Την ώρα που ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, έλεγε σε εκείνη την προεκλογική συγκέντρωση στην Κοζάνη το «λεφτά υπάρχουν» κάποιοι τον χειροκρότησαν. Κάποιοι άλλοι τον χλεύασαν. Κάποιοι δεν έδωσαν την παραμικρή σημασία διότι πολύ απλά θεωρήθηκαν λόγια του μπαλκονιού. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι πως με βάση τα όσα ακολούθησαν στην Ελλάδα με την οικονομική κρίση, η συγκεκριμένη φράση απέκτησε μια τρομακτική αξία. Είναι, πλέον, μια ιστορική φράση. Μια από τις ποιο εμβληματικές της μεταπολίτευσης.
Μια χώρα που οδηγείται... ανέμελη στην καταστροφή
Τον Σεπτέμβριο του 2009 η Ελλάδα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο. Μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνηση της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία και τον Κώστα Καραμανλή, οι δημοσκοπήσεις προαναγγέλλουν σχεδόν πως θα υπάρξει πολιτική αλλαγή. Ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου προβάρει ήδη το κοστούμι του πρωθυπουργού.
Το θέμα, ωστόσο, με εκείνη την προεκλογική περίοδο είναι πως το τσουνάμι της οικονομικής κρίσης το οποίο ερχόταν στα μέρη μας με γοργούς ρυθμούς, είχε ρίξει βαριά τη σκιά του. Ο απλός κόσμος δεν ήξερε το τι έρχεται στην πραγματικότητα. Όλοι είχαν ακούσει για εκείνη την κρίση που ξέσπασε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και μπορεί κάπως/κάποτε να μας επηρεάσει και εμάς αλλά τίποτα περισσότερο. Εκείνοι που ήξεραν ήταν δεν μιλούσαν, είτε όταν το έκαναν το έκαναν με μισόλογα, είτε δεν μπορούσαν ούτε οι ίδιοι να αντιληφθούν το μέγεθος της καταστροφής που ερχόταν. Προειδοποιήσεις ερχόντουσαν κυρίως από το εξωτερικό και ιδιαίτερα από τις Βρυξέλλες αλλά κανείς δεν έδινε σημασία. Ο μόνος που είχε πει δημόσια ότι η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και, μάλιστα, από το βήμα της βουλής αλλά και πάλι κανείς δεν έδωσε σημασία.
Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής προεκλογικά είχε κάνει κάποιες αναφορές όχι σε κάποια μεγάλη κρίση που έρχεται αλλά σε κάποια όχι και τόσο ευχάριστα μέτρα που θα έπρεπε να ληφθούν προκειμένου να περιοριστεί το έλλειμμα (τότε υποτίθεται πως ήταν στο 6% αλλά τελικά αποδείχθηκε πως ήταν στο 15,4%) την ώρα που ο τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας, Γιώργου Αλογοσκούφη, διαβεβαίωνε πως η οικονομία της χώρας είναι απόλυτα θωρακισμένη απέναντι στην κρίση!
Μέσα σε αυτό το κλίμα, λοιπόν, είχε διεξαχθεί η προεκλογική περίοδος του 2009 μέχρι που φτάνουμε στην 10η Σεπτεμβρίου. Μια ημέρα σαν σήμερα που ο Γιώργος Παπανδρέου πηγαίνει στην Κοζάνη για μια ομιλία, λιγότερο από μήνα πριν στηθούν οι κάλπες.
«Λεφτά υπάρχουν αν...»
«Ρωτούν συνέχεια μα πού θα βρείτε τα λεφτά. Λεφτά υπάρχουν αν τα διεκδικήσεις. Αν τα προσελκύσεις με επενδύσεις. Αν νοικοκυρέψεις το κράτος. Αν αξιοποιήσεις τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας μας. Ώστε να αβγατίσουν και να διαμορφώσουν, να δημιουργήσουν έναν νέο πλούτο. Αλλά αυτά θέλουν σχέδιο. Θέλουν σχέδιο που να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και όχι το συμφέρον των κομματικών παραγόντων, των ημέτερων και των ισχυρών της χώρας μας» είχε πει στην ομιλία του ο Γιώργος Παπανδρέου με τους οπαδούς να ζητωκραυγάζουν από κάτω.
Τότε δεν ασχολήθηκε κανείς με τη συγκεκριμένη έκφραση. Κάποιους μόνο τους ξένισε αλλά κανείς δεν έδωσε σημασία σε... μια ακόμα φράση που ακούστηκε από πολιτικό μπαλκόνι.
Μόλις τρεις ημέρες αργότερα και συγκεκριμένα στις 13 Σεπτεμβρίου 2009 στην 74η ΔΕΘ κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ρωτήθηκε για το πού θα βρεθούν τα λεφτά για να υλοποιηθεί το πρόγραμμά του και τότε ο Γιώργος Παπανδρέου είχε απαντήσει χαρακτηριστικά:
«Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση αυτή (σ.σ. του Κώστα Καραμανλή) ήταν δυσάρεστη για την Ελλάδα, αλλά πολύ ευχάριστη για κάποιους λίγους, ημέτερους και ισχυρούς. Εγώ θα είμαι σωστός, αποτελεσματικός και δίκαιος .Όταν λέω «σωστός, αποτελεσματικός και δίκαιος» σημαίνει ότι ναι, θα χρειαστεί να συγκρουστούμε με πρακτικές και αντιλήψεις του παρελθόντος. Μία από αυτές, για την οποία σιωπά η κυβέρνηση, δεν είναι απλώς πού θα βρούμε τα λεφτά, αλλά πού πηγαίνουν τα λεφτά. Γιατί λεφτά υπάρχουν», επανέλαβε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πάλι δεν είχε κουνηθεί φύλλο.
Και αν θέλουμε να είμαστε ιστορικά και πολιτικά δίκαιοι, ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είχε πει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από αυτά που λέγανε (και εξακολουθούν να λένε, όλοι οι πολιτικοί) πως με μεταρρυθμίσεις, θα έρθει η ανάπτυξη, με την ανάπτυξη θα έρθουν δουλειές άρα ορίστε... λεφτά υπάρχουν.
«Και τότε γιατί η φράση του Παπανδρέου έμεινε ιστορική» θα αναρωτηθεί και δικαίως κάποιος. Η απάντηση είναι απλή. Γιατί ο ίδιος άνθρωπος που έλεγε πως «λεφτά υπάρχουν» και έγινε τελικά και πρωθυπουργός, μερικούς μήνες μετά την εκλογή του και συγκεκριμένα στις 23 Απριλίου του 2010, φόρεσε μια μωβ γραβάτα και ένα σκούρο μπλε κοστούμι και με φόντο το λιμάνι του Καστελόριζου ανακοίνωσε πως η Ελλάδα προκειμένου να σωθεί θα πρέπει να υπαχθεί στον μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και κάπως έτσι από το «λεφτά υπάρχουν» η χώρα βρέθηκε να είναι υπό πτώχευση και να έχει εγκαινιάσει μια από τις πιο σκληρές και δύσκολες δεκαετίες της ιστορίας της.
Ο Γιώργος Παπανδρέου στα χρόνια που ακολούθησαν κλήθηκε πολλές φορές σε συνεντεύξεις του να εξηγήσει τι εννοούσε. Κάθε φορά έδινε την ίδια απάντηση που είχε δώσει και εκείνο το βράδυ στην Κοζάνη. Ουσιαστικά υπερασπίζεται αυτή την έκφραση ακόμα και σήμερα. Το ζήτημα για τον ίδιο, ωστόσο, είναι πως σημάδεψε βαθιά την πολιτική του καριέρα καθώς στη συλλογική μνήμη έχει μείνει ως η έκφραση που εξηγεί τη διαχρονική αιτία που τελικά οδήγησε τη χώρα στην (ουσιαστική αλλά όχι και τυπική) πτώχευση.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
