Μενού
  • Α-
  • Α+

Ήταν 6 Ιουλίου του 2016 όταν κυκλοφόρησε ένα νέο παιχνίδι, το οποίο μέρα με τη μέρα, το εγκαθιστούσαν μαζικά ολοένα και περισσότεροι χρήστες. Εκατομμύρια άνθρωποι σε κάθε γωνιά του πλανήτη άρχισαν να ξεχύνονται στους δρόμους και να παίζουν με τις ώρες αυτό το παιχνίδι αυξημένης εικονικής πραγματικότητας που είχε αλλάξει τα μέχρι τότε δεδομένα και άρχισε αμέσως να γίνεται trend σε παγκόσμιο επίπεδο. Το όνομα αυτού: Pokemon Go.

Όλοι θυμόμαστε τις εικόνες που επικρατούσαν τότε στους δρόμους. Άνθρωποι είτε μόνοι είτε σε παρέες, να κρατούν ανά χείρας τα κινητά και, χρησιμοποιώντας τις κάμερες, να αναζητούν pokemon μέσα στις γειτονιές τους, στα πάρκα, τις πλατείες, τους δρόμους, αλλά και σε σημεία περισσότερο δυσπρόσιτα και επικίνδυνα.

Άνθρωποι που έμοιαζαν σαν να μην έχουν την παραμικρή επαφή με το περιβάλλον γύρω τους, έτρεχαν στους δρόμους, με τα μάτια τους να μην ξεκολλούν από τη μικρή οθόνη των smartphone τους, για να πιάσουν τα πιο σπάνια και ιδιαίτερα pokemon. Αυτό μπορεί να συνέβαινε για ώρες, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Πολλοί χρήστες είχαν πάθει εμμονή με το συγκεκριμένο παιχνίδι και, όπως έγραφαν τότε τα ειδησεογραφικά site, «όλος ο πλανήτης βρισκόταν σε παροξυσμό!», ενώ η Guardian έκανε λόγο για ένα «νέο είδος θρησκείας».

Η σατανική ιδέα πίσω από το παιχνίδι

Πως όμως ξεκίνησε όλο αυτό; Ήταν άνοιξη του 2013 όταν η Google, επιχειρώντας να προμοτάρει το Google maps, πληροφόρησε το κοινό της πως αναζητά τον καλύτερο εκπαιδευτή Pokemon, προτρέποντας τους χρήστες να βγουν και να παγιδεύσουν Pokemon στον πραγματικό κόσμο, χρησιμοποιώντας την εφαρμογή των maps. Ο νικητής θα ήταν φυσικά αυτός που θα κατάφερνε να αιχμαλωτήσει τα περισσότερα Pokemon και θα ανακηρυσσόταν ως Pokemon master.

Κι όμως, υπήρχε ένας άνθρωπος, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Niantic, ο οποίος πήρε αυτή την ιδέα στα σοβαρά και αποφάσισε να συνδυάσει τον κόσμο των Pokemon με ένα νέο παιχνίδι. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το Pokemon Go, το οποίο ήδη από τις πρώτες μέρες της λειτουργίας του, ξεπέρασε τα 20 εκατομμύρια downloads, με τους servers του παιχνιδιού να κολλάνε και να πέφτουν συνεχώς, λόγω της αφόρητης πίεσης και της υπερφόρτωσης που δέχονταν.

Το παιχνίδι ήταν πολύ απλό. Οι παίκτες κατέβαζαν την εφαρμογή, η οποία αποκτούσε πρόσβαση στους χάρτες και στις κάμερες των κινητών, έτσι ώστε να μπορούν να παίξουν. Μέσω λοιπόν της οθόνης του κινητού, εμφανιζόταν ο χάρτης της περιοχής τους, όπου είχε μαρκαρισμένα σημεία. Προχωρώντας σε αυτά τα σημεία που αναφέρονταν ως PokeStop, ο χρήστης μπορούσε να κερδίσει πόντους και διάφορα δώρα. Παράλληλα, σκοπός του παιχνιδιού ήταν να βρουν οι χρήστες Pokemon τα οποία εμφανίζονταν ανά πάσα στιγμή, και έπρεπε να τα εντοπίσουν μέσα από την οθόνη του κινητού και στη συνέχεια να τα πιάσουν.

Από τη μανιώδη αναζήτηση pokemon, πολλοί παίκτες είχαν οδηγηθεί σε πολύ επικίνδυνες καταστάσεις, ρισκάροντας ακόμα και τη ζωή τους. Δύο νέοι στην κομητεία Φλάγκλερ των ΗΠΑ, δέχθηκαν σφαίρες του ιδιοκτήτη ενός σπιτιού, που πίστευε πως τα δύο αγόρια βρέθηκαν στην ιδιοκτησία του μετά τα μεσάνυχτα προσπαθώντας να διαρρήξουν το σπίτι του.

Τελικά, αποδείχτηκε πως ήταν κυνηγοί Pokémon, ενώ τα αστυνομικά τμήματα δέχονταν καθημερινά κλήσεις για συμβάντα που είχαν σχέση με το παιχνίδι. Άνθρωποι πάθαιναν ακόμα και τροχαία ή έπεφταν πάνω σε δέντρα, καθώς έπαιζαν το παιχνίδι όσο οδηγούσαν, ενώ άλλοι παραιτούνταν ακόμα και από τις δουλειές τους για να πιάσουν όσο περισσότερα pokemon μπορούσαν.

Άλλοι έκαναν λόγο για επανάσταση, αφού ήταν το μοναδικό ηλεκτρονικό παιχνίδι που ανάγκαζε τους χρήστες να σηκωθούν από τον καναπέ και να βγουν έξω να περπατήσουν ή να τρέξουν. Η δημοφιλία του παιχνιδιού είχε γίνει ακόμα και αντικείμενο έρευνας, με τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE) να κάνει μελέτη για τις επιπτώσεις του παιχνδιού στους παίκτες.

pokemon-go
Shutterstock

Μάλιστα οι επιστήμονες, διαπίστωσαν με έκπληξη ότι, πράγματι, ένα παιχνίδι σαν το Pokemon Go θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανακούφιση των ήπιων καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Ήταν η πρώτη φορά που η πραγματικότητα έφτασε τόσο κοντά με την εικονική πραγματικότητα των παιχνιδιών.

Η συλλογή δεδομένων χαρτών από τη Niantic

Έχουν περάσει οκτώ χρόνια από την κυκλοφορία του Pokemon Go και, βαδίζοντας πλέον τις τελευταίες ημέρες του 2024, η Niantic, η εταιρεία δηλαδή που κατασκεύασε το παιχνίδι, έκανε μια τεράστια -κάπως αμφιλεγόμενη θα έλεγε κανείς- αποκάλυψη.

Συγκεκριμένα, στις 12 Νοεμβρίου του 2024, η Niantic έγραψε με ενθουσιασμό στην επίσημη ιστοσελίδα της ένα κείμενο με τίτλο «Κατασκευή ενός μεγάλου γεωχωρικού μοντέλου για την επίτευξη χωρικής νοημοσύνης», παραδεχόμενη ότι χρησιμοποίησε τα δεδομένα από τους χάρτες και τις τοποθεσίες των χρηστών που έπαιζαν Pokemon Go για να χαρτογραφήσει τον πλανήτη σε επίπεδο δρόμου και να κατασκευάσει ένα μοντέλο που θα επιτρέπει στα ρομπότ να πλοηγούνται σε φυσικό χώρο.

Άρα, οι παίκτες που τότε έπαιζαν με μανία το Pokemon Go, στην ουσία δούλευαν εν αγνοία τους και αμισθί, για την εταιρεία κολοσσό και χαρτογραφούσαν όλα τα σημεία που δεν είχαν ακόμη χαρτογραφηθεί στον χάρτη, στις γειτονιές τους, στο χώρο που κινούνταν καθημερινά, ακόμα και σημεία που μπορεί να ήταν δυσπρόσιτα, θέτοντας τη ζωή τους σε κίνδυνο για να πιάσουν ένα σπάνιο Pokemon.

Όπως λέει χαρακτηριστικά στην επίσημη ιστοσελίδα της, η Niantic, η εταιρεία έχει αντλήσει δεδομένα από 10 εκατομμύρια σαρωμένες τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο, και πάνω από 1 εκατομμύριο από αυτές, είναι ενεργοποιημένες και διαθέσιμες, ενώ λαμβάνει 1 εκατομμύριο νέες σαρώσεις κάθε εβδομάδα, στις οποίες περιέχονται εκατοντάδες διακριτές εικόνες:

«Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Niantic έχει επικεντρωθεί στην κατασκευή του Visual Positioning System (VPS), το οποίο χρησιμοποιεί μια εικόνα από ένα τηλέφωνο για να προσδιορίσει τη θέση και τον προσανατολισμό του χρησιμοποιώντας έναν τρισδιάστατο χάρτη που δημιουργήθηκε από άτομα που σαρώνουν ενδιαφέρουσες τοποθεσίες στα παιχνίδια και στο Scaniverse μας. Με το VPS, οι χρήστες μπορούν να τοποθετηθούν στον κόσμο με ακρίβεια σε επίπεδο εκατοστών.

Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να δουν ψηφιακό περιεχόμενο τοποθετημένο σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον με ακρίβεια και ρεαλισμό. Αυτό το περιεχόμενο είναι μόνιμο καθώς παραμένει σε μια τοποθεσία αφού φύγετε και, στη συνέχεια, μπορεί να μοιραστεί με άλλους. Για παράδειγμα, πρόσφατα ξεκινήσαμε να διαθέτουμε μια πειραματική λειτουργία στο Pokémon GO, που ονομάζεται Pokémon Playgrounds, όπου ο χρήστης μπορεί να τοποθετήσει τα Pokémon σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία και θα παραμείνει εκεί για να τα δουν και να αλληλεπιδράσουν οι άλλοι.

Το VPS της Niantic είναι κατασκευασμένο από σαρώσεις χρηστών, που λαμβάνονται από διαφορετικές οπτικές γωνίες και σε διάφορες ώρες της ημέρας, πολλές φορές κατά τη διάρκεια των ετών, και με συνημμένες πληροφορίες θέσης, δημιουργώντας μια εξαιρετικά λεπτομερή κατανόηση του κόσμου. Αυτά τα δεδομένα είναι μοναδικά επειδή λαμβάνονται από την οπτική των πεζών και περιλαμβάνουν σημεία απρόσιτα για αυτοκίνητα.

pokemon
Shutterstock

Σήμερα έχουμε 10 εκατομμύρια σαρωμένες τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο και πάνω από 1 εκατομμύριο από αυτές είναι ενεργοποιημένες και διαθέσιμες για χρήση με την υπηρεσία VPS μας. Λαμβάνουμε περίπου 1 εκατομμύριο νέες σαρώσεις κάθε εβδομάδα, καθεμία από τις οποίες περιέχει εκατοντάδες διακριτές εικόνες».

Άρα πρόκειται για ένα μοντέλο που θα επεξεργαστεί αυτές τις γεωγραφικές εικόνες και θα δημιουργήσει έναν τρισδιάστατο χάρτη, ενώ θα συμπληρώνει πληροφορίες για γεωγραφικές τοποθεσίες και μέρη που δεν έχουν ακόμη σαρωθεί πλήρως.

Η διαφορά είναι ότι αυτά τα δεδομένα είναι μοναδικά, καθώς λαμβάνονται από την «προοπτική των πεζών», σε αντίθεση με άλλα συστήματα χαρτογράφησης που βασίζονται σε εικόνες που τραβήχτηκαν από οχήματα και μπορεί να μην περιλαμβάνουν σημεία απρόσιτα για αυτοκίνητα. Μάλιστα η εταιρεία συλλέγει και πολλά προσωπικά δεδομένα -που πέρα από την τοποθεσία συλλέγουν και το όνομα αλλά και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο των παικτών της.

Όλη αυτή η ιστορία πέρα από μια σατανική και ταυτόχρονα επιτυχημένη προσπάθεια της εταιρείας να εκμεταλλευτεί τους χρήστες προς όφελός της, συνιστά ταυτόχρονα και μια παραβίαση προσωπικών δεδομένων τα οποία συλλέγονται όλα αυτά τα χρόνια και δεν είναι σίγουρο με ποιο τρόπο και με ποιους σκοπούς μπορούν να χρησιμοποιηθούν ή πως μπορούν να διαρρεύσουν.

Πως ένα τόσο φαινομενικά αθώο παιχνίδι εικονικής πραγματικότητας λειτούργησε σαν ένας μανδύας, ένα χρήσιμο εργαλείο των εταιρειών να έχουν στην κατοχή τους σημαντικά δεδομένα από κάθε σημείο του κόσμου; Αυτό δείχνει ότι το Pokemon Go δεν ήταν απλά ένας τρόπος για να περνούν την ώρα τους, αλλά ένα πανέξυπνο μέσο καταγραφής του κόσμου προς όφελος του ΑΙ για να χαρτογραφήσει με τον πιο εύκολο και ανώδυνο τρόπο τον πλανήτη και τον πραγματικό κόσμο μέσω των data και της γεωγραφικής τοποθεσίας των χρηστών του.

Θύματα; Οι ίδιοι οι χρήστες, οι οποίοι έχασαν ακόμα και τις δουλειές τους για να εργάζονται τσάμπα για μια μεγάλη εταιρεία. Το συμπέρασμα; Να μην εμπιστευόμαστε με κλειστά τα μάτια τα trends της κάθε εποχής, αλλά να είμαστε περισσότερο καχύποπτοι και προσεκτικοί πριν την αλόγιστη χρήση τους.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

BEST OF LIQUID MEDIA