Πολλοί από τους «ζωτικούς δείκτες» του πλανήτη μας έχουν «χτυπήσει κόκκινο» με αρνητικά ρεκόρ σε εκπομπές ρύπων, θερμοκρασίας και υπερπληθυσμού, κάνοντας τους επιστήμονες να αναρωτιούνται πόσο πιθανή είναι μία κοινωνική κατάρρευση.
Στο ερώτημα αυτό, δίνει απαντήσεις μία ομάδα από τους πλέον ειδικούς σε θέματα περιβάλλοντος και κλίματος, σε δημοσίευμα του Guardian.
Όπως λένε χαρακτηριστικά, υπάρχουν ενδείξεις ότι «το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται σε μία λεπτή ισορροπία».
Οι ειδικοί μελέτησαν 35 ζωτικούς δείκτες μέσα στο 2023 και διαπίστωσαν ότι 25 από αυτούς κατέγραψαν τις χειρότερες τιμές από ποτέ, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα και του ανθρώπινου πληθυσμού.
Αυτό δείχνει μία «κρίσιμη και απρόβλεπτη νέα φάση της κλιματικής κρίσης», όπως λένε.
Η θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης και των ωκεανών έχουν πιάσει τις υψηλότερες τιμές ιστορικά, λόγω της καύσης ρεκόρ ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με την έκθεση.
Ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται με ρυθμό περίπου 200.000 ατόμων την ημέρα και ο αριθμός των βοοειδών και των προβάτων κατά 170.000 την ημέρα, καταλήγοντας όλα σε ρεκόρ εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Οι επιστήμονες εντόπισαν 28 βρόχους ανατροφοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων εκπομπών από το λιώσιμο του μόνιμου παγετού, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενεργοποίηση πολλαπλών σημείων ανατροπής, όπως η κατάρρευση του τεράστιου παγόβουνου της Γροιλανδίας.
Η παγκόσμια θέρμανση προκαλεί ολοένα και πιο θανατηφόρα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των τυφώνων στις ΗΠΑ και των κυμάτων καύσωνα με θερμοκρασίες 50 βαθμών στην Ινδία, με δισεκατομμύρια ανθρώπους να εκτίθενται πλέον σε υπερβολική ζέστη.
Οι επιστήμονες είπαν ότι στόχος τους ήταν «να παράσχουν σαφείς, βασισμένες σε στοιχεία, γνώσεις που εμπνέουν τεκμηριωμένες και τολμηρές απαντήσεις από πολίτες σε ερευνητές και παγκόσμιους ηγέτες. Θέλουμε απλώς να ενεργούμε με ειλικρίνεια και να το πούμε όπως πραγματικά είναι».
Η αποφασιστική, γρήγορη δράση ήταν επιτακτική για τον περιορισμό του ανθρώπινου πόνου, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της καύσης ορυκτών καυσίμων και των εκπομπών μεθανίου, της μείωσης της υπερκατανάλωσης και της σπατάλης από τους πλούσιους και της ενθάρρυνσης της στροφής προς τα φυτικά τρόφιμα.
Σε κίνδυνο η ζωή στη Γη
«Βρισκόμαστε ήδη στη μέση μιας απότομης κλιματικής αναταραχής, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη ζωή στη Γη όσο δεν έχουν δει ποτέ οι άνθρωποι», δήλωσε ο καθηγητής William Ripple, από το Oregon State University (OSU), ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας.
«Η οικολογική υπέρβαση, η λήψη περισσότερων από όσα μπορεί να δώσει η Γη με ασφάλεια - έχει ωθήσει τον πλανήτη σε κλιματικές συνθήκες πιο απειλητικές από οτιδήποτε έχουν δει ακόμη και οι προϊστορικοί συγγενείς μας.
«Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη εκτοπίσει εκατομμύρια ανθρώπους, με προοπτική να εκτοπίσει εκατοντάδες εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια. Αυτό πιθανότατα θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη γεωπολιτική αστάθεια, πιθανώς ακόμη και σε μερική κοινωνική κατάρρευση».
Η αξιολόγηση, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Bioscience, λέει ότι οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου στην ατμόσφαιρα βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ.
Το μεθάνιο είναι 80 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα και εκπέμπεται από εργασίες ορυκτών καυσίμων, χωματερές, βοοειδή και ορυζώνες.
Ενώ η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκαν κατά 15% το 2023, ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξακολουθούν να κυριαρχούν.
Οι επιστήμονες λένε ότι υπήρχε «σκληρή αντίσταση από όσους επωφελούνται οικονομικά από το τρέχον σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα».
Η έκθεση περιλαμβάνει τα αποτελέσματα μιας έρευνας του Guardian από εκατοντάδες ειδικούς για το κλίμα τον Μάιο, η οποία διαπίστωσε ότι μόνο το 6% πίστευε ότι θα τηρούνταν το διεθνώς συμφωνημένο όριο του 1,5 βαθμού της παγκόσμιας θέρμανσης.
«Το γεγονός είναι ότι η αποφυγή κάθε δέκατου βαθμού θέρμανσης είναι εξαιρετικά σημαντική», είπαν οι ερευνητές. «Κάθε δέκατο τοποθετεί επιπλέον 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε άνευ προηγουμένου καυτές μέσες θερμοκρασίες».
Οι ερευνητές είπαν ότι η παγκόσμια θέρμανση ήταν μέρος μιας ευρύτερης κρίσης που περιελάμβανε τη ρύπανση, την καταστροφή της φύσης και την αύξηση της οικονομικής ανισότητας.
Ακόμη και με την απουσία μίας παγκόσμιας κατάρρευσης, η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να προκαλέσει πολλά εκατομμύρια επιπλέον θανάτους μέχρι το 2050. Χρειαζόμαστε τολμηρή, μετασχηματιστική αλλαγή», επισημαίνουν οι ειδικοί.
Οι προτάσεις των ειδικών
Μεταξύ των πολιτικών που προτείνουν οι επιστήμονες είναι η σταδιακή μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού μέσω της ενδυνάμωσης της εκπαίδευσης και των δικαιωμάτων για τις γυναίκες.
Την προστασία, αποκατάσταση ή επαναφορά των οικοσυστημάτων και ενσωμάτωση της εκπαίδευσης για την κλιματική αλλαγή στα παγκόσμια προγράμματα σπουδών για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της δράσης.
«Μόνο μέσω αποφασιστικής δράσης μπορούμε να προστατεύσουμε τον φυσικό κόσμο, να αποτρέψουμε τον βαθύ ανθρώπινο πόνο και να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικές γενιές θα κληρονομήσουν τον βιώσιμο κόσμο που τους αξίζει.
Το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται σε λεπτή ισορροπία», καταλήγει η αξιολόγηση της έρευνας.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
