Στο ζήτημα των συνομιλιών για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας, αναφέρεται εκτενές δημοσίευμα των New York Times. Σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, η συζήτηση έχει βαθύνει τα τελευταία χρόνια, καθώς οι ενέργειες των παλαιών αυτοκρατοριών έχουν τεθεί υπό νέο έλεγχο και οι μάχες αποκατάστασης έχουν έρθει να αμφισβητήσουν τα θεμέλια των δυτικών μουσείων. Η πίεση για την επιστροφή των Μαρμάρων έχει αυξηθεί καθώς τα μουσεία έδωσαν πίσω αντικείμενα υψηλού προφίλ, όπως τα μπρούτζινα αγάλματα του Μπενίν, ιταλικές αρχαιότητες και άλλα θραύσματα από τον Παρθενώνα που παραδόθηκαν μόλις τον περασμένο μήνα από το Βατικανό.
Τώρα υπάρχουν ελπιδοφόρες ενδείξεις, λένε οι NYT, ότι ίσως μια λύση μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της Ελλάδας θα μπορούσε να είναι ορατή καθώς αξιωματούχοι και των δύο πλευρών έχουν αναγνωρίσει ότι έχουν πραγματοποιηθεί μυστικές συνομιλίες. Ωστόσο, παρόλο που αυτές οι αποκαλύψεις έχουν προκαλέσει αισιοδοξία ότι σύντομα μπορεί να σημειωθεί πραγματική πρόοδος, και οι δύο πλευρές έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν είναι ακόμη στο σημείο να συμφωνήσουν. Πράγματι, οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ μακριά από αυτό, όπως επισημαίνουν οι New York Times.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι συνομιλίες διεξάγονται από τον Νοέμβριο του 2021, μεταξύ του πρωθυπουργού της Ελλάδας Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τζορτζ Όσμπορν, πρώην υπουργού Οικονομικών της Βρετανίας που είναι τώρα πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου. Στην απομόνωση πολυτελών ξενοδοχείων και στο αρχοντικό του Έλληνα πρέσβη, τα μέρη προσπαθούν να καταλήξουν σε συμφωνία για το μέλλον των μαρμάρων, σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση των διαπραγματεύσεων. Σε αρκετές από αυτές τις συναντήσεις, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ενήργησε ως εκπρόσωπος του Μητσοτάκη.
Το πόσο καλά πήγαν οι διαπραγματεύσεις ήταν θέμα πολλών εικασιών. Ένα άρθρο τον περασμένο μήνα στην ελληνική εφημερίδα «Τα Νέα», που κυκλοφόρησε τα νέα των συνομιλιών, ανέφερε ότι είχαν ολοκληρωθεί κατά «90%», επικαλούμενο «καλά τοποθετημένες» ελληνικές πηγές. Το Bloomberg ανέφερε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι οι δύο πλευρές «κλίνουν» σε μια συμφωνία. Σύμφωνα με την πρόταση που συζητήθηκε, ανέφερε το άρθρο του Bloomberg, ορισμένα από τα μνημεία θα επέστρεφαν στην Αθήνα προσωρινά, με αντάλλαγμα άλλους αρχαίους θησαυρούς.
Ωστόσο, μια συμφωνία παραμένει πολύ πιο μακριά από ό,τι υποδηλώνουν αυτές οι αναφορές, σύμφωνα με τα δύο άτομα με γνώση των διαπραγματεύσεων που μίλησαν στους New York Times. Και, μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές μίλησαν δημόσια για να βάλουν «φρένο» στις αυξανόμενες προσδοκίες ότι οποιαδήποτε συμφωνία είναι κοντά.
Τι ζήτησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Από την πλευρά του, ο Μητσοτάκης ζήτησε από το Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει όλη τη ζωφόρο της συλλογής του, περίπου 250 πόδια λαξευμένης πέτρας που κάποτε τυλίχθηκε γύρω από τον Παρθενώνα, είπε ο γνώστης της ελληνικής θέσης. Ο Μητσοτάκης ήθελε μια συμφωνία ότι αυτά τα πάνελ θα παραμείνουν στην Ελλάδα για τουλάχιστον 20 χρόνια, πρόσθεσε. Εκεί, θα επανενωθούν με άλλα μέρη της ζωφόρου που ήδη εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα. Αυτό το πρόσωπο είπε ότι ο Μητσοτάκης ήλπιζε ότι, μετά από 20 χρόνια, η συμφωνία θα παραταθεί, ώστε τα πάνελ της ζωφόρου να παραμείνουν στην Αθήνα.
Η ελληνική πλευρά ήλπιζε να διαπραγματευτεί την επιστροφή των υπόλοιπων γλυπτών σε μεταγενέστερη ημερομηνία, πρόσθεσε η ίδια πηγή. Σε αντάλλαγμα για τη ζωφόρο, τα ελληνικά μουσεία θα προμήθευαν στο Βρετανικό Μουσείο μια εκ περιτροπής συλλογή ανεκτίμητων αντικειμένων, μερικά από τα οποία δεν είχαν φύγει ποτέ από την Ελλάδα.
Η αντιπρόταση από το Βρετανικό Μουσείο
Το Βρετανικό Μουσείο θέλει μια διαφορετική συμφωνία, σύμφωνα με το άτομο που γνωρίζει τη θέση του. Μέχρι στιγμής, ο Όσμπορν έχει προτείνει την επιστροφή ενός μικρότερου τμήματος της ζωφόρου, καθώς και σκαλίσματα θεών και κενταύρων, ως βραχυπρόθεσμο δάνειο. Το μουσείο θα μπορούσε να προσφέρει έως και το ένα τρίτο των αντικειμένων του Παρθενώνα στη συλλογή του, πρόσθεσε η ίδια πηγή. Μόλις η Ελλάδα επέστρεφε αυτά τα αντικείμενα στο Λονδίνο, θα μπορούσαν να σταλούν περισσότερα στην Αθήνα για να τα αντικαταστήσουν. Με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός των αντικειμένων που αποστέλλονταν στην Ελλάδα θα αυξανόταν, για να αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών.
Η άποψη του Βρετανικού Μουσείου είναι ότι δεν μπορεί να προσφέρει περισσότερα, ακόμη και αν ήθελε, είπε ο άνθρωπος που γνωρίζει τη θέση του. Σύμφωνα με τη βρετανική νομοθεσία, το μουσείο δεν μπορεί να αφαιρέσει αντικείμενα από τη συλλογή του εκτός εάν είναι «ακατάλληλα για διατήρηση», αν και είναι ελεύθερο να δανείζει αντικείμενα σε άλλα ιδρύματα. Το μουσείο υποστηρίζει ότι ο Λόρδος Έλγιν απέκτησε τα αντικείμενα νόμιμα, αφού οι διαχειριστές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που κυβερνούσε την Αθήνα εκείνη την εποχή, του έδωσαν άδεια. Επιμένει επίσης ότι τα γλυπτά παρουσιάζονται καλύτερα μεταξύ των παγκόσμιων συλλογών του μουσείου, έτσι ώστε να αφηγούνται μέρος μιας ευρύτερης ιστορίας για τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Εάν οποιαδήποτε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση δεν περιελάμβανε διάταξη ότι τα Μάρμαρα πρέπει να επιστρέψουν στο Λονδίνο, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί στα δικαστήρια της Βρετανίας. Ωστόσο, οποιαδήποτε συμφωνία θα γραφόταν με τρόπο που δεν θα απαιτούσε από την Ελλάδα να εγκαταλείψει την αξίωσή της για ιδιοκτησία των αντικειμένων, είπε το άτομο που γνωρίζει τη θέση του μουσείου.
Το Βρετανικό Μουσείο αρνήθηκε να σχολιάσει τις διαπραγματεύσεις, αλλά ένας εκπρόσωπος του μουσείου αναγνώρισε μέσω e-mail ότι βρίσκονται σε εξέλιξη. «Αναζητούμε ενεργά μια νέα συνεργασία του Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και, καθώς μπαίνουμε σε μια νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη», είπε ο εκπρόσωπος. Με μια άτυπη προσφορά και μια αντιπρόταση στο τραπέζι, οι συνομιλίες έχουν φτάσει σε ένα στάδιο που «δεν είχαμε ξαναδεί», είπε το πρόσωπο από την ελληνική πλευρά. Και οι δύο πλευρές «διαπραγματεύονταν με καλή πίστη», πρόσθεσε το πρόσωπο, αλλά δεν περίμεναν περισσότερη πρόοδο παρά μόνο μετά τη διεξαγωγή των κοινοβουλευτικών εκλογών στην Ελλάδα αργότερα αυτό το έτος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
