«Δεν γεννιέσαι, γίνεσαι». Αυτή είναι είναι η βασική συνιστώσα της θεωρίας του υπαρξισμού και αυτή που υιοθέτησε η Γαλλίδα φιλόσοφος και ακτιβίστρια Σιμόν ντε Μποβουάρ, που γεννήθηκε στις 9 Ιανουαρίου του 1908. Με το βιβλίο της «Το Δεύτερο Φύλο» η Μπουβουάρ υποστήριξε την αρχή πως «δεν γεννιέται κανείς γυναίκα, αλλά γίνεται» και έμεινε στην ιστορία ως η ιέρεια του φεμινιστικού κινήματος.
Η συναρπαστική ζωή της Σιμόν Λυσί Ερνεστίν Μαρί Μπερτράν ντε Μποβουάρ, έχει σαν βάση το Παρίσι, όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε ενάντια στην επιθυμία των γονιών της.
Ήταν μόλις 21 όταν γνώρισε τον άνθρωπο που θα της σημάδευε τη ζωή, τον 24χρονο τότε συμφοιτητή της Ζαν-Πολ Σαρτρ, με τον οποίον μοιράζονταν μια πνευματική ταύτιση και ακολούθησαν κοινά μονοπάτια σε μια δια βίου σχέση.
Από το 1931 έως το 1943 δίδαξε φιλοσοφία στη μέση εκπαίδευση και τον Οκτώβριο του 1945 εξέδωσε μαζί με τον Σαρτρ το μηνιαίο περιοδικό λογοτεχνικής και πολιτικής κριτικής «Temps Modernes» («Μοντέρνοι Καιροί»), με τον τίτλο του δανεισμένο από την ομώνυμη ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν.
| (AP Photo)
Η ζωή της Μποβουάρ συγκέντρωνε πάντοτε τα φώτα της δημοσιότητας, έχει όμως πολλές άγνωστες πτυχές.
Με την βιογραφία, με τίτλο Becoming Beauvoir: A Life (2019), η Kέιτ Kερκπάτρικ, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο King’s College, επιχείρησε να εισχωρήσει σε άγνωστες λεπτομέρειες της ζωής της Μποβουάρ και να ξεχωρίσει τη Μποβουάρ ως αυτόφωτη προσωπικότητα και όχι ως αιώνια σύντροφος και «καλύτερη μαθήτρια» του Ζαν-Πολ Σαρτρ.
Ακόμη και σήμερα, το όνομα της Μποβουάρ ακολουθεί (ποτέ δεν προηγείται) αυτό του Σαρτρ όταν γίνεται αναφορά στo ζεύγος των δυο φιλοσόφων.
Για την σχέση τους, η Κερκπάτρικ θα γράψει πως οι δυο τους δεσμεύτηκαν με το περίφημο «συμβόλαιο», σύμφωνα με το οποίο θα ήταν μαζί διατηρώντας παράλληλες ερωτικές σχέσεις με άλλους, τις οποίες θα συζητούσαν μεταξύ τους. Αναφερόμενη στο «συμβόλαιο», η Κέιτ Κερκπάτρικ τονίζει ότι «ήδη, πριν από αυτό, η Μποβουάρ είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι θα αγαπούσε διαφορετικούς άνδρες με τον τρόπο που εκείνη πίστευε ότι μπορούσε να τους αγαπήσει». Το 1926 σημείωνε στο ημερολόγιό της ότι «ο καθείς οφείλει να δίνει μόνον ό,τι μπορεί να δώσει».
«Το Δεύτερο Φύλο» ή αλλιώς η Βίβλος του φεμινισμού
Το 1949 είναι η χρονιά που η Μποβουάρ θα γίνει διάσημη σε όλον τον κόσμο. 'Ηταν τότε που εξέδωσε στα 41 της χρόνια, το φιλοσοφικό δοκίμιο «Το Δεύτερο Φύλο», το έργο που θα κάνει την Μποβουάρ μια από τις πιο επιδραστικές γυναίκες μέχρι και σήμερα. Η Κέιτ Κερκπάτρικ αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο του βιβλίου της στο «Σκανδαλώδες Δεύτερο Φύλο», όπως το λέει.
Το δοκίμιο είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων, που ήταν λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι όταν γράφτηκε, υπήρχε ελάχιστη βιβλιογραφία σχετικά με τις γυναίκες από μια φεμινιστική σκοπιά. Το Βατικανό μάλιστα το ενέταξε στη λίστα των απαγορευμένων βιβλίων.
Η κύρια θέση του βιβλίου της περιστρέφεται γύρω από την ιδέα ότι η γυναίκα έχει κρατηθεί σε μια σχέση μακρόχρονης καταπίεσης από τον άνδρα μέσω του υποβιβασμού της στο “έτερο” του άντρα. Aμφισβητεί το στερεότυπο της θηλυκότητας και την αναγκαιότητα της μητρότητας, επισημαίνει τη βία στις σεξουαλικές σχέσεις, απενοχοποιεί τη γυναικεία ομοφυλοφιλία.
«Σε πολλούς χώρους η Μποβουάρ γελοιοποιήθηκε, χλευάστηκε και αγνοήθηκε», γράφει η Κερκπάτρικ, αλλά διευκρινίσει: «Όχι σε όλους όμως. Υπήρξε και ένα άλλο, πολύ πιο φιλόξενο, αναγνωστικό κοινό: η επόμενη γενιά. Οι νέοι και οι νέες διάβασαν το βιβλίο ως κάτι χωρίς προηγούμενο, κάτι που μιλούσε με ειλικρίνεια για τις γυναικείες εμπειρίες που ως τότε ήταν ταμπού.
Ορισμένες αναγνώστριες, που αναζητούσαν απεγνωσμένα πληροφορίες για το ίδιο τους το σώμα, το διάβασαν ως σεξουαλικό εγχειρίδιο. Το Paris Match δημοσίευσε αποσπάσματα τον Αύγουστο, συστήνοντας τη συγγραφέα τους ως “υπολοχαγό του Ζαν-Πολ Σαρτρ, ειδική στον υπαρξισμό και, χωρίς αμφιβολία, την πρώτη γυναίκα φιλόσοφο που έχει εμφανιστεί στην ιστορία της ανθρωπότητας. Έπεσε στους ώμους της το βάρος να εξαγάγει μια φιλοσοφία για το φύλο της μέσα από τη μεγάλη ανθρώπινη περιπέτεια».
Στη διεθνή επιτυχία του έργου συνέβαλαν και τα συχνά ταξίδια της στην Αμερική, στη διάρκεια των οποίων ερωτεύτηκε τον συγγραφέα Νέλσον Όλγκριν, ο οποίος της ζήτησε να τον παντρευτεί και να μείνει μαζί του στην Αμερική. Εκείνη αρνήθηκε και λέγοντας ότι «ακόμη και αν δεν υπήρχε ο Σαρτρ, θα είχα επιστρέψει στη Γαλλία».
Η Σιμόν ντε Μποβουάρ πέθανε από πνευμονία σε ηλικία 78 ετών στις 14 Απριλίου του 1986 και τάφηκε πλάι στον Σαρτρ, στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς του Παρισιού.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
