αποθηκευτεί θα βαίνουν μειούμενα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
